2η Ενότητα – Κατοικία

Α. Το σπίτι του ποιητή Καβάφη

Με τι θα αχοληθούμε :

  • Πώς περιγράφουμε ένα κτίσμα
  • ποιος είναι ο ρόλος του επιθέτου σε ένα περιγραφικό κείμενο
  • Ποιες λέξεις ή φράσεις δηλώνουν τόπο.

Ο επίσημος δικτυακός τόπος του αρχείου Καβάφη

 

 

Περιγραφή κτίσματος :

Σπίτι με Kήπον Κ.Π.Καβάφης
Εκτύπωση
Ήθελα να ’χω ένα σπίτι εξοχικό
μ’ έναν πολύ μεγάλο κήπο— όχι τόσο
για τα λουλούδια, για τα δένδρα, και τες πρασινάδες
(βέβαια να βρίσκονται κι αυτά· είν’ ευμορφότατα)
αλλά για να ’χω ζώα. A να ’χω ζώα!
Τουλάχιστον επτά γάτες— οι δυο κατάμαυρες,
και δυο σαν χιόνι κάτασπρες, για την αντίθεσι.
Έναν σπουδαίο παπαγάλο, να τον αγρικώ
να λέγει πράγματα μ’ έμφασι και πεποίθησιν.
Aπό σκυλιά, πιστεύω τρία θα μ’ έφθαναν.
Θα ’θελα και δυο άλογα (καλά είναι τ’ αλογάκια).
Κι εξ άπαντος τρία, τέσσαρα απ’ τ’ αξιόλογα,
τα συμπαθητικά εκείνα ζώα, τα γαϊδούρια,
να κάθονται οκνά, να χαίροντ’ οι κεφάλες των.
(Από τα Κρυμμένα Ποιήματα 1877;-1923, Ίκαρος 1993)

 

 

[slideboom id=813970&w=425&h=370]

Επίθετα

 

Τα επίθετα

Τα επίθετα περιγράφουν με σύντομο τρόπο ένα χαρακτηριστικό των ουσιαστικών που συνοδεύουν. Δηλώνουν κάποιο γνώρισμα των ουσιαστικών, μας λένε δηλ. τι λογής είναι. 
π.χ. 
Στο δωμάτιο υπήρχε ένα τραπεζάκι από ακατέργαστο ξύλο (από ξύλο που δεν το έχουν κατεργαστεί).
Τα επίθετα φανερώνουν ποια ποιότητα ή ιδιότηταέχουν τα ουσιαστικά. 

Σε ένα κείμενο τα επίθετα…
  • μας δίνουν περισσότερες πληροφορίες για τα πράγματα που περιγράφονται και κάνουν την περιγραφή πιο ζωντανή, σαφή, ακριβήκαι παραστατική.
  • μας μεταφέρουν ένα σχόλιο που θέλει να κάνει ο συγγραφέας του κειμένου για ό,τι βλέπει και περιγράφει
Τα επίθετα μας δείχνουν δηλ. την οπτική γωνία,την προσωπική ματιά του συγγραφέα, το πώς βλέπει αυτός τα πράγματα που περιγράφει.
Τα επίθετα…
  • παίρνουν το γένος των ουσιαστικών που προσδιορίζουν, έχουν δηλ. τρία γένη (αρσενικό, θηλυκό, ουδέτερο)
  • π.χ.
– ο καλός σκύλος
– η καλή θεία
– το καλό παιδί
 
  • παίρνουν τον αριθμό και την πτώση των ουσιαστικών που προσδιορίζουν
π.χ. 
– τους πιστούς φίλους
– την φιλική γειτόνισσα 
– του έξυπνου παιδιού 
  • κλίνονται όπως τα ουσιαστικά που έχουν τις ίδιες καταλήξεις. Εξαιρούνται τα επίθετα με αρσενικό σε -ής, -ύς που έχουν δική τους κλίση.
  • π.χ. 
– βαθύς, βαθιά, βαθύ
 
  • όταν κλίνονται διατηρούν τον τόνο στη συλλαβή που τονίζεται η ονομαστική του αρσενικού
π.χ.
– ήσυχος , ήσυχου / ήσυχοι, ήσυχων
 
Τα επίθετα μπορεί να συνδέονται με το ουσιαστικό που προσδιορίζουν μέσω κάποιου συνδετικού ρήματος (είμαι, γίνομαι, φαίνομαι κ.ά.). Στην περίπτωση αυτή είναι κατηγορούμενα. 
 
