ΑΠΟΤΙΜΗΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ – ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΓΡΑΦΗΣ 2022 – 2023
Στο 1ο Γυμνάσιο Κω – Ιπποκράτειο υλοποιήθηκε και ολοκληρώθηκε με απόλυτη επιτυχία κατά το τρέχον σχολικό έτος 2022 – 2023, 15 Οκτωβρίου 2022 – 5 Μαΐου 2023, ο εκπαιδευτικός – πολιτιστικός Όμιλος Δημιουργικής Γραφής με τίτλο «ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΓΡΑΦΗ – ΑΠΟ ΤΗΝ «ΕΛΕΝΗ» ΤΟΥ ΕΥΡΙΠΙΔΗ ΣΤΗ ΝΕΟΤΕΡΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ» από την υπεύθυνη του Ομίλου κα Σκαπέτη Ευθυμία, ΠΕ02, Φιλόλογο του 1ου Γυμνασίου Κω – Ιπποκρατείου. Ο Όμιλος πραγματοποιούνταν για 2 ώρες/εβδομάδα και είχε συνολική διάρκεια 36 ώρες. Συνεργάστηκε η κα Μακρή Χρυσάνθη.
Βασικός στόχος του Ομίλου ήταν η ανάδειξη και η καλλιέργεια της μαθητικής καλλιτεχνικής δημιουργικότητας μέσα από την αξιοποίηση της σύγχρονης εκπαιδευτικής μεθόδου της δημιουργικής γραφής. Σκοπός της επιλογής αυτής της καινοτόμου μορφής μάθησης ήταν η βιωματική γνωριμία και η προσέγγιση του μύθου και της μορφής της Ελένης της Σπάρτης, από πλευράς μαθητών και μαθητριών, ως διαχρονικής πηγής καλλιτεχνικής, λογοτεχνικής και εικαστικής έμπνευσης και δημιουργίας από τον Όμηρο μέχρι τη σύγχρονη εποχή, αλλά και της καλλιτεχνικής αρχής ότι στην Τέχνη δεν υπάρχει παρθενογένεση. Παράλληλα, η έννοια της ομορφιάς ως ιδιότητας, εκτός της εξωτερικής μορφής, και του εσωτερικού κόσμου και της ψυχής και ως έκφραση της παιδείας επεκτάθηκε πέρα από τη μορφή της Ελένης και στη Θεονόη.
Στον Όμιλο Δημιουργικής Γραφής συμμετείχαν εννέα μαθητές και μαθήτριες της Β΄ και Γ΄ Γυμνασίου, οι «Αναρριχητές της Λογοτεχνίας», όπως αποφάσισαν να είναι το όνομα της ομάδας τους. Η επιλογή του συγκεκριμένου ονόματος ανέδειξε από την πρώτη στιγμή την πρόθεση των μαθητών και των μαθητριών να γνωρίσουν τον όρο που ονομάζουμε Λογοτεχνία σε σχέση με τη Δημιουργική Γραφή, να κινητοποιήσουν την έμπνευση και τον οίστρο τους, να ανακαλέσουν στη μνήμη τους και να αξιοποιήσουν κειμενικούς δείκτες από τις σχολικές γνώσεις τους ώστε να ανελιχθούν στη γνώση και στο δημιουργικό λογοτεχνικό αποτέλεσμα όσο το δυνατόν πιο ψηλά. Ο αυτοκαθορισμός των μαθητών και μαθητριών ως ομάδα λειτούργησε ως πρώτιστη μέριμνα από πλευράς τους καθ΄ όλη τη διάρκεια του Ομίλου όπως και στην πρωτότυπη λογοτεχνική παραγωγή τους, που υπογράφεται ως συλλογικό, πρωτότυπο δημιούργημα.
Το έναυσμα και τη θεματική βάση αποτέλεσε η εκδοχή του μύθου της Ελένης κατά τον λυρικό ποιητή Στησίχορο και τον τραγικό ποιητή Ευριπίδη. Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη εκδοχή, που διαφέρει από αυτή του επικού ποιητή Ομήρου, η Ελένη, θύμα θεϊκού σχεδίου και του ανθρωπομορφισμού των αρχαίων θεών, δεν πήγε ποτέ στην Τροία, μόνο το είδωλό της, ενώ η ίδια μεταφέρθηκε στην Αίγυπτο παραμένοντας πιστή και άμεμπτη σύζυγος. Παράλληλα, οι μαθητές και οι μαθήτριες εμβάθυναν και ανέδειξαν την ηθική ομορφιά της Θεονόης, που συνδέεται με τη μοίρα της Ελένης, πρωταγωνίστρια και αυτή στη συγκεκριμένη τραγωδία του Ευριπίδη, και της θαρραλέας απόφασής της μπροστά στο ηθικό δίλημμα που καλείται να αντιμετωπίσει, που την καθιστά πρότυπο δικαιοσύνης, ήθους, πίστης και αδελφικής αγάπης. Επιπλέον, οι μαθητές και οι μαθήτριες κλήθηκαν να αποδώσουν τις έννοιες της ομορφιάς και της ηθικής της προσωπικότητας και στις δύο πρωταγωνίστριες ως διαχρονική αξία, συνδέοντας τον αξιακό κώδικα με την έννοια της ομορφιάς της προσωπικότητας έτσι όπως αυτή δηλώνεται και αποτυπώνεται με λόγια και πράξεις.
