Οδηγός ορχήστρας για νέους
Γνωριμία με τα όργανα της συμφωνικής ορχήστρας
Ο Benjamin Britten (1913-1976) ήταν Βρετανός συνθέτης, διευθυντής ορχήστρας και πιανίστας. Άφησε ένα μεγάλο συνθετικό έργο που καλύπτει τα περισσότερα είδη (ορχηστρικά, χορωδιακά, τραγούδια, μουσική για τον κινηματογράφο κλπ), ενώ έγραψε και μουσική για παιδιά. Το έργο Οδηγός ορχήστρας για νέους γράφτηκε το 1946 κατόπιν παραγγελίας για ένα βρετανικό ντοκιμαντέρ, προκειμένου παιδιά και νέοι ακροατές να γνωρίσουν τα όργανα της συμφωνικής ορχήστρας. Αποσπάσματα του μουσικού αυτού έργου μπορεί κανείς να ακούσει και στην ταινία Moonrise Kingdom του Wes Anderson (2012). Μπορείτε να δείτε το trailer της ταινίας εδώ και να ακούσετε το soundtrack της ταινίας εδώ .
Η δομή του έργου Young person‘s guide to the orchestra (ας χρησιμοποιήσουμε τα αρχικά του για συντομία YPG) είναι στη μουσική ορολογία θέμα και παραλλαγές. Το αρχικό θέμα, που ακούγεται από όλη την ορχήστρα, είναι μια μελωδία του Henry Purcell, ενός συνθέτη που έζησε 250 χρόνια πριν τον Britten! Το αρχικό αυτό θέμα στη συνέχεια ακούγεται από την κάθε οικογένεια οργάνων. Τα μουσικά όργανα χωρίζονται σε 4 οικογένειες. Τα όργανα της κάθε οικογένειας μοιράζονται κάποια κοινά χαρακτηριστικά, όσον αφορά το υλικό κατασκευής και τον τρόπο παραγωγής του ήχου.
Οι τέσσερις οικογένειες είναι οι εξής:
Έγχορδα: βιολί, βιόλα, βιολοντσέλο, κοντραμπάσο (έγχορδα με δοξάρι). Άρπα (νυκτό έγχορδο)
Ξύλινα πνευστά: φλάουτο (και πίκολο), όμποε, κλαρινέτο, φαγκότο
Χάλκινα πνευστά: τρομπέτα, κόρνο, τρομπόνι, τούμπα
Κρουστά: συμφωνικά τύμπανα, γκραν κάσα, ταμπουρίνο, τρίγωνο, ντέφι κτλ (μη μελωδικά κρουστά). Ξυλόφωνο, μεταλλόφωνο, μαρίμπα, βιμπράφωνο (μελωδικά κρουστά).
Στην παρακάτω εικόνα μπορείτε να δείτε πως κάθονται οι μουσικοί, ανάλογα με το όργανο που παίζουν, στην ορχήστρα.
Τα έγχορδα με δοξάρι είναι τα πιο πολυπληθή στην ορχήστρα και κάθονται μπροστά.
Μπορείτε να σκεφτείτε για πιο λόγο κάθονται κατ’ αυτόν τον τρόπο οι μουσικοί;;;
Αφού λοιπόν ακούσουμε το θέμα από ολόκληρη την ορχήστρα και μετά από την εκάστοτε οικογένεια, ξεκινούν οι παραλλαγές, όπου αναδεικνύεται το κάθε όργανο και το ιδιαίτερο ηχόχρωμά του. Στα επισυναπτόμενα αρχεία θα βρείτε 2 φύλλα εργασίας. Στο πρώτο YPG1 θα βρείτε ποια όργανα ανήκουν σε κάθε οικογένεια και στην τελευταία σελίδα πρέπει να συμπληρώσετε με ποια σειρά ακούστηκε το αρχικό θέμα, από ποια οικογένεια δηλαδή. Μπορείτε να το συμπληρώσετε;
ΣΤο 2ο αρχείο πρέπει να συμπληρώσετε το θέμα (ακριβώς όπως πριν) και μετά και τις παραλλαγές, από το Α ως το Μ, ξεκινώντας από το πίκολο και τα φλάουτα στο Α και τελειώνοντας με τα κρουστά στο Μ. Η φούγκα στο τέλος παίζεται και πάλι από ολόκληρη την ορχήστρα.
Για να κάνετε τα 2 φύλλα εργασίας, θα ακούσετε πρώτα το μουσικό έργο εδώ
Μπορείτε επίσης να μπείτε στην παρακάτω σελίδα, όπου θα βρείτε εικόνες, περιγραφή (στα αγγλικά) και δείγμα ήχου του κάθε οργάνου. Για να φτάσω στον ήχο:
- Επιλέγω αρχικά το όργανο που με ενδιαφέρει, πχ violin (βιολί).
- Μου βγαίνει μια νέα καρτέλα με εικόνα, περιγραφή και ήχο.
- Πατάω στην καρτέλα με τις νότες και μου βγαίνει ένας player.
- Πατάω το play και ακούγεται ο ήχος του συγκεκριμένου οργάνου.
https://www.mydso.com/dso-kids/learn-and-listen/instruments
Στο φωτόδεντρο μπορείτε επίσης να βρείτε τις παρακάτω δραστηριότητες σχετικά με την ταξινόμηση των οργάνων.
