Η Αρτέμιδα, πρώην Κουμουθέκρα, βρίσκεται στον Νομό Ηλείας και απέχει περίπου 11 χιλιόμετρα από την κωμόπολη της Ζαχάρως. Στο παρελθόν υπήρξε ανεξάρτητη κοινότητα αλλά από το 1999 αποτελεί δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Ζαχάρως.Το όνομα της Αρτέμιδας προέρχεται από την θεά Άρτεμη, που κατά την μυθολογία είχε ερωτευτεί ο Αλφειός.

Αρτέμιδα

Είναι ορεινό χωριό και η οικονομία του στηρίζεται στην κτηνοτροφία και στην γεωργία. Η τελευταία δημογραφική καταμέτρηση έγινε το 2011 με τα αποτελέσματα να δείχνουν πως οι μόνιμοι κάτοικοι του χωριού είναι 152. Μπορεί τα περισσότερα χωριά στην περιοχή να έχουν ερημώσει και ο πληθυσμός τους να αποτελείται κυρίως από άτομα ηλικίας άνω των 70 ετών, όμως στην Αρτέμιδα δεν υπάρχει αυτή η εικόνα. Εκεί ζουν αρκετοί νέοι που ασχολούνται κυρίως με τον γεωργικό τομέα.

Η παραγωγή της ελιάς αποτελεί βασική “τροφή” των κατοίκων εδώ και χρόνια. Η γνώση της ελαιοκομίας είναι ευρύτατη και οι αγρότες περιποιούνται τις εκτάσεις τους με τα ελαιόδεντρα ολόκληρο τον χρόνο με κλάδεμα, όργωμα και πότισμα. Σκοπός τους είναι να πετύχουν την αύξηση της σοδείας τους αλλά και την καλύτερη ποιότητά της.

Ήθη και έθιμα του χωριού

Το έθιμο του πανηγυριού

Πανηγύρια γίνονταν σε όλα τα χωριά και ήταν αφιερωμένα στη γιορτή κάποιου Αγίου και στην τοπική εκκλησία που έφερε και το όνομα του. Στο χωριό της Αρτέμιδας το έθιμο διατηρείται ακόμη στις 7 Αυγούστου στη γιορτή της γέννησης της Θεοτόκου. Τα παλιά χρόνια τη διοργάνωση την αναλάμβανε ένας κάτοικος από το χωριό, οοποίος και έδινε κάποιο αντίτιμο στην εκκλησία ως ενοίκιο. Μετά τη λειτουργία τα όργανα έπαιζαν παραδοσιακή μουσική και όλοι μαζί γλεντούσαν, χόρευαν και τραγουδούσαν. Οι τραγουδιστές και οι οργανοπαίκτες αμείβονταν με την λεγόμενη χαρτούρα, δηλαδή όχι με μεροκάματο αλλά με φιλοδώρημα. Φυσικά δεν έλειπαν και οι μικροπωλητές με τα λουκούμια και τα λιγοστά παιχνίδια και την πατροπαράδοτη γουρουνοπούλα που τότε την έψηναν στα σπίτια τους και την πουλούσαν.

Το τραγικό γεγονός που σημάδεψε το χωριό

Την Παρασκευή 24 Αυγούστου 2007 η Αρτέμιδα υπέστη τεράστια οικολογική καταστροφή κάθως βρέθηκε υπό το μέτωπο φωτιάς, η οποία κατέκαψε το μεγαλύτερο μέρος της Πελοποννήσου. Η Αρτέμιδα ήταν το πρώτο χωριό που έκαψε η φωτιά με απολογισμό 26 νεκρούς, ανάμεσα τους 7 παιδιά, τους περισσότερους από κάθε άλλο χωριό. Κατά την εγκατάλειψη του χωριού, κάποιοι έμειναν για να σβήσουν την φωτιά και έδιωξαν τα παιδιά και τους μεγαλύτερους, ακολουθώντας όμως δύο διαφορετικές διαδρομές. Η μία ομάδα, ακολουθώντας τον δρόμο προς την Ζαχάρω, ένα χιλιόμετρο έξω από το χωριό, εγκλωβίστηκε στο δρόμο κοντά στις φλόγες, λόγω ενός τροχαίου που είχε γίνει ανάμεσα σε αυτοκίνητο και πυροσβεστικό όχημα, μπλοκάροντας το δρόμο και 9 από αυτούς δεν τα κατάφεραν. Ανάμεσα τους ήταν και 4 παιδιά. Κάποιοι από αυτούς βρέθηκαν μέσα στα αυτοκίνητα απανθρακωμένοι ενώ 6 σε μικρή απόσταση προσπαθώντας να διαφύγουν πεζοί. Στους 6 ήταν τα τέσσερα παιδιά με την μητέρα τους και τον αδελφό της. Ανάμεσα σε αυτούς που επέζησαν ήταν και ο δήμαρχος Ζαχάρως Πανταζής Χρονόπουλος. Στις 29 Αυγούστου 2007 η Κυπριακή Δημοκρατία ανακοίνωσε πως από μέρους της με έξοδα του Κυπριακού κράτους, θα γίνει η ανοικοδόμηση της Αρτέμιδας. Στις 17 Ιανουαρίου 2010 η Κυπριακή Δημοκρατία παρέδωσε το ολοκληρωμένο έργο που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων αντιπλημμυρικά έργα, έργα στήριξης και ασφάλειας καθώς και αισθητικής αναβάθμισης. Επιπλέον λήφθηκαν οικονομικά μέτρα στήριξης των παραγωγών της περιοχής. Η κεντρική πλατεία του χωριού μετονομάστηκε σε “Πλατεία Κύπρου”.

Την Εργασία επιμελήθηκε η:

Μπαχούρου Αγγελική