ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΣΜΟΙ

ΕΝΟΤΗΤΑ 4Δ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΣΥΝΘΕΣΗ

20 Δεκεμβρίου 2017 ΑΡΚΟΥΛΗ ΕΛΕΝΗ

ΜΕ ΠΟΙΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝΤΑΙ ΝΕΕΣ ΛΕΞΕΙΣ

1ος ΤΡΟΠΟΣ:

Νέες λέξεις μπορούν να παραχθούν, όταν στο θέμα της αρχικής λέξης προστίθεται μία νέα διαφορετική κατάληξη, που λέγεται παραγωγική κατάληξη ή επίθημα :
π.χ. παιδί+παραγωγική κατάληξη -ακι→ παράγωγη λέξη παιδάκι

2ος  ΤΡΟΠΟΣ

Α) Αριστερά από το θέμα της αρχικής λέξης προστίθεται ένα πρόθημα, όπως μια αρχαία πρόθεση ή το στερητικό α- (που δηλώνει άρνηση):

π.χ. τροφή +αρχαία πρόθεση διά → σύνθετη λέξη διατροφή

π.χ. φθαρτός +στερητικό πρόθημα: α- → σύνθετη λέξη: άφθαρτος.

Τα προθήματα αυτά ονομάζονται και αχώριστα μόρια, γιατί δε συναντώνται κατά κανόνα μόνα τους στον λόγο.

Β)Ενώνονται τα θέματα δύο απλών λέξεων,

π.χ. παχύσαρκο: από τις λέξεις

παχύ: που είναι το α’ μέρος (πρώτο συνθετικό) της νέας λέξης

σάρκα: που είναι το β’ μέρος (δεύτερο συνθετικό) της νέας λέξης.
Σημειώνεται εδώ ότι σύμφωνα με ορισμένες περιγραφές της Νέας Ελληνικής οι λέξεις που σχηματίζονται με την προσθήκη αχώριστων μορίων δεν είναι σύνθετες αλλά παράγωγες.

Δημοσιευμένο στην κατηγορία  ΓΛΩΣΣΑ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ .