Ο Χειμώνας είναι μία από τις τέσσερις εποχές της εύκρατης ζώνης και είναι η ψυχρότερη εποχή του έτους. Αστρονομικά, ξεκινά με το χειμερινό ηλιοστάσιο στις 21 Δεκεμβρίου στο Βόρειο Ημισφαίριο και στις 21 Ιουνίου στο Νότιο Ημισφαίριο. Τελειώνει κατά την εαρινή ισημερία στις 21 Μαρτίου στο Βόρειο ημισφαίριο και στις 23 Σεπτεμβρίου στο Νότιο. Στην μετεωρολογία μετρούνται συμβατικά οι μήνες Δεκέμβριος, Ιανουάριος, Φεβρουάριος για το Βόρειο Ημισφαίριο και Ιούνιος, Ιούλιος και Αύγουστος για το Νότιο. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα (Ιουνίου, Ιουλίου και Αυγούστου ή Δεκεμβρίου, Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου, ανάλογα με το ημισφαίριο) η αξονική κλίση της Γης στρέφει λιγότερο το ημισφαίριο προς τον ήλιο από το άλλο και η διάρκεια της ημέρας είναι η ελάχιστη. Κατά συνέπεια οι θερμοκρασίες φτάνουν στα χαμηλότερα επίπεδα του έτους. Μετεωρολογικά όμως, στην τροπική ζώνη δεν υφίσταται χειμώνας.

Η λέξη χειμώνας βγαίνει από την αρχαία ελληνική λέξη  χειμών που με την σειρά του βγαίνει από την λέξη χεῖμα που σήμαινε χειμερινός καιρός, παγωνιά, κρύο. Μεταφορικά, επίσης, σημαίνει ψυχρός καιρός με θύελλα.