Το μεσημέρι της Τρίτης 25 Οκτωβρίου 2022 θα έχουμε τη δυνατότητα να παρατηρήσουμε και από την Ελλάδα μία μερική έκλειψη ηλίου. Μετά από αυτή την έκλειψη, δε θα έχουμε την ευκαιρία να ξαναδούμε ηλιακή έκλειψη από την Ελλάδα έως το 2027.
Στην Ελλάδα η έκλειψη θα έχει κάλυψη του ηλιακού δίσκου που θα είναι περίπου 37% επί της φαινόμενης ηλιακής διαμέτρου στην κεντρική Ελλάδα, θα αυξάνεται προς τα βόρεια και τα ανατολικά και θα φτάσει έως και 46% στα βορειοανατολικά σύνορα της χώρας.
Η έκλειψη θα ξεκινήσει λίγο μετά τις 12:30 το μεσημέρι.
Θεσσαλονίκη
Έναρξη μερικής έκλειψης: 12:30
Μέγιστο έκλειψης: 13:38
Τέλος μερικής έκλειψης: 14:46
Τι είναι όμως η Έκλειψη Ηλίου;
Μία πολύ απλή απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι η εξής: Η Σελήνη, καθώς περιφέρεται γύρω από τη Γη, μπαίνει ανάμεσα στον πλανήτη μας και τον Ήλιο και κρύβει τον Ήλιο. Εξετάζοντας σε μεγαλύτερο βάθος το φαινόμενο, βρίσκουμε πολλές ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες.
Ας δούμε μερικές από αυτές. Η Σελήνη συμπληρώνει μία περιφορά γύρω από τη Γη σε 27, 32 ημέρες. Το διάστημα αυτό ονομάζεται αστρικός μήνας. Καθώς η Σελήνη περιφέρεται γύρω από τη Γη, η γωνία Ήλιος-Γη Σελήνη συνεχώς μεταβάλλεται. Αυτό σημαίνει ότι κάθε στιγμή βλέπουμε υπό διαφορετική γωνία το φωτιζόμενο από τον Ήλιο ημισφαίριο της Σελήνης. Με άλλα λόγια η Σελήνη διαρκώς αλλάζει φάση. Και μάλιστα περιοδικά. Έτσι έχουμε τη Νέα Σελήνη, το Πρώτο Τέταρτο, την Πανσέληνο, το Τελευταίο Τέταρτο και μετά ξανά Νέα Σελήνη και ο κύκλος επαναλαμβάνεται.
Θα περίμενε κανείς ότι ένας κύκλος φάσεων διαρκεί 27, 32 ημέρες, όσο δηλαδή ο αστρικός μήνας. Αυτό θα ίσχυε, αν η Γη ήταν σε μια σταθερή θέση σε σχέση με τον Ήλιο. Αλλά, επειδή η Γη περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο, ο κύκλος φάσεων διαρκεί λίγο παραπάνω, για την ακρίβεια 29,53 ημέρες. Το διάστημα αυτό ονομάζεται συνοδικός μήνας.
Μια άλλη εύλογη υπόθεση είναι ότι σε κάθε συνοδικό μήνα θα πρέπει να συμβαίνουν δύο εκλείψεις. Μία έκλειψη Ηλίου, στη φάση της Νέας Σελήνης, και μία έκλειψη Σελήνης, στη φάση της Πανσελήνου. Κάτι τέτοιο θα ίσχυε βέβαια, αν η Σελήνη περιφερόταν πάνω στην εκλειπτική. Η εκλειπτική είναι το επίπεδο περιφοράς της Γης γύρω από τον Ήλιο. Αλλά δεν είναι έτσι. Η Σελήνη περιφέρεται γύρω από τη Γη πάνω σε ένα άλλο επίπεδο, που σχηματίζει γωνία 5,8 μοιρών με την εκλειπτική. Έτσι, δύο φορές σε κάθε αστρικό μήνα η Σελήνη διέρχεται από το επίπεδο της εκλειπτικής. Ηλιακή έκλειψη συμβαίνει όταν η Σελήνη είναι Νέα και ταυτόχρονα βρίσκεται σε έναν από τους συνδέσμους.
Προσοχή: Μεγάλη προσοχή πρέπει να δοθεί να μην παρατηρηθεί η έκλειψη χωρίς τη χρήση ειδικών φίλτρων ακόμα και αν απλά κοιτάζετε με τα μάτια σας. Υπάρχει κίνδυνος σοβαρής βλάβης στην υγεία των οφθαλμών. Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να δει κανείς την έκλειψη είναι τα ειδικά γυαλιά παρατήρησης.
Πηγές:
