ΕΝΟΤΗΤΑ 38 Ο μικρασιατικός πόλεμος (ερωτήσεις και απαντήσεις)
16 Μαρτίου 2021 ΑΡΚΟΥΛΗ ΕΛΕΝΗ
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ
Ποιος διορίστηκε διοικητής της Σμύρνης και ποια εντολή έλαβε;
Παράλληλα με την απόβαση του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη, εγκαταστάθηκε στην πόλη και η ελληνική διοίκηση. Επικεφαλής ορίστηκε ο ύπατος αρμοστής (γενικός διοικητής) Αριστείδης Στεργιάδης, έμπιστος τόσο του Βενιζέλου όσο και των Βρετανών, με εντολή να αντιμετωπίζει ισότιμα όλους τους κατοίκους.
Γιατί και σε ποιους προκάλεσε αντιπάθειες ο Αριστείδης Στεργιάδης;
Ο διοικητής της Σμύρνης Αριστείδης Στεργιάδης έγινε αντιπαθής γιατί:
- Η πολιτική του να αντιμετωπίζει ισότιμα όλους τους κατοίκους της Σμύρνης, σύμφωνα με τις εντολές που είχε λάβει, δεν γινόταν πολλές φορές αποδεκτή από:
α)την ελληνική στρατιωτική ηγεσία,
β)τον μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσόστομο και
γ)από ορισμένους Μικρασιάτες Έλληνες
- Ο χαρακτήρας του ήταν αυταρχικός.
Ποιο ήταν το έργο των ελληνικών αρχών της Σμύρνης;
Πάντως, οι ελληνικές αρχές επιτέλεσαν σημαντικό έργο στην οικονομία, στην εκπαίδευση, στην υγεία και ιδίως στην επανεγκατάσταση των Ελλήνων προσφύγων που είχαν διωχθεί παλαιότερα από τις οθωμανικές αρχές και τώρα επέστρεφαν.
ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΕΩΣ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΟΥ 1920
Ποιες ήταν οι επιχειρήσεις του ελληνικού στρατού;
α)Ο ελληνικός στρατός κατέλαβε αρχικά τα εδάφη της Μικράς Ασίας για τα οποία είχε εντολή από την Αντάντ.
β)Λίγο αργότερα, ο Βενιζέλος έλαβε από το συνέδριο του Παρισιού άδεια επέκτασης της ελληνικής ζώνης κατοχής.
γ) Έτσι, ο ελληνικός στρατός, αφού κατέλαβε, την άνοιξη του 1920, την Α. Θράκη, προέλασε, το καλοκαίρι του 1920, σε βάθος 100-150 χλμ. καταλαμβάνοντας μια ζώνη εδαφών στη Μ. Ασία κατά πολύ μεγαλύτερη από αυτή που όριζε η συνθήκη των Σεβρών
Η ΑΠΟΡΡΙΨΗ ΤΗΣ ΣΥΝΘΗΚΗΣ ΤΩΝ ΣΕΒΡΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΤΟΥΡΚΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ
Ποιοι λόγοι έκαναν τους συμμάχους της Αντάντ να αμφιβάλλουν αν θα μπορούσε να εφαρμοστεί στην πράξη η Συνθήκη των Σεβρών;
Οι ελληνικές επιτυχίες διευκόλυναν την Αντάντ να επιβάλει στον σουλτάνο τη συνθήκη των Σεβρών (καλοκαίρι 1920). Όμως,
α) η απόλυτη απόρριψη της συνθήκης από τον Κεμάλ σε συνδυασμό με
β)την ενίσχυση του τουρκικού εθνικού κινήματος αντίστασης
έκαναν τους συμμάχους επιφυλακτικούς σχετικά με το κατά πόσο ο ελληνικός στρατός θα μπορούσε να επιβληθεί.
ΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ ΤΟΥ 1920 ΚΑΙ Η ΕΠΑΝΟΔΟΣ ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
Ποιες ενέργειες δείχνουν ότι τα πάθη του διχασμού ήταν ζωντανά;
α)Λίγες μέρες μετά την υπογραφή της συνθήκης των Σεβρών, ο Βενιζέλος δέχτηκε στο Παρίσι δολοφονική επίθεση από Έλληνες φιλοβασιλικούς, αλλά διασώθηκε.
