Υπάρχουν περιπτώσεις που μετά το διάλειμμα το προαύλιο έχει αρκετά σκουπίδια, ως επί το πλείστον περιτυλίγματα και συσκευασίες από τα, κυρίως, τυποποιημένα τρόφιμα τα οποία έχουν καταναλώσει οι μαθητές και οι μαθήτριες. Πριν ξεκινήσει το μάθημα Φυσικής Αγωγής συνάδελφοι εκπαιδευτικοί προτρέπουν να καθαριστεί ο χώρος. Στην προτροπή τους μπορεί να βρεθεί κάποιος ή κάποια να «πετάξει» πως δεν έρχεται στο σχολείο για να μαζεύει σκουπίδια. Έχω την αίσθηση ότι μια τέτοια δήλωση ακουγόταν πιο συχνά παλαιότερα ή μήπως όχι; Το ενδιαφέρον για την εκπαιδευτική διαδικασία είναι πως αυτό το ζήτημα μπορεί να αποτελέσει μια καλή ευκαιρία διασύνδεσης της Φυσικής Αγωγής με την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση ή/και την ανάπτυξη μιας διαθεματικής εργασίας.
Ενδεικτικά, κάποιες προτάσεις εκπαιδευτικής πλαισίωσης και αξιοποίησης θα μπορούσαν να είναι οι παρακάτω.Για παράδειγμα, οι μαθητές ανά δύο ή σε μικρές ομάδες μπορούν να έχουν και μία μικρή σακούλα και έτσι το τυπικό τρέξιμο στο στάδιο της προετοιμασίας/προθέρμανσης να μετασχηματιστεί σε μια δραστηριότητα plogging όπως παρουσιάστηκε στην προηγούμενη ανάρτηση. Με τον τρόπο αυτό μπορούμε να τους εξοικειώσουμε με διαδικασίες οι οποίες μπορεί και να γίνουν συμπεριφορές πιο σταθερές μέσα από συνήθειες που μπορεί και να τις υιοθετήσουν και πέραν της σχολικής τους ζωής. Εννοείται ότι συμμετέχουμε και εμείς παρακινώντας τους με την επίδραση του δικού μας παραδείγματος. Τον ίδιο χώρο δε μοιραζόμαστε άλλωστε;
Επίσης, η καταγραφή των απορριμμάτων μπορεί να δώσει το έναυσμα για να ξεκινήσει μια συζήτηση ευαισθητοποίησης για το πώς μια μεμονωμένη πράξη μικρής κλίμακας μπορεί να οδηγήσει και να εδραιώσει αντι-περιβαλλοντικές και αντι-κοινωνικές συμπεριφορές με μεγαλύτερο αντίκτυπο. Τα ευρήματα μπορούν να κατηγοριοποιηθούν ανάλογα με το είδος του υλικού, τον εκτιμώμενο χρόνο παραμονής τους στο περιβάλλον και τις πιθανές επιπτώσεις. Επίσης, μπορεί να συνδεθούν και να συγκριθούν με τα ευρήματα άλλων συντονισμένων δράσεων όπως είναι η Ευρωπαϊκή ή η Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντικού Καθαρισμού Ακτών. Ένα σχετικό πόστερ από την Helmepa που ενδείκνυται για μια τέτοια σύγκριση μπορείτε να δείτε και στη συνοδευτική φωτογραφία. Μακάρι να ήταν περισσότερο ευανάγνωστο το περιεχόμενο. Η δική σας διαδικτυακή αναζήτηση μπορεί να έχει καλύτερα αποτελέσματα ή ακόμη καλύτερα τα ίδια τα παιδιά να φτιάξουν ένα infographic με δεδομένα και πληροφορίες σε σχέση με την καταγραφή στο δικό τους καθημερινό περιβάλλον. Η σύγκριση μπορεί να βοηθήσει να εντοπιστούν ομοιότητες και διαφορές με κριτήριο τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του τόπου/χώρου συλλογής και καταγραφής και να γίνουν συζητήσεις στοχασμού πάνω σε νοοτροπίες και συμπεριφορές. Άραγε θα υπάρξουν διαφοροποιήσεις εάν η αντίστοιχη δραστηριότητα επαναληφθεί στο τετράγωνο γύρω από το σχολείο; Στη διαδρομή σπίτι-σχολείο; Στο διπλανό πάρκο ή σε κάποιο πιο δημοφιλή προορισμό αναψυχής;
Ο προβληματισμός μπορεί να επεκταθεί στις κυρίαρχες διατροφικές συνήθειες των μαθητών και των μαθητριών του σχολείου και στην ανάγκη περαιτέρω διερεύνησης και ανάδειξής τους σε επίπεδο τμήματος, τάξης ή και σχολείου. Τα δεδομένα που θα προκύψουν μπορούν να οδηγήσουν στην αναζήτηση των σύνθετων αιτιών, στη διαπίστωση των πιθανών κινδύνων για την υγεία καθώς και στην επίγνωση της αναγκαιότητας για αλλαγή συγκεκριμένων διατροφικών επιλογών με βάση πιο απλά, οικονομικά και υγιεινά πρότυπα. Μια διάσταση, επίσης, μπορεί να αφορά στο ρόλο της επιστήμης για τον καθορισμό ορθών προτύπων για τη δημόσια υγεία αλλά και στην επιρροή των μίντια και της διαφήμισης. Ανάδειξη ζητημάτων εγκυρότητας, αξιοπιστίας και εμπιστοσύνης όσον αφορά στις ποικίλες πηγές πληροφόρησης για τα μεγαλύτερα παιδιά. Και πολλές άλλες ιδέες ακόμη. Εσύ τι θα βρεις;
Δελτίο καταγραφής απορριμμάτων
