Η Νέα Τίρυνθα είναι ένα χωριό που απέχει 5 χιλιόμετρα από το Ναύπλιο. Ανήκε μέχρι πρόσφατα στο Δήμο Νέας Τίρυνθας, που μαζί με τον οικισμό «Καποδίστρια» ή Κατεβασιά αποτελούσε το Δημοτικό Διαμέρισμα Νέας Τίρυνθας και ήταν η έδρα του πρώην Δήμου Nέας Τίρυνθας. Πλέον αποτελεί Δημοτική Κοινότητα του Δήμου Ναυπλιέων, που στην απογραφή του 2001 βρέθηκε να έχει 2055 κατοίκους.

Το αρχικό όνομα του χωριού ήταν «Κοφίνι» και η μετονομασία του σε Νέα Τίρυνθα έγινε το 1953.

Μεγάλου αρχαιολογικού ενδιαφέροντος είναι η Ακρόπολη της Τίρυνθας, η οποία αποτελεί και Μνημείo Παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco. Είναι κτισμένη σε πετρώδη λόφο πλάτους 100 και μήκους 300 περίπου μέτρων και με μέγιστο ύψος τα 26 μέτρα. Το όνομα της αναφέρεται στην Αρχαία Ελληνική μυθολογία.

Η πόλη οχυρώθηκε με ισχυρά και πελώρια τείχη, τα κυκλώπεια. Η παράδοση αναφέρει ότι ο βασιλιάς της ευρύτερης περιοχής Περσέας είχε αναθέσει στους μυθικούς Κύκλωπες από την Λυκία της Μικράς Ασίας το υπεράνθρωπο αυτό έργο. Τεράστιοι ογκόλιθοι, των οποίων το βάρος υπερβαίνει τους 10 τόνους και αγγίζει σε ορισμένες περιπτώσεις τους 20 απαρτίζουν τα κυκλώπεια τείχη.

Το μέγεθος του τείχους της Ακρόπολης εντυπωσιάζει ακόμα και σήμερα κατά μήκος του δρόμου Ναυπλίου-Άργους.

Σε απόσταση ενός περίπου χιλιομέτρου από την Ακρόπολη της Τίρυνθας το 1913 ανασκάφηκε ένας θολωτός τάφος στους πρόποδες του λόφου του Προφήτη Ηλία. Η είσοδος-θύρα του τάφου έφερε διακόσμηση από τοιχογραφίες με σπείρες.

Ο επισκέπτης της Νέας Τίρυνθας από την κορυφή του Προφήτη Ηλία μπορεί να έχει πανοραμική εικόνα όλου του Αργολικού κάμπου.

Ο εορτασμός της Τιμίας Ζώνης, στην κεντρική πλατεία του χωρίου είναι στις 30-31 Αυγούστου, όπου και πραγματοποιείται ένα από τα μεγαλύτερα πανηγύρια της περιοχής. Επίσης, στις 20-21 Νοεμβρίου γιορτάζει η παλιά εκκλησία της Παναγίας της Πορτοκαλούσας με το ωραίο μαρμάρινο καμπαναριό που έχει κατασκευαστεί το 1895.

