Το Μουσείο Αφής του Φάρου Τυφλών της Ελλάδος, μοναδικό στην Ελλάδα και ένα από τα 5 Μουσεία του είδους του στον κόσμο, προσφέρει την ισότιμη δυνατότητα στους τυφλούς ή μερικώς βλέποντες επισκέπτες, όλων των ηλικιών, από την Ελλάδα ή το εξωτερικό, για επαφή με το μεγαλείο και τον πλούτο της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, μέσω της αίσθησης της Αφής.
Το 2004 άνοιξε τις πόρτες του και στο ευρύτερο κοινό, προσφέροντας και στους βλέποντες έναν καινούργιο τρόπο προσέγγισης του αρχαιοελληνικού πολιτισμού και συνάμα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για θέματα που αφορούν στον χώρο της αναπηρίας και δη της τυφλότητας.
Έκτοτε, δέχεται ετησίως χιλιάδες επισκέπτες από όλη την Ελλάδα, αλλά και το εξωτερικό, όλων των ηλικιών, με προβλήματα όρασης και μη, που επιθυμούν να γνωρίσουν την προσφορά του. Μέσω της μοναδικής δυνατότητας απτικής επαφής με τα εκθέματα, που δεν υπάρχει πουθενά αλλού, ο επισκέπτης συλλαμβάνει το βάθος και την ουσία της τέχνης και του πολιτισμού, “αγγίζει” και έρχεται σε ουσιαστική επαφή με την ιστορία και κατανοεί τη σπουδαιότητα ύπαρξης ενός τέτοιου Μουσείου, ως πύλη πολιτισμού και ιστορίας, αλλά και κοινωνικής συνοχής και συμπερίληψης.
ΕΛΕΝ ΚΕΛΕΡ
Η τυφλή και κωφάλαλη κοπέλα που έμαθε να επικοινωνεί. Λάτρεψε την ελληνική γλώσσα και τους αγώνες για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η Έλεν γεννήθηκε το 1880 στην Αλαμπάμα από πλούσιους και μορφωμένους γονείς. Όμως, στην ηλικία των 19 μηνών και ενώ ήταν απολύτως υγιής ως τότε, κόλλησε μια ασθένεια, πιθανόν μηνιγγίτιδα ή οστρακιά, με αποτέλεσμα να μείνει τυφλή και κωφή.
Δεν είχε καμία απολύτως επίγνωση του περιβάλλοντος, αφού δεν είχε μνήμες και καμία επικοινωνία, γιατί ούτε έβλεπε ούτε άκουγε. Ζούσε μέσα στο σπίτι και περιφερόταν σαν αγρίμι σπάζοντας διάφορα αντικείμενα , αρπάζοντας τροφή από τα πιάτα της οικογένειας και μουγκρίζοντας σα θηρίο, όταν κάποιος προσπαθούσε να την σταματήσει. Είχε έντονες εκρήξεις οργής, κλωτσούσε και ούρλιαζε όταν θύμωνε και γελούσε ανεξέλεγκτα όταν ήταν χαρούμενη. Άρχισε να γίνεται επιθετική και να χτυπάει ακόμα και την μικρή της φίλη, ενώ η οικογένειά της είχε παραιτηθεί από κάθε προσπάθεια εκπολιτισμού της, αφού κάθε απόπειρα ήταν μάταιη και κατέληγε σε μεγάλες φασαρίες. Πολλοί γνωστοί της οικογένειας συμβούλευαν τους γονείς, να την κλείσουν σε ίδρυμα.
Δασκάλα ζωής
Η μητέρα της όμως έψαχνε λύσεις στο πρόβλημά της. Το 1886 αποφάσισε να απευθυνθεί σε μια σχολή τυφλών στην Βοστώνη κατόπιν προτροπής του Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ, εφευρέτη του τηλεφώνου, που εκείνο τον καιρό δούλευε με κωφάλαλα παιδιά. Ο διευθυντής της σχολής ανέθεσε σε μια 20χρονη δασκάλα, πρώην μαθήτρια της σχολής με προβλήματα όρασης, την Άν Σάλιβαν, να αναλάβει την Έλεν. Αυτή ήταν η αρχή μιας 49χρονης βαθιάς φιλίας, κατά την οποία η Αν Σάλιβαν έγινε η δασκάλα ζωής της Έλεν.
Ο πόλεμος δασκάλας – μαθήτριας. Όταν η Άν έφτασε στο σπίτι της επτάχρονης τότε Έλεν τον Μάρτιο του 1887, άρχισε να τη διδάσκει σχηματίζοντας στη νοηματική τις λέξεις διάφορων αντικειμένων στην παλάμη της μικρής Έλεν.
Όλα άλλαξαν ένα μήνα μετά την άφιξη της δασκάλας στο σπίτι και μια μέρα έγινε το θαύμα.
Η Άν είχε σχεδόν δια της βίας στριμώξει τη μικρή σε μια αντλία νερού στον κήπο. . Στο ένα χέρι του παιδιού έριχνε νερό και στο άλλο της συλλάβιζε τη λέξη. Τότε για πρώτη φορά η Έλεν ανέλπιστα συνειδητοποίησε αυτό που επί ένα μήνα προσπαθούσε η δασκάλα να της δείξει, ότι δηλαδή η λέξη που της συλλάβιζε στη μια παλάμη αντιστοιχούσε με εκείνο το πράγμα που της δρόσιζε το άλλο χέρι, δηλαδή το νερό.
Έμαθε να διαβάζει με τη μέθοδο Μπράιγ και να χρησιμοποιεί τη νοηματική, ακόμα και να νιώθει τη μουσική με την αφή, αγγίζοντας τα μουσικά όργανα.
Αποφασισμένη να επικοινωνεί όσο γίνεται καλύτερα με τον κόσμο έμαθε να μιλάει, να διαβάζει τα χείλη των συνομιλητών της αγγίζοντας με τα χέρια τα χείλη και τον λαιμό τους, αφού η αίσθηση της αφής της ήταν εξαιρετικά.
Ήταν το πρώτο άτομο με αυτή την ιδιαιτερότητα (τύφλωση και κώφωση) που πήρε πτυχίο καλών τεχνών (Bachelor of Arts), από το κολλέγιο Radcliffe.
Η ζωή της έγινε ταινία με τίτλο «Το θαύμα της Ανν Σάλιβαν».
https://www.youtube.com/watch?v=cwPBne4sEXc
Επιμέλεια Μωράκη Μαρία ΠΕ 25
