Ετικέτα: συμβουλές
139 συμβουλές εξοικονόμησης ενέργειας
Δείτε παρακάτω 139 συμβουλές εξοικονόμησης ενέργειας για μεγάλους και μικρούς.
Χωρίς αυτοκίνητο:
1. Για πολύ κοντινές διαδρομές, αφήνουμε το αυτοκίνητο στο σπίτι και πάμε με τα πόδια.
2. Χρησιμοποιούμε ποδήλατο για διαδρομές στη γύρω περιοχή. Κάνουμε οικονομία και γυμναζόμαστε!
3. Για τις μεγαλύτερες διαδρομές, χρησιμοποιούμε τις αστικές συγκοινωνίες.
Με αυτοκίνητο:
4. Μοιραζόμαστε διαδρομές με αυτοκίνητο για τη δουλειά ή τη βόλτα με συναδέλφους ή φίλους
5. Συντηρούμε και ρυθμίζουμε τον κινητήρα του αυτοκινήτου μας ώστε να έχει χαμηλή κατανάλωση καυσίμου.
6. Εάν πρέπει να αγοράσουμε αυτοκίνητο, επιλέγουμε χαμηλής κατανάλωσης καυσίμου (π.χ υβριδικό)
7. Όταν περιμένουμε μέσα στο αυτοκίνητο, σβήνουμε τη μηχανή.
8. Τα ελαστικά μας πρέπει να έχουν τη σωστή πίεση αέρα και ζυγοστάθμιση ώστε να εξοικονομούμε μέχρι και 5% της βενζίνης.
9. Βγάζουμε τη σχάρα του αυτοκινήτου και αφαιρούμε τα βαριά αντικείμενα από το πορτμπαγκάζ. 100 κιλά παραπάνω προκαλούν αυξημένη κατανάλωση κατά 5-10%.
Οδηγώντας:
10. Οδηγούμε το αυτοκίνητό μας στην περιοχή στροφών οικονομικής λειτουργίας για να έχουμε οικονομία καυσίμου.
11. Αποφεύγουμε τις συνεχείς και απότομες αυξομειώσεις ταχύτητας και τα απότομα φρεναρίσματα.
12. Δεν οδηγούμε σε υψηλές ταχύτητες.
13. Αλλάζουμε ταχύτητα στις 2000 – 2500 στροφές.
14. Χρησιμοποιούμε το κλιματισμό μόνο όταν είναι τελείως απαραίτητος. Αυξάνει την κατανάλωση καυσίμου έως 20%.
Θέρμανση – δροσιά με φυσικά μέσα.
Το καλοκαίρι
15. Αερίζουμε τους χώρους του σπιτιού τις πρώτες πρωινές ώρες αφού κλείσουμε το κλιματιστικό, για να εκμεταλλευτούμε τη φυσική δροσιά.
16. κατεβάζουμε τις τέντες και κλείνουμε τα εξώφυλλα των παραθύρων την ημέρα, για να προστατεύεται το σπίτι απ’ τον ήλιο.
17. το βράδυ ανοίγουμε τα παράθυρα, για να δημιουργούνται ρεύματα και να δροσίζεται το σπίτι.
Το χειμώνα
18. Αερίζουμε τους χώρους του σπιτιού τις μεσημεριανές ώρες αφού κλείσουμε το καλοριφέρ, για να εκμεταλλευτούμε τη φυσική θέρμανση.
19. την ημέρα ανοίγουμε τις κουρτίνες και τα παντζούρια και αφήνουμε τον ήλιο να μπαίνει στο σπίτι και να το ζεσταίνει.
20. το βράδυ κλείνουμε τα παντζούρια και τις κουρτίνες, για να κρατήσουμε τη ζέστη στο χώρο μας. Κρατάμε κλειστές και τις εσωτερικές πόρτες
21. Αερίζουμε τον χώρο της τουαλέτας και του μπάνιου τις κατάλληλες ώρες κλείνοντας την εσωτερική πόρτα.
22. Δέντρα σωστά τοποθετημένα γύρω από το σπίτι βοηθούν ώστε να διατηρείται σκιερό κατά τους καλοκαιρινούς μήνες απορροφώντας μέρος της προσπίπτουσας ηλιακής ακτινοβολίας που ειδάλλως θα έφθανε στο σπίτι.
23. Φυτεύουμε γκαζόν στο έδαφος και αναρριχώμενα φυτά σε κήπους και αυλές για να μειωθεί η ανακλώμενη από το έδαφος ακτινοβολία.Τόσο η προσπίπτουσα όσο και η ανακλώμενη ακτινοβολία εάν φθάσουν στο κτήριο το θερμαίνουν.
24. Δεν καλύπτουμε τα θερμαντικά σώματα με κουρτίνες, καλύμματα και έπιπλα γιατί μειώνεται σημαντικά η απόδοση τους.
25. Κλείνουμε τα παράθυρα όταν λειτουργεί το σύστημα θέρμανσης, ή το σύστημα ψύξης, για να μη χάνεται πολύτιμη ενέργεια.
26. Δεν καπνίζουμε στο σπίτι. Είναι επιβλαβές και αυξάνει την ανάγκη για αερισμό του χώρου, με αποτέλεσμα πρόσθετες δαπάνες για θέρμανση ή ψύξη.
27. Σβήνουμε ή αντικαθιστούμε τους λαμπτήρες πυρακτώσεως γιατί ζεσταίνουν το χώρο (το 90% της ενέργειας που καταναλώνουν γίνεται θερμότητα).
Μόνωση
28. Ένα κτίριο με μόνωση και διπλά τζάμια έχει πολύ μικρότερες απώλειες θερμότητας το χειμώνα και “ζεσταίνεται” δυσκολότερα το καλοκαίρι.
29. Τοποθετούμε διπλά τζάμια ειδικά στα βόρεια ανοίγματα (πόρτες και παράθυρα). Κερδίζουμε: 20%- 30% από το λογαριασμό της θέρμανσης και του κλιματισμού (απόσβεση 3-5 χρόνια)
30. Μονώνουμε εξωτερικά την ταράτσα και τους τοίχους. Αν δεν έχουμε τη δυνατότητα τα βάφουμε με ανοιχτά χρώματα που ανακλούν την ηλιακή ακτινοβολία.
31. Περιορίζουμε τις απώλειες ενέργειας από πόρτες, παράθυρα και άλλα ανοίγματα τοποθετώντας αεροστεγανωτική ταινία. Στο κάτω μέρος της εξώπορτας χρησιμοποιούμε τις ειδικές ταινίες- βούρτσες.
32. Κλείνουμε το καπάκι της καπνοδόχου στο τζάκι όταν δεν το χρησιμοποιούμε.
33. Τοποθετούμε ανοιχτόχρωμες τέντες στα μπαλκόνια και κυρίως στα νότια και δυτικά παράθυρα.Έτσι η ηλιακή ακτινοβολία μειώνεται έως και 75%.
34. Μονώνουμε τους εκτεθειμένους σωλήνες (καλοριφέρ ή θερμοσίφωνα) που μεταφέρουν ζεστό νερό στο σπίτι.
Ρύθμιση της θερμοκρασίας
Στην Ευρώπη, το 40% της ενέργειας καταναλώνεται για τις ανάγκες των κτιρίων. Από αυτή, περίπου το 60% καταναλώνεται στη θέρμανση.
35. Ρυθμίζουμε το θερμοστάτη στους 18-19οC τον χειμώνα. Η ρύθμιση του θερμοστάτη ψηλότερα δεν έχει καμία σχέση με την ταχύτητα θέρμανσης του σπιτιού. Αντίθετα αυξάνει τη κατανάλωση ενέργειας
36. Χαμηλώνοντας το θερμοστάτη μόλις ένα βαθμό, κερδίζουμε μέχρι και 10% από το λογαριασμό μας.
37. Συχνές αυξομειώσεις του θερμοστάτη αυξάνουν το κόστος λειτουργίας. Όταν βγαίνουμε έξω, ρυθμίζουμε το θερμοστάτη στους 16οC.
38. Κλείνουμε τα καλοριφέρ στα δωμάτια που δεν χρησιμοποιούμε και διατηρούμε κλειστές τις πόρτες των συγκεκριμένων δωματίων.
39. Εναλλακτικά ρυθμίζουμε τη θερμοκρασία με θερμοστατικούς διακόπτες σε κάθε σώμα ανάλογα µε τις ανάγκες κάθε δωματίου.
40. Τοποθετούμε στον τοίχο πίσω από τα σώματα θερμομονωτικές πλάκες ή αλουμινόχαρτο που επιστρέφουν τη θερμότητα προς το χώρο.
41. Εξαερώνουμε τα σώματα κάθε φθινόπωρο. Ο αέρας που παγιδεύεται στα σώματα εμποδίζει το ζεστό νερό να κυκλοφορεί.
42. Αντικαθιστούμε τα παλιά συστήματα θέρμανσης με νέου τύπου που είναι πιο αποδοτικά (π.χ. φυσικού αερίου). Η χρήση των καυστήρων αυτών μπορεί να μειώσει το κόστος λειτουργίας κατά 30% με χρόνο απόσβεσης τα 3 χρόνια.
43. Η συστηματική συντήρηση του λέβητα και του καυστήρα που πρέπει να γίνεται πριν την έναρξη χρήσης από ειδικευμένο τεχνικό εξασφαλίζει την καλή απόδοση της εγκατάστασης, που σημαίνει εξοικονόμηση καυσίμου και χαμηλή ρύπανση.
44. Δεν χρησιμοποιούμε ηλεκτρικές θερμαντικά σώματα ή αερόθερμα, παρά μόνο σε περίπτωση μεγάλης ανάγκης. Η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος είναι πολύ υψηλότερη από τη τιμή του φυσικού αερίου. Προτιμάμε θερμάστρες υγραερίου.
45. Διερευνούμε εναλλακτικούς τρόπους θέρμανσης όπως ενεργειακό τζάκι ή καυστήρα και σόμπα πέλετ.
Κλιματισμός
Περίπου το 6% του ετήσιου λογαριασμού του ηλεκτρικού ρεύματος αφορά τον κλιματισμό. Το καλοκαίρι το ποσοστό είναι 25%.
46. Επιλέγουμε κλιματιστικά ενεργειακής κατηγορίας τουλάχιστον Α για εξοικονόμηση ενέργειας.
47. Ρυθμίζουμε το θερμοστάτη στους 26-27ο C. Είναι ενεργοβόρο και ανθυγιεινό να έχουμε χαμηλότερες θερμοκρασίες το καλοκαίρι. Χρησιμοποιούμε θερμόμετρο χώρου για να ρυθμίζουμε τη θερμοκρασία.
48. Κάνουμε συντήρηση των κλιματιστικών μας και της εξωτερικής μονάδας κάθε 2-3 χρόνια και καθαρίζουμε συχνά τα φίλτρα, για να λειτουργούν καλύτερα και πιο αποδοτικά.
49. Λειτουργούμε το κλιματισμό μόνο στο δωμάτιο που βρισκόμαστε, με πόρτες και παράθυρα κλειστά.
50. Όταν δεν έχει καύσωνα χρησιμοποιούμε ανεμιστήρα, ο οποίος καταναλώνει ενέργεια όση και ένας κοινός λαμπτήρας φωτισμού. Οι ανεμιστήρες οροφής μπορούν να δροσίσουν ένα µέσο δωμάτιο κατά τρεις βαθμούς Κελσίου.
51. Αερίζουμε το λουτρό μετά από κάθε μπάνιο ώστε να μην παραμένει στο σπίτι ο ζεστός – υγρός αέρας που επιβαρύνει την λειτουργία του κλιματιστικού.
Ηλεκτρικές συσκευές
52. Οι μικρές συσκευές (σε λιγότερα κιλοβάτ) γενικά, καταναλώνουν λιγότερο ρεύμα από τις μεγάλες. Πριν αγοράσουμε, εξετάζουμε τις πραγματικές μας ανάγκες.
53. Λειτουργούμε τις συσκευές με την ρύθμιση «economy» ενεργοποιημένη (εφόσον διαθέτουν).
54. Κλείνουμε τις ηλεκτρικές συσκευές από τον κεντρικό διακόπτη (ON/OFF), όχι από το τηλεχειριστήριο (Stand-by). Χρησιμοποιούμε πολύμπριζα με διακόπτη και τον κλείνουμε όταν δεν χρησιμοποιούμε τις συσκευές.
55. Δεν ξεχνάμε τον φορτιστή μονίμως στην πρίζα. Ξοδεύουμε ενέργεια χωρίς λόγο.
56. Προτιμάμε επαναφορτιζόμενες μπαταρίες για τις φορητές μας συσκευές.
57. Εξοικονομούμε ενέργεια ρυθμίζοντας τη φωτεινότητα της τηλεόρασης.
58. Πριν πετάξουμε μια χαλασμένη συσκευή διερευνούμε πρώτα την δυνατότητα επισκευής.
59. Όταν αγοράζουμε νέες ηλεκτρικές συσκευές, επιλέγουμε υψηλή ενεργειακή κλάση (Α++, Α+, Α).
60. Προτιμούμε την κλασική αντί της ηλεκτρικής σκούπας, όποτε αυτό είναι εύκολο.
61. Φροντίζουμε να μη λειτουργεί συνεχώς ο ανεμιστήρας εξαερισμού της τουαλέτας όταν ο χώρος δεν χρησιμοποιείται.
62. Τοποθετούμε ένα αλουμινόχαρτο κάτω από το κάλυμμα της σιδερώστρας, ώστε η θερμοκρασία θα διατηρείται περισσότερο.
63. Στεγνώνουμε φυσικά τα πλυμένα ρούχα μας (ήλιο – αέρα) και όχι στο στεγνωτήριο
Πλυντήριο
Περίπου το 8% του λογαριασμού του ηλεκτρικού ρεύματος αφορά το πλυντήριο ρούχων και πιάτων.
64. Μαζεύουμε αρκετά άπλυτα ρούχα για να γεμίσει το πλυντήριο και μετά πλένουμε (κατανάλωση 280 watt/ώρα).
65. Ρυθμίζουμε το πλυντήριο στο ειδικό οικονομικό πρόγραμμα, αν είναι μισογεμάτο.
66. Πλένουμε στους 40 οC εξοικονομώντας 20% του κόστους θέρμανσης του νερού. Τα απορρυπαντικά καθαρίζουν εξίσου καλά στις χαμηλότερες θερμοκρασίες.
67. Εκμεταλλευόμαστε το νυχτερινό τιμολόγιο της ΔΕΗ εξοικονομώντας 40% από το κόστος του ρεύματος.
68. Αποφεύγουμε την πρόπλυση εξοικονομώντας σημαντική ποσότητα νερού και ηλεκτρισμού.
69. Βάζουμε πλυντήριο πιάτων το βράδυ και ανοίγουμε την πόρτα του ώστε να στεγνώσουν τα πιάτα μόνα τους κατά την διάρκεια της νύχτας αντί να τα θερμάνουμε. τυχαίνετε εξαιρετικά
70. Επιλέγουμε το πλυντήριο με τη μικρότερη κατανάλωση νερού και ρεύματος, επιλέγουμε υψηλή ενεργειακή κλάση (Α++, Α+, Α).
Ηλεκτρική Κουζίνα
Περίπου το 18% του λογαριασμού του ηλεκτρικού ρεύματος αφορά το μαγείρεμα.
71. Χρησιμοποιώντας τη χύτρα ταχύτητας εξοικονομούμε χρόνο αλλά κυρίως ενέργεια της τάξεως του 30-60%
72. Μαγειρεύουμε με σκεπασμένη την κατσαρόλα.
73. Χαμηλώνουμε τη φωτιά όταν αρχίσει να βράζει το φαγητό, ώστε απλά να συντηρείται ο βρασμός. Η υπερβολική θερμότητα προκαλεί μεγαλύτερη σπατάλη ηλεκτρισμού, χωρίς ιδιαίτερα οφέλη.
74. Σβήνουμε το φούρνο ή την εστία 5-10 λεπτά πριν γίνει το φαγητό, καθώς η θερμότητα είναι αρκετή για να συνεχιστεί το μαγείρεμα.
75. Χρησιμοποιούμε εμαγιέ σκεύη που απορροφούν καλύτερα τη θερμότητα.
76. Μαγειρεύουμε έξυπνα σε σκεύη που εφαρμόζουν στις εστίες της κουζίνας.
77. Χρησιμοποιούμε το σωστό μέγεθος ματιού ανάλογα με το σκεύος που χρησιμοποιούμε. Αν η βάση του σκεύους είναι 1-2 εκατοστά μικρότερη από την εστία σπαταλάμε 20 – 30% περισσότερη ενέργεια.
78. Αξιοποιούμε την θερμότητα που είναι συσσωρευμένη στο μάτι ή τον φούρνο της ηλεκτρικής κουζίνας μετά το μαγείρεμα προκειμένου να ζεστάνουμε άλλα φαγητά.
79. Καθαρίζουμε τακτικά τα μάτια και τον φούρνο για να μειώσουμε τις απαιτήσεις για ενέργεια.
80. Δεν τοποθετούμε αλουμινόχαρτο στο κάτω μέρος του φούρνου για να μην λερώνεται. Μονώνει την κάτω αντίσταση, και έχουμε απώλεια ενέργειας.
81. Αποφεύγουμε τις άσκοπες προθερμάνσεις
82. Κάθε φορά που ανοίγουμε την πόρτα του φούρνου χάνεται έως και 20% της θερμότητας
83. Για το ζέσταμα μικρών ποσοτήτων φαγητού προτιμάμε το φούρνο μικροκυμάτων γιατί εξοικονομεί ηλεκτρική ενέργεια και χρόνο.
84. Χρησιμοποιούμε το θερμό αέρα του φούρνου για να μαγειρέψουμε περισσότερα φαγητά ταυτόχρονα.
85. Χρησιμοποιούμε κουζίνες υγραερίου. Είναι πιο οικονομικές στην κατανάλωση ενέργειας.
86. Αγοράζουμε και χρησιμοποιούμε ένα βραστήρα νερού. Καταναλώνει πολύ λιγότερο ρεύμα από την ηλεκτρική κουζίνα.
Ψυγείο
Περίπου το 20% του λογαριασμού του ηλεκτρικού ρεύματος αφορά το ψυγείο. Το ψυγείο καταναλώνει 200-700 watt την ώρα! Παρόλο που τα μοντέρνα ψυγεία καταναλώνουν κατά 60% λιγότερη ενέργεια, δεν παύουν να αποτελούν από τις πλέον ενεργοβόρες συσκευή στο σπίτι.
87. Το ψυγείο να βρίσκεται μακριά από την ηλεκτρική κουζίνα και το καλοριφέρ γιατί επηρεάζεται αρνητικά η απόδοσή του.
88. Φροντίζουμε να μην είναι κολλημένο στον τοίχο ώστε να αερίζεται καλά η πλάτη του.
89. Ρυθμίζουμε το ψυγείο στους 7οC στη μεσαία σκάλα ψύξης και τον καταψύκτη στους -18οC.
90. Δεν ανοίγουμε συνεχώς το ψυγείο και δεν το κρατάμε ανοιχτό.
91. Όταν απουσιάζουμε από το σπίτι για μεγάλα χρονικά διαστήματα βγάζουμε το ψυγείο από την πρίζα, το αδειάζουμε και αφήνουμε την πόρτα του ανοικτή
92. Δεν βάζουμε ζεστά φαγητά στο ψυγείο. Περιμένουμε πρώτα να κρυώσουν.
93. Αποψύχουμε τα κατεψυγμένα τρόφιμα αργά τοποθετώντας τα στο ψυγείο. Απορροφούν θερμότητα από το θάλαμο ψύξης εξοικονομώντας ενέργεια.
94. Κλείνουμε σε αεροστεγή δοχεία τα φαγητά πριν τα βάλλουμε στο ψυγείο. Έτσι παγιδεύεται η όποια υγρασία στο δοχείο και ο αέρας του ψυγείου διατηρείται ξερός.
95. Αν το ψυγείο μας δεν έχει αυτόματη απόψυξη, κάνουμε τακτικά απόψυξη. Ένα στρώμα πάγου πάχους 5 χιλιοστών αυξάνει κατά 30% την κατανάλωση ρεύματος.
96. Αποψύχουμε τακτικά τους ψυγειοκαταψύκτες ώστε να απομακρύνεται ο πάγος από το εσωτερικό τους, διευκολύνοντας την ομαλή λειτουργία τους.
97. Αγοράζουμε φρέσκα και όχι κατεψυγμένα τρόφιμα. Για την επεξεργασία των κατεψυγμένων τροφίμων απαιτείται 10 φορές περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια.
98. Βεβαιωνόμαστε ότι το λάστιχο της πόρτας δεν είναι φθαρμένο και η πόρτα να κλείνει ερμητικά.
99. Το ψυγείο λειτουργεί 24 ώρες την ημέρα, 365 μέρες το χρόνο. Ένα νέο ψυγείο υψηλής ενεργειακής κλάσης και τεχνολογίας Greenfreeze (χωρίς υδροφθοράνθρακες HFCs) μπορεί να συμβάλλει σε σημαντική μείωση των λογαριασμών μας.
Θερμοσίφωνας
Περίπου το 20% του λογαριασμού του ηλεκτρικού ρεύματος αφορά το ζεστό νερό. Ο θερμοσίφωνας είναι από τις πιο ενεργοβόρες συσκευές στο σπίτι. Καταναλώνει 3000 watt την ώρα!
100. Ανάβουμε το θερμοσίφωνα μόνο όσο χρειάζεται για να ζεσταθεί το νερό.
101. Ρυθμίζουμε το θερμοστάτη στους 40-50 βαθμούς κελσίου.
102. Προτιμάμε ντους αντί για μπάνιο σε γεμάτη μπανιέρα. Έτσι ξοδεύουμε τρεις φορές λιγότερο ρεύμα και νερό.
103. Μειώνουμε τη ροή του ζεστού νερού κατά το πλύσιμο των χεριών.
104. Πλένουμε τα πιάτα σε μικρή λεκάνη και όχι αφήνοντας ανοιχτή τη βρύση του ζεστού νερού. Χρησιμοποιούμε, αν έχουμε, πλυντήριο πιάτων που ξοδεύει λιγότερο ρεύμα και νερό.
105. Χρησιμοποιούμε σωστά τον ηλεκτρικό βραστήρα θερμαίνοντας το νερό που χρειαζόμαστε και όχι όσο χωράει.
106. Προτιμάμε το ζεστό νερό από το λέβητα φυσικού αερίου αν έχουμε παρά από τον ηλιακό θερμοσίφωνα.
107. Αγοράζουμε “τηλέφωνα” ντους εξοικονόμησης που αναμειγνύουν το νερό με αέρα και μειώνουν τη κατανάλωση ζεστού νερού κατά 40% τουλάχιστον.
108. Εγκαθιστούμε στο σπίτι μας ηλιακό θερμοσίφωνα. Σε τρία χρόνια θα έχουμε κάνει απόσβεση.
Φωτισμός
Περίπου το 14% του λογαριασμού του ηλεκτρικού ρεύματος αφορά τον φωτισμό.
109. Επιλέγουμε λάμπες εξοικονόμησης ενέργειας γιατί καταναλώνουν 80% λιγότερη ενέργεια, έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής (8-12 χρόνια) μειώνουν το ετήσιο κόστος ηλεκτρικού ρεύματος (12 ευρώ/λάμπα). Ένας λαμπτήρας LED 7 Watt αποδίδει όσο ένας κοινός λαμπτήρας 60 Watt
110. Προτιμάμε ένα χαμηλό γενικό φωτισμό και τοπικό φωτισμό όπου χρειάζεται.
111. Βάφουμε με ανοικτά χρώματα τους τοίχους του σπιτιού σας, γιατί κάνουν το εσωτερικό περιβάλλον φωτεινότερο.
112. Για τους λαμπτήρες πυρακτώσεως μπορούμε να χρησιμοποιούμε ροοστάτες αντί για κλασικούς διακόπτες, ρυθμίζοντας την έντασή τους σε χαμηλά επίπεδα όταν το πολύ φως δεν είναι αναγκαίο.
113. Δεν αφήνουμε τα φώτα αναμμένα εκεί που δεν χρειάζονται. Όταν βγαίνουμε από ένα δωμάτιο, σβήνουμε τα φώτα.
114. Κατά τη διάρκεια της ημέρας, προτιμούμε το φυσικό φως που είναι και καλό για τον οργανισμό μας και σκοτώνει τα ακάρεα σκόνης.
115. Τοποθετούμε λαμπτήρες μικρότερης ισχύος σε διαδρόμου και χώρους που δεν χρησιμοποιούμε συχνά.
116. Ξεσκονίζουμε τακτικά τα φώτα του σπιτιού για να βελτιώσουμε την απόδοσή τους.
117. Αξιοποιούμε όσο το δυνατόν τον φωτισμό της ημέρας, ανοίγοντας πατζούρια και κουρτίνες και τοποθετώντας το γραφείο μας κοντά στο παράθυρο.
118. Δεν χρησιμοποιούμε περισσότερο φως απ’ όσο πραγματικά χρειαζόμαστε. Υπερβολικός φωτισμός στο γραφείο μπορεί να είναι επιβλαβής για τα μάτια μας.
119. Για ασφάλεια την νύχτα προτιμάμε τους ανιχνευτές κίνησης που ανοίγουν αυτόματα τα φώτα, αντί να αφήνουμε τα εξωτερικά φώτα διαρκώς ανοικτά.
120. Σε εξωτερικούς χώρους, όπως ο κήπος, χρησιμοποιούμε φωτοηλεκτρικά φώτα τα οποία μετατρέπουν την ηλιακή ενέργεια σε φωτεινή την νύχτα.
Ηλεκτρονικός Υπολογιστής
121. Προτιμάμε φορητό υπολογιστή που καταναλώνει 15 με 25 Watt σε σχέση με 400 Watt του σταθερού υπολογιστή (93% λιγότερη ενέργεια).
122. Οι οθόνες χρησιμοποιούν μέχρι το 70% της ενέργειας των υπολογιστών. Αγοράζουμε τη μικρότερη δυνατή επίπεδη οθόνη. Καταναλώνει έως και 79% λιγότερη ενέργεια.
123. Η κατανάλωση ενέργειας αυξάνει με το μέγεθος και την ανάλυση της οθόνης και τη φωτεινότητα της οθόνης.
124. Ενεργοποιείστε τις δυνατότητες εξοικονόμησης ενέργειας που επιτρέπει στον υπολογιστή να εισέλθει σε λειτουργία αναμονής που μειώνει την ενέργεια κατά 70% κι εσείς να εξοικονομείτε 8 –12 ευρώ το χρόνο.
125. Απενεργοποιείτε τον υπολογιστή σας όταν φύγετε από το γραφείο σας. Κλείνετε πάντα την οθόνη όταν δεν χρησιμοποιείτε τον υπολογιστή σας.
126. Βγάζετε τις συσκευές από την πρίζα όταν ολοκληρωθεί η φόρτισή τους γιατί εξακολουθούν να καταναλώνουν ενέργεια χωρίς λόγο.
127. Προτιμάτε τις γρήγορες συνδέσεις. Μία γρήγορη σύνδεση ADSL σας εξοικονομεί χρόνο και κατ’ επέκταση ενέργεια κατά το κατέβασμα μεγάλων αρχείων.
128. Κλείνετε το router σας όταν τελειώνετε το σερφάρισμα. Καταναλώνει αρκετό ρεύμα ακόμη κι αν δεν είστε online.
129. Δεν τυπώνουμε στον εκτυπωτή έγγραφα που δεν μας είναι τελείως απαραίτητα. Χρησιμοποιούμε ηλεκτρονικές μεθόδους αλληλογραφίας και αποθήκευσης δεδομένων. Είναι πιο γρήγορες, και εξοικονομούν μελάνι, χαρτί και κατ’ επέκταση ενέργεια και φυσικούς πόρους.
130. Εξοικονομούμε χαρτί (και την ενέργεια που χρησιμοποιείται για την παραγωγή του) τυπώνοντας και στις δύο πλευρές, και ανακυκλώνοντας το χρησιμοποιημένο χαρτί.
132. Προτιμάμε ηλεκτρονικούς υπολογιστές και οθόνες που εξοικονομούν ενέργεια (energy efficient) Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Αξιοποίηση των Ανανεώσιμων πηγών Ενέργειας για θέρμανση και ψύξη.
133. Τοποθετούμε ηλιακό θερμοσίφωνα εξασφαλίζοντας ζεστό νερό για 300 τουλάχιστον μέρες το χρόνο, εξοικονομώντας περίπου 200 ευρώ.
134. Μπορούμε να τοποθετήσουμε ηλιακό σύστημα και για υποστήριξη της κεντρικής θέρμανσης.
135. Υπάρχουν συστήματα συμπαραγωγής για ταυτόχρονη παραγωγή ηλεκτρισμού και θερμικής ενέργειας.
136. Μια καινοτόμος επιλογή είναι η χρήση της φυσικής θερμότητας του εδάφους για θέρμανση, με τη χρησιμοποίηση γεωθερμικών αντλιών θέρμανσης. Η εξοικονόμηση χρημάτων για θέρμανση ξεπερνά το 50-60% ετησίως και η απόσβεση γίνεται εντός 6-10 χρόνων.
