Το πρωινό ξύπνημα
Το πρωινό ξύπνημα πρέπει να γίνεται σε ένα ευχάριστο κλίμα. Για να το πετύχουμε αυτό είναι πολύ σημαντικό να ορίσουμε ένα ωράριο ύπνου για το παιδί. Ένα παιδί της πρώτης τάξης έχει ανάγκη δεκάωρου ύπνου, δεδομένου ότι πλέον δεν κοιμάται το μεσημέρι.
Φροντίστε το πρωί να έχει το παιδί αρκετό χρόνο για να προλάβει να ντυθεί και να φάει το πρωινό του χωρίς να βιάζεται.
Να θυμάστε πάντα ότι το παιδί δεν έχει την αίσθηση του χρόνου, δεν καταλαβαίνει τι σημαίνει ότι σε «πέντε λεπτά χτυπάει το κουδούνι».
Εσείς ορίζετε το πότε θα γίνει τι.
Το πρωινό γεύμα
Πολύ σημαντικό είναι το πρωινό του παιδιού. Μην το αφήνετε να φύγει νηστικό από το σπίτι. Μην το πιέζετε να φάει περισσότερο απ’ ότι θέλει το ίδιο.
Τι να φοράει στο σχολείο
Για το σχολείο διαλέξτε ρούχα απλά, άνετα και οικονομικά. Είναι πιθανό να γυρίσουν τρυπημένα. Διαλέξτε μαζί με το παιδί τα ρούχα που θα φορέσει από το βράδυ, ιδιαίτερα αν γνωρίζετε ότι το παιδί σας δυσκολεύεται να διαλέξει τι θα φορέσει. Κάντε μία συζήτηση με το παιδί ποια ρούχα είναι κατάλληλα για το σχολείο και ποια όχι.
Το δεκατιανό
Συζητήστε με το παιδί σας τι ακριβώς θα παίρνει μαζί του για κολατσιό. Συμφωνήστε σε κάτι υγιεινό όπως φρούτο, σπιτικό σάντουιτς. Αποφύγετε τα κρουασάν και τα τσιπς. Μπορείτε να του δίνετε φαγητό από το σπίτι και μία ή δύο φορές την εβδομάδα να ψωνίζει από το κυλικείο. Με αυτόν τον τρόπο θα μάθει τη συναλλαγή με τα χρήματα.
Διαμορφώνοντας τον χώρο του
Καλό θα ήταν να ορίσετε το χώρο που θα διαβάζει το παιδί σας. Αν έχει δικό του δωμάτιο και γραφείο θα μάθει να διαβάζει πάντα εκεί. Ο χώρος που θα διαβάζει πρέπει να έχει καλό φωτισμό και η καρέκλα στην οποία θα κάθεται προτιμότερο είναι να είναι ανατομική και να μην περιστρέφεται.
Μάθετέ του την οργάνωση του εργασιακού του χώρου.
Ο χώρος που διαβάζει πρέπει να είναι καθαρός και οργανωμένος.
Κάθε μάθημα που τελειώνει θα πρέπει να μπαίνει στην άκρη.
Αγοράζοντας τα σχολικά είδη
Αγοράστε «φυσιολογικά» μολύβια, ξύστρες, γόμες κ.α. και όχι σε διάφορα σχήματα, γιατί τα παιδιά τα χρησιμοποιούν σαν παιχνίδι. Πρέπει να μάθει να προσέχει τα πράγματά του και εσείς να αντισταθείτε στον πειρασμό να του παραδίδετε το επόμενο μάθημα.
Οι πρώτες ημέρες
Τις πρώτες μέρες που το παιδί επιστρέφει από το σχολείο μην το βομβαρδίζετε με ερωτήσεις. Αφήστε το να σας πει από μόνο του πώς πέρασε την ημέρα του. Τονίστε του πόσο περήφανοι είστε που έχετε ένα τόσο μεγάλο παιδί.
Εργασίες για το σπίτι
Μην ανοίγετε απευθείας την τσάντα του να ελέγξετε τις εργασίες του. Δώστε το χρόνο στο παιδί σας να σας δείξει τις εργασίες του και τι καινούριο έμαθε.
Επιβραβεύστε κάθε προσπάθεια, δείξτε τον ενθουσιασμό σας για κάθε καινούριο.
Είναι σημαντικό να καθορίσετε από την αρχή το ημερήσιο πρόγραμμα στο σπίτι. Πρέπει να καθορίζετε μαζί τι ώρα θα διαβάζει, τι ώρα θα παίζει και τι ώρα θα κοιμάται. Σε αυτό το πρόγραμμα θα πρέπει να μείνετε ευλαβικά σταθεροί και αμετακίνητοι.
