ΕΝΟΤΗΤΑ 18. Από την άφιξη του Όθωνα (1833) έως την επανάσταση της 3η Σεπτεμβρίου 1843 (με ερωτήσεις και απαντήσεις)

10 Δεκεμβρίου 2020 ΑΡΚΟΥΛΗ ΕΛΕΝΗ

Η ΕΚΛΟΓΗ ΚΑΙ Η ΑΦΙΞΗ ΤΟΥ ΟΘΩΝΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Για ποιους λόγους οι Μεγάλες Δυνάμεις επεμβαίνουν στα ελληνικά πράγματα μετά τη δολοφονία του Καποδίστρια και ποιες ενέργειες έκαναν; 

Ο εμφύλιος πόλεμος που ξέσπασε στην Ελλάδα μετά τη δολοφονία του Καποδίστρια (1831) έκανε τις Δυνάμεις να επέμβουν στα ελληνικά πράγματα, για να αποτρέψουν τη δημιουργία μιας εστίας αναταραχής στη νοτιοανατολική Μεσόγειο, εξέλιξη που θα έβλαπτε τα συμφέροντά τους.  Οι ενέργειες που έκαναν ήταν:

α) Όρισαν, βασιλιά της Ελλάδας τον Όθωνα, τον 17χρονο γιο του βασιλιά της Βαυαρίας Λουδοβίκου Α‘ (συνθήκη του Λονδίνου, 1832). Το πολίτευμα ορίστηκε να είναι απόλυτη μοναρχία.

β) Έδωσαν στην Ελλάδα 20.000.000 φράγκα ως πρώτη δόση ενός δανείου που θα έφτανε συνολικά τα 60.000.000 φράγκα.

Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΑΝΤΙΒΑΣΙΛΕΙΑΣ (1833-1835)

Τι ήταν η αντιβασιλεία, γιατί διορίστηκε και ποια ήταν τα μέλη της; 

Η Αντιβασιλεία ήταν μια επιτροπή από Βαυαρούς αξιωματούχους που θα ασκούσε την εξουσία  μέχρι την ενηλικίωσή του Όθωνα (1835).

Διορίστηκε από τον πατέρα του Όθωνα, επειδή ο Όθωνας ήταν ανήλικος.

Τα τρία κύρια μέλη της ήταν ο Άρμανσμπεργκ, πρωθυπουργός και υπουργός Εξωτερικών, ο Μάουρερ, αρμόδιος για την εκπαίδευση, τη δικαιοσύνη και την εκκλησία, και ο Χάιντεκ, υπεύθυνος για τις ένοπλες δυνάμεις.

Ποιους στόχους είχε η Αντιβασιλεία;

Η Αντιβασιλεία θέλησε να οικοδομήσει ένα σύγχρονο, κατά τα δυτικά πρότυπα, εθνικό κράτος. Οι επιδιώξεις της συνοψίζονταν στο τρίπτυχο:

• εθνική ανεξαρτησία,
• βασιλική απολυταρχία και συγκεντρωτικό σύστημα διακυβέρνησης.

Πώς η Αντιβασιλεία αναδιοργάνωσε η διοίκηση του κράτους; Ποια επιλέχθηκε ως νέα πρωτεύουσα και γιατί;

Η διοίκηση του κράτους ήταν συγκεντρωτική. Η Ελλάδα διαιρέθηκε σε 10 νομούς, ενώ η πρωτεύουσα μεταφέρθηκε το 1834 από το Ναύπλιο στην Αθήνα, κίνηση που σκοπό είχε να τονίσει ότι το νέο κράτος ήταν κληρονόμος της αρχαίας Ελλάδας.

Πώς η Αντιβασιλεία αναδιοργάνωσε τον στρατό; Τι συνέπειες υπήρξαν; 

Ο στρατός βασίστηκε, αρχικά, στους περίπου 3.500 Βαυαρούς στρατιωτικούς που είχαν έρθει μαζί με τον Όθωνα στην Ελλάδα. Οι Έλληνες αγωνιστές που δεν έγιναν δεκτοί στις ένοπλες δυνάμεις του κράτους έμειναν χωρίς κανέναν πόρο ζωής, με αποτέλεσμα τη μεγάλη δυσαρέσκειά τους. Αρκετοί από αυτούς στράφηκαν στη ληστεία.

Πώς η Αντιβασιλεία αναδιοργάνωσε τη Δικαιοσύνη; 

Ιδρύθηκαν δικαστήρια και συντάχθηκαν νέοι νόμοι.

Πώς η Αντιβασιλεία αναδιοργάνωσε την εκπαίδευση; Τι παραμελήθηκε;

α) Η πρωτοβάθμια εκπαίδευση παρεχόταν στα επταετούς διάρκειας αλληλοδιδακτικά Δημοτικά σχολεία.

β) Η δευτεροβάθμια εκπαίδευση προσφερόταν στα τριτάξια Ελληνικά σχολεία, που βρίσκονταν στις πρωτεύουσες των επαρχιών, και στα τετρατάξια Γυμνάσια, που υπήρχαν στις πρωτεύουσες των νομών.

γ) Ιδρύθηκε, το 1837, Πανεπιστήμιο στην Αθήνα. Την ίδια χρονιά ιδρύθηκε και το Πολυτεχνικό Σχολείο, πρόδρομος του σημερινού Πολυτεχνείου.

Ωστόσο, η εκπαίδευση των κοριτσιών παρέμεινε παραμελημένη.

Ποια μέτρα έλαβε η Αντιβασιλεία σχετικά με την εκκλησία;

α) Η ελληνική εκκλησία ορίστηκε αυτοκέφαλη, δηλαδή χωρίστηκε διοικητικά από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, απόφαση που υπαγορεύθηκε από το ότι το τελευταίο βρισκόταν σε οθωμανικό έδαφος, υπό την άμεση επιρροή του σουλτάνου.

β) Διατάχθηκε το κλείσιμο των μοναστηριών που είχαν μικρό αριθμό μοναχών.

Ποια ήταν η στάση των Ελλήνων απέναντι στην Αντιβασιλεία; 

Η στάση των Ελλήνων απέναντι στην Αντιβασιλεία ήταν αρχικά δύσπιστη και στη συνέχεια απροκάλυπτα εχθρική. Αναπτύχθηκαν, μάλιστα, συνωμοτικές κινήσεις με σκοπό την ανατροπή της Αντιβασιλείας, ενώ δεν έλειψαν και ανοιχτές εξεγέρσεις.

Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΛΥΤΗΣ ΜΟΝΑΡΧΙΑΣ ΤΟΥ ΟΘΩΝΑ (1835-1843)

Σταμάτησε η δυσαρέσκεια των Ελλήνων όταν ανέλαβε την εξουσία ο Όθωνας; Γιατί;

Μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης από τον Όθωνα (Μάιος 1835), η κατάσταση δεν άλλαξε. Ο βασιλιάς προσπάθησε, όπως και η Αντιβασιλεία πριν απ’ αυτόν, να περιορίσει την επιρροή των κομμάτων ενισχύοντας κατά περιόδους ένα από αυτά και περιθωριοποιώντας τα άλλα. Η πολιτική αυτή συνάντησε έντονες αντιδράσεις που εκφράστηκαν αρχικά με εξεγέρσεις τοπικού χαρακτήρα (Ύδρα, Μεσσηνία).

Η 3η ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1843

Ποια προβλήματα οδήγησαν στη επανάσταση της 3^ης Σεπτεμβρίου 1843;

α) Η προσπάθεια του βασιλιά  να περιορίσει την επιρροή των κομμάτων ενισχύοντας κατά περιόδους ένα από αυτά και περιθωριοποιώντας τα άλλα.

β) Η οικονομική κατάσταση των αγροτών που χειροτέρευε και στην ύπαιθρο αναπτυσσόταν η ληστεία.

γ) Η Ελλάδα αδυνατούσε να εξοφλήσει τα δάνειά της, με αποτέλεσμα οι Δυνάμεις να επιβάλουν οικονομικό έλεγχο στη χώρα και περικοπή των κρατικών δαπανών. Οι στρατιωτικοί, από τα πρώτα θύματα των περικοπών, στράφηκαν εναντίον του Όθωνα.

Ποιοι κινητοποιήθηκαν για την επανάσταση και με ποιο σκεπτικό;

Λόγω της γενικής αναταραχής υπήρξε έντονη πολιτική κινητοποίηση από τους πολιτικούς όλων των κομμάτων. Κοινή ήταν η πεποίθηση ότι η παραχώρηση συντάγματος θα απάλλασσε τη χώρα από τους Βαυαρούς και θα την ανακούφιζε από την οικονομική και κοινωνική κρίση.

Ποια ήταν τα γεγονότα;

Τη νύχτα της 2ης προς την 3η Σεπτεμβρίου 1843 α) δυνάμεις της φρουράς της Αθήνας και β) πολλοί πολίτες με επικεφαλής τον συνταγματάρχη Δημήτριο Καλλέργη και τον αγωνιστή του ’21 Μακρυγιάννη συγκεντρώθηκαν έξω από τα ανάκτορα (σημερινή Βουλή) και απαίτησαν από τον Όθωνα να παραχωρήσει σύνταγμα (σε ανάμνηση των γεγονότων ο χώρος ονομάστηκε αργότερα πλατεία Συντάγματος).

Ποια ήταν η αρχική και ποια η τελική στάση του βασιλιά απέναντι στα αιτήματα των επαναστατών;

Ο βασιλιάς, αν και αρχικά αρνήθηκε, υποχρεώθηκε τελικά να προκηρύξει εκλογές για Εθνοσυνέλευση, που θα ψήφιζε σύνταγμα. Έτσι, τελείωσε η περίοδος της απόλυτης μοναρχίας του Όθωνα.

Δημοσιευμένο στην κατηγορία  ΙΣΤΟΡΙΑ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ .