Άρθρα κατηγορίας "Χωρίς κατηγορία"

Ο χάρτης των κατακτήσεων του Μ Αλεξάνδρου

 

Η κατάκτηση της Ανατολής από το Μ. Αλέξανδρο

Ετικέτες: , , ,

τεχνικά χαρακτηριστικά των δημοτικών τραγουδιών

Τεχνικά χαρακτηριστικά

1. Μέτρο ιαμβικό, στίχος δεκαπεντασύλλαβος που χωρίζεται σε δύο ημιστίχια (8+7 συλλαβές).Στο ιαμβικό μέτρο χωρίζουμε ανά δύο συλλαβές από τις οποίες τονίζεται η δεύτερη.
π.χ.
Σαρά-ντα πέ- ντε μά- στοροι- \κι εξή-ντα μα-θητά-δες –Ο στίχος είναι ιαμβικός (λόγω μέτρου), δεκαπεντασύλλαβος (λόγω αριθμού συλλαβών), παροξύτονος (ο τόνος της τελευταίας λέξης στην παραλήγουσα) και χωρισμένος σε δύο ημιστίχια.

2. Έλλειψη ομοιοκαταληξίας

3. Η αρχή της ισομετρίας. Κάθε στίχος εκφράζει ένα πλήρες και ολοκληρωμένο νόημα.

4. Επανάληψη του α΄ ημιστιχίου στο β΄.
Π.χ. εδώ είσαι σκλάβα του πασά ,σκλάβα των Αρβανίτων.

5. Γλώσσα ζωντανή και παραστατική, λόγος λιτός και πυκνός, κυριαρχία ρήματος και ουσιαστικού.

6. Ο νόμος των τριών. Αναφέρονται τρία πράγματα-πρόσωπα- έννοιες από τα οποία συνήθως δίδεται έμφαση στο τρίτο.

7. Τα άστοχα ερωτήματα(προωθούν την εξέλιξη της ποιητικής αφήγησης και κορυφώνουν την ποιητική ένταση). Στη συγκεκριμένη τεχνική διαπλέκονται 4 στίχοι
στ.1 Αναφέρεται αόριστα ένα γεγονός που δημιουργεί τα ερωτήματα – απορίες που ακολουθούν
στ.2διατυπώνει την απορία με τη μορφή άστοχου ερωτήματος
στ.3 Αίρεται, παύει να ισχύει το ερώτημα που διατυπώθηκε πριν
στ.4 Δίνεται τελικά η λύση στο ερώτημα-απορία
π.χ
Αχός βαρύς ακούγεται, πολλά τουφέκια πέφτουν
Μήνα σε γάμο ρίχνονται, μήνα σε χαροκόπι;
Ουδέ σε γάμο ρίχνονται, ουδέ σε χαροκόπι
Η Δέσπω κάνει πόλεμο με νύφες και μ’αγγόνια.

8. Σταθεροί εκφραστικοί τρόποι (μοτίβα). Στίχοι ή φράσεις που επαναλαμβάνονται σε πολλά δημοτικά τραγούδια

9. Παμψυχισμός (Τα άψυχα συμπεριφέρονται ως ανθρώπινες οντότητες- μπορεί να αναφερθεί και ως προσωποποίηση)

10. Συμβατικά πρόσωπα (τα πουλιά λειτουργούν ως μαντατοφόροι). Πρόσωπα που έχουν συγκεκριμένο ρόλο.

11. Σχήματα λόγου (υπερβολές, αντιθέσεις, προσωποποιήσεις, μεταφορές, επαναλήψεις)

12. Χρήση συμβολικών αριθμών, συνήθως το τρία και τα πολλαπλάσιά του ή το επτά

Ετικέτες: , , ,

χαρακτηριστικά των δημοτικών τραγουδιών

Βασικά χαρακτηριστικά

Το δημοτικό τραγούδι δεν είναι δημιούργημα ενός ατόμου, αλλά πλάθεται από τον ίδιο το λαό. Αυτοσχέδιοι στιχουργοί συνέθεταν τραγούδια που στη συνέχεια διαδίδονταν προφορικά. Γι’αυτό τα δημοτικά τραγούδια διασώζονται σε πολλές διαφορετικές παραλλαγές ανάλογα με τον τόπο, διαφορετικές δηλαδή μορφές του ίδιου τραγουδιού. Το δημοτικό τραγούδι αποτελεί μια διαχρονική παρουσία, δεν μπορεί να ενταχθεί σε μια συγκεκριμένη περίοδο της ιστορίας της λογοτεχνίας και συνδέεται με τη μουσική και το χορό.

