Κατά το σχολικό έτος 2011-12 το τμήμα Β2 υλοποίησε πρόγραμμα αγωγής σταδιοδρομίας με θέμα:
“Αργυροχοΐα – μια παράδοση που πρέπει να συνεχιστεί”
Υπεύθυνοι καθηγητές: Παδιώτης Ιωάννης, Ζαφείρης Κωνσταντίνος.
Στα πλαίσια του προγράμματος συνεργαστήκαμε με το Σωματείο «Επιχειρηματικότητα Νέων» ώστε να μας βοηθήσει να προσεγγίσουμε και να οριοθετήσουμε το θέμα.
Ο εκπρόσωπος του σωματείου στην περιοχή μας κος Τσάγκας Θεόδωρος, τον οποίο και ευχαριστούμε, οικονομολόγος και υποδιευθυντής της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος επισκέφθηκε το σχολείο μας για να μιλήσει και να συζητήσει με τους μαθητές σχετικά με το πρόγραμμα.
Μετά από αυτό η ομάδα αναζήτησε στο διαδίκτυο σχετικές πληροφορίες για την παραδοσιακή αυτή τέχνη, τις βιοτεχνίες και τους επαγγελματίες που παράγουν αυτά τα προϊόντα. Μετά από συζήτηση και για να έχουμε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα αποφασίσαμε να επισκεφθούμε το Κέντρο Παραδοσιακής Βιοτεχνίας (ΚΕΠΑΒΙ) στο οποίο είναι συγκεντρωμένες πολλές βιοτεχνίες.
Πριν την επίσκεψη πήραμε όσες πληροφορίες μπορέσαμε για το ΚΕΠΑΒΙ μέσω του διαδικτύου και στη συνέχεια καταγράψαμε τις ερωτήσεις μέσω των οποίων θα λύναμε τις απορίες μας και θα δημιουργούσαμε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για το θέμα του προγράμματος.
ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΚΕΠΑΒΙ
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης στο ΚΕΠΑΒΙ ο τεχνίτης και πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου κος Χορέβας Σωτήρης μας μίλησε για τη δουλειά του, τις διαδικασίες και την επεξεργασία που είναι απαραίτητη για να ολοκληρωθεί ένα παραδοσιακό χειροποίητο ασημένιο κόσμημα. Παράλληλα μαζί με τον διευθυντή του κέντρου κ. Κυριαζή πρόθυμα απάντησε στις ερωτήσεις μας.
Παρακάτω παραθέτουμε τις ερωτήσεις και τις απαντήσεις.
1. Ποια είναι τα είδη που κατασκευάζετε;
Κατασκευάζουμε αργυρά είδη και ποιο συγκεκριμένα εκκλησιαστικά, διακοσμητικά και κοσμήματα.
2. Ποιες πρώτες ύλες χρησιμοποιείτε και από πού τις προμηθεύεστε;
Η βασική πρώτη ύλη είναι ο άργυρος και είναι εισαγόμενο είδος. Επίσης χρησιμοποιούμε μικρές ποσότητες χαλκού και ασφάλτου
3, Σε κάθε βιοτεχνία πόσοι περίπου εργάζονται;
Είναι οικογενειακές επιχειρήσεις. Δυστυχώς σήμερα έχουνε μείνει στα Γιάννενα μερικές δεκάδες τεχνίτες όταν τα προηγούμενα χρόνια ήταν μερικές εκατοντάδες και η πορεία είναι φθίνουσα, συνέχεια μειώνεται ο αριθμός των απασχολουμένων σ’ αυτόν τον κλάδο. Παλιά όλα τα μαγαζιά που πωλούσαν είδη αργυροχοΐας στο πίσω μέρος του καταστήματος υπήρχε και το σχετικό εργαστήριο, σήμερα έχουν μετατραπεί μόνο σε εμπορικά που απλώς διακινούν εμπόρευμα και μάλιστα, πολλές φορές, από άλλες περιοχές.
4. Ποια είναι τα κυριότερα προβλήματα που έχετε;
α) Η υψηλή τιμή της πρώτης ύλης, του ασημιού το οποίο είναι χρηματιστηριακό είδος με αποτέλεσμα να μη μπορεί κάποιος να προβλέψει το κόστος του προϊόντος με αποτέλεσμα αυτό να είναι υψηλό.
β) Η αλλαγή στις συνήθειες και στη μόδα των ανθρώπων. Σήμερα τα παραδοσιακά είδη αργυροχοΐας θεωρούνται βαρυφορτωμένα και δεν προτιμούνται από τους νέους ανθρώπους.
γ) Τα ψεύτικα είδη που έχουν κατακλύσει την αγορά. Οι καταναλωτές είναι διστακτικοί στο να αγοράσουν κάτι χειροποίητο που μπορεί να αποδειχθεί βιομηχανοποιημένο.
5. Η οικονομική κρίση πόσο αντίκτυπο είχε στις επιχειρήσεις σας;
Μεγάλο αντίκτυπο, καθώς αυτά τα είδη θεωρούνται είδη πολυτελείας οπότε είναι και τα πρώτα που θα κοπούν από τις αγορές τους.
6. Πως προωθείτε τα προϊόντα σας;
Μέσω του καταστήματος λιανικής πώλησης που υπάρχει στο χώρο του ΚΕΠΑΒΙ, αλλά και κάθε βιοτέχνης μέσα από προσωπικές γνωριμίες, εμπόρους σε άλλες περιοχές της Ελλάδας κλπ
7. Χρησιμοποιείτε το διαδίκτυο για την προώθηση των προϊόντων σας; (ιστοσελίδα, ηλεκτρονικό εμπόριο κλπ)
Είναι σε εξέλιξη ανάπτυξη ιστοσελίδας με δυνατότητα ηλεκτρονικού εμπορίου.
8. Μπορεί κάποιος καταναλωτής να διακρίνει τα ντόπια χειροποίητα παραδοσιακά κοσμήματα από τα ξένα βιομηχανοποιημένα;
Κάθε γνήσιο προϊόν έχει σφραγίδα με δύο αριθμούς, ο πρώτος συνήθως είναι το 925 που δείχνει την περιεκτικότητα σε ασήμι (στα κοσμήματα γιατί σε άλλα διακοσμητικά μπορεί να είναι μικρότερη) και ο δεύτερος είναι ο μοναδικός κωδικός που έχει πάρει από το Κράτος ο συγκεκριμένος τεχνίτης που κατασκεύασε το προϊόν.
9. Πως μπορεί κάποιος να αποκτήσει δεξιότητες για αυτό το επάγγελμα; Υπάρχουν σχετικές σχολές;
Δυστυχώς στην περιοχή μας δεν υπάρχουν σχολές και αυτός είναι ένας από τους λόγους που παρατηρείται η φθίνουσα πορεία. Η συντριπτική πλειοψηφία των τεχνιτών απέκτησε τις δεξιότητες μέσω της μαθητείας με παλιότερους τεχνίτες.
10. Δημιουργούνται κάποια προβλήματα στο περιβάλλον από την παραγωγική σας δραστηριότητα;
Όχι δεν δημιουργείται κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα, απλώς μέσα στο εργαστήριο κατά τη διάρκεια της χύτευσης πρέπει οι εργαζόμενοι να χρησιμοποιούν τα κατάλληλα μέσα ατομικής ασφάλειας.
ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΑΣΗΜΟΥΡΓΙΑΣ ΣΤΟ ΙΤΣ – ΚΑΛΕ
Επίσης για να δούμε πόσο βαθιές είναι οι ρίζες αυτής της παραδοσιακής τέχνης επισκεφθήκαμε την έκθεση η οποία φιλοξενείται στο λεγόμενο ”θησαυροφυλάκιο”. Εκτίθενται εκκλησιαστικά και κοσμικά έργα προερχόμενα από τις ιδιωτικές συλλογές του Αρχιεπισκόπου Σπυρίδωνα και του γιαννιώτη αργυροχόου Κωνσταντίνου Ιωαννίδη, ενώ πρόσφατα εμπλουτίστηκε με σειρά κοσμημάτων και αντικειμένων, δωρεά της κ. Τ. Βέλλη-Δογορίτη.
Η ξενάγηση στην έκθεση έγινε από τον κ. Μούτσιο Θωμά τον οποίο και ευχαριστούμε.
Παρακάτω φωτογραφίες από τις δύο εκπαιδευτικές επισκέψεις.
Επίσης ένα βίντεο που αλιεύσαμε από το διαδίκτυο, παραγωγής του ΚΕΠΑΒΙ, στο οποίο περιγράφεται η απαιτητική και δύσκολη δουλειά του παραδοσιακού τεχνίτη αλλά και τα υπέροχα δημιουργήματα που παράγει.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:
Μετά από συζήτηση με την ομάδα των μαθητών καταλήξαμε στα παρακάτω συμπεράσματα:
Ο συγκεκριμένος κλάδος και οι εργαζόμενοι που απασχολούνται σ’ αυτόν είναι σε δύσκολη θέση. Κατά τη γνώμη μας πρέπει:
- Η πολιτεία να θεωρήσει την «αργυροχοΐα» απειλούμενο είδος και να λάβει επείγοντα μέτρα όπως για παράδειγμα η μείωση του ΦΠΑ στα χειροποίητα παραδοσιακά σε σχέση με τα βιομηχανοποιημένα, τιμωρία όσων παραπλανούν τους καταναλωτές, ίδρυση σχολής τεχνιτών και σχεδιαστών κοσμημάτων και γενικότερα αργυροχοΐας.
- Οι εναπομείναντες τεχνίτες πρέπει να λάβουν υπόψη τα σημεία των καιρών και να ανανεώσουν και να εμπλουτίσουν τα σχέδια. Ίσως για να διευκολυνθούν θα μπορούσαν να συνεργασθούν με σύγχρονους σχεδιαστές. Πρέπει εμπνεόμενοι από την παράδοση να ανοιχτούν σε νέα σχέδια και να απαντήσουν στις σύγχρονες απαιτήσεις των καταναλωτών.
- Είναι απολύτως απαραίτητο να αναπτύξουν το ηλεκτρονικό εμπόριο. Πρέπει να δημιουργήσουν μια ιστοσελίδα με την ιστορία της αργυροχοΐας, τον τρόπο κατασκευής, τα γνήσια υλικά, τις εργατοώρες που χρειάζεται, την απαιτούμενη συντήρηση των προϊόντων ώστε να αναδείξουν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του χειροποίητου σε σχέση με το βιομηχανοποιημένο έτσι ώστε ο καταναλωτής να γνωρίζει και να αισθάνεται ότι μπορεί να πληρώνει πιο ακριβά αλλά το προϊόν αξίζει. Ταυτόχρονα στην ιστοσελίδα θα πρέπει να υπάρχει μια αισθητικά άρτια παρουσίαση των δημιουργημάτων με όλες τις διαστάσεις, τα υλικά κατασκευής και τις τιμές και φυσικά η δυνατότητα να τα αγοράσει ο καταναλωτής με ασφάλεια μέσω διαδικτύου.
