Το Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης την Πέμπτη 8 Μαρτίου 2018 θα αναγορεύσει τον Ομότιμο Καθηγητή του ΕΚΠΑ Πασχάλη Μ. Κιτρομηλίδη σε Επίτιμο Διδάκτορά του στο Αμφιθέατρο της Παλιάς Νομικής Σχολής στην Κομοτηνή και ώρα 19.00. Θα προηγηθεί Επιστημονική Ημερίδα προς τιμή του με θέμα: «Νεοελληνικός Διαφωτισμός: ελληνικές και βαλκανικές διαδρομές» στον ίδιο χώρο και ώρα 16.00.

• Θανάσης B. Κούγκουλος: Η ανέκδοτη πεζογραφία του Νικολάου Β. Φαρδύ (1853 – 1901): από την παράδοση του Διαφωτισμού στη ρεαλιστική ηθογραφία.

Κατεβάστε το Πρόγραμμα Αναγόρευσης και Ημερίδας PDF

2ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ

ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΟΡΕΣΤΙΑΔΑΣ

ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΗΣ

ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ 19ου ΑΙΩΝΑ

Θανάσης Β. Κούγκουλος

            Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες η φιλολογική επιστήμη διευρύνει συστηματικά την έρευνα της ελληνικής πεζογραφίας του 19ου αιώνα και προχωρά στην αναθεώρηση παραδεδομένων αντιλήψεων. Στο πλαίσιο αυτής της ερευνητικής προοπτικής κεντρική θέση κατέχει η αποτύπωση της Κωνσταντινούπολης και της Αθήνας στην εν λόγω πεζογραφία ως κατεξοχήν αστικών κέντρων του “έξω” και του “μέσα” ελληνισμού του 19ου αιώνα. Εντούτοις και άλλες πόλεις της οθωμανικής Ανατολής ή του νεοσύστατου ελληνικού κράτους αναπαρίστανται περισσότερο ή λιγότερο στην αφηγηματική πεζογραφία της εποχής. Στην ανακοίνωσή μας ασχολούμαστε με την πολυεθνική Αδριανούπολη, που κατά τον 19ο αιώνα αποτελεί οικονομική, θρησκευτική και πνευματική πρωτεύουσα των Ελλήνων του θρακικού χώρου.

            Από την έρευνά μας δεν προκύπτει κάποιο αφηγηματικό κείμενο όπου η Αδριανούπολη προκρίνεται ως κυρίαρχο σκηνικό της δράσης. Ωστόσο ορισμένες ενδιαφέρουσες όψεις της πόλης παρουσιάζονται στο «πρωτότυπον μυθιστορικόν ειδύλλιον» Θρακικαί Σκηναί  (1891) του Σαράντη Ι. Σαραντίδη, ενώ στο «κοινωνικόν μυθιστόρημα» Ο Διάβολος εν Τουρκία, ήτοι Σκηναί εν Κωνσταντινουπόλει (1862) του Στέφανου Ξένου και στο «ιστορικόν τουρκικόν διήγημα» Περιπέτεια δύο ανθρώπων χαρεμίου (1879) του Π. Σ. Συνοδινού προβάλλεται ως τόπος των ραδιουργιών της σουλτανικής αυλής. Επίσης εμφανίζεται ως σταθμός του οθωμανικού στρατού στο διήγημα Ο Μοσκώβ-Σελήμ (1895) του Γ. Μ. Βιζυηνού.

            Στα υπόλοιπα έργα που εντοπίσαμε η Αδριανούπολη αναφέρεται παρεμπιπτόντως ως: α. ιερή πόλη που καταγράφεται σε αυτοκρατορικό διάταγμα (Η Βασιλική Σουλτάνα Αθηναία – 1878 του Νικολάου Ε. Μακρή), β. τόπος καταγωγής ή κατοικίας δευτερευόντων μυθιστορηματικών χαρακτήρων και ιστορικών προσώπων (Ο Πολυπαθής – 1839 του Γρηγορίου Παλαιολόγου, Η Χαριτίνη ή το κάλλος της χριστιανικής θρησκείας – 1864 του Παναγιώτη Σούτσου, Ευγενία – 1865 του Χρήστου Α. Παρμενίδη, Η Γυφτοπούλα – 1884 του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη) και γ. πόλη που συνδέεται με προσωπικότητες της ελληνικής επανάστασης (Η σπάθη της εκδικήσεως – 1861 του Νικολάου Β. Βωτυρά, Η Ηρωίς της Ελληνικής Επαναστάσεως – 1861 και Απομνημονεύματα ενός δυστυχούς ήτοι βίος των νόθων τέκνων – 1883-89 του Στέφανου Ξένου και Ο Χαλέτ Εφέντης – 1867-69 του Κωνσταντίνου Ράμφου).

Θανάσης Β. Κούγκουλος – Αναστασία Τσαπανίδου

Αναζητώντας τον χαμένο χώρο.

Παρατηρήσεις για τον τόπο ως τρόπο συγγραφής.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Η λογοτεχνική αφήγηση προϋποθέτει τις έννοιες του χρόνου και του χώρου. Η ανακοίνωσή μας εστιάζει στην έννοια του χώρου, η οριστική τυπολογία του οποίου εξακολουθεί να αποτελεί ζητούμενο της αφηγηματολογίας. Γι’ αυτό άλλωστε ο τίτλος της ανακοίνωσής μας αναφέρεται στον «χαμένο χώρο»,  παραπέμποντας στο γνωστό έργο του Marcel Proust. Στη μυθοπλασία ο αφηρημένος χώρος συνήθως μετατρέπεται σε συγκεκριμένο τόπο που αντανακλά την ανθρώπινη εμπειρία και αντιληπτική ικανότητα. Η περιγραφή του τόπου συντελείται είτε με την μερική/πλήρη επόπτευσή του είτε με την περιήγηση στο εσωτερικό του και υποστηρίζεται από την χρήση τοπικών δεικτών. Ο λογοτεχνικός τόπος διαλέγεται με τον πραγματικό, αλλά παραμένει μια κατασκευή, πολλαπλώς ερμηνεύσιμη από τον συγγραφέα, τον αφηγητή, τους ήρωες, αλλά και τους αναγνώστες. Η κειμενική ανασύνθεση του τόπου είναι μια πολύπλοκη διεργασία και μπορεί να του προσδίδει κεντρικό ρόλο στην αφήγηση, να μετατρέπει δηλαδή τον τόπο σε τρόπο, σε κομβικό στοιχείο της μυθοπλασίας που αντανακλά ιδεολογικές, ειδολογικές και αισθητικές επιλογές του συγγραφέα. Στην ανακοίνωσή μας επιχειρείται η ανασκόπηση και συζήτηση των βασικών λειτουργιών του λογοτεχνικού τόπου που θα πρέπει να έχει υπ’ όψιν του ο εν δυνάμει συγγραφέας, με βάση την διεθνή σχετική βιβλιογραφία και χαρακτηριστικά παραδείγματα από την ελληνική πεζογραφία του 19^ου και του 20^ου αιώνα.

ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ 3ου ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΓΡΑΦΗΣ PDF

• «Το αντιστασιακό τραγούδι της περιόδου 1940-1944. Ζητήματα ποιητικής και ιδεολογίας», στο Tudor Dinu (επιμ.), Πρακτικά του 3ου Συνεδρίου των Νεοελληνιστών των Βαλκανικών Χωρών: Ο Ελληνισμός ως Πολιτιστικός και Οικονομικός Παράγοντας στα Βαλκάνια (1453-2015): Γλώσσα, Λογοτεχνία, Τέχνη, Κοινωνία, Τμήμα Κλασικής και Νέας Ελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Βουκουρεστίου – Ινστιτούτο Νοτιοανατολικών Σπουδών της Ρουμανικής Ακαδημίας – Ένωση Ελλήνων Ρουμανίας, Βουκουρέστι 16-17 Οκτωβρίου 2015, UER Press, Bucureşti 2017, σσ. 597-616.

Κατεβάστε την ανακοίνωση Το αντιστασιακό τραγούδι της περιόδου 1940-1944 PDF

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣTΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΘΝΟΛΟΓΙΑΣ
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑΣ
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑΣ
ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
«ΟΙ ΠΟΜΑΚΟΙ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ:
ΠΟΛΥΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ»
(Κομοτηνή, 17-19 Μαρτίου 2017)

Θανάσης Β. Κούγκουλος

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Οι Πομάκοι της Θράκης στο σύγχρονο ελληνικό μυθιστόρημα:

Εικονολογική προσέγγιση

    Η αναζήτηση της διάζευξης ταυτότητα vs ετερότητα και της εικόνας του αλλοεθνούς και αλλόθρησκου Άλλου αποτελούν, το τελευταίο χρονικό διάστημα, σταθερό ερευνητικό προσανατολισμό στη νεοελληνική φιλολογία. Η απεικόνιση του Άλλου στη λογοτεχνία εντάσσεται στο θεωρητικό πλαίσιο των συγκριτολογικών σπουδών και ειδικότερα στο πεδίο της λογοτεχνικής εικονολογίας. Η θεματική των μουσουλμάνων Πομάκων της Θράκης εμφανίζεται πολύ αργά στη νεοελληνική πεζογραφία και αποδίδει μέχρι στιγμής ελάχιστα έργα. Πρόκειται για τα μυθιστορήματα: Κρυμμένοι Άνθρωποι του Θεόδωρου Γρηγοριάδη (1990), Μελέκ θα πει άγγελος της Ιφιγένειας Θεοδώρου (2001), Ο δικός μου θεός του Βαγγέλη Αυδίκου (2004), Το αγόρι από τη Γη των Κικόνων της Αφροδίτης Ευαγγελίδου – Τσέτλακα (2006) και Δακρυσμένο διαμάντι. Το παράθυρο μιας Πομάκας στον ουρανό του Όμηρου Μαυρίδη (2011). Η Θράκη αποτελεί τον γενέθλιο τόπο των συγγραφέων ή έναν τόπο που συνδέεται στενά με τις προσωπικές τους εμπειρίες. Τα παραπάνω μυθιστορήματα, ανεξάρτητα από τα ποιοτικά τους χαρακτηριστικά και τις ετερόκλιτες αφετηρίες τους (από το κοινωνικό και το ερωτικό μυθιστόρημα έως το campus novel, τον μαγικό ρεαλισμό, τις ανθρωπολογικές διαστάσεις και την εφηβική λογοτεχνία), αναπαριστούν τους Πομάκους ως τον μειονοτικό Άλλο που ασπάζεται έναν πολιτισμικό και θρησκευτικό κώδικα διαφορετικό από τον κυρίαρχο. Η κειμενική εικόνα των Πομάκων σε αρκετά σημεία συμβαδίζει με το κοινωνικό φαντασιακό, δηλαδή με τα στερεότυπα που προβάλλει η ελληνοκεντρική εκδοχή της συλλογικής αναπαράστασης αυτής της εθνοτικής ομάδας μέσα από εξωλογοτεχνικές προσεγγίσεις. Οι μυθιστορηματικοί χαρακτήρες που φέρουν την ταυτότητα του Πομάκου συνήθως έχουν θετικό ή αρνητικό πρόσημο ανάλογα με τον βαθμό ανταπόκρισής τους στην προκατασκευασμένη εικόνα της πλειονότητας. Εντούτοις, δεν λείπει και η απεικόνιση του Πομάκου-Άλλου με όρους ενσυναίσθησης, κυρίως στα μυθιστορήματα των Γρηγοριάδη και Αυδίκου.

Κατεβάστε το ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΓΙΑ ΠΟΜΑΚΟΥΣ PDF

• «Οι Νεοελληνικές Σπουδές στην Τουρκία και οι νέοι δρόμοι της έρευνας», Διεθνές Συνέδριο: Η Νέα Ελληνική γλώσσα στον Παρευξείνιο Χώρο και στα Βαλκάνια, Τμήματα Γλώσσας Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξείνιων Χωρών, Ελληνικής Φιλολογίας, Ιστορίας και Εθνολογίας της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης – Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας – Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων – Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής του  Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Κομοτηνή 30 Σεπτεμβρίου/1-2 Οκτωβρίου 2016.

Στην ανακοίνωσή μας καταθέτουμε ορισμένους προβληματισμούς και σκέψεις για τις νεοελληνικές σπουδές στην Τουρκία και τους νέους δρόμους που ανοίγουν στην έρευνα, μεταφέροντας την εμπειρία από τη διδασκαλία μας στο Πανεπιστήμιο Θράκης (Trakya Üniversitesi) της Αδριανούπολης (Edirne) σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο. Οι παρατηρήσεις μας αφορούν στο ευρύ φάσμα των επιστημονικών πεδίων που συστεγάζονται κάτω από τον όρο νεοελληνικές σπουδές στο εξωτερικό: διδασκαλία της Νέας Ελληνικής ως ξένης Γλώσσας, γλωσσολογία, φιλολογία, συγκριτική γραμματολογία, μεταφρασεολογία, ιστορικές επιστήμες. Μόλις την τελευταία εικοσαετία η νεοελληνική γλώσσα και λογοτεχνία έχει εισαχθεί στα προγράμματα σπουδών των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων της γείτονος χώρας. Σήμερα λειτουργούν στην Τουρκία τρεις Τομείς Νέας Ελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας ενταγμένοι σε Τμήματα Δυτικών ή Βαλκανικών Γλωσσών και Λογοτεχνιών στα Πανεπιστήμια της Άγκυρας (Ankara Üniversitesi), της Κωνσταντινούπολης (İstanbul Üniversitesi) και της Αδριανούπολης (Trakya Üniversitesi). Η προσπάθεια δημιουργίας Τούρκων επιστημόνων προσανατολισμένων στα ζητήματα του νεοελληνικού πολιτισμού αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα από την έλλειψη στοιχειωδών εγχειριδίων για κάθε επιστημονικό πεδίο που θεραπεύεται εντός των συναφών Τμημάτων. Είναι ευνόητο πως οι διδακτικές ανάγκες επιβάλλουν ως επιτακτική προτεραιότητα τη μετάφραση επιστημονικά αξιόπιστων εγχειριδίων, κατάλληλα σχολιασμένων και προσαρμοσμένων στην προσληπτική ικανότητα και στο γνωστικό υπόβαθρο των Τούρκων σπουδαστών. Από την άλλη, η καλλιέργεια των Νεοελληνικών Σπουδών στην Τουρκία μας παρέχει την ελπίδα ότι οι εκκολαπτόμενοι Τούρκοι νεοελληνιστές θα ανοίξουν νέους δρόμους στην έρευνα. Εκμεταλλευόμενοι τη μητρική τους γλώσσα, είναι σε θέση να προωθήσουν δυναμικά τη μελέτη σε αδιερεύνητες ακόμη περιοχές, όπως για παράδειγμα στην ελληνική λογιοσύνη κατά την οθωμανική περίοδο -όταν πνευματικά κέντρα του ελληνισμού ήταν η Κωνσταντινούπολη και η Σμύρνη- ή στην αναπαράσταση της ελληνοτουρκικής συνύπαρξης μέσα από τη γλώσσα, τη λογοτεχνία, τον κινηματογράφο, τις τέχνες και την ιστοριογραφία υπό το πρίσμα των συγκριτολογικών σπουδών.

• «Μορφές του άλογου και του παράδοξου στην ποίηση της δεύτερης μεταπολεμικής γενιάς», στο Ξένη Σκαρτσή (επιμ.), Ποίηση και Αλογία, Πρακτικά Τριακοστού Τρίτου Συμποσίου Ποίησης, Συνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο Πανεπιστημίου Πατρών, 5−7 Ιουλίου 2013, Μανδραγόρας, Αθήνα 2016, σσ. 238-253.

• «Η αφηγηματική ποίηση της Κούλας Αδαλόγλου», στο Ξένη Σκαρτσή (επιμ.), Ποίηση και Αλογία, Πρακτικά Τριακοστού Τρίτου Συμποσίου Ποίησης, Συνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο Πανεπιστημίου Πατρών, 5−7 Ιουλίου 2013, Μανδραγόρας, Αθήνα 2016, σσ. 199-202.

Κατεβάστε τις ανακοινώσεις:

Μορφές του άλογου και του παράδοξου στην ποίηση της δεύτερης μεταπολεμικής γενιάς PDF

Η αφηγηματική ποίηση της Κούλας Αδαλόγλου PDF

«Η πρόσληψη του λογοτεχνικού χώρου από τη νεοελληνική κριτική», Πρακτικά ΙΔ΄ Διεθνούς Επιστημονικής Συνάντησης Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας: Μετρικά, Υφολογικά, Κριτικά, Μεταφραστικά. Μνήμη Ξ. Α. Κοκόλη, Αριστοτέλειο Πανεπιστημίο Θεσσαλονίκης – Τμήμα Φιλολογίας – Τομέας Μεσαιωνικών και Νέων Ελληνικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη 27-30 Μαρτίου 2014, Θεσσαλονίκη 2016, σσ. 831-851.

Κατεβάστε την ανακοίνωση

Η πρόσληψη του λογοτεχνικού χώρου από τη νεοελληνική κριτική PDF

Θανάσης Β. Κούγκουλος

 Το αντιστασιακό τραγούδι της περιόδου 1940 – 1944

Ζητήματα ποιητικής και ιδεολογίας

 ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Το αντιστασιακό τραγούδι της περιόδου 1940 – 1944 αντιμετωπίζεται από τη νεοελληνική φιλολογία περισσότερο ως παραλογοτεχνικό φαινόμενο παρά ως αυθεντικό δημιούργημα άξιο προσοχής. Ωστόσο, με βάση τις θεωρητικές προϋποθέσεις που θέτει ο Γιώργος Βελουδής, αναμφίβολα ανήκει οργανικά στο σώμα της ελληνικής αντιστασιακής λογοτεχνίας. Υπολογίζεται ότι τα αντιστασιακά τραγούδια που σχετίζονται με τις οργανώσεις του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΑΜ) και του  Ελληνικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού (ΕΛΑΣ) είναι πάνω από διακόσια πενήντα ενώ τα αντίστοιχα του Εθνικού Δημοκρατικού Ελληνικού Συνδέσμου (ΕΔΕΣ) του Ναπολέοντα Ζέρβα ανέρχονται μόλις σε δώδεκα. Το σύνολό τους προσεγγίζει τα διακόσια πενήντα περίπου.

Η συλλογή και η τεκμηρίωση τους ξεκινά μέσα στην Κατοχή από τους ίδιους τους αγωνιστές της Αντίστασης. Η μετεμφυλιακή εκδίωξη της ηττημένης αριστεράς έχει αντίκτυπο στη σταχυολόγηση και στη μελέτη του αντιστασιακού τραγουδιού που γεννιέται στους κόλπους του ΕΑΜ, καθώς γίνεται απαγορευμένο είδος. Στις δεκαετίες του ’50 και του ’60 οργανωμένη απόπειρα αποθησαύρισης του σκόρπιου υλικού παρατηρείται στις πρώην σοσιαλιστικές λαϊκές δημοκρατίες, όπου καταφεύγουν οι πολιτικοί πρόσφυγες. Εκεί οι συνθήκες είναι ευνοϊκές εφόσον τα λαϊκά επαναστατικά τραγούδια δεν λογοκρίνονται και οι φορείς τους ανεμπόδιστα μπορούν να καταθέσουν τις μαρτυρίες τους. Δύο κατηγορίες συλλογών καταρτίζονται στο εξωτερικό: α. ανθολογίες με αντιστασιακή ποίηση, στις οποίες περιέχονται και τραγούδια από γνωστούς δημιουργούς (π.χ. Τραγούδια της Αντίστασης, Εκδοτικό “Νέα Ελλάδα”, 1951) και β. συναγωγές καθαρά αντιστασιακών τραγουδιών, όπως το βιβλίο του Τάκη Αδάμου από τις «Πολιτικές και Λογοτεχνικές Εκδόσεις» στο Βουκουρέστι το 1964. Εντούτοις, παρά τα φιλότιμα και, αρκετές φορές, αξιόλογα εγχειρήματα των αγωνιστών – ανθολόγων, παραμένει ακόμη ως αίτημα μία έγκυρη φιλολογική / κριτική έκδοση των κειμένων των αντιστασιακών τραγουδιών που θα βασίζεται σε επιτόπια, αρχειακή και βιβλιογραφική έρευνα και θα αντιπαραβάλλει μεθοδικά τις διάφορες παραλλαγές τους.

Τα τραγούδια δεν υπαγορεύονται από την ηγεσία των οργανώσεων προς τον αγωνιζόμενο λαό. Πληθώρα ιστοριογραφικών πηγών υποδεικνύει πως ακολουθείται αντίστροφη πορεία. Ως προς τα μορφολογικά χαρακτηριστικά τους χωρίζονται σε α. κατεξοχήν θούρια πρωτότυπα ή μεταπλασμένα και β. δημοτικογενή που διατηρούν το πυρήνα ενός παλιού δημοτικού ή απλώς μιμούνται το ύφος της δημοτικής ποίησης. Κατά το πλείστον τα πρώτα προέρχονται από λόγιους της πόλης και τα δεύτερα από ανθρώπους της υπαίθρου. Αν και σημαντικότατο μέρος τόσο των δημοτικογενών τραγουδιών όσο και των πιο επεξεργασμένων θουρίων είναι στην ουσία επώνυμη ποίηση, διαδίδονται και εξαπλώνονται με τους όρους της προφορικής λαϊκής λογοτεχνίας. Τέλος, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να λησμονούμε πως τα αντάρτικα τραγούδια ανήκουν στη στρατευμένη λογοτεχνία. Προασπίζουν συγκεκριμένες ιδεολογικές θέσεις ανάλογα με την πολιτική και στρατιωτική παράταξη από την οποία πηγάζουν.

Κατεβάστε το Πρόγραμμα του 3oυ Συνεδρίου των Νεοελληνιστών των Βαλκανικών Χωρών PDF