Αν αποφασίσετε ότι το παιδί πρέπει να ξεκινάει τη δουλειά του στις τρεις, αυτό θα ισχύει καθημερινά και δεν θα το αλλάζετε ανάλογα με τις δουλειές σας. Αφήστε το παιδί να θυμηθεί από μόνο του τις εργασίες, ακόμη και αν γνωρίζετε την ύπαρξή τους. Ρωτήστε το «Μήπως έχεις και κάτι ακόμα να κάνεις;» και παροτρύνετέ το να ανοίξει την τσάντα του και να ελέγξει βιβλία και τετράδια για το εάν έχει κάτι σημειωμένο. Η δουλειά του σχολείου δεν είναι δική σας ευθύνη αλλά ευθύνη του παιδιού.
Η ώρα των εργασιών
Μην αφήνετε τις εργασίες για αργά το απόγευμα. Το παιδί θα είναι κουρασμένο και δε θα μπορεί να αποδώσει. Θυμίστε του ότι η ώρα που πρέπει να αρχίσει το διάβασμά του πλησιάζει. Μην υποχωρήσετε σε «πέντε λεπτά ακόμα». Αν κάνετε πίσω μία φορά μετά θα διαπραγματεύεστε συνέχεια το χρόνο.
Μπορείτε να πείτε «η συμφωνία είναι συμφωνία και δεν αλλάζει» ή την παλιά γνωστή ρήση «πρώτα η δουλειά και μετά η διασκέδαση». Πριν ξεκινήσει τις εργασίες του θυμίστε του να πάει τουαλέτα και να πιεί νερό. Και τα δύο είναι μία καλή αφορμή για να διακόπτει τη δουλειά του μόλις κουράζεται.
Μην αφήνετε το παιδί να κάνει διαλείμματα για να δει τηλεόραση ή για να παίξει. Όταν διαβάζουμε, διαβάζουμε. Μπορεί τελειώνοντας κάτι κοπιαστικό στη Γλώσσα να κάνει ένα πεντάλεπτο διάλειμμα για να πιεί ένα χυμό. Όσο πιο οργανωμένα διαβάζει, τόσο πιο γρήγορα θα τελειώσει.
Η βοήθεια του γονιού
Τις πρώτες δύο-τρεις εβδομάδες καθίστε κοντά του. Βοηθήστε το όπου σας χρειάζεται. Δείξτε του με υπομονή και σταθερότητα πώς πρέπει να δουλεύει. Μην το αφήνετε να σηκώνεται συνεχώς για να ξύσει το μολύβι του, έχετε ήδη από την αρχή δύο ή τρία έτοιμα. Η βοήθειά σας και γενικότερα η παρουσία σας πρέπει να είναι διακριτική. Μην κάνετε την παρουσία σας απαραίτητη την ώρα της εργασίας. Στόχος σας είναι το παιδί να μάθει να δουλεύει ανεξάρτητα. Όταν ελέγχετε την εργασία του μην ασκείτε κριτική. Δεν θέλει να το κρίνετε, να το βοηθήσετε θέλει. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι θα φτάσετε και στο αντίθετο άκρο να επαινείτε κάθε προσπάθεια. Χρειάζεται σύνεση και ήρεμη κριτική. Σε κάτι που δεν είναι τόσο καλά γραμμένο μπορείτε να πείτε «Καλό είναι, όμως σίγουρα μπορείς και καλύτερα. Κοίτα τι ωραία που έχεις γράψει αυτό εδώ». Αν μία απάντηση είναι λάθος μπορείτε να παροτρύνετε το παιδί με το «σκέψου καλύτερα, το ξέρεις».
Η οργάνωση της σχολικής τσάντας
Όταν το παιδί τελειώνει με τις σχολικές του εργασίες θα πρέπει να μάθει να φτιάχνει την τσάντα του. Δεν πρέπει να αναλάβετε εσείς την ευθύνη να του φτιάχνετε τη σάκα. Μπορείτε όμως να τον βοηθάτε στην οργάνωσή της υπενθυμίζοντάς του ποιο βιβλίο ή ποιο τετράδιο χρειάζεται για κάθε μάθημα. Οργανώστε μαζί του την κασετίνα του από το σπίτι. Θα πρέπει να ξύσει τα μολύβια που θα χρειαστεί για την επόμενη μέρα. Βάλτε στην κασετίνα τρία τουλάχιστον μολύβια και δύο γόμες.
Εξωσχολικές δραστηριότητες
Σε αυτήν την ηλικία οι γονείς συνηθίζουν να φορτώνουν το παιδί με πολλές εξωσχολικές δραστηριότητες. Όμως το στάδιο που βρίσκεται το παιδί είναι ιδιαίτερα στρεσογόνο. Πρέπει να τα καταφέρει με πολλούς νέους τομείς. Γι’ αυτό καλό θα ήταν το παιδί να έχει χρόνο για το διάβασμά του και για το παιχνίδι και όχι για να φορτώσει τα απογεύματά του με το να τρέχει από το ωδείο στο φροντιστήριο. Σε αυτήν την ηλικία καλό θα ήταν να έχει κατά κύριο λόγο κινητική εκτόνωση.