137. Μετά το νέο νόμο για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τα φωτοβολταϊκά (ν.3468/2006) κάθε κιλοβατώρα που παράγεται από τον ήλιο και τροφοδοτεί το δίκτυο της ΔΕΗ θα ενισχύεται με συγκεκριμένη αποζημίωση. Εκτός λοιπόν, από την προφανή περιβαλλοντική συνεισφορά τους, μπορούν να εξελιχθούν σε μια πολύ καλή επιχειρηματική κίνηση
138. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε συστήματα βιομάζας για θέρμανση, μαγείρεμα και ζεστό νερό καθώς και
139. μικρές ανεμογεννήτριες για παραγωγή ηλεκτρισμού από τον άνεμο Ένωση Καταναλωτών Βόλου και Θεσσαλίας
Δεν υπάρχουν ‘κακοί’ ή ‘αδύναμοι’ μαθητές στο σχολείο
Όλοι μας, εκπαιδευτικοί, γονείς, μαθητές έχουμε κατηγορήσει πολλές φορές τους αδύναμους μαθητές για αδιαφορία, τεμπελιά, νωθρότητα, ραθυμία. Θεωρούμε ότι αν προσπαθούσαν παραπάνω θα πετύχαιναν περισσότερα. Αυτήν την αντίληψη ανέτρεψε ο Bandura τη δεκαετία του ’70. Έδειξε πως η τεμπελιά, η αδιαφορία, ο χαβαλές, η προβληματική συμπεριφορά συχνά δεν ήταν οι αιτίες αλλά τα αποτελέσματα της αδυναμίας των μαθητών να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις του σχολείου. Η λύση είναι απλή. Να πείσουμε αυτούς τους μαθητές ότι μπορούν να πετύχουν. Πώς; Κάποιες ιδέες γράφω στα κείμενα που σας προτείνω.Η έλλειψη κινήτρων από πλευράς ορισμένων μαθητών και η συνεπακόλουθη αδιαφορία τους για το μάθημα είναι ένα γενικό πρόβλημα που απαντάται σε όλα τα σχολεία. Η εκπαιδευτική ψυχολογία, με την έρευνα πάνω στα κίνητρα των μαθητών τα τελευταία χρόνια, έχει εξηγήσει αρκετά ικανοποιητικά πολλές από αυτές τις συμπεριφορές και προτείνει διάφορες λύσεις στο δάσκαλο, προκειμένου να αποφύγει τέτοιες συμπεριφορές από την πλευρά των μαθητών. Μία από τις θεωρίες των κινήτρων, που έχει σε βάθος ερευνηθεί, περιστρέφεται γύρω από τη θεωρία της αυτοαποτελεσματικότητας (self-efficacy) του Bandura και επιχειρεί να εξηγήσει πολλές περιπτώσεις έλλειψης συμμετοχής των μαθητών, ενώ παράλληλα προτείνει τρόπους βελτίωσης αυτής της κατάστασης.
Ο Bandura ορίζει την αυτοαποτελεσματικότητα ως την πίστη που έχει ένα άτομο ότι διαθέτει τις ικανότητες να εκτελέσει ένα συγκεκριμένο έργο υπό συγκεκριμένες συνθήκες. Η έννοια της αυτοαποτελεσματικότητας δεν υποδηλώνει τις πραγματικές ικανότητες που μπορεί να έχει ένα άτομο, αλλά το βαθμό της πίστης του ατόμου στις ικανότητές του. Ο όρος συγκεκριμένο έργο αναφέρεται όχι σε κάποιο μάθημα, όπως η Γλώσσα ή τα Μαθηματικά, αλλά σε μια ιδιαίτερη δραστηριότητα: λόγου χάρη στην εύρεση του υποκειμένου σε μια πρόταση ή στην αφαίρεση με δανεισμό. Οι συγκεκριμένες συνθήκες δεν είναι τίποτε άλλο παρά το πλαίσιο μέσα στο οποίο παρουσιάζεται η δραστηριότητα. Αυτό αποτελείται από το δάσκαλο, την τάξη, τους μαθητές, την παρουσία τρίτων προσώπων κ.λπ. Το πλαίσιο παίζει σημαντικό ρόλο, γιατί ένας μαθητής μπορεί να εκτελεί με ευκολία την πράξη της διαίρεσης μέσα στην τάξη με τους συμμαθητές και το δάσκαλό του, αλλά με την παρουσία κάποιου τρίτου προσώπου να δυσκολεύεται.
Ο Bandura υποστηρίζει πως η αυτοαποτελεσματικότητα κάποιου μαθητή καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την επίδοσή του στο σχολείο, καθώς και τη συμμετοχή του στο μάθημα. Θεωρεί, δηλαδή, ότι οι μαθητές που πιστεύουν ότι μπορούν να τα καταφέρουν σε μια δραστηριότητα υπό τις παρούσες συνθήκες (αυτοί που έχουν δηλαδή υψηλή αυτοαποτελεσματικότητα) θα είναι και αυτοί που, όχι μόνο θα τα καταφέρουν καλύτερα, αλλά θα επιδείξουν και τη μεγαλύτερη υπομονή, προσπάθεια, συγκέντρωση και ενδιαφέρον, ενώ θα αποδώσουν και μεγάλη αξία στη δραστηριότητα. Ακόμα, σε περίπτωση που θα συναντήσουν δυσκολίες θα αναζητήσουν χωρίς αναστολές βοήθεια από τους συμμαθητές ή το δάσκαλό τους. Επιπλέον, οι συγκεκριμένοι μαθητές θα επιζητούν τις δύσκολες και όχι τις εύκολες δραστηριότητες (Zimmerman, 2000).
Από την άλλη πλευρά, οι μαθητές που έχουν χαμηλή αυτοαποτελεσματικότητα (δηλαδή αυτοί που δεν πιστεύουν ότι μπορούν να φέρουν σε πέρας κάποια δραστηριότητα) προσπαθούν να ξεφύγουν από το μαθησιακό έργο με κάθε δυνατό τρόπο. Έτσι, αποφεύγουν κάθε εμπλοκή τους σε αυτό, φλυαρούν με τους συμμαθητές τους, βαριούνται, χαζεύουν κ.α. προκειμένου να φανεί ότι δεν τα κατάφεραν επειδή δεν προσπάθησαν, κι όχι επειδή δεν μπορούσαν να τα καταφέρουν. Αλλά, ακόμα και αν ασχοληθούν, θα προσπαθήσουν να διαλέξουν τις εύκολες και όχι τις δύσκολες δραστηριότητες, θα επιδείξουν μικρή υπομονή, προσπάθεια, συγκέντρωση και ενδιαφέρον, ενώ θα αποδώσουν μικρή αξία στη δραστηριότητα. Ακόμα, οι στρατηγικές που θα χρησιμοποιήσουν θα είναι χαμηλότερης ποιότητας από αυτές που χρησιμοποιούν οι συμμαθητές τους με υψηλή αυτοεκτίμηση. Επιπρόσθετα, ενδιαφέρονται περισσότερο για το βαθμό και όχι για τη μάθηση και, παρ’ ότι δυσκολεύονται πολύ, δεν θα αναζητήσουν βοήθεια από το δάσκαλό τους ή κάποιο μαθητή (Zimmerman, 2000).
Η αυτοαποτελεσματικότητα ενός μαθητή κατά τον Bandura μπορεί να αλλάξει. Η αύξησή της, σύμφωνα με πληθώρα ερευνών, θα επιφέρει και αύξηση τόσο στη συμμετοχή στο μάθημα όσο και στην επίδοση. Η μέθοδος που γενικά ακολουθείται είναι ότι ο μαθητής σε κάθε βήμα της διδασκαλίας θα πρέπει να γεύεται την επιτυχία. Παρακάτω ακολουθούν μερικές απλές οδηγίες σχετικά με το πώς είναι δυνατό, με κάποιες αλλαγές στον τρόπο της διδασκαλίας, να γίνει κάτι τέτοιο (Pintrich, 2003∙ Woolfolk, 1998):
Α) Θέσπιση Στόχων
Σε κάθε δραστηριότητα πρέπει να υπάρχουν στόχοι για τους μαθητές συγκεκριμένοι,βραχυπρόθεσμοι και μέτριας δυσκολίας. Θα δώσω ένα παράδειγμα, για να γίνω πιο κατανοητός. Φανταστείτε ότι έχουμε στα χέρια μας το γραπτό κείμενο ενός αδύναμου μαθητή. Δεν έχει παραγράφους, έχει πολλά ορθογραφικά λάθη, δεν υπάρχουν τελείες κ.α. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να διαβάσουμε γρήγορα ένα μικρό τμήμα, να βρούμε πόσες τελείες λείπουν και να του πούμε: «Σ’ αυτό το απόσπασμα του κειμένου λείπουν 4 τελείες. Μπορείς να τις σημειώσεις;». Αυτός ο στόχος είναι συγκεκριμένος (του δίνουμε έναν ορισμένο αριθμό), βραχυπρόθεσμος (γιατί θα γίνει τώρα και όχι σε ένα μήνα), και μέτριας δυσκολίας (αφού δεν περιλαμβάνει ούτε όλο το κείμενο ούτε όλα τα λάθη που αυτό έχει) (Linnenbrink, & Pintrich, 2003∙ Pintrich, 2003∙ Woolfolk, 1998∙ Zimmerman, 2000). Αυτό, πάντως, που τονίζεται ιδιαίτερα είναι ότι στους αδύναμους μαθητές πρέπει να αποφεύγουμε να δίνουμε εύκολες δραστηριότητες διότι τους εντείνουμε την πεποίθηση ότι δεν μπορούν να βελτιωθούν. Αντίθετα, κάθε επιτυχία πρέπει να συνοδεύεται από την καταβολή αντίστοιχης προσπάθειας, ούτως ώστε να συνδέσει το παιδί την επιτυχία με την προσπάθεια (Bandura, 1997∙ Linnenbrink, & Pintrich, 2003).
Β) Αξιολόγηση
Οι μαθητές πρέπει να πεισθούν ότι η ικανότητα είναι κάτι που καλλιεργείται (Linnenbrink, & Pintrich, 2003). Για να γίνει αυτό, η αξιολόγηση πρέπει να αλλάξει και να προσανατολιστεί προς τη βελτίωση του μαθητή και όχι στη σύγκριση του μαθητή με τους συμμαθητές του (Bandura, 1997· Woolfolk, 1998). Για το στόχο αυτόν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο φάκελος εργασιών (Walker, 2003∙ Woolfolk, 1998). Εκεί μπαίνουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα διάφορες εργασίες του μαθητή. Ο στόχος είναι να συγκρίνει ο μαθητής τις παλιές με τις νέες εργασίες για να βλέπει την πρόοδό του, π.χ. τη χρήση των παραγράφων, τον τονισμό όλων των λέξεων, τη χρήση του διαλόγου στα δικά του αφηγηματικά κείμενα κ.α. Επιθυμητό είναι ο ίδιος ο μαθητής να επιλέγει ποιες εργασίες του θα μπαίνουν στο φάκελο και να σημειώνει αν είναι δυνατό και τους λόγους επιλογής του (μπορεί, λόγου χάρη, να ξεχώρισε αυτή την εργασία, επειδή χρησιμοποίησε σωστά τις παρομοιώσεις). Φυσικά, θα πρέπει να eεπισημαίνουμε στους μαθητές μας με συγκεκριμένες υποδείξεις ποια σημάδια βελτίωσης να ψάχνουν. Δεν αρκεί μια προφορική παρουσίαση από την πλευρά των μαθητών. Απεναντίας, ο κάθε μαθητής θα πρέπει να μας παρουσιάζει μια μικρή γραπτή αναφορά της προόδου του.
Μ’ αυτόν τον τρόπο μπορούν να χρησιμοποιηθούν και τα τετράδια των μαθητών, ακόμα και τα βιβλία τους. Έτσι, αν θέλουμε να βελτιώσουμε τον τρόπο που γράφουν τις λύσεις στα προβλήματα των μαθηματικών οι μαθητές μας, η πρόοδός τους θα αναδειχτεί εύκολα αν συγκρίνουν πώς έγραφαν παλιά και πώς τώρα τις απαντήσεις τους. Το ίδιο φυσικά μπορεί να γίνει και στο γραπτό λόγο, αν συγκεντρώνουν όλα τα κείμενά τους σε ένα τετράδιο, καθώς και σε άλλες περιπτώσεις.
Άλλος τρόπος είναι η δημιουργία μιας κλίμακας καταγραφής της προόδου του μαθητή. Π.χ. δίνουμε μία λίστα με τρεις στόχους σε κάποιους μαθητές: να χρησιμοποιούν i) διάλογο, ii) εσωτερικό μονόλογο και iii) να γράφουν τα συναισθήματα ήρωα στα δικά τους αφηγηματικά κείμενα. Οι μαθητές ξεκινούν να κατακτήσουν αυτούς τους στόχους έναν έναν. Κάθε φορά που πετυχαίνουν κάποιον τον σημειώνουν μόνοι τους στη λίστα προόδου. Μάλιστα, μέσα από αυτή τη λίστα προόδου μπορεί ο μαθητής να θέσει και τους δικούς του στόχους, που πρέπει να είναι και ο απώτερος στόχος μας (Schunk, 2003∙ Zimmerman, 2000).
Εδώ κάποιοι ίσως να θεωρήσουν ότι θα ήταν ορθότερο να προσπαθήσουν οι μαθητές να πετύχουν και τους τρεις στόχους ταυτόχρονα. Αυτό όμως θα ήταν καλύτερο να αποφεύγεται για δύο λόγους. Πρώτον, είναι αρκετά δυσκολότερο και ίσως τελικά αποτύχουν οι μαθητές και έχουμε τα αντίθετα αποτελέσματα. Δεύτερον, και σημαντικότερο, αν οι μαθητές μάθουν να ανεβαίνουν τρεις τρεις τους στόχους, όποτε κατορθώνουν να ανέβουν μόνο έναν θα το θεωρούν αποτυχία και, ως εκ τούτου, θα έχουμε μείωση της αυτοαποτελεσματικότητάς τους (Bandura, 1997).
Γ) Έπαινος
Ο δάσκαλος πρέπει συνέχεια και με κάθε τρόπο να ενθαρρύνει τους μαθητές του και να δείχνει την πίστη του σ’ αυτούς (Bandura, 1997). Οι έπαινοί μας όμως δεν ενδείκνυται να είναι αόριστοι και γενικοί όπως ένα «Μπράβο!» ή ένας χαρακτηρισμός του τύπου «Πολύ καλή δουλειά!» ή υπερβολικοί. Απεναντίας, οφείλουμε να κάνουμε την ανατροφοδότηση συγκεκριμένη, να αναφέρει δηλαδή τους στόχους που πέτυχε ο μαθητής (π.χ. έγραψε με παραγράφους), αλλά και τους στόχους που απομένουν και στους οποίους χρειάζεται να βελτιωθεί (π.χ. να τονίζει όλες τις λέξεις) (Linnenbrink, & Pintrich, 2003∙ Pintrich, 2003). Τέλος απαιτείται να μην κατακρίνουμε τους μαθητές μας ούτε να υπογραμμίζουμε τα αρνητικά τους στοιχεία ή ενδεχόμενες ατέλειές τους. Αν και είναι πολύ δύσκολο να πείσουμε κάποιον ότι είναι ικανός, είναι εξαιρετικά εύκολο να του ρίξουμε το ηθικό με τα λόγια μας (Bandura, 1997).
Εκτός από το σαφή έπαινο ακόμα και η απλή παρακολούθηση και η καταγραφή της μαθησιακής πορείας φέρνουν αποτελέσματα. Αρκεί η απλή σημείωση, από το μαθητή ή εμάς, της δουλειάς της ημέρας, π.χ. λύσαμε 5 προβλήματα διαίρεσης ή κλίναμε τα τέσσερα επίθετα, για να υπάρξει βελτίωση τόσο στην αυτοαποτελεσματικότητα όσο και στην επίδοση (Schunk, 1989).
Δ) Εκμάθηση Στρατηγικών
Για να αυξηθεί η αυτοαποτελεσματικότητα του μαθητή χρειάζεται να διδαχθεί και κάποιες στρατηγικές, καθώς και το πού, το πότε και γιατί τις χρησιμοποιούμε. Οι στρατηγικές μαθαίνονται με άμεσο τρόπο, έχοντας σαν πρότυπο μίμησης εμάς (Zimmerman & Rosenthal, 1974). Όταν αποφασίσουμε να διδάξουμε μια στρατηγική την εφαρμόζουμε πρώτα οι ίδιοι. Επειδή οι μαθητές δεν διαβάζουν τη σκέψη μας, πρέπει να την εξωτερικεύουμε ούτως ώστε να κατανοούν κάθε βήμα μας. Ακόμα ιδιαίτερης σημασίας είναι να εξηγούμε στα παιδιά ποιες δυσκολίες συναντήσαμε όταν αντιμετωπίσαμε για πρώτη φορά τέτοια προβλήματα, την προσπάθεια που καταβάλαμε για τις ξεπεράσουμε καθώς και τις στρατηγικές που τελικά χρησιμοποιήσαμε (Bandura, 1997· Woolfolk, 1998).
Για να μάθουν το πού, το πότε και το γιατί κάποιας στρατηγικής, πέρα από τις δικές μας συχνές επισημάνσεις, απαιτείται οι μαθητές να στοχάζονται και πάνω στις λύσεις τους. Είναι αναγκαίο να γνωρίζουν τόσο πώς έλυσαν το πρόβλημα (συνειδητοποίηση της στρατηγικής που εφάρμοσαν) όσο και γιατί πιστεύουν ότι το έλυσαν σωστά (επίγνωση της καταλληλότητας της στρατηγικής). Αυτό μπορεί να γίνει με τη βοήθεια ερωτήσεων όπως «Πώς έλυσες αυτό το πρόβλημα; Τι έκανες; Ποια στρατηγική χρησιμοποίησες;», «Γιατί μετά τις διορθώσεις που έκανες το κείμενο είναι καλύτερο;», «Πώς ξέρεις ότι η στρατηγική που χρησιμοποίησες είναι η κατάλληλη;», «Το κόλπο αυτό δουλεύει και στα άλλα προβλήματα που συναντήσαμε σήμερα; Ναι ή όχι και γιατί; Στο επόμενο πρόβλημα μπορείς να το χρησιμοποιήσεις;». Με αυτόν τον τρόπο ο μαθητής αφενός θα καταλάβει πως η επίδοσή του εξαρτάται από την προσπάθειά του και την κατάλληλη χρήση των στρατηγικών και αφετέρου θα εξοικειωθεί με τη χρήση τους. Πάντως, αυτού του είδους η ανατροφοδότηση δυσκολεύει πολύ τους μαθητές με χαμηλή αυτοαποτελεσματικότητα, άρα ο δάσκαλος πρέπει να επιδείξει μεγάλη υπομονή (Boekaerts, 2002). Όποτε δε ένας μαθητής χρησιμοποιεί μια στρατηγική, ο δάσκαλος πρέπει να την επισημαίνει και να την κατονομάζει. Τέλος, αν ένας μαθητής δεν μπορεί να βρει ποια στρατηγική πρέπει να χρησιμοποιήσει, του την επισημαίνουμε (Schunk, 2003∙ Walker, 2003∙ Woolfolk, 1998∙ Zimmerman, 2000).
Φυσικά η αυτοαποτελεσματικότητα έχει και κάποια όρια. Η επίδρασή της εξαρτάται από την ύπαρξη των απαιτούμενων δεξιοτήτων για την εκτέλεση του έργου και την αξία που αποδίδει το άτομο στο έργο. Αν τα παραπάνω υπάρχουν τότε η καλλιέργειά της αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο για τη δουλειά μας (Schunk, 1989).
Τρόποι Αντιμετώπισης ΔΕΠ-Υ
Συμβουλές για γονείς που έχουν παιδιά με ΔΕΠ-Υ
Οι συμβουλές αυτές αφορούν κυρίως στην καθημερινή μελέτη του παιδιού για το σχολείο, που είναι η μεγαλύτερη αιτία δημιουργίας τριβής ανάμεσα σε γονείς και παιδιά, αλλά μπορούν να βρουν εφαρμογή και στην υπόλοιπη ζωή του παιδιού.
• Δημιουργήστε μαζί ένα καθημερινό πρόγραμμα και μάθετε το παιδί να το τηρεί. (π.χ. ξεκινήστε τη μελέτη την ώρα που έχετε ορίσει και μην επιτρέπετε στο παιδί να την παρατείνει).
• Περιορίστε ό,τι του αποσπά την προσοχή κατά τη διάρκεια της μελέτης (π.χ. μειώστε τον περιττό θόρυβο και τις περιττές δραστηριότητες, κλείστε την τηλεόραση, μειώστε τα τηλεφωνήματα).
• Χωρίστε τις σχολικές εργασίες σε τμήματα προκειμένου το παιδί να νιώσει ότι πετυχαίνει μικρούς στόχους.
• Αρχίστε τη σχολική εργασία μαζί με το παιδί (π.χ. σιγουρευτείτε ότι έχει καταλάβει τι πρέπει να κάνει) και στη συνέχεια αφήστε το να συνεχίσει μόνο του. Ο στόχος είναι το παιδί να προσπαθήσει όσο το δυνατό περισσότερο μόνο του για να αποκτήσει αυτονομία.
• Επαινέστε και ενισχύστε το παιδί σας, όταν προσπαθεί να φέρει εις πέρας μια εργασία και, όταν καταφέρνει τελικά να την ολοκληρώσει. Η στάση σας πρέπει να είναι υποστηρικτική προκειμένου να κινητοποιήσετε το παιδί να ελέγξει και να διορθώσει την εργασία που έχει ολοκληρώσει.
• Μην διορθώσετε όλα τα λάθη της σχολικής εργασίας του παιδιού σας.
• Δημιουργήστε στο παιδί το κίνητρο να εκτελέσει μια δραστηριότητα (π.χ. «Όταν τακτοποιήσεις το γραφείο σου, μπορείς να παίξεις 15 λεπτά στον υπολογιστή»).
• Χρησιμοποιήστε ένα μεγαλύτερο κίνητρο το οποίο να περιλαμβάνει μικρούς στόχους για να παρακινήσετε το παιδί να πετυχαίνει κάτι κάθε μέρα. (π.χ. «Εάν ολοκληρώνεις στην ώρα σου το διάβασμά σου καθημερινά, τότε θα κερδίσεις την Κυριακή μια βόλτα στο Λούνα Παρκ»)
• Ενημερώστε τον δάσκαλο για το επίπεδο ανοχής και απογοήτευσης του παιδιού σας. Ο δάσκαλος πρέπει να γνωρίζει το χρόνο που χρειάζεται το παιδί για να ολοκληρώσει τις εργασίες του στο σπίτι και τις προσπάθειες που κάνετε εσείς για να το βοηθήσετε.
• Βοηθήστε το παιδί σας να διαβάσει για τα διαγωνίσματα, οργανώνοντάς το.
• Η σχολική μελέτη δεν θα πρέπει να κρατάει πολλές ώρες. Αν νιώθετε πως το παιδί σας έχει εργαστεί αρκετά για εκείνη τη μέρα και δεν έχει ωστόσο ολοκληρώσει τη μελέτη του, μην το πιέζετε, γράψτε ένα σημείωμα το οποίο θα απευθύνεται στον δάσκαλο και επισυνάψτε το πάνω στην εργασία του παιδιού.
• Οργανώστε ένα σύστημα επικοινωνίας με τον δάσκαλο, ώστε να ενημερώνεστε για την ύλη και τη συμπεριφορά του παιδιού καθημερινά.
• Βοηθήστε το παιδί σας να καταφέρει να είναι υπομονετικό. Μην προτρέχετε να του καλύψετε τις ανάγκες του, ώστε να μάθει να περιμένει (π.χ. « Σε 5 λεπτά θα σου φέρω το γλυκό που μου ζήτησες.»)
• Γίνετε οι ίδιοι πρότυπα για το παιδιά σας, προσπαθώντας να είστε οργανωτικοί και συνεπείς απέναντι στις υποχρεώσεις σας.
Συμβουλές για εκπαιδευτικούς που έχουν στην τάξη τους παιδιά με ΔΕΠ-Υ
Όταν υπάρχει στην τάξη ένα παιδί με ΔΕΠ-Υ, το δύσκολο έργο των εκπαιδευτικών γίνεται ακόμα δυσκολότερο, καθώς πρέπει να διδάξουν την ύλη σε όλα τα παιδιά, εξασφαλίζοντας παράλληλα ηρεμία στην τάξη. Έτσι, αν είστε εκπαιδευτικός καλό θα ήταν:
• Να έχετε όσο το δυνατό πιο συγκεκριμένο ημερήσιο πρόγραμμα. Τα παιδιά αυτά αναστατώνονται από τις αλλαγές.
• Εξηγήστε από την αρχή στο παιδί με απλά λόγια τι ακριβώς περιμένετε από αυτό και ποια είναι τα όριά του.
• Προσπαθήστε να είστε σταθερός και συνεπής σε αυτά που έχετε συμφωνήσει.
• Προσπαθήστε να εξατομικεύσετε τη διδασκαλία όσο το δυνατόν περισσότερο.
• Βάλτε το παιδί να καθίσει σε μια θέση κοντά σε εσάς για να μπορείτε να το βοηθάτε διακριτικά όταν χρειάζεται, αλλά και για να έχει όσο το δυνατόν λιγότερα διασπαστικά ερεθίσματα.
• Δείξτε του ότι έχει την αποδοχή, τη συμπάθειά σας και ότι είστε εκεί για να το βοηθήσετε σε οτιδήποτε χρειαστεί.
• Επιβραβεύστε το παιδί κάθε φορά που καταφέρνει κάποιον από τους στόχους του.
• Αναθέστε στο παιδί εργασίες ανάλογες με τις δυνατότητές του, αν είναι δυνατόν περιορίστε του λίγο την ύλη (π.χ. Αν τα υπόλοιπα παιδιά έχουν να κάνουν πέντε διαιρέσεις για εξάσκηση, στο παιδί με ΔΕΠ-Υ βάλτε δύο).
• Σιγουρευτείτε ότι έχει καταλάβει τι πρέπει να κάνει όταν του αναθέτετε μια εργασία ή όταν γράφει ένα διαγώνισμα.
• Τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ έχουν πολλή ενέργεια συσσωρευμένη την οποία προσπαθούν να περιορίσουν. Δημιουργήστε λοιπόν ευκαιρίες στο παιδί για «διαλλείματα» αναθέτοντάς του να καθαρίσει τον πίνακα ή να σας βοηθήσει με κάτι άλλο.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η απλή συμβουλευτική και καθοδήγηση των γονέων και των εκπαιδευτικών, αρκεί για να βοηθηθεί το παιδί και να περιοριστούν οι δυσκολίες του. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων όμως, απαιτείται η ένταξη του παιδιού σε κάποιο θεραπευτικό πρόγραμμα, στο οποίο οι δυσκολίες τόσο του ίδιου όσο και των γονέων και των δασκάλων του, θα αντιμετωπιστούν συνολικά.
Οδηγίες εξοικονόμησης ενέργειας στο σχολείο
Στα πλαίσια του προγράμματος Euronet 50/50max φτιάξαμε μαζί με τους μαθητές μια αφίσα με συμβουλές-οδηγίες για την εξοικονόμηση της ενέργειας στο σχολείο. Η αφίσα θα εκτυπωθεί και οι μαθητές της ΣΤ τάξης θα ενημερώσουν τις άλλες τάξεις για το τι πρέπει να προσέχουν και θα κολλήσουν την αφίσα σε κάθε τάξη.
- Όταν υπάρχει επαρκής φωτισμός από τον ήλιο, να κλείνουμε τα φώτα της τάξης.
- Να κλείνουμε τα παράθυρα, αν έχουμε ανοιχτή την θέρμανση.
- Όταν φεύγουμε από την τάξη κλείνουμε το φως.
- Όταν έχουμε έντονη ηλιοφάνεια, κλείνουμε την θέρμανση.
- Όταν τελειώνει το ολοήμερο, να κλείνουμε το ψυγείο.
- Να μην αφήνουμε συσκευές στην πρίζα σε αναμονή.
- Όταν πλένουμε τα χέρια μας, δεν αφήνουμε τη βρύση ανοιχτή να τρέχει χωρίς λόγο.
- Δεν αφήνουμε ανοιχτούς τους υπολογιστές όταν δεν έχουμε κάποια δουλειά εκεί.
- Στο τέλος της χρονιάς βιβλία και τετράδια εφόσον δε τα θέλουμε πια, τα πηγαίνουμε στην ανακύκλωση.
- Τις μέρες που κάνει κρύο, φροντίζω να ντύνομαι με ζεστά ρούχα.
- Ρυθμίζουμε το θερμοστάτη κεντρικής θέρμανσης στους 18-19 βαθμούς Κελσίου (18-19 ο C) Η ρύθμιση του θερμοστάτη ψηλότερα δεν εξασφαλίζει την ταχύτητα θέρμανσης του σχολείου. Αντίθετα, αυξάνει την κατανάλωση ενέργειας.
- Αντίστοιχα για τα κλιματιστικά ρυθμίζουμε το θερμοστάτη στους 26-27ο C. Είναι ενεργοβόρο και ανθυγιεινό να έχουμε χαμηλότερες θερμοκρασίες το καλοκαίρι. Χρησιμοποιούμε θερμόμετρο χώρου για να ρυθμίζουμε τη θερμοκρασία.
Η αφίσα βρίσκεται και παρακάτω για όσους θέλουν να τη χρησιμοποιήσουν ελεύθερα.
