Padlet με διασκεδαστικές και δημιουργικές ιδέες που έχουν θεματική την Άνοιξη.
Ένας ακόμη ψηφιακός πίνακας δραστηριοτήτων: κατασκευές, τραγούδια, τέχνη, ψηφιακά παιχνίδια, φύλλα εργασίας, ιστορίες, ντοκιμαντέρ κλπ, για να εμπλουτίσετε το καθημερινό σας πρόγραμμα με τα παιδάκια σας στο σπίτι…
Αγαπητοί μας γονείς και φίλοι, δημιουργήσαμε ένα padlet με διασκεδαστικές και δημιουργικές ιδέες που έχουν σαν θεματική το Πάσχα.
Με αυτό τον τρόπο πιστεύουμε πως θα εμπλουτίσετε το καθημερινό σας πρόγραμμα με τα παιδάκια σας στο σπίτι…
Στο νηπιαγωγείο μαζί µε τις δραστηριότητες που στόχο έχουν την ολοκληρωμένη κατανόηση και αφομοίωση του μηχανισμού της προφορικής ομιλίας, αρχίζει ταυτόχρονα και η εισαγωγή στη γραπτή γλώσσα μέσα από τις αναγνώσεις βιβλίων.
Το βιβλίο είναι ένα πλούσιο αντικείμενο: κουβαλάει ιστορίες, παραμένει αμετάβλητο, µε τους τυπογραφικούς χαρακτήρες του που τρέχουν στις σελίδες του, και µε τα χαρακτηριστικά του (το εξώφυλλο, την εικονογράφηση) που σου επιτρέπουν να το βρίσκεις και να το ξαναβρίσκεις. Τι ανακούφιση, μέσα σ’ έναν κόσμο σε συνεχή αλλαγή που τρέχει πολύ γρήγορα… Στο νηπιαγωγείο το παιδί κάνει την πρώτη γνωριμία του µε την κοινότητα των αναγνωστών μέσα από τα βιβλία.
Τα βιβλία σαν αντικείμενα απαιτούν την κατάκτηση κάποιων δεξιοτήτων όπως το γύρισμα των σελίδων ή την ικανότητα να συνδυάζεις τις εικόνες τους µε το κείμενο που ακούς. Οι ιστορίες τους προσφέρουν τη δυνατότητα στα μικρά παιδιά να επικοινωνήσουν με τις λέξεις, να μπουν στη θέση των ηρώων και να προσέξουν κάθε μικρή λεπτομέρεια στην εικονογράφησή τους. Σ’ αυτή την ηλικία τα παιδιά αναπτύσσουν τις προτιμήσεις τους και ξεχωρίζουν αγαπημένους ήρωες και εικονογραφήσεις.
Τα σχολεία κλείνουν και τα παιδάκια μας θα είναι όλη μέρα στο σπίτι. Ο ενθουσιασμός που έχουν, επειδή δε θα υπάρχει πια το πρωινό ξύπνημα και η κούραση του σχολείου, γρήγορα ξεφουσκώνει. Αρχίζει η βαρεμάρα και η γκρίνια. Φυσικά η λύση δεν είναι η «ηλεκτρονική νταντά» αλλά η, όσο μπορούμε, δημιουργική απασχόλησή τους… Ας δούμε λοιπόν δημιουργικούς τρόπους απασχόλησής τους αυτό το καλοκαίρι, μέσα και έξω από το σπίτι…
Δραστηριότητες:
Α. Καλλιέργεια της γλώσσας και της σκέψης:
Β. Καλλιέργεια της λογικομαθηματικής σκέψης:
Γ. Συναισθηματική ανάπτυξη:
Γενικότερα:
Τι αναμένει η δασκάλα της Α’ τάξης από τα «πρωτάκια» της:
1) Να πειθαρχούν σε βασικούς κανόνες συμπεριφοράς μέσα και έξω από την τάξη. 2)Να κοινωνικοποιούνται χωρίς δυσκολίες με τα άλλα παιδιά της ηλικίας τους. 3)Να ακολουθούν προφορικές οδηγίες ενός ή δύο σκελών. 4)Να εκφράζονται χρησιμοποιώντας ολοκληρωμένες προτάσεις. 5)Να μπορούν να αιτιολογήσουν την άποψή τους. 6)Να μπορούν να αναλύουν φωνολογικά μια λέξη (π.χ. από ποια φωνή ξεκινά, με ποια φωνή τελειώνει, αν μέσα της έχει μια συγκεκριμένη φωνή, κλπ). 7)Να αναγνωρίζουν το όνομά τους γραμμένο κάπου. 8)Να μετρούν μέχρι το δέκα. 9)Να σειροθετούν και να συγκρίνουν τους αριθμούς 0-10. 10)Να αναγνωρίζουν και να ονομάζουν τα βασικά σχήματα (κύκλος, τετράγωνο, ορθογώνιο, τρίγωνο). 11)Να κατανοούν και να χρησιμοποιούν σε περιγραφές και συγκρίσεις αντικειμένων, τις προμαθηματικές έννοιες (πλατύ-στενό, μακρύ-κοντό, ψηλό-χαμηλό, κλπ). 12)Να αναγνωρίζουν και να ονομάζουν τα χρώματα. 13)Να κρατούν με λειτουργική λαβή το μολύβι. 14)Να χρωματίζουν, χωρίς να βγαίνουν έξω από τις γραμμές του περιγράμματος. 15)Να κάθονται σωστά στην καρέκλα.
Όλα τα πιο πάνω είναι οι σημαντικότεροι στόχοι της προσχολικής εκπαίδευσης. Άρα, το νηπιαγωγείο θα προσφέρει στο παιδί σας πολλές ευκαιρίες, μέσα από ευχάριστες δραστηριότητες, να καλλιεργήσει τις πιο πάνω δεξιότητες. Παράλληλα με το νηπιαγωγείο, όμως, θα πρέπει κι εσείς να αφιερώνετε χρόνο στο παιδί σας, βοηθώντας το κι εσείς να αναπτύξει τις απαραίτητες δεξιότητες.
«Η αγάπη είναι η ακριβής αντανάκλαση της συνείδησης της αληθινής φύσης μας. Γεννιόμαστε αβοήθητοι. Αμέσως μόλις συνειδητοποιούμε τους εαυτούς μας συνειδητοποιούμε τη μοναξιά. Χρειαζόμαστε τους άλλους ανθρώπους, φυσιολογικά, συναισθηματικά, πνευματικά’ τους χρειαζόμαστε, αν θέλουμε να γνωρίζουμε κάτι, ακόμα και τους εαυτούς μας». C. S. Lewis.
Η συναισθηματική νοημοσύνη θεωρείται μια ανώτερη ικανότητα, από την οποία εξαρτάται στην ουσία το πόσο καλά μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει τις ικανότητές του για να έχει επιτυχία στο επάγγελμά του, μια ευτυχισμένη συντροφική σχέση, ενδιαφέρουσες και στέρεες κοινωνικές επαφές, γενική ευεξία και σε ένα μεγάλο βαθμό ευχαρίστηση στη ζωή. Ο Gardner μέσα από τη θεωρία του, των πολλαπλών τύπων νοημοσύνης, επινόησε ήδη ένα μοντέλο της περίφημης συναισθηματικής νοημοσύνης η οποία έγινε αργότερα γνωστή από τον D. Goleman το 1996. Η συναισθηματική νοημοσύνη δεν βάζει σε πρώτη γραμμή τις πνευματικές ικανότητες των ανθρώπων αλλά τη νοημοσύνη των συναισθημάτων. Αυτή θεωρείται πολύ πιο σημαντική, από τη ψυχρή νοημοσύνη της σκέψης, προκειμένου να οικοδομηθεί μια πιο ολοκληρωμένη ζωή.
Για να μπορέσουμε να χειριστούμε με λειτουργικό τρόπο τα συναισθήματά μας χρειάζεται να διαθέτουμε οπωσδήποτε τα ακόλουθα στοιχεία: Α) Γνώση των συναισθημάτων μας. Είναι σημαντικό να τα γνωρίζουμε καλά, για να μπορούμε έτσι να οργανώνουμε κάθε φορά τους τρόπους της αντίδρασής μας. Β) Έλεγχο των συναισθημάτων μας. Όσο σημαντικό είναι να γνωρίζουμε τα συναισθήματα και τις διαθέσεις μας, το ίδιο σημαντικό είναι να μπορούμε να τα χειριζόμαστε θετικά για μας. Γ) Κίνητρα. Η ικανότητα να ανακαλύπτουμε κίνητρα για τον εαυτό μας, να προετοιμαζόμαστε διαρκώς για νέες επιδόσεις και να νιώθουμε ενθουσιασμό για καινούργια πράγματα, κυρίως όταν προκύπτουν δυσκολίες ή όταν κάτι στη ζωή μας εξελίσσεται εντελώς διαφορετικά από ότι έχουμε σχεδιάσει. Δ) Κατανόηση. Είναι επίσης σημαντικό να κατανοούμε τα πιστεύω και τα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων. Αυτό μας δίνει τη δυνατότητα να μπαίνουμε ως ένα βαθμό στη θέση τους και να χτίζουμε καλύτερες σχέσεις μαζί τους (ενσυναίσθηση). Ε) Ικανότητα χειρισμού των σχέσεων. Η ικανότητα να δημιουργούμε τις σχέσεις αλλά και να τις διατηρούμε μέσα στο χρόνο. Σημαντική είναι επίσης εδώ η ενίσχυση της κριτικής ικανότητας και η εκπαίδευση στην εποικοδομητική αντιμετώπιση των συγκρούσεων. Γενικά, είναι αναγκαίο να ακούμε με προσοχή τους άλλους κι να έχουμε την ικανότητα να εκφραζόμαστε καθαρά.
Καίριες συναισθηματικές ικανότητες μπορούν πράγματι να διδαχθούν και να βελτιωθούν στα παιδιά. Τα σχολεία μας συνεχίζουν να εστιάζουν την προσοχή στις ακαδημαϊκές δεξιότητες, αγνοώντας τη συναισθηματική νοημοσύνη. Η συναισθηματική σφαίρα είναι ένα πεδίο το οποίο, όσο και τα μαθηματικά ή η ανάγνωση, μπορεί να χειριστεί κανείς με μεγαλύτερη ή μικρότερη επιδεξιότητα, και απαιτεί το δικό της μοναδικό σύνολο ικανοτήτων. Το συναισθηματικό ταλέντο είναι μια μετα-ικανότητα που καθορίζει πόσο καλά μπορούμε να χειριστούμε οποιαδήποτε ικανότητα διαθέτουμε. Οι άνθρωποι που δεν είναι σε θέση να βάλουν σε τάξη και να ελέγξουν τη συναισθηματική τους ζωή, δίνουν εσωτερικές μάχες που υπονομεύουν την ικανότητά τους για σωστά προσανατολισμένη εργασία και καθαρή σκέψη.
Στο νηπιαγωγείο, μέσα από τα «Βήματα για τη Ζωή» ένα πρόγραμμα κοινωνικών-ατομικών δεξιοτήτων, βοηθάμε τα παιδιά στην αναγνώριση-διαχείριση των συναισθημάτων τους, καθώς και στην επίλυση των προβλημάτων που προκύπτουν από τις μεταξύ τους σχέση. Εμείς οι δάσκαλοι αλλά κυρίως οι γονείς, σαν οδηγοί και μέντορές τους, πρέπει να τους δείξουμε τον δρόμο έτσι ώστε να πορευτούν μέσα στον δύσκολο κόσμο των συναισθημάτων.
Υπάρχουν πολλές μελέτες που δείχνουν, ότι ο τρόπος με τον οποίο οι γονείς συμπεριφέρονται στα παιδιά τους (είτε πρόκειται για άτεγκτη πειθαρχία, είτε για ενσυναισθητική κατανόηση, αδιαφορία ή ζεστασιά) έχει βαθιά και διαρκή επίδραση στη συναισθηματική τους ζωή. Παρόλο που κάποιες συναισθηματικές δεξιότητες «ακονίζονται» με τους φίλους όσο περνούν τα χρόνια, οι συναισθηματικά επαρκείς γονείς μπορούν να κάνουν πολλά για να βοηθήσουν τα παιδιά τους.
Στρατηγικές γονέων: 1) Αγαπάμε τον εαυτό μας και τον φροντίζουμε. 2) Προβλέπουμε έτσι ώστε να μην χρειάζεται να αντιδρούμε μετά. 3) Αποφεύγουμε τα τρίγωνα. Μην επιτρέπουμε στο παιδί να οδηγείται στο να χρησιμοποιεί τον έναν γονιό εναντίον του άλλου. 4) Δημιουργούμε, σωματικά και συναισθηματικά, ένα ασφαλές περιβάλλον. Αποφεύγουμε τον σαρκασμό και τον θυμό. 5) Χρησιμοποιούμε τις φυσικές συνέπειες για να διδάξουμε μαθήματα ζωής. 6) Χρησιμοποιούμε την ενσυναίσθηση όταν εμφανίζονται αυτές οι συνέπειες. 7) Επικοινωνούμε με αγάπη. Θέτουμε έναν θετικό τόνο. 8) Χρησιμοποιούμε λέξεις που βοηθούν τον άλλον να σκεφτεί. Αποφεύγουμε λέξεις που δημιουργούν αντιπαράθεση. 9) Επιδοκιμάζουμε τη θετική συμπεριφορά. 10) Μένουμε ουδέτεροι στην αρνητική συμπεριφορά. 11) Επιτρέπουμε στο παιδί μας να εκφράσει λεκτικά τα συναισθήματά του. 12) Περιορίζουμε στο ελάχιστο την τηλεόραση. Ενθαρρύνουμε ευκαιρίες για επικοινωνία και επαφή. 13) Κάνουμε επιλογές τέτοιες με τις οποίες θα μπορούσαμε και εμείς να ζήσουμε. 14) Να είμαστε συνεπείς αλλά όχι άκαμπτοι. 15) Αποφεύγουμε τους αγώνες ισχύος. 16) Αποφασίζουμε τίνος είναι το πρόβλημα και αν είναι δικό μας, το λύνουμε. Αν δεν είναι δικό μας δεν το λύνουμε εμείς. 17) Τέλος, να υπάρχει αίσθηση του χιούμορ.
Καλό είναι να θυμόμαστε ότι, στη ζωή υπερισχύει αυτός που έχει αγαπηθεί πιο πολύ!
Σ.Τ.
Ένα μεγάλο θέμα της προσχολικής ηλικίας, που όμως επηρεάζει και την υπόλοιπη σχολική και όχι μόνο ζωή του παιδιού είναι η λεπτή κινητικότητα.
Είτε το παιδί πηγαίνει στο νηπιαγωγείο και εξασκείται σε δραστηριότητες λεπτής κινητικότητας, είτε είναι σε ηλικία μικρότερη, πράξεις που απαιτούν λεπτή κινητικότητα μπορεί να παρουσιάσουν δυσκολίες.
Τα περισσότερα παιδιά δεν παρουσιάζουν δυσκολία στην αδρή κινητικότητα (όπως πχ τρέξιμο, πήδημα κλπ) η λεπτή κινητικότητα όμως, που απαιτεί μεγαλύτερο έλεγχο, περισσότερο ακριβείς κινήσεις και επομένως καλύτερο έλεγχο στους μικρότερους μύες είναι αυτή που συνήθως μας απασχολεί στην πλειοψηφία των παιδιών προσχολικής ηλικίας. Η λεπτή κινητικότητα μας ενδιαφέρει όχι μόνο γιατί είναι πολύ σημαντική, ώστε να κατακτήσει π.χ το παιδί την ικανότητα να πιάνει το μολύβι, αλλά και γιατί είναι απαραίτητη σε πολλές καθημερινές δραστηριότητες.
Ο στόχος εξάσκησης και κατάκτησης της λεπτής κινητικότητας δεν είναι μόνο το να βοηθήσει το παιδί να ελέγχει καλύτερα το μολύβι και επομένως τη γραφή, αλλά και να μπορεί να κουμπώνει και να ξεκουμπώνει, να ανεβοκατεβάζει φερμουάρ, να ζωγραφίζει με πινέλο, να πιάνει το πιρούνι ή το κουτάλι και άλλες παρόμοιες δραστηριότητες, να χτενίζεται, να χειρίζεται τον υπολογιστή, να γυρίζει τις σελίδες ενός βιβλίου.
Τι είναι όμως η λεπτή κινητικότητα;
Η λεπτή κινητικότητα περιλαμβάνει τους μικρούς μύες του σώματος που μας επιτρέπουν να γράφουμε, να κρατάμε μικρά αντικείμενα, να ντυνόμαστε κλπ. Περιλαμβάνει ουσιαστικά τη δύναμη, τον έλεγχο των μυών αυτών και κυρίως την επιδεξιότητα.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΠΟΥ ΒΟΗΘΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΛΕΠΤΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
Υπάρχουν πολλές δραστηριότητες που κάνουν τα παιδιά στο νηπιαγωγείο και στοχεύουν στην ανάπτυξη της λεπτής κινητικότητας. Αντίστοιχες ασκήσεις μπορούμε να κάνουμε και στο σπίτι και να βοηθήσουμε τα παιδιά να αποκτήσουν καλύτερο έλεγχο των μικρών μυών που καθορίζουν τη λεπτή κινητικότητα.
ΠΛΑΣΤΕΛΙΝΗ:
Το παιχνίδι με πλαστελίνη βοηθάει πολύ στην ενδυνάμωση των μυών των χεριών. Την πιέζουν, την μαλακώνουν, την κόβουν! Ασυναίσθητα λοιπόν δυναμώνουν τα χέρια και τους μύες. Αν μας φαίνεται μια «βρόμικη» δραστηριότητα καλό είναι να θέσουμε κάποιους κανόνες στο παιδί, όπως ότι πρέπει πάντα να χρησιμοποιεί σουπλά και στη συνέχεια να πλένει τα χέρια του.
Μπορούμε να ζητήσουμε από το παιδί:
ΚΟΥΜΠΑΡΑΣ
Όσο κι αν φαίνεται αστείο το να βάζει το παιδί κέρματα μέσα στη σχισμή ενός κουμπαρά μπορεί να βοηθήσει πολύ στην λεπτή του κινητικότητα. Στην αρχή παροτρύνουμε το παιδί να βάζει ένα – ένα τα κέρματα μέσα στη σχισμή και αφού κατακτήσει αυτό το στάδιο παροτρύνουμε το παιδί να κρατάει στο χέρι του μερικά κέρματα και να βάζει ένα κέρμα τη φορά χωρίς να του πέφτουν τα υπόλοιπα από τη χούφτα.
ΓΚΟΦΡΕ ΧΑΡΤΙ
Κόβουμε γκοφρέ χαρτί σε μικρές λωρίδες ή τετράγωνα και ζητάμε από το παιδί να το κάνει μπαλάκι. Μπορούμε να δώσουμε διαφορετικά χρώματα χαρτί, ώστε το παιδί να μην βαριέται και στη συνέχεια να φτιάξουμε ένα ψηφιδωτό με τα μπαλάκια από χαρτί που έφτιαξε το παιδί. Εννοείται πως για να μπει στη διαδικασία το παιδί να φτιάξει τα μπαλάκια πρέπει να στοχεύει στο μετέπειτα κολάζ αλλιώς πιθανότατα δε θα το κάνει.
ΜΑΝΤΑΛΑΚΙΑ:
Τα μανταλάκια είναι ο καλύτερος τρόπος εξάσκησης των τριών δαχτύλων που χρησιμοποιούμε για να πιάσουμε το μολύβι.
Μπορούμε να παίξουμε ένα παιχνίδι πάλι με γκοφρέ χαρτί και μανταλάκια. Δίνουμε στο παιδί ένα μανταλάκι και του ζητάμε να πιάσει με το μανταλάκι όσο περισσότερα κομμάτια χαρτί μπορεί.
Ένα άλλο παιχνίδι μπορεί να είναι να μεταφέρει το παιδί κομμάτια χαρτιού ή χαρτονιού χρησιμοποιώντας το μανταλάκι από ένα μπολ σε ένα άλλο. Για να το κάνουμε πιο ενδιαφέρον μπορούμε να χρονομετρούμε την επίδοση του παιδιού για να έχει κι εκείνο ένα κίνητρο. Άλλος τρόπος για να δυσκολέψουμε σταδιακά το παιχνίδι είναι να βάλουμε στο μπολ δημητριακά και αν ζητήσουμε από το παιδί να τα μεταφέρει χρησιμοποιώντας το μανταλάκι ένα – ένα στο άλλο μπολ.
Αφήνουμε το παιδί να μας βοηθήσει στο άπλωμα των ρούχων βάζοντας αυτό τα μανταλάκια (αυτό φυσικά προϋποθέτει ότι έχουμε την απλώστρα μας σε ασφαλές μέρος).
ΛΑΔΟΠΑΣΤΕΛ (κηρομπογιά)
Προτρέπουμε το παιδί να χρησιμοποιήσει λαδοπαστέλ για να ζωγραφίσει και αντί να ζωγραφίσει με τη μύτη να ζωγραφίσει με όλη την επιφάνεια του λαδοπαστέλ.
ΧΑΡΤΟΝΙ Ή ΧΑΡΤΙ
Σχίζουμε χαρτί ή χαρτόνι σε λωρίδες . Πιο χοντρές, πιο λεπτές, σε κομμάτια, σε τετράγωνα κλπ. Τα παιδιά λατρεύουν να σχίζουν το χαρτί! Στη συνέχεια χρησιμοποιούμε τα κομματάκια φτιάχνοντας ένα όμορφο κολάζ!
ΧΑΝΤΡΕΣ
Δίνουμε στο παιδί ένα κορδόνι και χάντρες και το προτρέπουμε να περάσει τις χάντρες στο κορδόνι. Μπορούμε να φτιάξουμε κολιέ, βραχιόλια κλπ. Αν δεν έχουμε χάντρες μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε σπάγκο ή χοντρό νήμα και μακαρονάκι κοφτό, το οποίο αν θέλουμε μπορούμε να το έχουμε πρώτα χρωματίσει μαζί με το παιδί σε διάφορα χρώματα.
ΑΦΡΟΣ ΞΥΡΙΣΜΑΤΟΣ
Λίγο πιο «βρώμικο» παιχνίδι, αλλά αξίζει τον κόπο γιατί έχει πλάκα και κρατάει το ενδιαφέρον των παιδιών. Τοποθετούμε στο τραπέζι (πάνω σε πλαστικό τραπεζομάντηλο κατά προτίμηση) ένα μπαλάκι αφρού ξυρίσματος. Προτρέπουμε το παιδί να το ανοίξει σε ένα επίπεδο στρώμα και να προσπαθήσει να ζωγραφίσει επάνω φιγούρες ή να σχεδιάσει κάποια γραμματάκια. Στο τέλος, του δίνουμε ένα σφουγγάρι και του ζητάμε να σκουπίσει τον πάγκο χωρίς όμως να κουνήσει τους ώμους του παρά μόνο τα χέρια του από τον μπράτσο και κάτω.
ΚΟΨΙΜΟ ΜΕ ΨΑΛΙΔΙ
Δίνουμε στο παιδί ψαλίδι (το παιδικό με τις στρογγυλεμένες άκρες) και το προτρέπουμε να κόψει στην αρχή ακανόνιστα, στη συνέχεια σε λωρίδες και αργότερα κάποιο σχήμα. Έτσι εξασκεί τη λεπτή του κινητικότητα και ταυτόχρονα εξασκείται στο κόψιμο με ψαλίδι.
ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΜΕ ΝΕΡΟΜΠΟΓΙΕΣ
Τοποθετούμε σε ένα καβαλέτο ή στον τοίχο ένα μεγάλο κομμάτι χοντρό χαρτί και προτρέπουμε το παιδί να ζωγραφίσει γραμμές που ξεκινάνε από το πάνω μέρος του χαρτιού και καταλήγουν στο κάτω μέρος.
ΦΑΣΟΛΙΑ – ΦΑΚΕΣ
Χρησιμοποιούμε φασόλια ή φακές για να φτιάξουμε μωσαϊκά πάνω σε χαρτόνι. Μπορούμε να κόψουμε εμείς το σχήμα του χαρτονιού (πχ καρδούλα ή τετράγωνο ή ανθρωπάκι κλπ) και το παιδί να κολλήσει επάνω τα όσπρια. Η ανομοιομορφία στο σχήμα και το μέγεθος των όσπριων βοηθάει στην εξάσκηση των δακτύλων.
ΤΥΛΙΓΟΥΜΕ ΔΩΡΟ
Την επόμενη φορά που θα ετοιμάσουμε ένα δώρο για κάποιο πάρτι μπορούμε να το δώσουμε στο παιδί να το τυλίξει. Την πρώτη φορά μπορεί να μην το καταφέρει καλά, αλλά όσο εξασκείται τόσο καλύτερο θα γίνεται το αποτέλεσμα.
ΤΟΥΒΛΑΚΙΑ LEGO
Είναι μια πολύ καλή εξάσκηση για τη λεπτή κινητικότητα τα τουβλάκια λέγκο. Αυτά που θα φτιάξει το παιδί και η προσπάθεια να ενώσει τα τουβλάκια βοηθάει πολύ στη λεπτή κινητικότητα.
ΖΑΡΙ
Χρησιμοποιούμε τα ζάρια για να παίξουμε διάφορα παιχνίδια και για να κάνουμε διάφορες δραστηριότητες στο σπίτι. Το ρίξιμο των ζαριών βοηθάει στη λεπτή κινητικότητα αλλά και σε μαθηματικές έννοιες.
ΔΑΧΤΥΛΟΚΟΥΚΛΕΣ
Ας παίξουμε με δαχτυλόκουκλες! Μικρά κουκλάκια, που το καθένα από αυτά μπαίνει σε κάποιο δάχτυλο του χεριού. Εξασκούνται τα δάχτυλα, ο καρπός αλλά και η φαντασία και η δημιουργικότητα.
Καλά παιχνίδια και ας μην ξεχνάμε πως τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα όταν παίζουν!!!
Σ.Τ.
Οι περισσότεροι γονείς, ξεκινώντας το παιδί τους το Νηπιαγωγείο, επιθυμούν να του προσφέρουν τα καλύτερα, ενώ έχουν αγωνία για το αν το παιδί τους θα καταφέρει να ανταποκριθεί σε όλα όσα θα του ζητηθούν σε αυτό τον νέο χώρο. Στο πλαίσιο της ολόπλευρης ανάπτυξης του παιδιού, ένας από τους ρόλους του Νηπιαγωγείου είναι η σταδιακή προετοιμασία και η προσαρμογή των παιδιών στις μελλοντικές απαιτήσεις που θα συναντήσουν στο Δημοτικό.
Σε τι, όμως, έγκειται η σωστή προετοιμασία; Ένα από τα θέματα που συζητείται αρκετά είναι το θέμα της Γραφής και της Ανάγνωσης. Ας δούμε τι έχουν να μας πουν οι ειδικοί για αυτό το θέμα.
Είναι ένα ερώτημα που απασχολεί τους γονείς και προβληματίζει αρκετούς εκπαιδευτικούς, αφού αρκετά συχνά οι γονείς ανησυχούν, θεωρώντας ότι δεν πρέπει να χάνεται χρόνος και ότι το παιδί τους πρέπει ήδη από το νηπιαγωγείο να μάθει ν’ αναγνωρίζει αλλά και να γράφει τα γράμματα κι έτσι συνθέτοντάς τα να γράφει και να διαβάζει λέξεις.
Είναι όμως έτοιμα τα παιδιά αυτής της ηλικίας να εκπαιδευτούν στη γραφή και ανάγνωση ή μήπως εκπαιδεύοντάς τα παραβλέπουμε όλους αυτούς τους παράγοντες που πρέπει να έχουν αναπτυχθεί επαρκώς, ώστε ένα παιδί να ενταχθεί αβίαστα και φυσικά αποτελεσματικά στο γραπτό λόγο;
Ο προφορικός λόγος είναι εγγενές συστατικό της ανθρώπινης φύσης. Όλα τα παιδιά κατακτούν τη γλώσσα του άμεσου περιβάλλοντός τους και αποκτούν προφορικό λόγο, εφόσον δεν υπάρχουν σοβαρά αισθητηριακά ή νευρολογικά προβλήματα. Ο προφορικός λόγος δε διδάσκεται αλλά κατακτιέται μέσα σ’ ένα πλαίσιο όπου υπάρχει επικοινωνία και αλληλεπίδραση.
Αντίθετα, ο γραπτός λόγος δεν αποτελεί μέρος της υπόστασης του ανθρώπου. Για ν’ αποκτήσουν τα παιδιά γραπτό λόγο πρέπει να διδαχθούν συστηματικά και να εξασκηθούν, αλλά πρώτα πρέπει να έχουν φτάσει σ’ ένα τέτοιο σημείο αισθητηριακής και νευρολογικής ωρίμανσης που θα τους επιτρέψει ν’ αναπτύξουν ομαλά αυτήν την ικανότητα, χωρίς να δυσκολευτούν και ν’ απογοητευτούν.
Για να μπορέσει ένα παιδί να γράψει και να διαβάσει χρειάζεται να έχει αναπτύξει:
Καλή αντίληψη του χώρου και δεξιότητες προσανατολισμού στο χώρο, ώστε να κατανοεί οδηγίες που αφορούν χωρικές έννοιες.
Ικανότητα σύνθεσης του όλου από τα μέρη που αποτελείται.
Ικανότητες ομαδοποίησης και ταξινόμησης πληροφοριών.
Αυτοέλεγχο για να διατηρεί την προσοχή του.
Φωνολογική επίγνωση.
Ικανότητες παρατήρησης και οπτικής διάκρισης.
Ικανότητες ακουστικής διάκρισης.
Οπτική και ακουστική μνήμη.
Ικανότητες σειροθέτησης.
Μνήμη αλληλουχιών.
Επαρκές λεξιλόγιο και κατανόηση των νοημάτων που εκφέρονται μέσω των λέξεων.
Ικανότητα αναγνώρισης των μερών ενός όλου.
Ικανότητα διάσπασης του όλου σε μέρη.
Όλες αυτές τις ικανότητες, το νήπιο τις κατακτά κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής του στο νηπιαγωγείο ενώ παράλληλα, σταδιακά, αποκτά φωνολογική επίγνωση.
Για να μάθει ανάγνωση και γραφή ένα παιδί πρέπει πρώτα να έχει αποκτήσει φωνολογική επίγνωση. Να κατανοήσει δηλαδή ότι οι λέξεις αποτελούνται από μικρότερες μονάδες χωρίς νόημα (συλλαβές – φωνήματα) και ν’ αρχίσει να σκέφτεται πάνω στη γλώσσα, διακρίνοντας αρχικά τις συλλαβές και μετά τα φωνήματα από τα οποία αποτελείται μια λέξη.
Αν ένα παιδί δεν μπορεί να μας πει από ποιες συλλαβές αποτελείται η λέξη «γάλα» τότε δεν θα καταφέρει να μάθει να τη διαβάζει όσο κι αν του διδάξουμε ανάγνωση και μόνο όταν καταφέρει να την αναλύσει στα φωνήματα που την αποτελούν, τότε πλέον θα μπορέσει ν’ αντιστοιχίσει τα φωνήματα με οπτικά σχήματα δηλαδή γράμματα.
Ένα παιδί μπορεί να καταλάβει ότι τη λέξη μπορούμε να τη χωρίσουμε όχι μόνο σε συλλαβές αλλά και σε φωνήματα, να κάνει δηλαδή φωνημική ανάλυση και σύνθεση, γύρω στην ηλικία των 6 ετών.
Μόνο αφού έχει κατακτήσει αυτή την ικανότητα, μπορούμε να προχωρήσουμε στην αντιστοίχηση, δηλαδή στη σύνδεση των φωνημάτων με την εικόνα τους (γράμματα) και στη γραφή των λέξεων. Μέχρι τότε, τα νήπια μπορεί ν’ απεικονίζουν κάποια γράμματα, ακόμα και το όνομα τους ή και λέξεις που βλέπουν, αλλά στην πραγματικότητα απεικονίζουν κάποια σύμβολα χωρίς να έχουν κατανοήσει το γλωσσικό τους φορτίο.
Στο Νηπιαγωγείο, όλες οι δραστηριότητες λαμβάνουν υπόψη τις ατομικές διαφορές από νήπιο σε νήπιο, δεδομένου ότι κάποια νήπια κατακτούν ορισμένες ικανότητες νωρίτερα από κάποια άλλα, τα οποία με τη σειρά τους επιδεικνύουν καλύτερη επίδοση σε άλλους αναπτυξιακούς τομείς.
Στην εξελικτική τους πορεία, όλα τα παιδιά θα κατακτήσουν ικανότητες απαραίτητες για να αντιμετωπίσουν τις μελλοντικές απαιτήσεις στο Δημοτικό.
Η εξέλιξη κιναισθητικών, αντιληπτικών, μνημονικών, γλωσσικών και μεταγλωσσικών ικανοτήτων που γίνεται στο Νηπιαγωγείο, καθιστά ένα νήπιο έτοιμο να εκπαιδευτεί αβίαστα και αποτελεσματικά, χωρίς να δυσκολευτεί/πιεστεί/απογοητευτεί, στην εκμάθηση ανάγνωσης και γραφής ένα χρόνο αργότερα, στην Α΄ Δημοτικού.
Σ.Τ.
Ποιος είναι έτοιμος για ποιον και πότε;
Με τον όρο σχολική ετοιμότητα εννοούμε την ωρίμανση του παιδιού, δηλαδή την κατάσταση στην οποία το παιδί έχει τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες για να μπορέσει να αποκτήσει μια νέα γνώση ή δεξιότητα. Η ομαλή μετάβαση και ένταξη του παιδιού στην Α΄ Δημοτικού.
Έχει δύο πτυχές: τη γνωστική ( την ικανότητα να μαθαίνει το παιδί συγκεκριμένες δεξιότητες και γνώσεις) και την κοινωνική (την ικανότητα να λειτουργήσει κοινωνικά στο σχολείο και να συμμετάσχει σε κοινές δραστηριότητες με τους άλλους).
Αυτές οι δύο πλευρές της σχολικής ετοιμότητας δεν είναι πάντα ανεπτυγμένες σε πλήρη αρμονία. Για παράδειγμα ένα παιδί μπορεί να είναι έτοιμο γνωστικά ή γλωσσικά, αλλά μπορεί να είναι ανώριμο κοινωνικά ή το αντίστροφο.
Οπότε η σχολική ετοιμότητα είναι ένα σύνολο ικανοτήτων που μπορεί να χαρακτηριστεί ως: σχεδόν κάτω του μέσου όρου, κατά μέσο όρο, και άνω του μέσου όρου σε σχέση με την πλειονότητα των παιδιών που βρίσκονται στην ίδια ηλικία.
Στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν κριτήρια επιλογής ή καθολικές δοκιμές ή ακόμα και από κοινού συμφωνημένα πρότυπα συμπεριφορών που μας επιτρέπουν να προσδιορίσουμε τη σχολική ετοιμότητα σε ένα συγκεκριμένο παιδί.
Ποιος είναι έτοιμος για ποιον και πότε;
Είναι φυσιολογικό για τα παιδιά να μάθουν τις διαφορετικές δεξιότητες με διαφορετικούς ρυθμούς. Θα ήταν άτοπο να κρίνουμε τη σχολική ετοιμότητα με βάση ένα τυποποιημένο σύνολο δεξιοτήτων και ικανοτήτων. Παρόλο που το σχολείο είναι λογικό να αναμένει ότι τα παιδιά που εισέρχονται από το νηπιαγωγείο είναι ενεργοί και πρόθυμοι μαθητές, δεν είναι λογικό να αναμένεται ότι όλα τα εξάχρονα έχουν το ίδιο επίπεδο προετοιμασίας για την έγκαιρη ανάγνωση, τα μαθηματικά ή τις κοινωνικές δεξιότητες.
Η υποχρέωση του σχολείου είναι να διδάξει τα παιδιά στο επίπεδο το οποίο βρίσκονται και να ανταποκριθεί στις ανάγκες του κάθε παιδιού. Η υποχρέωση του παιδιού είναι να ανταποκριθεί στις προσδοκίες του σχολείου κατά την είσοδο του.
Σχολική ετοιμότητα θα έπρεπε να σημαίνει την ανάγκη οι εκπαιδευτικοί να είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν τις ανάγκες του κάθε παιδιού και το κάθε παιδί με τη σειρά του να αντεπεξέρχεται στο σχολικό περιβάλλον.
Βέβαια τα μικρά παιδιά έχουν μεγάλη ανάγκη και απαιτούν υποστήριξη για να είναι προετοιμασμένα για τα υψηλά πρότυπα της μάθησης που θα αντιμετωπίσουν στο δημοτικό σχολείο.
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των παιδιών που είναι έτοιμα για το σχολείο;
Έρευνες έχουν δείξει ότι πολλές πτυχές της ζωής των παιδιών επηρεάζουν την προετοιμασία τους
για την τυπική σχολική εκπαίδευση, συμπεριλαμβανομένης της πνευματικής, κοινωνικής, συναισθηματικής και κινητικής τους ανάπτυξης. Για να αποφασισθεί εάν ένα παιδί είναι «έτοιμο για το σχολείο», όλοι αυτοί οι παράγοντες πρέπει να ληφθούν υπόψη.
Παρακάτω αναφέρονται μερικές από τις βασικές δεξιότητες που θα πρέπει ένα παιδί να έχει αναπτύξει κατά την είσοδο του στο δημοτικό σχολείο.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς για να βοηθήσουν στην σχολική προετοιμασία του παιδιού τους;
Οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους να αναπτύξουν τις δεξιότητες που πρέπει για να είναι καλύτερα προετοιμασμένα για το σχολείο. Η παρακάτω λίστα είναι μια συλλογή από δραστηριότητες που οι γονείς μπορούν να κάνουν με τα παιδιά τους:
Σ.Τ.
