Οφέλη και κίνδυνοι της χρήσης μέσων κοινωνικής δικτύωσης από παιδιά και εφήβους
Η Κωνσταντίνα Μπαλατσούκα, ψυχολόγος με μεταπτυχιακές σπουδές στην Ειδική Αγωγή – Ενταξιακές Πρακτικές και Ζητήματα συμπερίληψης, η οποία τα τελευταία χρόνια συνεργάζεται με σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, μας μίλησε για τα θετικά και αρνητικά της κοινωνικής δικτύωσης.
Των: Αγγελή Ευαγγελίας, Αναστασίου Αθηνάς, και Κόκκοβα Σωτηρίου
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην καθημερινότητα των παιδιών και των εφήβων, επηρεάζοντας τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούν και διαμορφώνουν τις σχέσεις τους. Η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης (social media) δίνει τη δυνατότητα σε παιδιά και σε εφήβους να μοιραστούν σκέψεις και ενδιαφέροντα, να δημιουργήσουν και να διατηρήσουν φιλίες, να έρθουν σε επαφή με πληροφορίες από όλο τον κόσμο, γνωρίζοντας νέες κουλτούρες. Επίσης, έρευνες δείχνουν πως αναπτύσσουν τη συνεργατική μάθηση, έχοντας καλύτερα μαθησιακά αποτελέσματα και ατομική επίδοση. Επιπλέον, στην εποχή της υγειονομικής κρίσης αποτέλεσαν γέφυρα επαφής με συγγενείς και φίλους.
Σύμφωνα με έρευνα του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας η πλειοψηφία των παιδιών (41%) ξεκινά να χρησιμοποιεί το διαδίκτυο σε ηλικία 7 με 8 ετών ενώ 20% δηλώνει ότι ξεκίνησε στην πολύ μικρή ηλικία των 4 με 6 ετών. Είναι ποσοστά τα οποία προκαλούν ανησυχία καθώς οι κίνδυνοι που υπάρχουν είναι πολλοί. Συγκεκριμένα, μπορούμε να αναφερθούμε στον διαδικτυακό εκφοβισμό, ο οποίος σχετίζεται με την επέμβαση στην ιδιωτική ζωή του παιδιού ή του εφήβου από πληροφορίες που διαδίδονται στα διάφορα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μερικές από τις μορφές που μπορεί να λάβει είναι οι ακόλουθες:
Sexting: Η διάχυση εικόνων ή πληροφοριών στις οποίες είτε το δικό μας σώμα είτε το σώμα κάποιου άλλου απεικονίζεται σε ερωτικές στάσεις. Μάλιστα έρευνες δείχνουν ότι 1 στους 3 εφήβους έχει δει γυμνές φωτογραφίες που κοινοποιήθηκαν χωρίς συναίνεση.
Διαδικτυακή αποπλάνηση (grooming): Η στοχευμένη προσέγγιση από ανθρώπους με στόχο να ξεκινήσουν μια σεξουαλική επαφή. Το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου σε έρευνα του αναφέρει πως το 21% των παιδιών ηλικίας 11 έως 17 έχει συναντηθεί με κάποιον που γνώρισε στο διαδίκτυο.
Η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση γονέων, εκπαιδευτικών, παιδιών και εφήβων αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο στην υιοθέτηση σωστών πρακτικών χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
SOS: Κανένας δεν είναι μόνος, ακόμα και αν συμβεί κάτι στο διαδίκτυο που προκαλέσει αναστάτωση μπορούμε να απευθυνθούμε σε κάποιον ενήλικα που εμπιστευόμαστε ή στη γραμμή βοηθείας 2106007686 του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου.