Οι βασικοί λόγοι για τους οποίους οι επιχειρηματίες στράφηκαν στην απασχόληση παιδιών ήταν η αυξημένη αποδοτικότητά τους, κατά περιπτώσεις, σε συνδυασμό με την πειθαρχία που επιδείκνυαν, σε σχέση με τους ενήλικες εργάτες, γεγονός που καθιστούσε την εργασιακή εκμετάλλευσή τους συμφέρουσα, οικονομικώς, επιλογή. Η αμοιβή των παιδιών στα εργοστάσια βρίσκονταν κάτω του μισού εκείνης των ενηλίκων, με αυτή, ενίοτε, να μην ξεπερνά το 1/3 ετούτων. Αν και η τεχνολογική πρόοδος ευνόησε τη μείωση της παιδικής εργασίας, αυτό συνέβη αρκετά αργότερα απ’ότι η τεχνολογική πρόοδος, καθεαυτή, στα πρώτα στάδια εκβιομηχάνισης, δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για τη μείωση της παιδικής εργασίας, καθώς, μείωσε την ανάγκη για ειδικευμένα εργατικά χέρια.
Φυσικά, το ζήτημα της παιδικής εργασίας είχε γίνει αντικείμενο δημόσια συζήτησης και προβληματισμού. Υπήρξε διαμάχη μεταξύ επιχειρηματιών και πολιτείας, σχετικά, με την επιβολή νόμων και ρυθμίσεων που θα απέτρεπαν ή, τουλάχιστον, περιόριζαν, σε πρώτο στάδιο, την απασχόληση παιδιών στα εργοστάσια, με σθεναρή αντίδραση από την πλευρά των επιχειρηματιών, που προέβαλαν ως, κύριο, επιχείρημα την ύπαρξη ανταγωνισμού από τις ξένες βιομηχανίες. Νόμοι που περιόριζαν την παιδική εργασία, τελικά, εφαρμόστηκαν με αρκετή καθυστέρηση, μόνο όταν οι οικονομίες και η βιομηχανία δεν την χρειάζονταν, πλέον, για να αναπτυχθούν