β)Λίγο μετά, στη διάρκεια ταραχών που ξέσπασαν στην Αθήνα, δολοφονήθηκε από βενιζελικούς ο Ίων Δραγούμης, γνωστός αντιβενιζελικός.
Γιατί ο Βενιζέλος προκήρυξε εκλογές μετά τη συνθήκη των Σεβρών;
Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, ο Βενιζέλος προκήρυξε εκλογές, κρίνοντας ότι μετά την επιτυχία των Σεβρών η συγκυρία ήταν ευνοϊκή για να τις κερδίσει.
Ο Βενιζέλος ανέμενε ότι θα κερδίσει τις εκλογές. Ποιον λανθασμένο υπολογισμό έκανε; Τι υποσχέθηκε η αντιβενιζελική συμμαχία;
Ο Βενιζέλος υποτίμησε το γεγονός ότι ένα σημαντικό τμήμα της ελληνικής κοινωνίας είχε κουραστεί από την πολεμική προσπάθεια που είχε ξεκινήσει χρόνια πριν με τους βαλκανικούς πολέμους. Συγκεκριμένα, από το 1912 ως το 1920 η Ελλάδα ήταν σε πόλεμο.
Σε αυτές τις συνθήκες δημιουργήθηκε μια αντιβενιζελική συμμαχία, με ηγέτη τον Δημήτριο Γούναρη, που υποσχόταν τον τερματισμό του πολέμου και την απαλλαγή από τη «βενιζελική τυραννία», όπως χαρακτήριζε τη διακυβέρνηση Βενιζέλου.
Ποια συγκυρία μετέτρεψε τις εκλογές του 1920 σε δημοψήφισμα για την επιστροφή του βασιλιά;
Καθώς το πολιτικό κλίμα ήταν ήδη τεταμένο, ο αιφνίδιος θάνατος του Αλέξανδρου, που εκτελούσε χρέη βασιλιά, μετέτρεψε τις εκλογές σε άτυπο δημοψήφισμα για την επιστροφή ή όχι του εξόριστου Κωνσταντίνου στην Ελλάδα. Δηλαδή αν κέρδιζαν οι αντιβενιζελικοί υπόσχονταν ότι θα επαναφέρουν τον Κωνσταντίνο.
Ποιο ήταν το αποτέλεσμα των εκλογών του 1920;
Στις εκλογές που έγιναν τον Νοέμβριο του 1920 οι Φιλελεύθεροι ηττήθηκαν. Αμέσως ο Βενιζέλος έφυγε από την Ελλάδα.
Ποιες ενέργειες έκανε η φιλοβασιλική κυβέρνηση;
Η νέα φιλοβασιλική κυβέρνηση οργάνωσε δημοψήφισμα για την επιστροφή ή όχι του Κωνσταντίνου. Το υπερβολικά υψηλό ποσοστό υπέρ του Κωνσταντίνου δημιούργησε βάσιμες υποψίες για νοθεία. Τον Δεκέμβριο του 1920 ο Κωνσταντίνος επανήλθε.
ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ ΤΟΥ ΤΟΥΡΚΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ
Ποια ήταν η αιτία και ποια η αφορμή για να σταματήσουν οι Μεγάλες Δυνάμεις να υποστηρίζουν την Ελλάδα;
ΑΙΤΙΑ: Οι Δυνάμεις της Αντάντ είχαν αρχίσει να επανεξετάζουν τη στάση τους, επειδή έβλεπαν ότι το κεμαλικό κίνημα θα είναι ο νικητής της σύγκρουσης.
ΑΦΟΡΜΗ: Η επιστροφή του Κωνσταντίνου, εχθρού της Αντάντ στα χρόνια του Α΄ Παγκόσμιου πολέμου, λειτούργησε ως πρόφαση για τις Δυνάμεις, ιδίως για τη Γαλλία και την Ιταλία, ώστε να αλλάξουν τη στάση τους απέναντι στην Ελλάδα.
Ποιες διπλωματικές επιτυχίες είχε ο Κεμάλ, δεδομένης και της αλλαγής της στάσης των Δυνάμεων της Αντάντ;
Ο Κεμάλ:
α) Υπέγραψε συμφωνία συνεργασίας με τη Σοβιετική Ένωση (Μάρτιος 1921).
β) Προχώρησε στην υπογραφή σειράς συμφωνιών με τη Γαλλία (Μάρτιος και Οκτώβριος 1921) και την Ιταλία (Μάρτιος 1921) που προέβλεπαν την αποχώρηση των στρατευμάτων τους από τη Μικρά Ασία με αντάλλαγμα την παραχώρηση προνομίων και διευκολύνσεων από την κεμαλική Τουρκία.
Ποια δύναμη συνέχιζε να υποστηρίζει την Ελλάδα; Την υποστήριξε ικανοποιητικά;
Μετά απ’ αυτά, οι ελληνικές προσπάθειες είχαν πλέον μόνο την αγγλική στήριξη, και αυτή σε διπλωματικό, κυρίως, επίπεδο.
ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΕΩΣ ΤΟΝ ΑΥΓΟΥΣΤΟ ΤΟΥ 1922
Η φιλοβασιλική κυβέρνηση σταμάτησε τον πόλεμο; Γιατί;
Η νέα φιλοβασιλική κυβέρνηση δεν τήρησε την προεκλογική της υπόσχεση για τερματισμό του πολέμου.
Ο Κωνσταντίνος και η νέα πολιτική ηγεσία πίστευαν ότι η νίκη ήταν κοντά και γι’ αυτό αποφάσισαν να συνεχίσουν τον πόλεμο. Μάλιστα, ο Κωνσταντίνος πήγε ο ίδιος στη Μικρά Ασία.
Ποιες είναι οι τελευταίες πολεμικές ενέργειες το καλοκαίρι του 1921;
Το καλοκαίρι του 1921, τα ελληνικά στρατεύματα πραγματοποίησαν μεγάλη επίθεση, που κόστισε χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες, φτάνοντας μέχρι τον ποταμό Σαγγάριο, λίγα χιλιόμετρα πριν την Άγκυρα. Συνάντησαν, ωστόσο, ισχυρή αντίσταση και υποχώρησαν στη γραμμή που οριζόταν από τις πόλεις Εσκί Σεχίρ-Κιουτάχεια-Αφιόν Καραχισάρ. Εκεί παρέμεινε το μέτωπο τον επόμενο ένα χρόνο.
Ποια προβλήματα αντιμετώπιζε η φιλοβασιλική κυβέρνηση στο εσωτερικό και το εξωτερικό;
α) Από το καλοκαίρι του 1921, οι όροι του παιχνιδιού είχαν αντιστραφεί. Ο Κεμάλ, ενισχυμένος οικονομικά, διπλωματικά και στρατιωτικά, εμφανιζόταν αδιάλλακτος.
β) Την ίδια στιγμή στην Αθήνα ενισχύονταν οι αντιπολιτευτικές φωνές (ο Αλ. Παπαναστασίου και έξι συνεργάτες του δημοσίευσαν, τον Μάρτιο του 1922, το Δημοκρατικό Μανιφέστο, στο οποίο ασκούσαν κριτική στις βασιλικές επιλογές).
γ) Συγχρόνως, οξυνόταν η οικονομική κρίση.
δ)Σε αυτές τις συνθήκες, οι κυβερνήσεις της Αθήνας αναζητούσαν στο εξωτερικό διπλωματική και οικονομική στήριξη, αλλά δίχως αποτέλεσμα.
Πότε εκδηλώθηκε η τουρκική επίθεση; Ποιο ήταν το αποτέλεσμα;
Στις 13 Αυγούστου εκδηλώθηκε η τελική τουρκική επίθεση. Λίγο μετά η ελληνική άμυνα κατέρρευσε και άρχισε η υποχώρηση.
Στις 27 Αυγούστου οι κεμαλικοί μπήκαν στη Σμύρνη. Η πόλη παραδόθηκε στις φλόγες, οι Έλληνες και οι Αρμένιοι κάτοικοί της στη σφαγή.
Η ήττα του ελληνικού στρατού σήμανε και το τέλος του μικρασιατικού ελληνισμού. Όσοι Έλληνες σώθηκαν πήραν το δρόμο για την προσφυγιά.
Δημοσιευμένο στην κατηγορία ΙΣΤΟΡΙΑ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ .
Πρόσφατα σχόλια