Τα χαρακτηριστικά του δημοτικού τραγουδιού

1. Η ανωνυμία του δημιουργού. Ο δημιουργός και συνθέτης του δημοτικού τραγουδιού παραμένει άγνωστος.
2. Η απροσδιοριστία του ακριβούς τόπου προέλευσης. Μπορεί να είναι γνωστός ο τόπος αναφοράς, όχι όμως ο ακριβής τόπος σύνθεσης.
3. Η απροσδιοριστία του ακριβούς χρόνου σύνθεσης. Μπορεί να είναι γνωστός ο χρόνος αναφοράς όχι όμως ο ακριβής χρόνος σύνθεσης.
4. Η λαϊκή έκφραση ακολουθώντας τοπικά ιδιώματα. Το δημοτικό τραγούδι αποδίδεται πάντα με το χρονικά τοπικό γλωσσικό ιδίωμα.
5. Ο λαϊκός ψυχισμός, όπως αυτός εκδηλώνεται στη ζωή.
6. Οι παρατηρούμενες παραλλαγές. Όσες περισσότερες παραλλαγές παρατηρούνται τόσο περισσότερο φέρεται καταξιωμένο.
7. Η απόδοση σε τραγούδι και όχι ποίημα. Το δημοτικό τραγούδι δεν απαγγέλλεται.
8. Το ζωντανό ύφος και η ρεαλιστική περιγραφή.

Ετικέτες: , , ,

Στα αρχαία χρόνια

Μετάβαση στο padlet.com

Ανδρ Εμπειρίκος

Ποιήματα του Γ Σεφέρη

Ποιήματα Σεφέρη

Μεγάλοι λογοτέχνες της Νεότερης Ελλάδας

Έθιμα Χριστουγέννων

Ο χρόνος για τον παραδοσιακό άνθρωπο είναι, όπως ήδη αναφέρθηκε, το περιεχόμενό του, η εμπειρία του. Στη ζωή των Ελλήνων αγροτών αυτή την περίοδο κυριαρχούσε το κρύο, το τέλος της σποράς και η μείωση του φωτός. Το Δεκέμβριο έχουμε τις μικρότερες μέρες. Από τα Χριστούγεννα όμως και ύστερα αρχίζουν να μεγαλώνουν. «Του Δεκέμβρη η μέρα, καλημέρα-καλησπέρα», λέει μια παροιμία για το Δεκέμβρη.

Με τον ήλιο και το φως σχετίζονται και τα Χριστούγεννα. Από τις 22 του Δεκέμβρη, δηλαδή από το χειμερινό ηλιοστάσιο, η απόκλιση του ήλιου αρχίζει να λιγοστεύει, οπότε το βόρειο ημισφαίριο, όπου βρίσκεται και η Ελλάδα, φωτίζεται περισσότερο και η μέρα μεγαλώνει.

Η γιορτή των γενεθλίων του Χριστού θεσπίστηκε στις 25 Δεκεμβρίου από τους Χριστιανούς και ο εορτασμός της επεκτάθηκε σταδιακά σε όλο το ρωμαϊκό κράτος, ανατολικό και δυτικό.  Στόχος τους ήταν να παραμερίσουν τον περσικό θεό Μίθρα, θεό του ήλιου και του φωτός.  Η ημέρα των γενεθλίων του, «το Γενέθλιον του αήττητου Ήλιου», γιορταζόταν στις 25 του Δεκέμβρη.  Η γιορτή αυτή συνδυαζόταν με τα Σατουρνάλια, παλιά αγροτική γιορτή, που έγινε μία από τις σπουδαιότερες γιορτές των Ρωμαίων και γιορταζόταν από τις 17 έως τις 23 Δεκεμβρίου. Ο σύνδεσμος του Χριστού με τον ήλιο φανερώνεται και στην υμνογραφία των Χριστουγέννων: «Ανέτειλας, Χριστέ, εκ Παρθένου, νοητέ Ήλιε της Δικαιοσύνης». Η γέννηση του Χριστού γιορταζόταν αρχικά στις 6 Ιανουαρίου, μαζί με τη βάπτιση. Το 378 για πρώτη φορά γιορτάστηκαν στην Κωνσταντινούπολη τα Χριστούγεννα ως αυτοτελής γιορτή.

Ο κύκλος των εθίμων του Δωδεκαημέρου ανοίγει την παραμονή των Χριστουγέννων και κλείνει τα Θεοφάνεια με τον αγιασμό των υδάτων.  Προάγγελος των Χριστουγέννων είναι οι ομάδες των παιδιών που τραγουδούν τα κάλαντα. Τα κάλαντα αρχίζουν με την εξιστόρηση της γέννησης του Χριστού, συνεχίζουν με παινέματα για το σπίτι και τους σπιτικούς και τελειώνουν με αίτημα για φιλοδώρημα.
Σε ορισμένους ελληνικούς τόπους τα κάλαντα εξιστορούν την γέννηση του Χριστού σαν να γιορτάζουν την γέννηση ενός παιδιού:

Χριστός γεννάται χαρά στον κόσμο.
Χαρά στον κόσμο στα παλικάρια.
Σαράντα μέρες, σαράντα νύχτες
κι η Παναγιά μας κοιλοπονούσε.
Κοιλοπονούσε, παρακαλούσε
όλους τους Aγιους, τους  Αϊ-Αποστόλους.
Οι  Αποστόλοι μαμμή γυρεύουν…
Ώστου να πάνε κι ώστου να έρθουν,
η Παναγιά μας ξελευτερώθη.
Μέσα στις δάφνες, μες στα λουλούδια,
κάνει τον ήλιο και το φεγγάρι.

Έτσι στο Ζαγόρι της Ηπείρου για παράδειγμα, ξημερώνοντας Χριστούγεννα, κάνουν τα «σπάργανα», τηγανίτες με πολλά καρύδια, τα οποία συνηθίζουν να προσφέρουν σε όσους επισκέπτονται οποιαδήποτε λεχώνα. Το Δωδεκαημέρο που μεσολαβεί ανάμεσα στη γέννηση και τη βάπτιση του Χριστού είναι μια ιδιαίτερη χρονική περίοδος. Αν για τα μικρά αβάπτιστα παιδιά και τις λεχώνες λαμβάνονται ιδιαίτερες προφυλάξεις στην παραδοσιακή κοινωνία, για να τα προστατεύσουν καθώς είναι ευάλωτα στις επιβουλές και συνάμα επικίνδυνα, ο χρόνος που μεσολαβεί από τη γέννηση ως τη βάπτιση του Χριστού είναι χρόνος αταξίας που αφορά ολόκληρη την παραδοσιακή κοινωνία.

Τα Χριστούγεννα αποτελούν οικογενειακή γιορτή, που συγκεντρώνει τα μέλη της οικογένειας γύρω από το κοινό τραπέζι, όπου θα κόψουν το χριστόψωμο, στολισμένο με καρύδια και σχέδια από ζυμάρι. Στη Μακεδονία και αλλού τα Χριστούγεννα μαγείρευαν ντολμαδάκια (σαρμάδες) με λάχανο και κρέας χοιρινό, συνοδευμένο με σέλινο, πράσο ή σπανάκι (τα έλεγαν και σπάργανα του Χριστού, έτσι που τυλίγονταν στο λάχανο) ενώ σε άλλες περιοχές έσφαζαν κότα και έφτιαχναν σούπα. Η γαλοπούλα είναι νεώτερη συνήθεια στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι.

 

Τα κάλαντα των Χριστουγέννων

Το χριστόψωμο

Το χριστουγεννιάτικο δέντρο

Οι καλικάντζαροι

Το «Χριστόξυλο»

Το πάντρεμα της φωτιάς – Το δέντρο της ζωής

Οι εποχικές πυρές (φανοί)

Χειρόγραφα Δελτία που αφορούν το Δωδεκαήμερο από το αρχείο του Κέντρου Λαογραφίας.

βιογραφία Σεφέρη

Σεφέρης

Ὁ μεγάλος ποιητὴς Γιῶργος Σεφέρης, φιλ. ψευδώνυμο τοῦ Γιώργου Σεφεριάδη, γεννήθηκε στὴ Σμύρνη τὸ 1900 καὶ πέθανε στὴν Ἀθήνα τὸ 1971. Ἦταν γιὸς τοῦ διακεκριμένου καθηγητῆ τοῦ Διεθνοῦς δικαιοῦ τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, Στέλιου Σεφεριάδη. Μετὰ τὴ Μικρασιατικὴ καταστροφή, ἀφήνοντας πλούσιο σπιτικό, ἐγκαταστάθηκε οἰκογενειακῶς στὴν Ἀθήνα. Σπούδασε νομικὰ καὶ πολιτικὲς ἐπιστῆμες στὸ Παρίσι καὶ σταδιοδρόμησε στὸ διπλωματικὸ κλάδο, ὅπου ὑπηρέτησε σὲ διάφορες χῶρες καὶ τέλος ὡς πρεσβευτὴς στὸ Λονδίνο. Ὁ ποιητὴς μεγάλωσε μέσα σὲ προοδευτικὸ δημοκρατικὸ περιβάλλον. Ὁ πατέρας του καθηγητὴς τῆς Νομικῆς Σχολῆς Ἀθηνῶν, σύμβουλος Ἐπικρατείας καὶ Ἀκαδημαϊκός, κι ἕνας ἀπὸ τοὺς πιὸ θερμοὺς δημοτικιστές, παύτηκε γιὰ τὰ δημοκρατικά του φρονήματα δυὸ φορὲς ἀπὸ τὸ Πανεπιστήμιο, τὸ 1920 καὶ τὸ 1938. Ἔτσι, ὁ ποιητὴς γαλουχήθηκε ἀπὸ μικρός με τὰ νάματα τῆς ἐλευθερίας, καὶ τῆς ἐλεύθερης σκέψης. Διαβάστε όλο το άρθρο »

Άνοιγμα μενού
Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση