Το μεγαλύτερο ηφαίστειο του πλανήτη ανακαλύφθηκε στo βυθό του βορειοδυτικού Ειρηνικού ωκεανού και λέγεται Ταμού Μασίφ. Με τεράστιο πλάτος 650 χιλιομέτρων, ύψος 4.000 μέτρων και πολύ μεγάλο όγκο 2,5 εκατ. κυβικών χιλιομέτρων, είναι κατά πολύ μεγαλύτερο σε έκταση (310.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα) από τον προηγούμενο κάτοχο του παγκοσμίου ρεκόρ, το ενεργό ηφαίστειο Μάουνα Λόα της Χαβάης, το οποίο όμως είναι αρκετά ψηλότερο (9.000 μ).
Το Ταμού Μασίφ είναι μόνο 25% μικρότερο σε όγκο από το μεγαλύτερο ηφαίστειο του ηλιακού μας συστήματος, το «Όρος Όλυμπος» στον Άρη, το οποίο έχει μικρότερο πλάτος (625 χιλιόμετρα), αλλά πολύ μεγαλύτερο ύψος (σχεδόν 22.000 μ).
Την ανακάλυψη έκαναν ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή γεωλογίας Ουίλιαμ Σάγκερ του πανεπιστημίου του Χιούστον των ΗΠΑ οι οποίοι ερεύνησαν μια υποθαλάσσια οροσειρά που βρίσκεται 1.500 χλμ. ανατολικά της Ιαπωνίας.
Οι ερευνητές, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο επιστημονικό περιοδικό “Nature Geoscience”, δήλωσαν ότι για τελευταία φορά το Ταμού Μασίφ, που ανήκει στην υποθαλάσσια οροσειρά Σάτσκι Ράιζ και βρίσκεται 1.500 χλμ. ανατολικά της Ιαπωνίας, εξερράγη πριν από περίπου 140 έως 145 εκατ. χρόνια, στη διάρκεια της Κρητιδικής περιόδου, όταν στη γη «βασίλευαν» οι δεινόσαυροι, ενώ από τότε παραμένει ανενεργό.
Το γιγάντιο ηφαίστειο, όπως τα περισσότερα στη Γη, έχει έναν κεντρικό κώνο από όπου διέρρευσαν τεράστιες ποσότητες λάβας, ενώ στην κορυφή του υπάρχει μια σειρά από καλδέρες. Ο εντοπισμός του έγινε από τη μελέτη των σεισμικών κυμάτων και την ανάλυση δειγμάτων λάβας, που συλλέχθηκαν από ερευνητικά πλοία κατά τα τελευταία χρόνια.
Η τεράστια μάζα πετρωμάτων από βασάλτη του Ταμού Μασίφ «κάθεται» πάνω σε λεπτό ωκεάνιο φλοιό ο οποίος με δυσκολία συγκρατεί το τεράστιο βάρος του ενώ είναι πιθανό η κορυφή του ηφαιστείου – η οποία σήμερα βρίσκεται σε βάθος 1.980 μέτρων – ποτέ δεν «βγήκε» πάνω από το νερό.
Ο Σάγκερ δεν απέκλεισε ότι στο μέλλον θα ανακαλυφθούν ακόμα μεγαλύτερα ηφαίστεια στη Γη κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, πιθανώς στον νοτιοδυτικό Ειρηνικό ωκεανό, βόρεια των Νήσων του Σολομώντα.
Ορισμένα υποθαλάσσια οροπέδια ή υψίπεδα (όπως συμβαίνει και στην περίπτωση του ηφαιστείου Ταμού Μασίφ) τα οποία αποτελούν τις μεγαλύτερες συσσωρεύσεις λάβας στη Γη, στην πραγματικότητα είναι πιθανό να είναι ηφαίστεια.