Μαρίνος Δημήτρης
Ο Κριτίας ο Αθηναίος γεννήθηκε στην Αθήνα, περίπου το 455 και πέθανε το 403 π.Χ. Ήταν πολιτικός, ρήτορας, σοφιστής, ποιητής και ένας από τους «Τριάκοντα τυράννους». Η ευφυΐα και η μόρφωση που πήρε λόγω της αριστοκρατικής καταγωγής του, τον έκαναν έναν από τους πιο ικανούς και μορφωμένους πολιτικούς της εποχής του. Ωστόσο όντας αδίστακτος, βίαιος, αλαζόνας και εκδικητικός χαρακτήρας στην περίοδο της τυραννίας των τριάκοντα, κατάφερε να εξοντώσει όλους τους πολιτικούς του αντιπάλους, και τον φίλο του Θηραμένη.
Μετά την ήττα της Αθήνας από τους Σπαρτιάτες κατάφερε με τη στήριξή τους, να επιλεγεί ως ένας από τους τριάκοντα τύραννους για την ηγεσία της Αθήνας. Σκληρότερος από όλους τους άρχοντες ο Κριτίας υποστήριζε ότι δικαιώματα θα πρέπει να έχουν μόνο οι 3.000 πλουσιότεροι Αθηναίοι. Τρομοκρατώντας τους υπόλοιπους τύραννους κατάφερε να τους επιβληθεί και να εξοντώσει όσους διαφωνούσαν με τις απόψεις του, όπως έκανε με τον φίλο του τον Θηραμένη τον οποίο και καταδίκασε σε θάνατο. Την περίοδο της τυραννίας των τριάκοντα, θανατώθηκαν εξέχοντες δημοκρατικοί ηγέτες, διάφοροι Αθηναίοι, αλλά και απλοί μέτοικοι, που στάθηκαν εμπόδιο στα σχέδια του Κριτία.
Ο Κριτίας, σκοτώθηκε τον Μάιο του 403 π.χ. σε μάχη με τον Αθηναίο στρατηγό και δημοκρατικό Θρασύβουλο. Ασχολήθηκε με όλα τα είδη του λόγου γράφοντας έργα επικά, ελεγειακά, δραματικά, ερωτικά, περιγραφές πολιτειών, την τριλογία «Τέννης, Ραδάμανθυς, Πειρίθους» και το σατιρικό έργο «Σίσυφος». Σώζονται μόνο λίγα αποσπάσματα των έργων του.
Ο Κριτίας ήταν μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα. Σε αντίθεση με τη μόρφωση και το καλλιτεχνικό του έργο, ήταν υπέρμετρα φιλόδοξος, σκληρός και βίαιος χαρακτήρας και δε δίστασε, ως ένας από τους τριάκοντα τυράννους, να δολοφονήσει όποιον είχε διαφορετική άποψη από αυτόν.
Πηγή: