ΕΝΟΤΗΤΑ 13 Η ΣΩΣΤΗ ΣΤΑΣΗ ΣΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
2 Μαΐου 2023 ΑΡΚΟΥΛΗ ΕΛΕΝΗ
Ενότητα 13η Η σωστή στάση στο θέμα της τροφής
Πολλῶν ἡδονῶν οὐσῶν, | Ενώ είναι πολλές οι ευχαριστήσεις, |
αἵ τὸν ἄνθρωπον ἐνδιδόναι αὐταῖς βιάζονται παρὰ τὸ συμφέρον, | οι οποίες εξαναγκάζουν τον άνθρωπο να υποκύψει σ’ αυτές παρά το συμφέρον του, |
δυσμαχωτάτη εἶναι δοκεῖ ἡ περὶ τροφὴν ἡδονή. | νομίζω ότι η ευχαρίστηση της τροφής είναι η πιο ακατανίκητη. |
Ταῖς μὲν γὰρ ἄλλαις ἡδοναῖς σπανιώτερον ὁμιλοῦμεν, | Για τις άλλες ηδονές ερχόμαστε πιο σπάνια σε επαφή, |
ταύτης δὲ ἀνὰ πᾶσαν ἡμέραν πάντως πειρᾶσθαι ἀνάγκη, | ενώ αυτήν είναι ανάγκη να τη γευόμαστε οπωσδήποτε κάθε μέρα, |
ὥστε πλείους οἱ ἐνταῦθα κίνδυνοι. | ώστε να είναι σ’ αυτήν την περίπτωση περισσότεροι οι κίνδυνοι. |
Καὶ γὰρ ὁ πλέον ἢ δεῖ ἐσθίων ἁμαρτάνει, | Γιατί, και αυτός που τρώει περισσότερο απ’ όσο πρέπει αμαρτάνει, |
καὶ ὁ κατασπεύδων ἐν τῷ ἐσθίειν, | και αυτός που τρώει λαίμαργα, |
καὶ ὁ τὰ ἡδίω τῶν ὑγιεινοτέρων βρώματα προτιμῶν. | και αυτός που προτιμάει τις πιο ευχάριστες παρά τις υγιεινές τροφές. |
Ἔστι δὲ ἁμαρτία περὶ τροφὴν | Είναι σφάλμα για την τροφή |
καὶ ὅταν παρὰ κοινὸν προσφερώμεθα αὐτήν. | όταν την τρώμε σε λάθος ώρα. |
Ἔτι δὴ καὶ ἄλλων ἁμαρτιῶν οὐσῶν περὶ τροφήν, | Υπάρχουν ακόμη κι άλλα σφάλματα με την τροφή, |
δεῖ ἁπασῶν καθαρεύειν. | και πρέπει απ’ όλα να απέχουμε. |
Καθαρεύοι δ’ ἂν τις ἐθίζων αὐτὸν αἱρεῖσθαι σῖτον | Και θα μπορούσε κάποιος να τα αποφύγει, αν συνήθιζε τον εαυτό του να επιλέγει τροφή |
οὐχ ἵνα ἥδηται ἀλλ’ ἵνα τρέφηται, | όχι για να ευχαριστιέται αλλά για να τρέφεται, |
οὒδ’ ἵνα λεαίνηται τὴν κατάποσιν | όχι για ευχαριστεί τον οισοφάγο του |
ἀλλ’ ἵνα ῥωννύηται τὸ σῶμα. | αλλά για να δυναμώνει το σώμα του. |
Καὶ γὰρ γέγονεν ἡ μὲν κατάποσις δίοδος εἶναι τροφῆς, | Γιατί ο οισοφάγος έχει δημιουργηθεί για να είναι δίοδος της τροφής, |
οὐχ ἡδονῆς ὄργανον, | και όχι όργανο ευχαρίστησης, |
ἡ δὲ γαστὴρ τοῦ αὐτοῦ χάριν | ενώ η κοιλιά (έχει δημιουργηθεί) |
οὗπερ ἕνεκα καὶ φυτῷ ῥίζα γέγονεν. | για τον ίδιο λόγο για τον οποίο έχει δοθεί στο φυτό η ρίζα. |
Διὸ καὶ προσήκει ἐσθίειν ἡμῖν ἵνα ζῶμεν, | Γι’ αυτό και ταιριάζει σε μας να τρώμε για να ζούμε, |
οὐχ ἵνα ἡδώμεθα. | και όχι για να ευχαριστιόμαστε. |
Γάιος Μουσώνιος Ροῦφος (Στοβαῖος, Ἀνθολόγιον, 3.28.37), διασκευή
© Ελληνικός Πολιτισμός – Γιάννης Παπαθανασίου
Παράλληλα κείμενα
Στο παρακάτω απόσπασμα ο Δημόκριτος εκθέτει τις απόψεις του περί σωστού και ισορροπημένου τρόπου ζωής.
Κείμενο
Ὅσοι ἀπὸ γαστρὸς τὰς ἡδονὰς ποιέονται ὑπερβεβληκότες τὸν καιρὸν ἐπὶ βρώσεσιν ἢ πόσεσιν ἢ ἀφροδισίοισιν, τοῖσι πᾶσιν αἱ μὲν ἡδοναὶ βραχεῖαί τε καὶ δι’ ὀλίγου γίνονται, ὁκόσον ἂν χρόνον ἐσθίωσιν ἢ πίνωσιν, αἱ δὲ λῦπαι πολλαί. τοῦτο μὲν γὰρ τὸ ἐπιθυμεῖν ἀεὶ τῶν αὐτῶν πάρεστι καὶ ὁκόταν γένηται ὁκοίων ἐπιθυμέουσι, διὰ ταχέος τε ἡ ἡδονὴ παροίχεται, καὶ οὐδὲν ἐν αὐτοῖσι χρηστόν ἐστιν ἄλλ’ ἢ τέρψις βραχεῖα, καὶ αὖθις τῶν αὐτῶν δεῖ.
Δημόκριτος, απ. 235 (Στοβαῖος, Ἀνθολόγιον, 3.18.35) |
Μετάφραση
Όσοι από την κοιλιά βρίσκουν ευχαρίστηση, έχοντας ξεπεράσει κάθε όριο στα φαγητά ή στα ποτά ή στις σαρκικές ηδονές, σ’ αυτούς όλους η ευχαρίστηση είναι και σύντομη και διαρκεί λίγο, όσο τυχόν χρόνο τρώνε ή πίνουν, ενώ οι λύπες είναι πολλές. Γιατί αυτό εμφανίζεται, η επιθυμία δηλαδή πάντοτε για τα ίδια και όποτε παρουσιάζεται για όποια επιθυμούν, και γρήγορα η ευχαρίστηση παρέρχεται και τίποτα δεν είναι ωφέλιμο σ’ αυτούς παρά ευχαρίστηση σύντομη, και πάλι υπάρχει η ίδια ανάγκη.
|
Δημοσιευμένο στην κατηγορία ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ .
Πρόσφατα σχόλια