DNA

—Το δε(σ)οξυριβο(ζο)νουκλεϊ(νι)κό οξύ (Deoxyribonucleic acid – DNA) είναι ένα μεγαλομόριο που ανήκει στη κατηγορία των οξέων. Συγκεκριμένα είναι ένα νουκλεικό οξύ που περιέχει τις γενετικές πληροφορίες που καθορίζουν τη βιολογική ανάπτυξη όλων των κυτταρικών μορφών ζωής και των περισσοτέρων ιών. —Η αποκωδικοποίηση του DNA, η αποσαφήνιση δηλαδή του τρόπου με τον οποίο η δομή του DNA καθορίζει συγκεκριμένες γενετικές επιλογές, επέτρεψε στους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα την γενετική της ζωής και την κληρονομικότητα ορισμένων χαρακτηριστικών και νόσων —Η ανακάλυψη ότι το DNA είναι ο φορέας της γενετικής πληροφορίας είναι το αποτέλεσμα μιας σειράς επιστημονικών ερευνών που διήρκεσε πολλά χρόνια. Ενώ η ύπαρξη του στον πυρήνα των κυττάρων πιστοποιήθηκε ήδη από το 1869.

—To 1869 λοιπόν ο Φρίντριχ Μίσερ ανακάλυψε μέσα σε πυρήνες κυττάρων την ύπαρξη μιας ουσίας με συγκεκριμένη όξινη αντίδραση. Την ουσία αυτή ονόμασε νουκλεΐνη (από το λατινικό nucleus που σημαίνει πυρήνας). Λίγο αργότερα απομόνωσε από το σπέρμα σολωμού δείγμα της ουσίας που σήμερα αποκαλούμε DNA και το 1889 ο μαθητής του Ρίτσαρντ Άλτμαν την ονόμασε νουκλεϊκό οξύ. —Από τα μέσα του 20ου αιώνα οι επιστήμονες άρχισαν να υποθέτουν ότι το νουκλεικό οξύ αποθηκεύει γενετική πληροφορία —Σημείο σταθμό σε αυτή τη περίοδο αποτελεί η ανακάλυψη της δομής του DNA που πραγματοποιήθηκε το 1953 από τους Τζέιμς Γουάτσον (Αμερικανός) και Φράνσις Κρικ, Βρετανός, ερευνητές που εργάζονταν στο Πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ. Η ανακάλυψη τους, όμως, μάλλον θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως το αποτέλεσμα μιας σειράς σχετικών ερευνητικών δεδομένων, παρά ως μια μεμονωμένη ‘επαναστατική’ ανακάλυψη —Τα αποτελέσματα των εργασιών των Γουάτσον και Κρικ καθώς και τα αποτελέσματα των εργασιών των Φράνκλιν και Γουΐλκινς ανακοινώθηκαν στις 25 Απριλίου 1953, στο ίδιο τεύχος του περιοδικού Nature. Για τη συνεισφορά τους στη μελέτη της δομής του DNA, οι Γουάτσον και Κρικ μοιράστηκαν το 1962 το Βραβείο Νομπέλ με τον Μόρις Γουΐλκινς. —Σημαντικά επίσης σημεία της έρευνας σχετικά με το DNA αποτελούν η ανακάλυψη του μηχανισμού σύνθεσης του DNA από τον Άρθουρ Κόρνμπεργκ το 1956 και η ανακάλυψη του γενετικού κώδικα από τον Μάρσαλ Νίρενμπεργκ το 1961.

—Τα δομικά συστατικά του DNA είναι ονομάζονται νουκλεοτίδια. —Τα νουκλεοτίδια αποτελούνται από μια αζωτούχα βάση Αδενίνη (Α), Θυμίνη  (Τ), Γουανίνη (G), κυτοσίνη (C), μια πεντόζη και μια φωσφορική ομάδα —Το DNA παρουσιάζεται σε μορφή διπλής έλικας με 2 κλώνους να στρέφονται προς την αντίθετη κατεύθυνση μεταξύ τους. Οι δύο κλώνοι συγκρατούνται με δεσμούς υδρογόνου μεταξύ των βάσεων τους —Η αλληλουχία των βάσεων του DNA αποτελεί το γενετικό μήνυμα. Αυτό το μήνυμα είναι είναι σαν ένα κείμενο γραμμένο στην γενετική αλφάβητο και ονομάζεται γενετική κληρονομιά.—Η Βασική ιδιότητα του DNA είναι να αναπαράγεται και να κάνει αντίγραφα του εαυτού του. Η διπλή έλικα ανοίγει και γίνεται 2 πόδια. Έτσι κάθε νέο DNA έχει ένα αντίγραφο του παλιού DNA . Πάνω σε αυτή την ιδιότητα της αντιγραφής βασίζονται τα χαρακτηριστικά που κληρονομούν οι οργανισμοί, ανάμεσα τους και ο άνθρωπος..

—Επειδή το DNA στα ορισμένα του σημεία είναι ξεχωριστό στον κάθε άνθρωπο, έχουν αναπτυχθεί μέθοδοι βασιζόμενες στην ταυτοποίηση του DNA και βρίσκουν εφαρμογή στην Ιατροδικαστική και στην Εγκληματολογία καθώς επίσης και στην αποσαφήνιση οικογενειακών σχέσεων μεταξύ ατόμων. Τα τελευταία χρόνια γίνεται πιο εντατική η χρήση του DNA και στις μελέτες της ιστορίας και της ανθρωπολογίας. —Έτσι, με τη ταυτοποίηση του DNA μέσω κυταρικών δειγμάτων (πχ αίμα) μπορούμε να ταυτοποιήσουμε το οικογενειακό δέντρο κάθε ανθρώπου και να και να επιβεβαιώσουμε τη πατρότητα κάποιου παιδιού —Στην εγκληματολογία μέσω κυταρικών δειγμάτων από τον τόπου του εγκλήματος (πχ αίμα ή τρίχες) μπορούν οι εγκληματολόγοι να βρούν ποιο έυκολα κάποιον εγκληματία αφού η γενετική του ταυτότητα είναι μοναδική —Στην επιστήμη, μέσω συλλογής DNA άπό διατηρημένους ιστούς από απολιθώματα μπορούμε να διαπιστώσουμε τα χαρακτηριστικά ζώων που έχουν χαθεί πρίν εκατομμύρια χρόνια (πχ δεινόσαυροι).