Η ξένη γλώσσα
Πολλοί γονείς συνηθίζουν με την έναρξη της πρώτης δημοτικού να γράφουν και το παιδί τους στο φροντιστήριο ξένων γλωσσών ή να φέρνουν καθηγήτρια στο σπίτι. Οι ξένες γλώσσες καλό είναι να ξεκινούν αφού το παιδί έχει μάθει τη γραφή και την ανάγνωση της μητρικής του γλώσσας και όχι ταυτόχρονα.
Το παιχνίδι
Μόλις τελειώσει τις εργασίες του σχολείου αφήστε το να εκτονωθεί με το παιχνίδι. Το παιδί αυτής της ηλικίας έχει μεγάλη ανάγκη κινητικής εκτόνωσης. Αφήστε το παιδί να παίξει, να κάνει οτιδήποτε το ευχαριστεί. Παίξτε μαζί του το αγαπημένο σας παιχνίδι.
Ο βραδινός ύπνος
Μη διαπραγματεύεστε την ώρα του ύπνου. Το παιδί ξεκουράζεται και μπορεί να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις του με μεγαλύτερη άνεση. Το κυριότερο απ’ όλα είναι ότι το παιδί αφομοιώνει καλύτερα και είναι περισσότερο προσεκτικό στο σχολείο. Δεν του είναι πλέον απαραίτητος ο μεσημεριανός ύπνος. Καλύτερα εκείνη την ώρα να κάνει τα μαθήματά του, το απόγευμα να παίξει και να πάει νωρίτερα για ύπνο το βράδυ.
Η σχέση σας με τη δασκάλα
Η δασκάλα παίζει έναν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στη ζωή του παιδιού. Είναι ο άνθρωπος που το μυεί στο χώρο των γραμμάτων, σε ένα χώρο που ανήκει στους μεγάλους. Στα μάτια του παιδιού φαντάζει παντογνώστης και ό,τι και να κάνει του φαίνεται σωστό. Γι’ αυτό θα το ακούσετε πολλές φορές να λέει «Το είπε η κυρία μου». Μην ασκείτε κριτική μπροστά του. Όποια διαφωνία έχετε, συζητήστε τη με την ίδια τη δασκάλα.
Τι πρέπει να μας ανησυχεί
Οι πρώτες μέρες είναι συνήθως γεμάτες ενθουσιασμό. Μετά το παιδί γυρίζει συνήθως με την κούραση της ρουτίνας. Σε περίπτωση όμως που το παιδί γυρίζει καθημερινά με εκνευρισμό, κακή διάθεση, πετάει την τσάντα του και δε θέλει να ανοίξει τα βιβλία του, όταν αποφεύγει να βγει έξω και να παίξει, όταν δε θέλει να μιλάει για τους φίλους του σχολείου, τότε σίγουρα κάτι συμβαίνει. Τα παιδιά σε αυτήν την ηλικία δεν μπορούν να εκφράσουν αυτό που τους φταίει. Η καινούρια κοινωνική δομή μέσα στην οποία πρέπει να ενταχθούν και οι καινούριες παρέες τους δημιουργούν πολλές φορές ένταση και άγχος. Σε αυτή την περίπτωση πρέπει να απευθυνθείτε στη δασκάλα, ώστε να προσπαθήσει να εντοπίσει τι ακριβώς συμβαίνει στο παιδί.
Κάτι ακόμα
Στην πρώτη τάξη θα βάλετε τις βάσεις για τη σχολική δουλειά στο σπίτι και για τα επόμενα χρόνια. Δείξτε συνέπεια. Αυτή την περίοδο η σχέση σας με το παιδί είναι ιδιαίτερα σημαντική. Καλό θα ήταν να διαθέτετε μισή ώρα καθημερινά που θα ασχοληθείτε αποκλειστικά μαζί του. Ορίστε μία συγκεκριμένη ώρα μέσα στη μέρα , μια στιγμή που το παιδί χαλαρώνει ώστε να συζητάτε για τις ανησυχίες του, για τους φίλους του σχολείου. Θα το ενθαρρύνετε , θα του λέτε πόσο μεγάλωσε και πόσο περήφανοι είστε που καταφέρνει τόσο δύσκολα πράγματα. Τέλος, μην αφήσετε το σχολείο να χαλάσει τη σχέση σας με το παιδί. Το σχολείο θα κρατήσει μερικά χρόνια, ενώ η σχέση που χτίζετε καθημερινά με το παιδί σας είναι μοναδική, ουσιαστική και αναντικατάστατη.
