Πέρα από τα καθιερωμένα θέματα που μας απασχόλησαν τους χειμερινούς μήνες, ασχοληθήκαμε με ζωηρό ενδιαφέρον με το “ηλιακό μας σύστημα”. Στο πλαίσιο λοιπόν των εργαστηρίων δεξιοτήτων, γνωρίσαμε κάποια πράγματα για τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, μελετήσαμε σχετικά βιβλία και παιδικές εγκυκλοπαίδειες, παίξαμε παιχνίδια, αξιοποιήσαμε τον ηλεκτρονικό υπολογιστή ως εργαλείο άντλησης πληροφοριών αλλά και ψυχαγωγίας και λύσαμε ορισμένες απορίες…
Μέσα από συζήτηση, φτιάξαμε το ιστόγραμμά μας για όσα γνωρίζουμε για το ηλιακό μας σύστημα (καταιγισμός ιδεών) και για όσα θα θέλαμε να μάθουμε καθώς και τις πηγές που θα χρησιμοποιήσουμε για να πάρουμε τις πληροφορίες μας…
Στη συνέχεια συγκεντρώσαμε βιβλία, τόσο οι εκπαιδευτικοί όσο και ορισμένα νήπια που τα έφεραν από τη βιβλιοθήκη τους…
Σχεδιάσαμε στο δάπεδο τις τροχιές των πλανητών και τα νήπια με τη Νηπιαγωγό έπαιξαν βιωματικό παιχνίδι (περιφορά των πλανητών γύρω από τον ήλιο, περιστροφή γύρω από τον άξονά τους, ορθή τοποθέτηση στις τροχιές με βάση την απόσταση κάθε πλανήτη από τον ήλιο).
Τα νήπια ενσωμάτωσαν και στο ελεύθερο παιχνίδι τους τους πλανήτες. Εδώ τοποθετούνται τα ίδια ως πλανήτες με σειρά σε σχέση με τον ήλιο.
…κι εδώ ανακατεύουν κάρτες με τους πλανήτες και τους επανατοποθετούν σε ορθή σειρά.
Με τις ίδιες κάρτες, αφού τις εκτυπώσαμε και πλαστικοποιήσαμε επί δύο, τα παιδιά έπαιξαν πολλές φορές memory (παιχνίδι μνήμης)… Κατόπιν, έμαθαν να παίζουν memory και σε εφαρμογή με εκπαιδευτικά παιχνίδια στον Η/Υ (wordwall) εξασκώντας και τις ψηφιακές τους δεξιότητες και μαθαίνοντας τη χρήση του ποντικιού.
Μια αγαπημένη δημιουργία ήταν το ηλιακό σύστημα σε ομαδική εργασία… Δόθηκε η δυνατότητα στα παιδιά για αισθητηριακό παιχνίδι, ανέμειξαν χρώματα για να αποδώσουν αρχικά τον γαλαξία μας!
Και στη συνέχεια έκοψαν, κόλλησαν, έγραψαν τα ονόματα των πλανητών, σχεδιάσαμε μαζί τις τροχιές, τοποθέτησαν τους πλανήτες τους και… ιδού το αποτέλεσμα!!
Ήθελαν όμως να φτιάξουν και ατομικά κολλάζ οπότε ξαναδόθηκε με μεγάλη χαρά η ευκαιρία για δημιουργία μέσα από το παιχνίδι. Εδώ ανακατεύουν χρώματα φυσώντας με καλαμάκι… όταν αυτά στέγνωσαν ανέλαβαν την κολλητική!!
Οι υπέροχες δημιουργίες του 2ου τμήματος!! Τα παιδιά δούλεψαν επίσης με ζωγραφική, ψαλίδι και κολλητική…
Ένα από τα νηπιάκια μας, ο Δ. έφερε μια μέρα στο σχολείο το παιχνίδι του: “ηλιακό σύστημα” στο οποίο ο ήλιος φωτίζεται και οι πλανήτες περιφέρονται γύρω του. Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν!
Αναγνώρισαν τους πλανήτες και καθένα επέλεξε αυτόν που του αρέσει πιο πολύ, αιτιολογώντας την επιλογή του…
Στη συνέχεια, αφού παρακολουθήσαμε εκπαιδευτικά βίντεο και μελετήσαμε βιβλία για τους πυραύλους και τους αστροναύτες, φτιάξαμε και τους δικούς μας!
Και σαν αστροναύτες εν δράσει κι εμείς… τραγουδήσαμε το τραγούδι “ο αστροναύτης” του Γ. Σακελλαρίδη, περπατήσαμε σαν να αιωρούμαστε στο φεγγάρι, πειραματιστήκαμε με ένα κορδόνι, ένα καλαμάκι κι ένα μπαλόνι προκειμένου να “εκτοξεύσουμε” τον μπαλονο- πύραυλό μας και φυσικά μάθαμε την αντίστροφη μέτρηση από το 10 ως το 0 και…. εκτόξευσηηη!!!!
Στο πρόγραμμα του ολοήμερου, τα παιδιά αξιοποίησαν το παραμύθι “οι μικροί μου κόσμοι”… Στρώθηκαν λοιπόν στη δημιουργική εργασία τους…
…και έφτιαξαν το υπέροχο έργο τους, με τους δικούς τους μικρούς κόσμους!!
Αν και τα ίδια τα παιδιά απάντησαν μέσα από τις αναζητήσεις και τη μελέτη τους ότι: “κυρία, δεν υπάρχει ζωή σε κάποιον άλλο από τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος! Σε κάποιους κάνει πολλή ζέστη, κάποιοι είναι παγωμένοι και το πιο σημαντικό; η Γη μας έχει το οξυγόνο για να μπορούμε να ζούμε”… εντούτοις, με την κυρία φαντασία μας που τα πάντα κάνει αληθινά και υπαρκτά και τη βοήθεια της κυρίας Άννας που μας κάνει αγγλικά, ήρθε στην τάξη ένα γλυκό εξωγηινάκι ο Mr Purple (κύριος Μωβ)! Να μια καλή ευκαιρία να μάθει κάποιος τα μέρη του προσώπου παίζοντας και διασκεδάζοντας…
Τα παιδιά θέλησαν να μάθουν κάποια επιπλέον πράγματα για το φεγγάρι και κυρίως γιατί δεν το βλέπουμε πάντα ίδιο στον ουρανό!!
Ξεκινήσαμε και πάλι την έρευνά μας και μέσα από εκπαιδευτικά βίντεο, εποπτικό υλικό – εικόνες – φωτογραφίες της Σελήνης και τα βιβλία μας, προσπαθήσαμε να αγγίξουμε και να κατανοήσουμε λίγο “τις φάσεις της Σελήνης” ή όπως αλλιώς το ονομάσαμε: “τα πρόσωπα του φεγγαριού”…
Και τα πήγαμε πολύ καλά αφού το ενδιαφέρον και γι΄αυτό το θέμα, παρέμεινε αμείωτο!!
Παρακολουθήσαμε επίσης το παραμύθι: “ο Φεγγαροσκεπαστής” του Éric Puybaret
και διαβάσαμε το παραμύθι: “Παρακαλώ μπαμπά φέρε μου το φεγγάρι” του Eric Carle, τα οποία πολύ εύστοχα βοηθούν τα παιδιά στην κατανόηση του θέματος…
Εδώ, τα παιδιά αντιστοιχούν εικόνες από το παραμύθι με τις φάσεις της Σελήνης που βλέπουν στο εποπτικό υλικό.
Τα παιδιά είχαν την ιδέα να παρακολουθούμε το βράδυ το φεγγάρι και το επόμενο πρωί στην παρεούλα, όποιος μπόρεσε να το δει την προηγούμενη βραδιά, να λέει πως έμοιαζε…
Δημιουργήσαμε το δικό μας φεγγάρι, φτιάξαμε και τους κρατήρες του, ρίξαμε και μπόλικη φεγγαρόσκονη (ασημόσκονη)…
…και όταν στέγνωσε, κολλήσαμε τις φάσεις του!! Έτσι, τώρα ξέρουμε ότι το φεγγάρι “αδειάζει και γεμίζει” αδιάκοπα και κάποιοι από εμάς δήλωσαν ότι αγαπούν την πανσέληνο ενώ άλλοι το μισοφέγγαρο…
Διαβάσαμε και το πολύ ωραίο ποίημα της Θ. Χορτιάτη:
Θα κολλήσω ένα ξυλάκι
κάτω από το φεγγαράκι
να το κάνω γλειφιτζούρι
που θα φέρει σ’ όλους γούρι!
Θα το πιπιλώ να λιώνει
μα θα ξαναμεγαλώνει
μια γλειμμένο απομεινάρι
μια πανσέληνο φεγγάρι!
Θέτις Χορτιάτη
Παρακολουθήσαμε τον μύθο: “Φαέθων και το άρμα του Ήλιου”… Μπορεί εμείς τώρα να μάθαμε ότι η ήλιος είναι ουράνιο σώμα, ένας μεγάλος αστέρας στο κέντρο του ηλιακού μας συστήματος, οι Αρχαίοι Έλληνες όμως πίστευαν ότι επρόκειτο για θεό, που κάθε μέρα έσερνε το χρυσό του άρμα από την ανατολή ως τη δύση, ρίχνοντας τις αχτίνες του και φωτίζοντας τη γη. Αν και ο μύθος στην ουσία του θίγει διάφορα θέματα (π.χ. φυσικά φαινόμενα όπως η δημιουργία των ηφαιστείων, οι φωτιές, οι παγετώνες κ.λπ.) εμείς σταθήκαμε στο θέμα μας και στη μελέτη της εναλλαγής “ημέρας – νύχτας”.
Για άλλη μια φορά ψάξαμε να βρούμε, ακούσουμε, διαβάσουμε πληροφορίες γι΄αυτό και να κατανοήσουμε την επιστημονική διάσταση του πράγματος, όσο κι αν μας συναρπάζει η μυθολογία!!
Παίξαμε με την υδρόγειο και το φακό ώστε τα νήπια να εντοπίζουν κάθε φορά πότε έχει μέρα στην Ελλάδα (και νύχτα στην Αυστραλία) και τούμπαλιν.
Στη συνέχεια τα νήπια έγιναν τα ίδια “ήλιος και φεγγάρι” και ανάλογα με την περιστροφή της γης εντόπιζαν που έχει μέρα και που νύχτα…
Διαβάσαμε το βιβλίο: “γυρίζει γυρίζει η γη” από τη σειρά μελισσάκια, που εξηγεί με πολύ απλό αλλά επιστημονικό τρόπο την εναλλαγή ημέρας – νύχτας και την περιστροφή της γης γύρω από τον άξονά της.
Τα παιδιά ταξινόμησαν τις δραστηριότητες που κάνουμε την ημέρα και τη νύχτα και πρότειναν να το κάνουμε και παιχνίδι στο οποίο κάποιο παιδί θα κρύβεται πιο πέρα από την παρεούλα, ένα δεύτερο παιδί θα ανακατεύει τις κάρτες βάζοντας ορισμένες της μέρας στη νύχτα π.χ. και ο πρώτος παίκτης θα πρέπει να “διορθώνει” τις κάρτες ξανά, βάζοντάς τις στη θέση που ταιριάζουν ανάλογα με τη δραστηριότητα που δείχνουν. Έπαιξαν εκ περιτροπής όλα τα παιδιά και τους δυο ρόλους!
Εκτός από την υδρόγειο σφαίρα, αξιοποιήσαμε στο παιχνίδι μας και στους πειραματισμούς μας και την παρακάτω κατασκευή με τη γη που περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό της (άξονά της) όσο ο ήλιος (φακός) παραμένει σταθερός και φωτίζει από την πλευρά που δείχνει τη μέρα.
Φτιάξαμε ένα επιτραπέζιο παιχνίδι που παίζεται με πιόνια και ζάρι και τα παιδιά μετρώντας βήματα πάνω στα αστεράκια, πασχίζουν να φτάσουν από τη γη στο φεγγάρι!! (χρήση ζαριού, μέτρημα, προχωράω επιπλέον βήματα μπροστά ή γυρίζω πίσω όταν πέσω πάνω σε αστέρι με την αντίστοιχη εντολή).
Τέλος, δεν θα μπορούσαμε να μην παίξουμε όλοι μαζί, μικροί και μεγάλοι, το αγαπημένο παιχνίδι των παιδικών μας χρόνων “αγαλματάκια ακούνητα, αμίλητα, αγέλαστα… μέρα ή νύχτα”!
Τα παιδιά το ζητούν έκτοτε καθημερινά!!
Κατά τη διάρκεια του σχεδίου εργασίας για το Διάστημα, τα νήπια έδειξαν ενδιαφέρον και ενθουσιασμό, συνεργάστηκαν πολύ καλά στα παιχνίδια, έμαθαν τους κανόνες των παιχνιδιών και πλέον τα παίζουν και μόνα τους , ζωγράφισαν ελεύθερα αλλά και με βάση κάποια ανοιχτά φύλλα εργασίας, έδειξαν προθυμία στο να δημιουργήσουν ομαδικές εργασίες και ατομικές χειροτεχνίες, εξασκήθηκαν στο ψαλίδι και γενικά στην ορθή χρήση των υλικών (λεπτή κινητικότητα, οπτικοκινητικός συντονισμός, τακτοποίηση υλικών), αξιοποίησαν τον Η/Υ για να μάθουν, να αντιγράψουν και να παίξουν (ψηφιακές δεξιότητες), χόρεψαν, κινήθηκαν, τραγούδησαν (αδρή κινητικότητα, αισθητική απόλαυση και ψυχαγωγία), συμμετείχαν σε γλωσσικά και μαθηματικά παιχνίδια. Θεωρούμε εύστοχη την επιλογή του θέματος, με γνώμονα κυρίως τη χαρά και την περιέργεια που το προσέγγισαν τα παιδιά…
- Πλέον, προσγειωνόμαστε στον πλανήτη Γη και στο 1ο Νηπιαγωγείο Ζαχάρως και προχωράμε σε επόμενες δημιουργικές στιγμές!!!