π.χ.
Το σπίτι είναι μεγάλο και φωτεινό. 
 
Χωρίζουμε τα επίθετα σε προσδιοριστικά καικοσμητικά ανάλογα με τη σημασία τους.
  • προσδιοριστικά
είναι τα επίθετα που φανερώνουν τις πραγματικές και συγκεκριμένες ιδιότητες των ουσιαστικών 
π.χ. 
– η μάλλινη κουβέρτα
– το κόκκινο λουλούδι
  • κοσμητικά
εκφράζουν μια υποκειμενική, στιγμιαία κρίση και τα χρησιμοποιούμε για να ομορφύνουν, να ¨κοσμήσουν¨ το λόγο 
π.χ.
– ο όμορφος κήπος
– το ωραίο άρωμα
  
Όπως τα επίθετα συμπεριφέρονται κα οι παθητικές μετοχές σε –μένος, -μένη, -μένο. Τις θεωρούμερηματικά επίθετα.
π.χ. 
Η γιορτή έγινε στην στολισμένη αίθουσα.

 Πηγή : http://paidio.blogspot.gr/

 

ΠΩΣ ΔΗΛΩΝΟΥΜΕ ΤΟΝ ΤΟΠΟ

Για να δηλώσουμε τον τόπο χρησιμοποιούμε τουςτοπικούς προσδιορισμούς. Οι τοπικοί προσδιορισμοί απαντούν στην ερώτηση πού και μπορεί να είναι:
Οι λέξεις ή φράσεις που δηλώνουν τόπο μπορεί να είναι:

  • επιρρήματα π. χ. μπροστά, πίσω κλπ(τοπικά επιρρήματα -απαντούν στην ερώτηση πού)
  • φράσεις με προθέσεις π. χ. ίσαμε το σχολείο, προς την πόλη κλπ(επίσης απαντούν στην ερώτηση πού, αλλά με φράση)
  • με αιτιατική π. χ. ήθελε να πάει σχολείο(επίσης απαντάει στο πού αλλά με ουσιαστικό)
  • αναφορικές προτάσεις που φανερώνουν τόπο
    π.χ. Πηγαίνει όπου θέλει.
Πρόσεξε στο μάθημα τι τοπικές λέξεις και εκφράσεις υπάρχουν.

Πηγή : http://egpaid.blogspot.com/

Δείτε το στο slideshare.net

Ήρθε η ώρα της άσκησης. ( κάνοντας κλικ παρακάτω μπορείς να παίξεις)

1. http://www.inschool.gr/G6/LANG/EPITHETA-PERIGRAFI-LEARN-G6-LANG-MYmatch-1309152240-tzortzisk/index.html

2. http://www.inschool.gr/G6/LANG/EPITHETA-PRAC-G6-LANG-HPclickon-1309162124-tzortzisk/index.html

3. http://www.inschool.gr/G6/LANG/TOPIKES-LEXEIS-EKFRASEIS-LEARN-G6-LANG-MYmillion-1309152236-tzortzisk/index.html

4. http://www.inschool.gr/G6/LANG/Z-SPITI-ORTHOGRAFIA-PRAC-G6-LANG-HPwrite-1309151314-tzortzisk/index.html

5.http://salnk.eduportal.gr/files/astradenh/grammar1.htm

 Β. Μικρές αγγελίες

Με τι θα ασχοληθούμε :

  • Με τις αγγελίες
  • Με τις ελλειπτικές προτάσεις
  • Με τα αριθμητικά επίθετα/αριθμητικά ουσιαστικά
  • με τις συντομογραφίες και τα αρκτικόλεξα

[slideboom id=835467&w=425&h=370]

[slideboom id=663778&w=425&h=370]

Σ’αυτόν τον δικτυακό τόπο μπορείς να βρεις όλα τα αρκτικόλεξα και τις συντομογραφίες

Εδώ μπορείς να ασχοληθείς στις ελλειπτικές προτάσεις 

Γ. Κύριε, μας ενοχλείτε…. 