Πηγή: nafplio.gr

Τίρυνθα – Ιστορικό

Ο χαμηλός λόφος της Τίρυνθας, στο 8ο χιλιόμετρο του δρόμου Άργους – Ναυπλίου, κατοικήθηκε αδιάλειπτα από τη Νεολιθική εποχή μέχρι την ύστερη αρχαιότητα. Κατά τους προϊστορικούς χρόνους ο χώρος ήκμασε κυρίως κατά την πρώιμη και την ύστερη εποχή του Χαλκού. Στη δεύτερη φάση της Πρωτοελλαδικής εποχής (2700-2200 π.Χ.) πρέπει να υπήρχε εδώ ένα σημαντικό κέντρο με πυκνή κατοίκηση και ένα μοναδικής κατασκευής κυκλικό κτήριο, διαμέτρου 27 μ., στην κορυφή του λόφου. Κατά την ύστερη εποχή του Χαλκού ο λόφος οχυρώνεται σταδιακά και περιβάλλει μέσα στα «κυκλώπεια» τείχη του το ανακτορικό συγκρότημα καθώς και άλλα κτήρια που χρησιμοποιούνται κυρίως από την άρχουσα τάξη ως λατρευτικοί χώροι, αποθήκες και εργαστήρια αλλά και ως κατοικίες. Κατά τους ιστορικούς χρόνους η Τίρυνθα, παρότι πρέπει να είχε τη μορφή μιας οργανωμένης πολιτικής κοινότητας, δεν μπόρεσε να συναγωνιστεί το Αργος, το οποίο και την κατέστρεψε στο πρώτο μισό του 5ου αιώνα εξορίζοντας τους κατοίκους της.
Ο περιηγητής Παυσανίας που την επισκέφθηκε το 2ο αιώνα μ.Χ. τη βρήκε ερειπωμένη. Κατά τη βυζαντινή εποχή ιδρύεται στην Άνω Ακρόπολη ένας κοιμητηριακός ναός και πιθανά ένας μικρής τάξεως οικισμός στα δυτικά της Ακρόπολης. Το τέλος του ασήμαντου πια οικισμού πρέπει να συνδεθεί με την κατάκτηση του Άργους από τους Τούρκους το 1379 μ.Χ. Στις βενετσιάνικες πηγές η Τίρυνθα αναφέρεται ως Napoli vecchio, ενώ το όνομα Τίρυνθα δίνεται ξανά στην περιοχή στη σύγχρονη εποχή αντικαθιστώντας το σύνηθες όνομα «Παλαιόκαστρο». Το 1828 ιδρύεται από τον κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια στο χώρο νότια της Ακρόπολης κτήριο για τη λειτουργία αγροτικής σχολής. Σήμερα στεγάζονται σ’ αυτό οι αγροτικές φυλακές. Μετά τους περιηγητές του 17ου και του 19ου αιώνα (Des Mouceaux, Dodwell, Leake) την Τίρυνθα ανακαλύπτει το 1876 ο Ερρίκος Σλήμαν που με τις εκτεταμένες ανασκαφές του στα 1884/5 την παραδίδει στην αρχαιολογική έρευνα.

Ως μυθικός ιδρυτής της Τίρυνθας παραδίδεται ο αργείος πρίγκηπας Προίτος, ο οποίος κατέφυγε μετά τη διαμάχη με τον αδελφό του Ακρίσιο στη Λυκία. Κατά την επιστροφή του έφερε μαζί του τους Κύκλωπες που έχτισαν για χάρη του τα μεγαλειώδη τείχη. Με την Τίρυνθα συνδέονται εξάλλου και οι μυθικοί ήρωες Βελλερεφόντης και Περσέας αλλά και ο ημίθεος Ηρακλής.

Οι έρευνες του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου και της Ελληνικής Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, από το 1876 μέχρι σήμερα, έφεραν στο φως μια από τις σημαντικότερες μυκηναϊκές ακροπόλεις και ιχνηλάτησαν τα στάδια του πολιτισμού των προϊστορικών και ιστορικών περιόδων της Αργολίδας. Μετά τους πρωτεργάτες Heinrich Schliemann και Wilhelm Dφrpfeld (1884-1885), το χώρο ερεύνησαν στο πρώτο μισό του εικοστού αιώνα οι Georg Karo και Kurt Mόller. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 ο Έφορος Αρχαιοτήτων Αργολίδος Νικόλαος Βερδελής ανέλαβε το έργο της αποκατάστασης της δυτικής πλευράς της οχύρωσης που είχε καταρρεύσει και σκεπαστεί από τα μπάζα των παλαιών ανασκαφών. Μετά το 1967 οι ανασκαφές ανατίθενται και πάλι στο Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο, το οποίο υπό τη Διεύθυνση των Ulf Jantzen, Jφrg Schδfer, Klaus Kilian και Joseph Maran συνεχίζει τις έρευνες συμπεριλαμβάνοντας την Κάτω Ακρόπολη και την Κάτω Πόλη. Παράλληλα ανασκαφικές έρευνες διενεργεί η τοπική Εφορεία Αρχαιοτήτων τόσο στον επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο, όσο και στην ευρύτερη περιοχή.
Η αποκάλυψη με τις ανασκαφές ενός μνημείου που προστατεύτηκε για πολλούς αιώνες κάτω από το χώμα της εγκατάλειψης και η μακροχρόνια έκθεσή του χωρίς φροντίδα συντήρησης στις καιρικές συνθήκες και στη δράση των επισκεπτών, προξένησε σημαντικές φθορές στον αρχαιολογικό χώρο. Με ενέργειες της Δ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, αρμόδιας περιφερειακής Υπηρεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού και την άμεση υποστήριξη της Περιφέρειας Πελοποννήσου, το μνημείο εντάχθηκε στα έργα που χρηματοδοτήθηκαν από το Β΄ και το Γ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Καθοριστική ήταν και η συμμετοχή του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου που χρηματοδότησε την τελευταία δεκαετία τις μελέτες του Γερμανού αρχιτέκτονα Jan Martin Klessing που υλοποιήθηκαν στην Τίρυνθα. Στο διάστημα αυτό μεγάλος αριθμός συνεργατών (αρχαιολόγοι, σχεδιαστές, ειδικευμένοι και ανειδίκευτοι εργάτες) συμμετείχε στο πρόγραμμα της αναβάθμισης ενός από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Αργολίδας που έχει ενταχθεί στον κατάλογο των μνημείων της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της Unesco. Εξάλλου με ευθύνη της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού υλοποιήθηκαν εργασίες διαμόρφωσης του επισκέψιμου αρχαιολογικού χώρου, ο οποίος περιλαμβάνει πλέον οργανωμένες διαδρομές, κτήρια εξυπηρέτησης των επισκεπτών, νέα είσοδο και χώρο στάθμευσης.
Δρ. Άλκηστις Παπαδημητρίου
Αρχαιολόγος.

ARGOLIKOS ARCHIVAL LIBRARY HISTORY AND CULTURE www.argolikivivliothiki.gr

Αρχειακή Μέριμνα
ΓΕΩΠΟΝΙΚΟY ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟY ΑΘΗΝΩΝ

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η γεωργική εκπαίδευση στην Ελλάδα έχει μια ιστορία η οποία ουσιαστικά συμπορεύεται και εμπλέκεται με την ιστορία και την εξέλιξη του ίδιου του νεοελληνικού κράτους. Αν επιχειρηθεί η ανασύνθεση της πορείας και εξέλιξης της γεωργικής εκπαίδευσης, η προσπάθεια θα συμβαδίσει με τα προβλήματα και διλήμματα που απασχόλησαν το νεοελληνικό κράτος και την κοινωνία, αφού αυτή συνδέεται άμεσα με τον αγροτικό τομέα, τον εκσυγχρονισμό της παραγωγής και τα ίδια τα πολιτικά και κοινωνικά δεδομένα. Άλλωστε η Ελλάδα υπήρξε από το 19ο αιώνα μέχρι και τη δεκαετία του 1950 μια κατεξοχήν αγροτική χώρα, όπου η γεωργία αποτελούσε τη βάση της ελληνικής οικονομίας.

 Η παραγωγή ωστόσο παρέμενε σε μέτριο επίπεδο, εξαιτίας κυρίως της έλλειψης υποδομής, κατάλληλου εξοπλισμού, καλλιεργητικών μεθόδων και ανάλογης εκπαιδευτικής υποδομής. Οι αγρότες μέχρι και το πρώτο τέταρτο του 20ου αιώνα στην πλειοψηφία τους όργωναν με το αλέτρι που έσυραν ζώα και ακολουθούσαν καλλιεργητικές μεθόδους, που λίγο διέφεραν από αυτές της αρχαιότητας ή του μεσαίωνα. Πολλοί ήταν οι παράγοντες που σε συνδυασμό με τη γενικότερη οικονομική στενότητα, τους πολέμους και την ελλιπή ενημέρωση, διαμόρφωσαν ένα κλίμα με πολλές ιδιομορφίες και ιδιαιτερότητες που εξωθούσαν το αγροτικό δυναμικό στην καθυστέρηση, στην εσωτερική ή εξωτερική μετανάστευση ή στην καλύτερη περίπτωση στη σταδιακή ενσωμάτωση στο αστικό περιβάλλον.
Αρκετά νωρίς διαπιστώθηκε η ανάγκη για συστηματική γεωργική εκπαίδευση προκειμένου να επιλυθεί το (μόνιμο, για πολλές δεκαετίες) επισιτιστικό πρόβλημα και η στελέχωση των υπηρεσιών του κράτους με εξειδικευμένο προσωπικό, απαραίτητη προϋπόθεση για την αναδιάρθρωση των γεωργικών υπηρεσιών και για την αύξηση και βελτίωση της γεωργικής παραγωγής. Στη συνέχεια όσο τα προβλήματα εντείνονταν και διογκώνονταν, η ενίσχυση της γεωργικής παραγωγής, η λήψη διοικητικών μέτρων και η εφαρμογή μιας αγροτικής πολιτικής, αποτέλεσαν αδήριτη ανάγκη. Έτσι στο πλαίσιο αυτό, έστω και καθυστερημένα, έγινε κατανοητή η σημασία της γεωργικής εκπαίδευσης για την επίλυση των κρίσιμων και σύνθετων προβλημάτων του αγροτικού (και όχι μόνο) χώρου.

2. ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΚΑΙ Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΤΙΡΥΝΘΑΣ (1829)
Την αναγκαιότητα και τη σημασία της γεωργικής εκπαίδευσης, πρώτος διείδε ο Κυβερνήτης Ι. Καποδίστριας και αποτέλεσε βασικό μέλημα της πολιτικής του από τα πρώτα ακόμη χρόνια ύπαρξης του ελεύθερου ελληνικού κράτους. Για το λόγο αυτό, προχώρησε στην ίδρυση της Γεωργικής Σχολής της Τίρυνθας στο Ναύπλιο το έτος 1829, «ο ίδιος μεταβαίνων καθ΄εκάστην» όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Δ. Ζωγράφος (1888 – 1948) στην «Ιστορία της παρ΄ημίν γεωργικής Εκπαιδεύσεως». Η σχολή αυτή παρείχε στοιχειώδη γεωργική εκπαίδευση, καθόσον ο πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδος έκρινε ότι δεν ήταν η κατάλληλη στιγμή για τη δημιουργία ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Με τη μοναδική αίσθηση του μέτρου και τη διορατικότητα που τον διέκρινε, θεωρούσε ότι έπρεπε να προηγηθεί η τεχνική, επαγγελματική και κυρίως η στοιχειώδης εκπαίδευση, η οποία ήταν η αρμόζουσα την περίοδο αυτή εξαιτίας των ειδικών συνθηκών και της γενικότερης ένδειας του νεοσύστατου κράτους. Η λειτουργία της Σχολής στην οποία φοιτούσαν παιδιά φτωχών γεωργών, ανατέθηκε στον Γρηγόριο Παλαιολόγο, γεωπόνο που είχε σπουδάσει στο Παρίσι.

Η λειτουργία της Σχολής αυτής όμως έμελλε να αποτελέσει ένα μόνιμο πρόβλημα για το ελληνικό κράτος αφού, μετά τη δολοφονία του Καποδίστρια, παραμελήθηκε και μετά από πολλές απόπειρες που έγιναν για την αναδιοργάνωσή της, καταργήθηκε οριστικά το 1873. Κύριες αιτίες της αποδυνάμωσής της ήταν η έλλειψη πόρων, η κακοδιαχείριση, η γενικότερη οικονομική κατάσταση, αλλά και η ατολμία των κυβερνήσεων να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα, ώστε να αποτελέσει το ίδρυμα αυτό το πρότυπο που θα συνδύαζε αποτελεσματικά μια θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση υψηλού επιπέδου.
Οι συζητήσεις ανάμεσα στους ειδικούς και στη Βουλή όλα τα επόμενα χρόνια εξαντλούνταν στο αν θα έπρεπε να υπάρχει ανώτατη γεωργική παιδεία ή απλώς γεωργικοί σταθμοί και αγροκήπια, τα οποία θα παρείχαν τα μέσα στους αγροτόπαιδες ή τους ενδιαφερόμενους να διδάσκονται μαθήματα γενικής γεωργικής κατεύθυνσης και να επιλύουν τα πρακτικά προβλήματα που ανέκυπταν τοπικά – και τα οποία χρόνο με το χρόνο γίνονταν όλο και πιο σύνθετα. Οι συζητήσεις αυτές διαρκούσαν, ενώ επισείετο ο κίνδυνος της αποδυνάμωσης της γεωργίας και του αγροτικού δυναμικού από φαινόμενα όπως ήταν η εσωτερική ή εξωτερική μετανάστευση, η συρρίκνωση της γεωργικής παραγωγής με την ταυτόχρονη αύξηση της αστυφιλίας και τη σταδιακή εγκατάλειψη της υπαίθρου. Αυτή εξάλλου η ατολμία όσον αφορά την προαγωγή και την αναβάθμιση της γεωργικής εκπαίδευσης, ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για την καθυστέρηση που παρατηρείται όλα τα επόμενα χρόνια στον τομέα της γεωργικής παραγωγής και την απαξίωση που έλαβε στη συλλογική συνείδηση το γεωργικό επάγγελμα.
ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΩΝ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΕΙΩΝ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΣΧΟΛΩΝ
Το πρώτο ουσιαστικό θεσμικό βήμα για την εμπέδωση της γεωργικής εκπαίδευσης και την ανάπτυξη της ελληνικής γεωργίας, υπήρξε η ίδρυση από την κυβέρνηση του Χ. Τρικούπη του Τμήματος Γεωργίας στο Υπουργείο Εσωτερικών το 1887, με πρώτο Τμηματάρχη τον γεωπόνο Π. Γεννάδιο (1847 – 1917). Η ενέργεια αυτή έδωσε ουσιαστικά το έναυσμα προκειμένου να αξιοποιηθεί επιτέλους και η δωρεά του Παναγιώτη Τριανταφυλλίδη (1810 – 1863), ενός πλουσίου εμπόρου από τη Βυτίνα, ο οποίος ήδη από το 1863 είχε αφήσει με τη διαθήκη του το ποσό των 42.000 αυστριακών φλουριών στο ελληνικό δημόσιο προκειμένου να ιδρυθεί και να υποστηριχτεί σχολείο, το οποίο θα έφερε το όνομά του και θα συνέβαλε στην πρόοδο της πατρίδας. Η διαθήκη αυτή αποτέλεσε αντικείμενο ατέλειωτων συζητήσεων, προτού προκριθεί τελικά η λύση της αξιοποίησης των χρημάτων αυτών για την ίδρυση των Τριανταφυλλιδείων γεωργικών σχολείων, μόλις το έτος 1887, που ψηφίστηκε ο νόμος ΑΦΜΒ΄/28-5-1887 «Περί συστάσεως γεωργικών σχολείων», είκοσι πέντε χρόνια μετά το θάνατο του Τριανταφυλλίδη(1863).
Με το νόμο αυτό ιδρύθηκαν και λειτούργησαν τρία (3) Τριανταφυλλίδεια σχολεία: πρώτη ιδρύθηκε η Γεωργική Σχολή στην Αθήνα (1888) και διατέθηκε για το σκοπό αυτό τμήμα του πρώην κτήματος Ρούφ και έκταση από τα κτήματα του Χατζή Αλή Χασεκή (στον ίδιο χώρο αργότερα εγκαταστάθηκε η Ανωτάτη Γεωπονική Σχολή και μέχρι σήμερα βρίσκεται το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο). Πρώτος Διευθυντής διορίστηκε ο Π. Γεννάδιος. Η άλλη Τριανταφυλλίδειος Γεωργική Σχολή ιδρύθηκε στην Τίρυνθα αρκετά αργότερα (μόλις το 1894) στις εγκαταστάσεις της πρώην γεωργικής σχολής. Τη Διεύθυνση της ανέλαβε ο Σ. Χασιώτης. Τέλος, η τρίτη λειτούργησε στον Αλμυρό Βόλου.
Οι σχολές της Αθήνας και της Τίρυνθας λειτούργησαν μέχρι το 1897 και κατόπιν μετατράπηκαν σε γεωργικούς σταθμούς. Η τρίτη που μετονομάστηκε στη συνέχεια σε «Κασσαβέτειο και Τριανταφυλλίδειο Γεωργική Σχολή Αϊδινίου», λειτούργησε μέχρι το 1914. Στη Σχολή αυτή, υπήρξε Διευθυντής από το 1900 ο Δ. Γρηγοριάδης (1870 – 1907), ο πρώτος διδάξας τις συνεταιριστικές εφαρμογές στην ελληνική γεωργία.
Τα σχολεία αυτά αποτέλεσαν σταθμό στην ανάπτυξη και εξέλιξη της γεωπονικής εκπαίδευσης στον τόπο μας («σωτήριο έτος» για τη γεωργική εκπαίδευση αποκαλεί το 1887, έτος ψήφισης του νομοσχεδίου για την ίδρυση των σχολών αυτών, ο συγγραφέας της «Ιστορίας της παρ΄ ημίν γεωργικής εκπαιδεύσεως» Δημ. Ζωγράφος), αφού έστω και αν δεν είχαν καλύτερη τύχη από τη γεωργική σχολή της Τίρυνθας, συνέβαλαν στην εμπέδωση της γεωργικής εκπαίδευσης, στην εξύψωση του γεωργικού επαγγέλματος χάρη και στην προσπάθεια των φωτισμένων διδασκάλων που ανέλαβαν το δύσκολο έργο της θεωρητικής και πρακτικής εκπαίδευσης, στη συνειδητοποίηση τέλος της ανάγκης για ανώτερη γεωπονική παιδεία.