Η ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Scratch Jr: ένα προγραμματιστικό περιβάλλον για μικρά παιδιά

Το περιβάλλον προγραμματισμού Scratch Jr έχει εμπνευστεί από την δημοφιλή γλώσσα προγραμματισμού Scratch (www.scratch.mit.edu), η οποία απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 8 ετών και πάνω και πλέον χρησιμοποιείται από εκατομμύρια παιδιά-χρήστες σε όλο τον κόσμο. To 2013 ερευνητική ομάδα των ανωτέρω εκπαιδευτικών ιδρυμάτων ολοκλήρωσε την δημιουργία του περιβάλλοντος Scratch Jr απευθυνόμενο σε παιδιά ηλικίας 5-7 ετών όπου με την χρήση κατάλληλων αναπτυξιακών μέσων, παρείχε την δυνατότητα καλλιέργειας δεξιοτήτων προγραμματισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών.

ScratchJR περιβάλλον

Τα τρία κύρια συστατικά του περιβάλλοντος προγραμματισμού Scratch Jr είναι: α) η γλώσσα προγραμματισμού και τα διαδραστικά κινούμενα σχέδια, τα οποία είναι αναπτυξιακά κατάλληλα σχεδιασμένα, για να χρησιμοποιηθούν από παιδιά μικρών ηλικιών, β) το πρόγραμμα δραστηριοτήτων που ενδεικτικά προτείνει η εφαρμογή επιτρέπει την καλλιέργεια γνωστικών δεξιοτήτων, γ) η εφαρμογή προσφέρει μια online κοινότητα με τους πόρους, ώστε να ενισχύσει τους εκπαιδευτικούς προσχολικής ηλικίας. Η γλώσσα προγραμματισμού που χρησιμοποιείται από το περιβάλλον Scratch Jr αποτελείται από «προγραμματιστικά blogs», με τα οποία τα παιδιά μπορούν να δημιουργήσουν σενάρια προγραμματισμού με την δυνατότητα «σύρε –άσε» (drag & drop) οργανώνοντας ακολουθίες blogs, έτσι ώστε να μπορούν να ελέγξουν τους χαρακτήρες, τις κινήσεις και τις αλληλεπιδράσεις αυτών. Ο σχεδιασμός και η λειτουργία των blogs εξασφαλίζει το γεγονός ότι δεν υπάρχει περίπτωση στο να γίνει κάποιο συντακτικό λάθος από τους χρήστες. Τα blogs προγραμματισμού στο Scratch Jr έχουν σχεδιαστεί ώστε να μοιάζουν με κομμάτια παζλ, όπου οι οπτικές ιδιότητές τους μοιάζουν με τις συντακτικές ιδιότητες των κομματιών αυτών (Portelance, Strawhacker & Bers, 2015).

Πλακίδια εντολών κα επεξήγηση αυτών εδώ

https://users.sch.gr/pkarkaveli/wordpress/ekpaideytikoyliko/scratchjr/

Κατεβάστε το αρχείο εγκατάστασης για windows από εδώ

Γνωρίστε το micro:bit

Το micro:bit είναι μια πλακέτα μικροελεγκτή που εισήχθη από την British Broadcasting
Corporation (BBC) ειδικά σχεδιασμένη για την εκπαίδευση παιδιών στον προγραμματισμό.

Η κεντρική πλακέτα micro:bit, η οποία είναι αρκετά μικρότερη από μια πιστωτική κάρτα, είναι μια
εξαιρετικά ευέλικτη προγραμματιζόμενη συσκευή. Είναι εύκολα διαχειρίσιμη από παιδιά και ειδικά
σχεδιασμένη για να αναπτύσσουν σε αυτή προγράμματα εύκολα. Με τις δημιουργικές τους ιδέες,
μπορούν να αναπτύξουν τεχνολογικές εφαρμογές στην καθημερινή ζωή. Το micro:bit έχει μέγεθος 4cm × 5cm, με ενσωματωμένο επεξεργαστή ARM 32 bit, πολλαπλούς αισθητήρες, Bluetooth και λειτουργίες εκπομπής. Διαθέτει δύο κουμπιά για αλληλεπίδραση με τον χρήστη, είσοδο δεδομένων και οθόνη LED 5×5. Μπορεί να συνδεθεί σε υπολογιστή ή τάμπλετ χρησιμοποιώντας Bluetooth ή Micro USB. Παρέχεται
διαδικτυακό λογισμικό οπτικού προγραμματισμού για προβολή και εκμάθηση λειτουργιών και εφαρμογών.

Makecode

Το micro:bit μπορεί να προγραμματιστεί με διάφορα προγραμματιστικά περιβάλλοντα. Από όλα τα περιβάλλοντα, το απλούστερο και πιο προσιτό, κυρίως για πιο μικρά παιδιά είναι το περιβάλλον MakeCode (μπορείτε να το βρείτε στη διεύθυνση https://makecode.microbit.org/ . Αυτό θα χρησιμοποιήσουμε στη συνέχεια.

Περισσότερα για το microbit εδώ

Τι είναι οι αισθητήρες

Αισθητήρας ονομάζεται μία συσκευή που ανιχνεύει ένα φυσικό μέγεθος και παράγει από αυτό μία μετρήσιμη έξοδο. Για παράδειγμα, ένας αισθητήρας μπορεί να μετράει την απόσταση που έχει το ρομπότ από ένα άλλο αντικείμενο ή την ποσότητα του φωτός του περιβάλλοντος χώρου του ρομπότ.

Οι αισθητήρες χρησιμοποιούνται σε καθημερινά αντικείμενα, όπως κουμπιά ανελκυστήρων ευαίσθητα στην αφή και λάμπες φωτισμού που εκπέμπουν λαμπρότερα ή απαλότερα αγγίζοντας τη βάση τους. Υπάρχουν αναρίθμητες ακόμη χρήσεις που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν αντιλαμβάνονται. Εφαρμογές τους συναντούμε στα αυτοκίνητα, σε μηχανές, στην αεροναυπηγική, την ιατρική, τη βιομηχανία και τη ρομποτική.

Οι αισθητήρες του Micro:bit

(2) – 25 LEDs: μπορούν να αποδώσουν τιμή για την ποσότητα του φωτός που πέφτει πάνω στο micro:bit. Αποτελούν έναν αισθητήρα φωτός (light sensor).
(3) – Pins – GPIO: Οι ακίδες GPIO (General Purpose Input and Output pins) σάς επιτρέπουν να συνδέετε ακουστικά, να αισθάνεστε την αφή και να προσθέτετε άλλα ηλεκτρονικά για να επεκτείνετε τις δυνατότητες του micro:bit σας. Λειτουργούν και ως αισθητήρας αφής (touch sensor).
(6) – Touch logo: Το νέο micro:bit έχει επιπλέον είσοδο. Το χρυσό λογότυπο λειτουργεί και ως αισθητήρας αφής (touch sensor).
(7) – Microphone LED: To ενσωματωμένο μικρόφωνο micro:bit αντιδρά σε δυνατούς και ήσυχους ήχους και μετρά τα επίπεδα θορύβου. Η λυχνία LED του μικροφώνου σάς δείχνει πότε το μικρόφωνο μετρά ενεργά τα επίπεδα ήχου. Ακριβώς στα αριστερά του LED, θα δείτε μια μικρή τρύπα από όπου εισάγεται ο ήχος. Λειτουργεί ως αισθητήρας ήχου (sound sensor).
- (2) – Processor & temperature sensor: Ο επεξεργαστής του micro:bit είναι ο εγκέφαλός του, ο οποίος ανακτά, αποκωδικοποιεί και εκτελεί τις οδηγίες σας. Μπορεί επίσης να μετράει πόσο ζεστό ή κρύο είναι το περιβάλλον και λειτουργεί ως αισθητήρας θερμοκρασίας (temperature sensor).
- (3) – Compass: Μετράει τα μαγνητικά πεδία σε τρεις διαστάσεις, ώστε να μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε για επιστημονικά πειράματα ή για την κατασκευή απλών συναγερμών πόρτας ή παραθύρων. Βρίσκει τον μαγνητικό βορρά και μετράει την ένταση των μαγνητικών πεδίων. Λειτουργεί ως αισθητήρας πυξίδας (compass sensor).
- (4) – Accelerometer: Το επιταχυνσιόμετρο του micro:bit μετρά δυνάμεις σε 3 διαστάσεις, συμπεριλαμβανομένης της βαρύτητας. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ανιχνεύσει την άνοδο του micro:bit, ανακίνηση σε παιχνίδια, δημιουργία συναγερμών. Λειτουργεί ως αισθητήρας επιταχυνσιόμετρου (accelerometer sensor).

Χαρακτηριστικά της ψηφιακής εικόνας

Η ψηφιακή εικόνα σχηματίζεται από μικρά στοιχεία (κουκίδες) που ονομάζονται εικονοστοιχεία. Κάθε εικονοστοιχείο-pixel έχει ένα συγκεκριμένο χρώμα και όταν πολλά pixels συνδυαστούν, δημιουργούν την πλήρη εικόνα που βλέπουμε στην οθόνη. Όσο περισσότερα pixels έχει μια εικόνα, τόσο πιο λεπτομερής και καθαρή φαίνεται. Τα pixels γίνονται ευδιάκριτα αν μεγεθύνουμε αρκετά μια εικόνα.

Οι διαστάσεις μιας ψηφιακής εικόνας είναι ο συνολικός αριθμός των pixels σε πλάτος και ύψος της εικόνας (εικονοστοιχεία). Για παράδειγμα, αν μια εικόνα έχει διαστάσεις 800×600, σημαίνει ότι έχει 800 pixels πλάτος και 600 pixels ύψος. Και συνολικά έχει 480.000 pixels. Οι μεγαλύτερες διαστάσεις επιτρέπουν στην εικόνα να περιέχει περισσότερες λεπτομέρειες και να είναι πιο ευκρινής, ειδικά όταν εμφανίζεται σε μεγαλύτερα μεγέθη ή εκτυπώνεται.

Η ανάλυση τεχνικά αναφέρεται στην πυκνότητα των pixels σε μια φυσική μονάδα μήκους, συνήθως μετριέται σε pixels ανά ίντσα (ppi) ή κουκκίδες ανά ίντσα (dpi). Για παράδειγμα, μια εικόνα μπορεί να έχει ανάλυση 300 dpi, που σημαίνει ότι σε κάθε ίντσα=2.5cm υπάρχουν 300 pixels.

Παρακάτω βλέπουμε την ίδια εικόνα με διαφορετικές διαστάσεις .

1280χ850 300χ200

Η πρώτη έχει καλύτερη ανάλυση αφού το πλήθος των pixels είναι μεγαλύτερο και υπάρχει καλύτερη ευκρίνεια.

Οι μορφές εικόνας (image formats) είναι οι διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους μια ψηφιακή εικόνα αποθηκεύεται σε ένα αρχείο. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές μορφές αρχείων και η κάθε μία έχει τα δικά της χαρακτηριστικά ποιότητα, μέγεθος κ.α. Μερικές από αυτές είναι:

JPEG ή JPG Είναι η πιο συνηθισμένη μορφή αποθήκευσης ψηφιογραφικής εικόνας. Συμπιέζει το μέγεθος του αρχείου για εξοικονόμηση χώρου, αλλά μειώνει ελαφρώς την ποιότητα.

PNG Η μορφή αυτή συνιστάται περισσότερο για γραφικά, λογότυπα, διαγράμματα και εικονογραφήσεις που απαιτούν διαφάνεια και υψηλή ποιότητα. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για φωτογραφίες με κόστος το μεγαλύτερο μέγεθος αρχείου σε σχέση με τον τύπο JPG.

SVG: Διανυσματική μορφή που προσαρμόζεται χωρίς απώλειες ποιότητας σε κάθε μέγεθος, κατάλληλη για λογότυπα και γραφικά στο διαδίκτυο.

GIF Μια μορφή που χρησιμοποιείται κυρίως για κινούμενες εικόνες και γραφικά με περιορισμένα χρώματα

TIFF: Μορφή υψηλής ποιότητας χωρίς απώλειες, ιδανική για εκτυπώσεις και επαγγελματική φωτογραφία, διατηρώντας κάθε λεπτομέρεια στην εικόνα.

Μέγεθος εικόνας

Το μέγεθος αρχείου μιας εικόνας μετράται συνήθως σε μονάδες αποθήκευσης, όπως kilobytes (KB), megabytes (MB) ή gigabytes (GB). Το μέγεθος αυξάνεται όσο μεγαλύτερες είναι οι διαστάσεις σε pixels και όσο υψηλότερο είναι το βάθος χρώματος, που καθορίζει την ποικιλία χρωμάτων που μπορεί να αποδώσει η εικόνα.

Διαφάνεια εικόνας

Μια εικόνα είναι διαφανής (transparent) όταν το υπόβαθρο της δεν έχει συγκεκριμένο χρώμα με αποτέλεσμα αυτό να μπορεί να επικαλύπτεται ή γεμίζει με το χρώμα της επιφάνειας ή άλλης εικόνας πάνω στην οποία στοιβάζεται.

Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι δεν υποστηρίζουν διαφάνεια όλες οι μορφές εικόνας. Διαφάνεια υποστηρίζουν οι εικόνες τύπου PNG, GIF και WEBP και όλες οι διανυσματικές εικόνες όπως SVG.

Ψηφιογραφικές και Διανυσματικές εικόνες:

Ψηφιογραφικές (Bitmap/Raster): Αποτελούνται από pixels, κατάλληλα για φωτογραφίες.
Διανυσματικές: Δημιουργούνται με γεωμετρικά σχήματα και εξισώσεις, προσφέροντας μικρό μέγεθος αρχείου και απεριόριστη κλιμάκωση. Ιδανικά για λογότυπα, εικονίδια και γραφιστικά.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΑ

Τα πολυμέσα (multimedia) είναι ο συνδυασμός διαφορετικών τύπων περιεχομένου, με σκοπό τη μετάδοση πληροφοριών μέσω ποικίλων μορφών δεδομένων. Τα βασικά στοιχεία που συνθέτουν τα πολυμέσα περιλαμβάνουν:

Κείμενο: Η βάση της επικοινωνίας, περιλαμβάνει λέξεις, προτάσεις και παραγράφους, χρησιμοποιούμενες σε άρθρα, βιβλία και ηλεκτρονικά κείμενα.

Εικόνες: Στατικές απεικονίσεις, όπως φωτογραφίες, σχέδια και γραφήματα, που υποστηρίζουν την οπτική κατανόηση της πληροφορίας.

Ήχος: Ηχητικά δεδομένα όπως μουσική, ηχογραφήσεις και ηχητικά εφέ, που προσθέτουν ακουστική διάσταση στην εμπειρία.

Βίντεο: Κινούμενες εικόνες με ήχο που μπορούν να μεταδώσουν πολυδιάστατες εμπειρίες, όπως εκπαιδευτικά βίντεο ή ντοκιμαντέρ.

Animation: Κινούμενα γραφικά και προσομοιώσεις (2D ή 3D) που αναπαριστούν διαδικασίες ή αφηγήσεις με δημιουργικό τρόπο.

Αποθηκευτικά μέσα

Άνοιγμα σε νέο παράθυρο

Drag & Drop

Άνοιγμα σε νέο παράθυρο

Βάλτε τις συσκευές στη σειρά (από τη μεγαλύτερη προς τη μικρότερη χωρητικότητα)

Άνοιγμα σε νέο παράθυρο

Συμπλήρωσε το χάρτη

Άνοιγμα σε νέο παράθυρο

Κουίζ για τα αποθηκευτικά μέσα

Το υλικό και το λογισμικό του υπολογιστή

Πατήστε εδώ για να δείτε πληροφορίες για το υλικό του υπολογιστή και να κάνετε κάποιες ασκήσεις

Πατήστε εδώ για να δείτε πληροφορίες για το λογισμικό και να κάνετε ασκήσεις

Φτιάχνω συννεφόλεξο με το Wordart

Το συννεφόλεξο «Word Cloud» είναι η δημιουργία μιας εικόνας (σύννεφου) στην οποία παρουσιάζονται οι βασικές λέξεις ενός κειμένου. Μάλιστα αυτές που περιέχονται πιο συχνά στο κείμενο εμφανίζονται με μεγαλύτερο μέγεθος γραμματοσειράς στην εικόνα σε σχέση με τις υπόλοιπες λέξεις.

Η εφαρμογή Wordart

H εφαρμογή WordArt παρέχει ένα εύκολο και δωρεάν στη χρήση περιβάλλον. Δεν απαιτείται εγγραφή. Οι επιλογές που μας δίνονται για τροποποιήσεις είναι πολλές. Μπορούμε να εισαγάγουμε είτε κείμενο είτε μεμονωμένες λέξεις, όπως επίσης να επιλέξουμε αν οι λέξεις μας θα γράφονται με κεφαλαία ή μικρά γράμματα ή θα ξεκινούν όλες με κεφαλαίο. Επιπλέον, μας δίνεται η δυνατότητα να διαλέξουμε το σχήμα που θα έχει το «συννεφόλεξο», τη γραμματοσειρά (δεν υποστηρίζουν όλες ελληνικά), τη διάταξη του σχεδίου μας, τα χρώματα των λέξεων και του φόντου.

Οδηγίες:

Πληκτρολογήστε στη γραμμή διεύθυνσης ενός φυλλομετρητή το www.wordart.com
Πατήστε στο πράσινο εικονίδιο «Create Now» για να δημιουργήσετε ένα δικό σας συννεφόλεξο

Σας ανοίγει ένα νέο παράθυρο όπου στα αριστερά μπορείτε να εισάγετε τις λέξεις ή φράσεις που θέλετε, τη μία κάτω από την άλλη σε διαφορετική γραμμή την καθεμία. Υπάρχουν ήδη 3 γραμμές, κάντε κλικ σε αυτές, σβήστε τις και γράψτε τις δικές σας. Μπορείτε να πατήσετε στη συνέχεια στο «Type in a new word» για να εισάγετε μια νέα λέξη ή φράση

Αφού εισάγετε όλες τις λέξεις- φράσεις, επιλέξτε το σχήμα που θα έχει το συννεφόλεξό σας πατώντας το “SHAPES”. Πατήστε στην κατηγορία Emoji και επιλέξτε ένα σχέδιο.

Αφού επιλέξατε το σχέδιο που θέλετε πατήστε στο κόκκινο πλήκτρο Visualize και δείτε το συννεφόλεξό σας να παίρνει μορφή

Πατώντας Fonts μπορείτε να διαλέξετε γραμματοσειρά. Η BPreplay είναι για ελληνικούς χαρακτήρες.

Πατώντας Layout μπορείτε να διαλέξετε προσανατολισμό γραμμάτων

Πατώντας Style μπορείτε να διαλέξετε χρώμα γραμμάτων, χρώμα φόντου

Κάθε φορά που κάνετε μια αλλαγή πατάτε το κουμπί Visualize για να δείτε τις αλλαγές να εφαρμόζονται.

Το «Συννεφόλεξο» που ετοιμάσαμε μπορούμε να το κοινοποιήσουμε, να το εκτυπώσουμε ή να το «κατεβάσουμε» σε μορφή εικόνας PNG ή JPEG. Οι επιλογές αυτές διατίθενται δωρεάν. Για να αποθηκεύσουμε το συννεφόλεξό μας θα πρέπει να πατήσουμε στο DOWNLOAD και να επιλέξουμε Standard png ή Standard jpg. Αυτό κατεβαίνει και αποθηκεύεται στο φάκελο «λήψεις» ή όπου έχουμε ρυθμίσει να πηγαίνουν τα αρχεία που κατεβαίνουν