Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΚΛΙΣΗ ΤΩΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
18 Σεπτεμβρίου 2022 ΑΡΚΟΥΛΗ ΕΛΕΝΗ
Κατά τη δεύτερη κλίση κλίνονται ονόματα και των τριών γενών: αρσενικά και θηλυκά που λήγουν σε –ος και ουδέτερα που λήγουν σε –ον.
α) Παραδείγματα αρσενικών και θηλυκών
| (θ. ἀνθρωπο-) | (θ. ἀγρο-) | (θ. νησο-) | (θ. ὁδο-) | |||
| Ενικός αριθμός | ||||||
| ον. | ὁ | ἄνθρωπ-ος | ἀγρὸς | ἡ | νῆσος | ὁδὸς |
| γεν. | τοῦ | ἀνθρώπ-ου | ἀγροῦ | τῆς | νήσου | ὁδοῦ |
| δοτ. | τῷ | ἀνθρώπ-ῳ | ἀγρῷ | τῇ | νήσῳ | ὁδῷ |
| αιτ. | τὸν | ἄνθρωπον | ἀγρὸν | τὴν | νῆσον | ὁδὸν |
| κλ. | (ὦ) | ἄνθρωπ-ε | ἀγρὲ | (ὦ) | νῆσε | ὁδὲ |
| Πληθυντικός αριθμός | ||||||
| ον. | οἱ | ἄνθρωποι | ἀγροὶ | αἱ | νῆσοι | ὁδοὶ |
| γεν. | τῶν | ἀνθρώπων | ἀγρῶν | τῶν | νήσων | ὁδῶν |
| δοτ. | τοῖς | ἀνθρώποις | ἀγροῖς | ταῖς | νήσοις | ὁδοῖς |
| αιτ. | τοὺς | ἀνθρώπους | ἀγροὺς | τὰς | νήσους | ὁδοὺς |
| κλ. | (ὦ) | ἄνθρωποι | ἀγροὶ | (ὦ) | νῆσοι | ὁδοὶ |
β) Παραδείγματα ουδετέρων
(θ. μυστηριο-) (θ. δωρο-) (θ. φυτο-)
| Ενικός αριθμός | Πληθυντικός αριθμός | ||||||||
| ον. | τὸ | μυστήριον | δῶρον | φυτὸν | τὰ | μυστήρια | δῶρα | φυτὰ | |
| γεν. | τοῦ | μυστηρίου | δώρου | φυτοῦ | τῶν | μυστηρίων | δώρων | φυτῶν | |
| δοτ. | τῷ | μυστηρίῳ | δώρῳ | φυτῷ | τοῖς | μυστηρίοις | δώροις | φυτοῖς | |
| αιτ. | τὸ | μυστήριον | δῶρον | φυτὸν | τὰ | μυστήρια | δῶρα | φυτὰ | |
| κλ. | (ὦ) | μυστήριον | δῶρον | φυτὸν | (ὦ) | μυστήρια | δῶρα | φυτὰ | |
ΚΑΤΑΛΗΞΕΙΣ ΤΩΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ ΤΗΣ Β’ ΚΛΙΣΗΣ
| Αρσενικό και θηλυκό | Ουδέτερο | ||||
| Ενικός | Πληθ. | Ενικός | Πληθ. | ||
| ον. | -ος | -οι | -ον | -ᾰ | |
| γεν. | -ου | -ων | -ου | -ων | |
| δοτ. | -ῳ | -οις | -ῳ | -οις | |
| αιτ. | -ον | -ους | -ον | -ᾰ | |
| κλ. | -ε | -οι | -ον | -ᾰ | |
Παρατηρήσεις
Από τα ουσιαστικά της β΄ κλίσης:
1) Τα αρσενικά και τα θηλυκά έχουν σε όλες τις πτώσεις τις ίδιες καταλήξεις (και τα ξεχωρίζουμε μόνο από το άρθρο).
2) Τα ουδέτερα διαφέρουν από τα αρσενικά και τα θηλυκά στην ονομ. και κλητ. του ενικού (όπου έχουν κατάλ. –ον) και στην ονομ., αιτιατ. και κλητ. του πληθ. (όπου έχουν κατάλ. –ᾰ).
3)α) Τα ουδέτερα των πτωτικών* σε όλες τις κλίσεις σχηματίζουν στον ενικό και στον πληθ. τρεις πτώσεις όμοιες: την ονομαστική, την αιτιατική και την κλητική.
β) Η κατάληξη α των ουδετέρων όλων γενικά των πτωτικών* είναι βραχύχρονη: τὰ μῆλᾰ, τὸ σῶμᾰ, τὰ σώματᾰ, τὰ γενναῖᾰ, ἐκεῖνᾰ, τὰ τιμῶντᾰ.
*ΠΤΩΤΙΚΑ: Στην αρχαία ελληνική, όπως και στη νέα, το άρθρο, το ουσιαστικό, το επίθετο, η αντωνυμία και η μετοχή σχηματίζουν τύπους που λέγονται πτώσεις. Γι’ αυτό τα πέντε αυτά κλιτά μέρη του λόγου λέγονται πτωτικά.
ΠΗΓΗ: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-C129/647/4147,19164/
Δημοσιευμένο στην κατηγορία ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ .
Πρόσφατα σχόλια