Με τι θα αχοληθούμε:

  • Με την κλίση των θηλυκών ουσιαστικών σε -η και -ος.

Μια ζεστή ….πολυκατοικία :

 

Στη Ματμάτα της Σαχάρας

 

Στο Δέλτα του ποταμού Ορινόκο.

Σκηνές… από τη ζωή των Καζάχων .

Θηλυκά ουσιαστικά λόγιας κλίσης που τελειώνουν σε-η και -ος

Τα παροξύτονα θηλυκά ουσιαστικά σε -η τονίζονται σε όλες τις πτώσεις στη συλλαβή που τονίζεται η ονομαστική ενικού: π.χ. η λέξη, των λέξεων. Στα πρόπαροξυτονα, όμως ο τόνος στην ονομαστική πληθυντικού κατεβαίνει στην παραλήγουσα, ενώ οι υπόλοιπες πτώσεις του πληθυντικού τονίζονται στη συλλαβή στην οποία τονίζεται και η ονομαστική πληθυντικού: π.χ. η δύναμη-οι δυνάμεις, των δυνάμεων.

Βλέπουμε στο παράδειγμα ότι στη γενική ενικού σχηματίζονται δύο τύποι : π.χ. η λέξη, της λέξης και της λέξεως.

Μπορείς να δεις και για τα αρχιόκλιτα θηλυκά  σε -η εδώ. 

Τα θηλυκά ουσιαστικά που λήγουν σε-ος κλίνονται όπως και τα αρσενικά ουσιαστικά που λήγουν σε -ος.

Όσα στην  ονομαστική πτώση τονίζονται στη λήγουσα ή στην παραλήγουσα δεν μετακινούν τον τόνο στις άλλες πτώσεις. Αυτά που στην ονομαστική ενικού τονίζονται στην πρόπαραληγουσα,  κατεβάζουν τον τόνο στην παραλήγουσα στη γενική του ενικού και στη γενική και στην αιτιατική του πληθυντικού: π.χ.η είσοδος-των εισόδων, τις εισόδους .

Με παρόμοιο τρόπο με τα παραπάνω θηλυκά ουσιαστικά κλίνονται στον ενικό αριθμό και τα ονόματα των περισσότερων  ελληνικών νησιών και πολλών πόλεων  και περιοχών που έχουν ονόματα τα οποία προέρχονται από την αρχαία ελληνική γλώσσα: π.χ. η Άνδρος, η Νάξος, η Σκόπελος, Η Κόρινθος, η Πελοπόννησος κτλ.

Μπορείς να δεις και για τα αρχαιόκλιτα θηλυκά σε -ος εδώ :

Ήρθε η ώρα του παιχνιδιού. Κάνοντας κλικ μπορείς να παίξεις με την κλίση των αρχαιόκλιτων θηλυκών σε-ος και -η. :

 

1. Κλίση θηλυκών σε -ος. 

2. Κλίση θηλυκών σε -η.

3. Κλίση θηλυκών σε -ος

4. Κλίση θηλυκών σε -η.

5. Κλίση θηλυκών σε -η.

6. Κλίση θηλυκών σε -ος

7. Α Ορθογραφία στην πολυκατοικία

8. Β Ορθογραφία στην πολυκατοικία

Αφήστε μια απάντηση

Η διεύθυνση του email σας δεν θα δημοσιευθεί.

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση