Τα Χανιά ήταν και φέτος ο προορισμός της πολυήμερης εκδρομής της Γ΄ Λυκείου. Οι μαθητές επιβιβάστηκαν στο πλοίο τη Δευτέρα 9 Δεκεμβρίου μαζί με τους καθηγητές τους, τον κο Γεώργιο Παπαγιάννη, αρχηγό της εκδρομής, την κα Αλεξάνδρα Παπαμελετίου και την κα Μαρία Σαμπάνη, συνοδούς.
Η περιήγηση ξεκίνησε το επόμενο πρωί από την Αγορά των Χανίων. Η Αγορά, έργο της Κρητικής Πολιτείας, με έντονες επιρροές από την αγορά της Μασσαλίας, με τέσσερεις πτέρυγες πολλά καταστήματα με τοπικά προϊόντα, αποτελεί πόλο έλξης για κάθε επισκέπτη. Στη συνέχεια, οι μαθητές επισκέφτηκαν τους τάφους των Βενιζέλων στο Ακρωτήρι με πανοραμική θέα της πόλης των Χανίων. Στον ίδιο χώρο βρίσκεται και ο ανδριάντας του ήρωα Σπύρου Καγιαλεδάκη που ύψωσε την ελληνική σημαία κάνοντας το σώμα του κοντάρι, κατά την επανάσταση του Ακρωτηρίου το 1897 καθώς και ο ιστορικός ναός του Προφήτη Ηλία 16ου αιώνα. Ακολούθησε επίσκεψη στη μονή Αγίας Τριάδας Τσαγκαρόλων, ένα από τα σημαντικότερα μοναστήρια της Κρήτης, το οποίο ξεχωρίζει για την αναγεννησιακή αρχιτεκτονική του, τις ενσωματωμένες επιγραφές στην πρόσοψή του, το μουσείο με τα ιερά κειμήλια, την πλούσια λαογραφική και νομισματική συλλογή και το πωλητήριο κρασιού και λαδιού από την σημερινή οικονομική του δραστηριότητα.
Επόμενος σταθμός της περιήγησης ήταν το Συμμαχικό Νεκροταφείο στη Σούδα. Στην περιοχή “Βλητές”, βρίσκονται οι τάφοι Στρατιωτών των συμμάχων που έπεσαν στους αγώνες για την ελευθερία, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. 862 τάφοι πολεμιστών από το Ηνωμένο Βασίλειο, 5 από τον Καναδά, 197 από την Αυστραλία, 446 από τη Νέα Ζηλανδία, 9 από τη Νότια Αφρική, 1 από την Ινδία, Λοιποί 7. Σύνολο 1527 τάφοι στρατιωτών, από τους οποίους οι περισσότεροι έχασαν τη ζωή τους σε νεαρή ηλικία.
Στη συνέχεια, ακολούθησε επίσκεψη στην Οικία-Μουσείο του Ελευθερίου Βενιζέλου στη Χαλέπα. Η οικία της Χαλέπας, η οποία κτίστηκε το 1880 από τον πατέρα του Κυριάκο Βενιζέλο έχει χαρακτηριστεί «στέγη της ζωής» του μεγάλου πολιτικού, καθώς σε αυτή πέρασε το μεγαλύτερο μέρος του βίου του, ενώ συνδέεται με ορισμένες από τις σημαντικότερες στιγμές της προσωπικής του ζωής και της επαναστατικής και πολιτικής του διαδρομής. Επιπλέον, ο Βενιζέλος έχει βάλει την προσωπική του σφραγίδα σ΄ αυτήν, δεδομένου ότι τη σημερινή της μορφή την απέκτησε μετά την ανακαίνιση του 1927, την οποία είχε επιβλέψει ο ίδιος.
Τα ενθυμήματα πολλά και η ιστορική ανατροφοδότηση λειτούργησε ως συμπυκνωμένη γνώση και στοχασμός. Η Ιστορία της Ελλάδος, του 20ου αιώνα, αποτυπώνεται στις αισθήσεις των μαθητών. Η επίσκεψη στο σπίτι του μεγάλου πολιτικού με την έντονη παρουσία στα πολιτικά πράγματα μας έκανε πλουσιότερους.
Νωρίς το απόγευμα, οι μαθητές επέστρεψαν στην πόλη των Χανίων για φαγητό και βόλτα στην πόλη.
Τη δεύτερη μέρα, οι μαθητές επισκέφτηκαν στη Σούδα το Μουσείο Τυπογραφίας, το πρώτο στην Ελλάδα Μουσείο, αφιερωμένο εξολοκλήρου στην Τυπογραφία, Προσωπικό μεράκι και στοίχημα του δημιουργού του Γιάννη Γαρεδάκη, ιδρυτή της εφημερίδας “Χανιώτικα Νέα”, με ένθερμο συνοδοιπόρο στην προσπάθεια αυτή τη σύζυγό του Ελένη, το Μουσείο “αφηγείται” διαδραστικά, (συμμετοχή επισκεπτών, σχετικά βίντεο) πώς ξεκίνησε και πώς αναπτύχθηκε η σπουδαιότερη – ίσως- εφεύρεση του ανθρώπου, η Τυπογραφία. Κατά τη διάρκεια της ξενάγησης οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να τυπώσουν στα παλιά πιεστήρια, να περιηγηθούν στις τυπογραφικές μηχανές, τα κειμήλια που φυλάσσονται εκεί και να ανακαλύψουν ένα ξεχασμένο αυτονόητο: τον κόπο και την ανθρώπινη ευφυΐα που βρίσκονται πίσω από κάθε τυπωμένο κείμενο.
Αμέσως μετά οι μαθητές επισκέφτηκαν το φρούριο Κουλές της Απτέρας, 12χλμ ανατολικά των Χανίων. Το φρούριο, που κτίστηκε από τους Τούρκους μετά τη μεγάλη Κρητική Επανάσταση του 1866, για τον επανέλεγχο της Κρήτης με ένα δίκτυο από οχυρωματικά έργα, έχει πανοραμική θέα στον κόλπο της Σούδας και στη γύρω περιοχή. Πολύ κοντά, απλώνεται ο αρχαιολογικός χώρος της αρχαίας Απτέρας. Η παραμονή σε αυτόν επισπεύσθηκε από τη βροχή που έπιασε. Επόμενος σταθμός ήταν το Θέρισο, το στρατηγείο της επανάστασης. Ένα ιστορικό χωριό στους πρόποδες των Λευκών Ορέων σε υψόμετρο 580 μέτρων, το οποίο αποτέλεσε την έδρα της επαναστατικής κυβέρνησης της «Ηνωμένης Αντιπολιτεύσεως» υπέρ της Ένωσης της Κρήτης με την Ελλάδα των Βενιζέλου, Μάνου και Φούμη εναντίον της Αρμοστείας του πρίγκιπα Γεωργίου. Μέσα από μια πανέμορφη διαδρομή στο θερισιανό φαράγγι, οι μαθητές επισκέφτηκαν το στρατηγείο απ’ όπου ξεκίνησε η επανάσταση. Νωρίς το απόγευμα οι μαθητές επέστρεψαν στην πόλη των Χανίων για φαγητό και περιήγηση στην πόλη.
Την τρίτη ημέρα το πρόγραμμα περιλάμβανε επίσκεψη στη λίμνη Κουρνά, τη μοναδική φυσική λίμνη της Κρήτης, πανέμορφο υδροβιότοπο.
Στη συνέχεια, οι μαθητές επισκέφτηκαν την ιστορική Μονή του Αρκαδίου, που είναι συνδεδεμένη με την ανατίναξη των πολιορκημένων, στην πυριτιδαποθήκη της, στις 9 Νοεμβρίου 1866. Περιηγήθηκαν στους χώρους του μουσείου, της Ιστορικής Τράπεζας και του δισυπόστατου ναού (Μεταμόρφωση του Σωτήρος και Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης), με τα έντονα αναγεννησιακά στοιχεία.
Αμέσως μετά, ακολούθησε επίσκεψη και ξενάγηση στο μουσείο του αρχαιολογικού χώρου της Ελεύθερνας, ένα νεοσύστατο μουσείο που φιλοξενεί σπουδαία ευρήματα από τις ανασκαφές στην περιοχή. Δεσπόζουν η κόρη της Ελεύθερνας, τα νομίσματα από διαφορετικές περιόδους αλλά και ευρήματα από την ταφική πυρά στη νεκρόπολη της αρχαίας πόλης, που επιβεβαιώνουν την γραφή του Ομήρου και παραπέμπουν στην ταφική πυρά του Πατρόκλου, όπως αυτή περιγράφεται στην ραψωδία Ψ, της Ιλιάδας.
Η επόμενη στάση έγινε στη γραφική πόλη του Ρεθύμνου για φαγητό και περιήγηση.
Την τέταρτη και τελευταία μέρα, η περιήγηση αφορούσε τον Νομό Ηρακλείου. Πρώτος σταθμός ήταν ο αρχαιολογικός χώρος της Κνωσού. Οι μαθητές ξεναγήθηκαν στο μινωικό ανάκτορο και θαύμασαν τα σημαντικά οικοδομήματα και την υψηλή του αισθητική των Μινωιτών Είδαν τις προτάσεις του Έβανς για την κτηριακή αποκατάσταση, είδαν τα δαιδαλώδη διαμερίσματα, το θρησκευτικό κέντρο, τον θρόνο του Μίνωα, τις όμορφες με ζεστά χρώματα, τοιχογραφίες (αντίγραφα των πρωτοτύπων που φυλάσσονται στο Αρχ. Μουσείο Ηρακλείου).
Δεύτερος σταθμός ήταν το Ενυδρείο με τη μεγάλη ποικιλία ψαριών και θαλάσσιων οργανισμών. Πρόκειται για το μεγαλύτερο ενυδρείο της χώρας μας και ένα από τα μεγαλύτερα της Ευρώπης. Ένας υδάτινος κόσμος που φιλοξενεί εκατοντάδες είδη και χιλιάδες οργανισμούς της Μεσογείου. Ο λόγος για το Cretaquarium – Θαλασσόκοσμος.
Τελευταίος σταθμός του ταξιδιού ήταν η πόλη του Ηρακλείου για φαγητό, περιήγηση και ψώνια.
Στο τέλος της ημέρας οι μαθητές με τους συνοδούς καθηγητές τους επιβιβάστηκαν στο πλοίο της επιστροφής. Νωρίς το πρωί του Σαββάτου 14 Δεκεμβρίου έφτασαν στο σχολείο, γεμάτοι γνώσεις και όμορφες αναμνήσεις.
Δεν έλειψαν βέβαια τα τραγούδια και οι χοροί και το ομαδικό ξεφάντωμα. Αξέχαστες αναμνήσεις…
Η εκδρομή, σύμφωνα με τον ποιητή, «μας έδωσε το ωραίο ταξίδι» της αφετηρίας για γνώση, της φιλίας, της χαράς, έκλεισε ένα κύκλο ζωής και προετοίμασε τους μαθητές για την φοιτητική ζωή που σε λίγους μήνες θα διαδεχθεί το σχολείο. Η Κρήτη παραμένει ανεξερεύνητη στο σύνολο της και μας καλεί να επαναλάβουμε πολλά ταξίδια για να την γνωρίσουμε…