Στα πλαίσια της επιδίωξης της επίτευξης των αρχικών στόχων του σταδιακού λογοτεχνικού γραμματισμού, της γνωριμίας με την Ιστορία της Ελληνικής Λογοτεχνίας, με λογοτεχνικά είδη και ρεύματα, με τον ποιητικό και πεζό λόγο, με τη διακειμενικότητα, οι μαθητές και οι μαθήτριες προσέγγισαν το πρότυπο ομορφιάς της Ελένης με τη διαχρονική ακτινοβολία μέσα από την απόδοση – αποτύπωσή της τόσο στον πεζό όσο και στον ποιητικό λόγο σημαντικών Ελλήνων και ξένων λογοτεχνών, όσο και σε εικαστικά έργα διαφορετικών χρονικών περιόδων και μουσικές δημιουργημένα από Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες. Ακολούθησαν μία διακειμενική και διακαλλιτεχνική διαλογική διαδρομή διαπιστώνοντας τα ατελείωτα πρόσωπα της αδιαμφισβήτητης ιδανικής ομορφιάς της Ελένης της Σπάρτης, που έμελε να συγκινήσει πλήθος λογοτεχνών και καλλιτεχνών. Συγχρόνως, γνώρισαν το ηθικό δίλημμα και τον χαρακτήρα και υψηλό ήθος της Θεονόης, έτσι όπως τη σκιαγραφεί ο Ευριπίδης.
Μέσα από τεχνικές μάθησης όπως η ιδεοθύελλα, η διερεύνηση, ο ρόλος στον τοίχο, οι μαθητές και οι μαθήτριες προσέγγισαν, εμβάθυναν στους χαρακτήρες, σε συναισθήματα και καταστάσεις, ώστε να οργανώσουν, να δημιουργήσουν και να αποδώσουν με λογοτεχνική μορφή, με ρεαλιστικό τρόπο και με συναισθηματική ευαισθησία τόσο το θεματικό και συναισθηματικό όσο και το γλωσσικό πλαίσιο. Δοκίμασαν τις ικανότητές τους στην έκφραση μέσω της αναφορικής και ποιητικής λειτουργίας της γλώσσας, εμπλούτισαν το λεξιλόγιό τους και την έκφρασή τους, καλλιέργησαν την αντικειμενική κριτική σκέψη και το γλωσσικό τους αισθητήριο, ανέπτυξαν την ικανότητα να φανταστούν και να αποδώσουν με ρεαλισμό τα έργα τους, έχοντας ως στόχο τη συγκίνηση των αναγνωστών/αναγνωστριών και την απόλαυση των δημιουργημάτων τους από τους/τις τελευταίους/τελευταίες. Γενικά, ενεπλάκησαν σε διαδικασία επικοινωνίας με τους/τις συμμαθητές/ συμμαθήτριές τους, με τα ενδιαφέροντα και τις δεξιότητες τους και με τη Λογοτεχνία απολαμβάνοντας μία δημιουργική και εξελικτική πορεία.
Παράλληλα, ως φυσικό επερχόμενο αποτέλεσμα της προώθησης των στόχων του Ομίλου Δημιουργικής Γραφής, της επιμονής, της εργατικότητας και της στοχοπροσήλωσης των δημιουργών ήταν η υλοποίηση και η επίτευξη του στόχου της επόμενης φάσης του Ομίλου, τηρώντας το χρονοδιάγραμμα του αρχικού σχεδιασμού. Συγκεκριμένα, με την επίβλεψη, την υποστήριξη, τη βοήθεια και την καθοδήγηση της Υπεύθυνης του Ομίλου Δημιουργικής Γραφής οι μαθητές και οι μαθητές εμπνεύστηκαν δημιουργικά συνθέτοντας τα δικά τους ολοκληρωμένα, συλλογικά, πρωτότυπα λογοτεχνικά έργα με τους εξής τίτλους:
– «Η Αλήθεια της Ελένης» (νουβέλα),
– «Η δύσκολη απόφαση της Θεονόης» (μονόλογος).
Συνάμα, δύο μαθητές του ομίλου εμπνεόμενοι από τη λογοτεχνική παραγωγή του ομίλου ζωγράφισαν τα δικά τους έργα τέχνης με σχετικό περιεχόμενο.
Τα έργα των μαθητών και μαθητριών εκτυπώθηκαν σε μορφή βιβλίου εμπλουτισμένου με εικόνες- έργα τέχνης και με τα προαναφερόμενα έργα τέχνης των δύο μαθητών, προς επίδοση σε ειδική τελετή στους μαθητές και στις μαθήτριες αντιτύπων του βιβλίου της δικής τους δημιουργικής γραφής κατά τη διάρκεια του Ομίλου και βεβαιώσεων για τη συμμετοχής τους στον Όμιλο Δημιουργικής Γραφής.
Η Υπεύθυνη του Ομίλου
Δημιουργικής Γραφής 2022 – 2023
1ου Γυμνασίου Κω – Ιπποκρατείου
Σκαπέτη Ευθυμία, ΠΕ02, Φιλόλογος
