Το 1904 το βρετανικό περιοδικό Lancet δημοσίευσε ένα μικρό κωμικό στοιχούργημα που θα μπορούσε να είναι η πρώτη δημοσιοποιημένη περιγραφή της ΔΕΠ στην ιατρική γραμματεία
Η ιστορία του Φίλιπ του νευρόσπαστου
“Για να δω λοιπόν αν ο Φίλιπ μας μπορεί
σαν μικρός τζέντλεμαν να συμπεριφερθεί
για να δω αν είναι ικανός τώρα
ήσυχος να καθίσει στο τραπέζι έστω μία ώρα.
Έτσι ο μπαμπάς από το Φίλιπ να φερθεί καλά ζητούσε
και η μητέρα έδειχνε ότι πολύ αμφέβαλε κι ανησυχούσε.
Όμως ο Φίλιπ το Νευρόσπαστο, ο πάντα αεικίνητος
συνέχεια στην καρέκλα του στριφογυρίζει
και αδιάκοπα γελάει και κακαρίζει
και τότε ειλικρινά το λέω και το δηλώνω
μπρος πίσω πάει κι έρχεται ολοένα κι όχι μόνο
και την καρέκλα του κι αυτή μπρος πίσω τραμπαλίζει
σαν αλογάκι ξύλινο κουνάει και μας ζαλίζει-
“Φίλιπ!Σταμάτα γιατί πια αρχίζω να θυμώνω!
και δείτε τώρα το άτακτο κι ανήσυχο παιδί
ακόμα πιο ανάγωγα κι απείθαρχα σβουρίζει
μέχρι που την καρεκλα του αναποδογυρίζει
όσο μπορεί πιο δυνατά ο Φίλιπ ξεφωνίζει
και το τραπεζομάντιλο αρπάζει και τραβά έτσι και πάλι
το όλο πράγμα γίνεται πιο μαύρο ακόμα χάλι.
στο πάτωμα να κατρακυλούν αρχίζουν τώρα όλα
ποτήρια πιάτα και μαχαιροπίρουνα σε μια καραμπόλα
Πώς η μητέρα σύγκορμη τρέμει και κατσουφιάζει
που τ’ όμορφο τραπέζι της είδε μεμιάς ν’ αδειάζει
και ο μπαμπάς!Δείτε τα μούτρα του πώς έχουν ξινίσει!
Το Φίλιπ το Νευρόσπαστο πολύ θα ήθελε να τον καταχερίσει….
(Απόδοση στα ελληνικά Μαίρη Περαντάκου – Κουκ)
Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητα
Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ), γνωστή και ως υπερκινητικό σύνδρομο είναι η συνηθέστερη διαταραχή της παιδικής ηλικίας. Το ποσοστό εμφάνισης της ΔΕΠΥ κυμαίνεται διεθνώς από 4-10%, με αναλογία 3:1 υπέρ των αγοριών. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι σε κάθε σχολική τάξη υπάρχουν ένα με δύο παιδιά με ΔΕΠΥ, τα οποία ως επί των πλείστων στο ελληνικό εκπαιδευτικό πλαίσιο παραμένουν αδιάγνωστα και δεν λαμβάνουν την βοήθεια που πραγματικά χρειάζονται. Τα κύρια συμπτώματα της διαταραχής είναι η υπερκινητικότητα, η παρορμητικότητα και η διάσπαση της προσοχής
Συμπτωματολογία της ΔΕΠΥ σύμφωνα με το DSM-IV.
ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΠΡΟΣΟΧΗΣ
1. Συχνά αποτυγχάνει να συγκεντρώσει την προσοχή σε λεπτομέρειες ή κάνει λάθη απροσεξίας σε σχολικές εργασίες, τη δουλειά ή σε άλλες δραστηριότητες.
2. Συχνά δυσκολεύεται να διατηρήσει την προσοχή σε έργα ή δραστηριότητες παιχνιδιού.
3. Συχνά φαίνεται ότι δεν ακούει όταν του απευθύνεται ο λόγος.
4. Συχνά δεν ακολουθεί μέχρι τέλους οδηγίες και αποτυγχάνει να διεκπεραιώσει σχολικές εργασίες ή άλλα καθήκοντα που του ανατίθενται στην τάξη ή στο σπίτι (χωρίς αυτό να οφείλεται σε εναντιωτική συμπεριφορά ή σε αποτυχία κατανόησης των οδηγιών).
5 Συχνά δυσκολεύεται να οργανώσει δουλείες και δραστηριότητες.
6. Συχνά αποφεύγει, αποστρέφεται ή δείχνει απροθυμία να εμπλακεί σε έργα που απαιτούν σταθερή και διαρκή πνευματική προσπάθεια.
7 Συχνά χάνει αντικείμενα απαραίτητα για εργασίες ή δραστηριότητες.
8 Συχνά διασπάται πολύ εύκολα από εξωτερικά ερεθίσματα.
9 Συχνά ξεχνά καθημερινές δραστηριότητες.
ΥΠΕΡΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ
1. Συχνά κινεί νευρικά τα χέρια και τα πόδια ή στριφογυρίζει στη θέση του.
2. Συχνά σηκώνεται από τη θέση του μέσα στην τάξη ή σε άλλες περιστάσεις, στις οποίες επιβάλλεται να παραμείνει καθισμένο.
3. Συχνά τρέχει ή σκαρφαλώνει με τρόπο που δεν ταιριάζει σε χώρους ή περιστάσεις.
4. Συχνά δυσκολεύεται να παίζει ή να συμμετέχει ήσυχα σε δραστηριότητες κατά τον ελεύθερο χρόνο του.
5. Συχνά βρίσκεται σε διαρκή κίνηση και ενεργεί σαν «κινούμενη μηχανή».
6. Συχνά μιλά πολύ και ακατάπαυστα.
ΠΑΡΟΡΜΗΤΙΚΟΤΗΤΑ
7. Συχνά απαντά απερίσκεπτα πριν ολοκληρωθεί η ερώτηση.
8. Συχνά δυσκολεύεται να περιμένει τη σειρά του/της.
9. Συχνά διακόπτει ή παρεμβαίνει σε συζητήσεις-δράσεις άλλων.
Για να τεθεί η διάγνωση της ΔΕΠΥ θα πρέπει 6 έως 9 συμπτώματα Υπερκινητικότητας- Παρορμητικότητας ή 6 έως 9 συμπτώματα διάσπαση προσοχής ή 6 έως 9 συμπτώματα και από τις τρεις κατηγορίες να έχουν εμφανιστεί πριν το 7ο
έτος και να έχουν διάρκεια τουλάχιστον 6 μηνών, να μην αντιστοιχούν στο αναπτυξιακό επίπεδο του παιδιού και να προκαλούν σημαντική έκπτωση στη λειτουργικότητα του σε δύο ή περισσότερα πλαίσια, όπως το σχολείο και το σπίτι.
Στη διάγνωση μάλιστα ανάλογα με τον αριθμό των συμπτωμάτων που πληρούνται για κάθε κατηγορία έχουμε τρεις τύπου ΔΕΠΥ: ΔΕΠΥ με προεξέχοντα τον Υπερκινητικό – Παρορμητικό τύπο, ΔΕΠΥ με προεξέχοντα τον Απρόσεκτο τύπο, ΔΕΠΥ συνδυασμένος τύπος.
Η ΔΕΠΥ δεν αποτελεί νόσο του κινητικού συστήματος, δεν σχετίζεται με την υπερκινητικότητα των ψυχιατρικών διαταραχών και τη νοητική υστέρηση. Τα παιδιά με ΔΕΠΥ έχουν φυσιολογική νοημοσύνη. Παρόλο όμως το φυσιολογικό τους νοητικό δυναμικό, παρουσιάζουν μειωμένες σχολικές επιδόσεις, προβλήματα προσαρμογής, χαμηλή αυτοεκτίμηση, διαταραγμένες διαπροσωπικές σχέσεις και άλλα,που σχετίζονται με τα τρία βασικά χαρακτηριστικά του συνδρόμου, ενώ συν τοις άλλοις ένα μεγάλο ποσοστό
αυτών εμφανίζουν κατά τη φοίτηση τους στο σχολείο και μαθησιακές δυσκολίες κυρίως στην ανάγνωση, γραφή, ορθογραφία και στα μαθηματικά.
Αιτιολογία
Η αιτιολογία της ΔΕΠΥ είναι πολυπαραγοντική. Οι αιτιολογικοί της παράγοντες ωστόσο δεν έχουν επαρκώς διευκρινιστεί. Νευροβιολογικές βλάβες, νευροχημικές διαταραχές, γενετικοί παράγοντες, περιγεννητικές και προγεννητικές επιπλοκές εμπλέκονται στην αιτιολογία της ΔΕΠΥ, άγνωστο ακόμα με ποιο τρόπο. Οι περιβαλλοντικοί και ψυχοκοινωνικοί παράγοντες, όπως δυσλειτουργικές οικογένειες και σχολεία,δεν εμπλέκονται στην αιτιολογία της διαταραχής, αλλά διαδραματίζουν
σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη και πορεία της.
Η ΔΕΠ-Υ δεν παρουσιάζεται συνήθως ως μεμονωμένη διαταραχή. Η διαταραχή διαγωγής, η εναντιωτική προκλητική διαταραχή, αγχώδεις διαταραχές, διαταραχές της διάθεσης και μαθησιακές δυσκολίες αποτελούν τις πιο συνήθεις συνυπάρχουσες διαταραχές με τη ΔΕΠΥ. Πολλάμάλιστα από τα συμπτώματα που συμπεριλαμβάνονται στα διαγνωστικά κριτήρια της ΔΕΠ-Υ, συμπίπτουν με εκείνα των συνυπαρχουσών διαταραχών και αποτελούν τροχοπέδη στην διαγνωστική διαδικασία.
Διάγνωση
Η διάγνωση της ΔΕΠΥ αποτελεί δύσκολο εγχείρημα για τον κλινικό, παρόλο που υπάρχουν σχετικά σαφείς οδηγίες και διαγνωστικά κριτήρια. Μάλιστα, λόγω της ετερογένειας των συμπτωμάτων της ΔΕΠΥ, των συνοδών προβλημάτων και των μεγάλων ποσοστών συννοσηρότητας της διαταραχής, η διάγνωση της δεν μπορεί να στηρίζεται αποκλειστικά στη χρήση των υφιστάμενων διαγνωστικών κριτηρίων, ούτε στην συγκέντρωση ενός συνόλου βαθμών σε κάποια κλίμακασυμπεριφοράς.
Η διάγνωση της ΔΕΠΥ είναι κλινική και προϋποθέτει τη χρήση πολλαπλών διαγνωστικών μεθόδων, όπως των συνεντεύξεων με γονείς και εκπαιδευτικούς, της κλινικής παρατήρησης και εξέτασης του παιδιού από παιδοψυχίατρο, των ψυχομετρικών δοκιμασιών και των κλιμάκων αξιολόγησης της συμπεριφοράς και της λειτουργικότητας του παιδιού.
Η διάγνωση της ΔΕΠΥ δεν στιγματίζει το παιδί. Η βαρύτητα άλλωστε μιας διαταραχής δεν προσδιορίζεται από το διαγνωστικό χαρακτηρισμό της αλλά από την ίδια τη διαταραχή. Ας μην ξεχνάμε ότι η ΔΕΠΥ δεν ήταν και δεν είναι ποτέ πρόβλημα του
ενός ατόμου. Μια αδιάγνωστη ΔΕΠΥ επηρεάζει ολόκληρες οικογένειες, ολόκληρες σχολικές τάξεις και πάνω απ’όλα το ίδιο το παιδί που δεν διάλεξε τη διαταραχή και είναι αυτή η ποιότητα της αλληλεπίδρασης των συμπτωμάτων της ΔΕΠΥ με την οικογένεια του παιδιού, το σχολείο και τους συνομηλίκους τους που θα καθορίσει και την εξέλιξη της διαταραχής.
Στην ιστορία της διαταραχής, υπάρχει μια μεγάλη λίστα ανθρώπων με ΔΕΠΥ που διέπρεψανστην ενήλικη τους ζωή, έχοντας σημειώσει ως παιδιά-έφηβοι τρομερά χαμηλές επιδόσεις στο σχολείο. Υπάρχει όμως μια πολύ μεγαλύτερη λίστα ανθρώπων, το
πνεύμα των οποίων καταρρακώθηκε στην παιδική- εφηβική τους ηλικία και οι οποίοιουδέποτε είχαν την ευκαιρία ν’ αξιοποιήσουν τις πραγματικές τους ικανότητες.
Μια έγκαιρη διάγνωση και μια πολυεπίπεδη παρέμβαση είναι αρκετές για να μικρύνουμε τούτη τη λίστα..
ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΔΕΠΥ
ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ
Τοποθετείστε το παιδί μακριά από παράθυρα, σώματα θέρμανσης και την πόρτα και κοντά σε εσάς ή με παιδιά που δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα συμπεριφοράς.
Η πόρτα της τάξης θα πρέπει να παραμένει κλειστή κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας.
Απομακρύνετε παιχνίδια ,βιβλία, πόστερ και γενικότερα αντικείμενα από το άμεσο οπτικό πεδίο του μαθητή,που μπορούν να διασπάσουν την προσοχή του.
Ο ζωτικός χώρος του μαθητή πρέπει να είναι επαρκής. Η υπερκινητικότητα δεν αναπνέει σε μικρό χώρο εργασίας.
Η τάξη και το πρόγραμμα δραστηριοτήτων πρέπει να είναι άρτια δομημένα και προβλέψιμα.
Να έχετε συγκεκριμένες θέσεις για τα υλικά, παιχνίδια και βιβλία μέσα στην τάξη.
Οργανώστε γωνίες χαλάρωσης,όπου ο μαθητής θα μπορεί να πηγαίνει όταν σηκώνεται από τη θέση του.
Κάντε συχνά διαλείμματα στο παιδί και δίνετε του ευκαιρίες για να σηκωθεί στα πλαίσια των δραστηριοτήτων,έτσι ώστε να εκτονώνει την ενέργεια του. Οπωσδήποτε διασπάστε για ένα λεπτό το παιδί πριν ξεκινήσει μια δύσκολη δραστηριότητα.
Αφήστε το παιδί να παραμένει όρθιο ή να κινείται σε προκαθορισμένες περιοχές μέσα στην τάξη.Διαπραγματευτείτε ωστόσο αυτή την ελευθερία μαζί του και με την υπόλοιπη τάξη.Οι κανόνες πρέπει να είναι κοινοί και αποδεκτοί από όλη την τάξη.
Να σταματάτε και να δημιουργείτε ένα κλίμα αγωνίας πριν κάνετε οποιαδήποτε ερώτηση.
Σιγουρευτείτε ότι το παιδί κατάλαβε τι πρέπει να κάνει πριν ξεκινήσει οποιαδήποτε δραστηριότητα.
Επαναλάβετε σε ήρεμο τόνο,αν χρειαστεί, τις οδηγίες διατηρώντας όσο γίνεται περισσότερη βλεμματική επαφή με το παιδί.
Κάντε το παιδί να αισθανθεί άνετα, ώστε να μην διστάζει να ζητάει βοήθεια.
Αναθέστε στο παιδί δραστηριότητες ανάλογες με τις δυνατότητες του. Οι δραστηριότητες αυτές δεν πρέπει να είναι σύνθετες.
Χρησιμοποιείστε το όνομα του παιδιού σε ερωτήσεις ή στο παραμύθι που ενδεχομένως διαβάζετε.
Να στέκεστε κοντά στο παιδί και να το ακουμπάτε περιστασιακά στον ώμο καθώς διδάσκετε ή εκτελείτε με την υπόλοιπη τάξη
δραστηριότητες.
Αφιερώστε κάποιο χρόνο καθημερινά για κατευθυνόμενη ονειροπόληση.
Να ζητάτε από τα παιδιά να επαναλάβουν την ερώτηση πριν απαντήσουν.
Καθιερώστε στην τάξη την παύση μερικών δευτερολέπτων για σκέψη προτού σας απαντήσουν στις ερωτήσεις που τους
απευθύνετε.
Όταν ο μαθητής σηκώνει το χέρι του για ν’ απαντήσει, φροντίστε να του δίνετε το λόγο άμεσα.
Δώστε στο μαθητή υπεύθυνη θέση στην ομάδα
Ενισχύετε την εργασία στην ομάδα.
Εξατομικεύστε τη διδασκαλία σας, όποτε οι περιστάσεις το απαιτούν.
Οι φωτοτυπίες (και τα τεστ σας) να μην ασφυκτικά γεμάτες.
Χρησιμοποιείτε μεγάλες γραμματοσειρές στις φωτοτυπίες, κενά ανάμεσα στις ασκήσεις.
Οι ερωτήσεις δεν θα πρέπει να είναι σύνθετες.
Ερωτήσεις κλειστού τύπου,σύντομης απάντησης ενδείκνυνται για τα διαγωνίσματα.
Πάντα να δίδετε ένα υπόδειγμα λύσης της άσκησης η του τρόπου που πρέπει να δουλέψει το παιδί (μην θεωρείτε αυτονόητο ότι η εκφώνηση διαβάζεται από το παιδί)
Στα τεστ, αλλά και στην έκθεση μπορείτε να χρησιμοποιείτε χρονόμετρο για κάθε άσκηση, με δυνατότητα μικρής χρονικής παράτασης.
Τα μαθήματα (ιδίως τα θεωρητικά) θα πρέπει να παρουσιάζονται σε σχεδιαγράμματα και να συνοδεύονται από περίληψη όπου είναι δυνατόν.
Τα σημαντικά σημεία ενός κεφαλαίου ή μιας φωτοτυπίας θα πρέπει να είναι ευδιάκριτα (μέσα σε πλαίσια,μαυρισμένα,..)
Στο βιβλίο του μαθητή μπορείτε να φωτοτυπήσετε τις σελίδες των μαθημάτων που είναι ασφυκτικά γεμάτες και να τις σπάστε σε μικρότερες, χωρίς να μειώνετε την ύλη,εκτός κι αν συνυπάρχουν μαθησιακές δυσκολίες.
Στα μαθηματικά προβλήματα τονίστε- χρωματίστε τις λέξεις που υποδεικνύουν ποια πράξη πρέπει να κάνει ο μαθητής.
Χρησιμοποιείστε πίνακες με τα δεδομένα του προβλήματος.
Τα σύνθετα προβλήματα απλοποιούνται
Η διδασκαλία θα πρέπει όποτε είναι δυνατό να εμπλουτίζεται με οπτικο-ακουστικά μέσα.
Μειώστε την αντιγραφή από τον πίνακα.
Το διδακτικό σας στυλ ζωηρό,αινιγματικό, ευχάριστο. Η καθ’έδραν διδασκαλία και η αυταρχικότητα είναι ακατάλληλη για παιδιά με ΔΕΠΥ.
Επικοινωνείτε με σαφείς όρους. Πείτε στο παιδί τι ακριβώς περιμένετε από αυτό. Να είστε ξεκάθαροι και άμεσοι.
Καθορίστε σαφείς κανόνες συμπεριφοράς μέσα στην τάξη.
Αφιερώστε χρόνο για την εκπαίδευση σε κοινωνικές δεξιότητες.
Διδάξτε τεχνικές αυτοδιαχείρισης συμπεριφοράς
(τεχνική μικρής χελώνας, κάρτες-συμβόλαια συμπεριφοράς).
Διδάξτε τεχνικές επίλυσης προβληματικών καταστάσεων.
Υλοποιείστε προγράμματα εκπαίδευσης στην ενσυναίσθηση και στον τρόπο σκέψης των άλλων.
Ενισχύετε συχνά το παιδί.Ενισχύετε επίσης τους συμμαθητές του όταν αγνοούν τη διασπαστική του συμπεριφορά.
Ο έπαινος θα πρέπει να παρέχεται σε κάθε μικρό βήμα του παιδιού και να είναι συγκεκριμένος.
ΟΤΑΝ ΜΙΑ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΔΕΝ ΕΝΙΣΧΥΕΤΑΙ ΕΞAΦΑΝΙΖΕΤΑΙ
Η ΜΕΙΩΝΕΤΑΙ Η ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΤΗΣ
Προσπαθήστε να είστε συνεπείς, έχοντας τις ίδιες προσδοκίες και τα ίδια όρια όλη την ημέρα.
Τιμωρούμεγια να μειώσουμε την πιθανότητα εμφάνισης μιας αρνητικής συμπεριφοράς και όχιγια να μειώσουμε το παιδί.
Δενθίγουμε ποτέ πάνω στα νεύρα μας την προσωπικότητα του μαθητή. Οι παρατηρήσειςμας πρέπει ν’ αφορούν τη συγκεκριμένη συμπεριφορά και να διατυπώνονται μεηρεμία (δεν εκφράζουμε συναισθήματα απογοήτευσης και ματαίωσης των προσδοκιών μας).
Η τιμωρία για να είναι αποτελεσματική πρέπει να δοθεί αμέσως, να είμαστε ήρεμοι και σταθεροί, να είναι σύντομη ξατομικευμένη και κατανοητή σε κάθε παιδί.
Αναπτύξτε θετική διαπροσωπική σχέση. Ένα παιδί με ΔΕΠΥ, όπως και κάθε παιδί, συμπεριφέρεται καλύτερα όταν νιώθει ότι ο εκπαιδευτικός ενδιαφέρεται προσωπικά.
Οι εκπαιδευτικοί κάθε βαθμίδας οφείλουμε να διευκολύνουμε τη μάθηση τελώντας το αρχαίο Ελληνικό ρητό: «Παν, πάντες, παντός», δηλαδή «Γνώση χωρίς όρια, μάθηση για όλους». Ακόμα περισσότερο, όταν στην τάξη έχουμε μαθητές που αντιμετωπίζουν Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητα ηανάγκη ανακάλυψης νέων τρόπων και στρατηγικών μάθησης, που θα διευκολύνουν όχι μόνο το μαθητή με ΔΕΠ-Υ , αλλά και όλους τους υπόλοιπους μαθητές, είναι αδήριτη.Εξάλλου, ένας πετυχημένος εκπαιδευτικός είναι ένας δια βίου μαθητής, που διδάσκεται από τους μαθητές του, αφουγκράζεται τις ανάγκες τους και προσαρμόζεται στις απαιτήσεις των καιρών. Έτσι λοιπόν, για να στεφθεί με επιτυχία η μαθησιακή διαδικασία και να υλοποιηθούν οι μαθησιακοί στόχοι, ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να έχει στο νου του ότι ένα επιτυχημένο πρόγραμμα διαχείρισης μαθητών με ΔΕΠΥ πρέπει να περιλαμβάνει τα εξής:
1.Έγκαιρη ενημέρωση της σχολικής κοινότητας από τους γονείς του μαθητή με ΔΕΠΥ:
Η ενημέρωση των εκπαιδευτικών, ιδιαιτέρως για τη διάγνωση των μαθητών με ΔΕΠΥ, είναι πολύ σημαντικό να λάβει χώρα αμέσως μετά την παραλαβή της διάγνωσης από το οικείο ΚΕ.Δ.Δ.Υ. Ο εκπαιδευτικός, γνωρίζοντας ότι μαθητές του αντιμετωπίζουν συγκεκριμένες δυσκολίες που οφείλονται σε αυτήν τη διαταραχή, δύναται να ανακαλύψει τις κατάλληλες τεχνικές μάθησης και ακόμα να αποφύγει λανθασμένη απόδοση συμπεριφορών που διαφέρουν σε σχέση με τους υπόλοιπους μαθητές. Σημαντικό και ταυτόχρονα αναγκαίο αποτελεί να ενημερωθεί ο εκπαιδευτικός για το τι ακριβώς είναι ΔΕΠΥ, ποιες οι παράμετροι της και σε ποιο βαθμό επηρεάζει τη μάθηση. Επιπλέον, απαραίτητη πληροφορία για τη διαχείριση των προαναφερόμενων μαθητών είναι το αν λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή και αν τελείται κάποια συγκεκριμένη εκπαιδευτική παρέμβαση εκτός σχολικού πλαισίου.
2.Τροποποίηση του περιβάλλοντος της τάξης:
ΕΙΔΙΚΗ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΜΕ ΔΕΠΥ:
•Είναι σημαντικό να προταθεί στο μαθητή να καθίσει κοντά στον εκπαιδευτικό και μάλιστα μακριά από ποίκιλα οπτικά ερεθίσματα, όπως πόστερ, φωτογραφίες, εξωσχολικές ανακοινώσεις, παράθυρα, πόρτα, τα οποία του αποσπούν εξαιρετικά την προσοχή.
•Κερδοφόρο για το μαθητή με ΔΕΠΥ θα αποτελέσει το να κάτσει στο ίδιο θρανίο με μαθητή υπόδειγμα, ο οποίος δε θα του αποσπά την προσοχή και παράλληλα θα αποτελεί για αυτόν πρότυπο μίμησης.
•Επιτρέψτε ελευθερία κινήσεων στο θρανίο του μαθητή με ΔΕΠΥ. Ο μαθητής, λόγωτης υπερκινητικότητάς του, δε μπορεί να κάτσει ακίνητος για πολλή ώρα στην ίδια θέση. Δώστε του την ελευθερία χώρου με σαφή όρια, ώστε να μπορεί να φτιάχνει άνετα τη τσάντα του, να τοποθετεί τις σημειώσεις του και να κινείται στη θέση του.
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ & ΔΙΟΧΕΤΕΥΣΗ ΚΙΝΗΤΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΑΘΗΤΗ:
Είναι σημαντικό οι εκπαιδευτικοί να συνειδητοποιήσουμε ότι ο μαθητής με ΔΕΠΥ έχει ανάγκη να διοχετεύσει την κινητικότητα του. Μπορούμε να του παράσχουμε τρόπους, ώστε η προαναφερόμενη ανάγκη του να μην εμποδίζει τη μαθησιακή διαδικασία.
Μερικά παραδείγματα τρόπων είναι τα εξής:
•Τοποθετείστε τον στη θέση του υπεύθυνου για το σβήσιμο του πίνακα μετά το πέρας του μαθήματος.
•Αναθέστε του το μοίρασμα των τετραδίων ή των φυλλαδίων.
•Ενσωματώστε τους τρόπους διοχέτευσης κινητικότητας στο καθημερινό πρόγραμμα και παράλληλα χρησιμοποιήστε τους ως αφορμή για θετική ενίσχυση και αναγνώριση της αξίας του ως μαθητή.
ΟΡΓΑΝΩΣΤΕ ΤΟ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ:
•Δημιουργήστε μαζί με τους υπόλοιπους μαθητές τους «ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ». Με άλλα λόγια, καταγράψτε μέσω ομαδικής δραστηριότητας τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα των μαθητών αλλά και τα δικά σας.
•Ανάρτηση Μηναίου Ημερολογίου, με σημειωμένες τις προγραμματισμένες εκδρομές,εκδηλώσεις του σχολείου, διαγωνίσματα κ.α.
•Συζητείστε με όλους τους μαθητές την οργάνωση και την καθαριότητα της τάξης. Παράδειγμα, οι σχολικές τσάντες είναι επιθυμητό να είναι κρεμασμένες στο θρανίο και όχι πεταμένες στο έδαφος ή πάνω στο θρανίο. Με αυτόν τον τρόπο, ο μαθητής με ΔΕΠΥ μαθαίνει να οργανώνεται, να οριοθετείται ενώ παράλληλα αφαιρούνται οι «επικίνδυνες» αφορμές για διάσπαση προσοχής.
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΕΝΔΕΙΞΕΩΝ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑΚΗΣ ΥΠΕΡΦΟΡΤΙΣΗΣ & ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΠΡΟΣΟΧΗΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ ΜΕ ΔΕΠΥ:
•Κατορθώστε να είστε, ανά διαστήματα, κοντά στο μαθητή με ΔΕΠΥ, π.χ θα μπορούσατε να κάνετε συχνά «περάσματα» ή στάσεις δίπλα του.
•Κάνετε έγκαιρη παρέμβαση για αποφόρτιση της έντασης και βοηθείστε τον να ξαναοργανώσει τη συμπεριφορά του. Για παράδειγμα, μπορείτε να του επιτρέψτε να βγει για συγκεκριμένο διάστημα εκτός τάξης για να πάει στην τουαλέτα, να πιεί νερό, να σας φέρει κάτι από το γραφείο καθηγητών κ.α.
•Επαναφέρετέ τον στα τεκταινόμενα της τάξης μέσω ενός διακριτικού αγγίγματος στον ώμο ή με ένα μικρό χτύπημα στο θρανίο.
•Χρησιμοποιήστε κατευθυντήριες επισημάνσεις, όπως «Αυτό είναι σημαντικό!».
•Εφαρμόστε Οπτικά Σήματα. Για παράδειγμα, δείξτε με το δάχτυλο σας το παιδί
ενώ το κοιτάτε.
•Συμφωνείστε με το μαθητή να χρησιμοποιεί κάποιες συγκεκριμένες κινήσεις χεριών, οι οποίες θα αποτελούν μηνύματα επικοινωνίας μεταξύ σας, χωρίς να παρενοχλούν τη μαθησιακή διαδικασία, και παράλληλα θα βοηθήσουν στη θετική ενίσχυση της μαθησιακής απόδοσης του μαθητή. Με άλλα λόγια, μπορείτε να
ζητήσετε από το μαθητή να σηκώσει το χέρι του, όταν θέλει να ρωτήσει κάτι, ή να κάνει μια κλειστή γροθιάπάνω στο θρανίο, το οποίο θα σημαίνει ότι γνωρίζει την απάντηση. Αντίθετα, μπορεί να κάνει μια ανοιχτή παλάμη προς το θρανίο, το οποίο να δηλώνει ότι δεν γνωρίζει την απάντηση.
•Δομείστε μια ΡΟΥΤΙΝΑ στις δραστηριότητες της τάξης. Σαφώς είναι σημαντικό να υπάρχει καθοδήγηση και επίβλεψη από μέρος του εκπαιδευτικού στις μεταβάσεις μεταξύ των δραστηριοτήτων.
πηγή: http://www.adhdhellas.org/
http://www.eidikospaidagogos.gr/index.php/component/k2/item/144-adhd1
3.Προσαρμογή Διδασκαλίας:
ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΜΑΘΗΣΙΑΚΟ ΥΛΙΚΟ:
•Συνοψίστε το προηγούμενο μάθημα, π.χ μπορείτε να υπενθυμίσετε το χθεσινό κεφάλαιο ή να θέσετε ερωτήσεις κατανόησης πριν την παράδοση της νέας ενότητας.
•«Σπάστε» σε κομμάτια τη διδασκαλία νέων γνώσεων.
•Παρουσιάστε το μαθησιακό υλικό με διαφορετικό, όσο τον δυνατόν, τρόπο. Για παράδειγμα μπορείτε να μοιράσετε φυλλάδια με συνοπτικά σχεδιαγράμματα, να παρέχετε το μαθησιακό υλικό μέσω φύλλων εργασίας, να προβάλλετε οπτικό υλικό, να δημιουργήσετε δραστηριότητες με στόχο τη μάθηση.
•Χρησιμοποιείστε εννοιολογικούς χάρτες για την εκμάθηση των θεωρητικών κομματιών. Συγκεκριμένα, για τη διδασκαλία της παραγωγής λόγου, μπορείτε να κάνετε χρήση της τεχνικής του καταιγισμού ιδεών.
•Δημιουργείστε Λίστες Δραστηριοτήτων της σχολικής ώρας / μέρας. Γράψτε την στον πίνακα ή κολλήστε την σε κάποιον πίνακα σημειώσεων της τάξης. Αυτό έχει ως συνέπεια να γίνει το πρόγραμμα προβλέψιμο και να μειώνεται το άγχος του μαθητή με ΔΕΠΥ.
•Εγκαθιδρύστε καλή οπτική επαφή με το μαθητή. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις όπου οι μαθητές, γνωρίζοντας ότι ο εκπαιδευτικός τους κοιτάει, δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν και να απαντήσουν ορθά στην ερώτηση. Άρα, επιλέξτε τι λειτουργεί καλύτερα ανά περίπτωση!
•Ελέγχετε συχνά για το αν ο μαθητής κατανοεί επαρκώς τη νέα μαθησιακή γνώση.
•ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΑ: παρουσιάστε το υλικό σας με ζωντανό τρόπο χρησιμοποιώντας κόμικς, εικονογραφημένες ιστορίες, έτσι ώστε να κρατιέται αμείωτο το ενδιαφέρον του μαθητή. Τα παιδιά με ΔΕΠΥ τείνουν να προσέχουν οτιδήποτε τους διεγείρει τις αισθήσεις εκείνη τη στιγμή.
Συνολικά, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι το παιδί με ΔΕΠΥ επεξεργάζεται συνήθως μόνο το 30% αυτών που ακούει, άρα η διδασκαλία που εμπεριέχει πολυαισθητηριακές μεθόδους, όπως εικόνες, οπτικό υλικό, σχέδια, ομαδικές εργασίες, κινητικές δραστηριότητες, θεατρικό παιχνίδι, εναλλαγή ρόλων ακόμα και τραγούδι, είναι
άκρως κερδοφόρες για το μαθητή με ΔΕΠΥ, ο οποίος θα κατορθώσει να συμμετέχει ενεργά στη μαθησιακή διαδικασία, χωρίς να χάνει το ενδιαφέρον του εύκολα.
ΔΙΝΟΝΤΑΣ ΟΔΗΓΙΕΣ:
•Κερδίστε την προσοχή του μαθητή με ΔΕΠΥ κατά τη διάρκεια που δίνετε οδηγίες για ασκήσεις ή διαγωνίσματα. Για παράδειγμα χρησιμοποιήστε ενθουσιώδη τόνο φωνής, υπερτονίστε σημεία που θεωρείτε σημαντικά.
•Αποφεύγετε τις πολύπλοκες οδηγίες και τα πολλά λόγια. Λόγω των δυσκολιών του μαθητή με ΔΕΠΥ στη συγκράτηση πληροφοριών στη βραχύχρονη μνήμη, δεν δύναται να συγκρατήσει παραπάνω από 2 μέρη οδηγιών. Έτσι, λοιπόν, οι οδηγίες είναι σημαντικό να παρέχονται στους μαθητές με σαφήνεια, συντομία, αργό και καθαρό λόγο.
•Αν κρίνετε απαραίτητο επαναλάβετε τις οδηγίες με ήρεμη φωνή και χωρίς βιασύνη.
•Χρησιμοποιήστε ένα γνωστό και σύντομο στιχάκι ή φράση ή ποιηματάκι, που θα έχετε συμφωνήσει από πριν με τους μαθητές, και ζητήστε να το διαβάσουν όλοι μαζί δυνατά. Αυτή η τεχνική βοηθά στην επαναφορά της προσοχής και την οργάνωση της σκέψης.
•Βοηθείστε το παιδί να απαντήσει στις ερωτήσεις που τον δυσκολεύουν, μέσω διευκρινιστικών ερωτήσεων.
ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ:
•Ενθαρρύνετε το μαθητή με ΔΕΠΥ να χρησιμοποιεί ημερολόγιο ή καθημερινό πλάνο εργασιών. Σημαντικό είναι να ελέγξετε αν καταγράφει τις ασκήσεις του, αν σημειώνει της ημερομηνίες των διαγωνισμάτων και οργανώνει το χρόνο απάντησης ερωτήσεων.
•Στις ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών δείξτε στο μαθητή τον τρόπο που μπορεί να απαντήσει. Παράδειγμα, μπορεί να σημειώνει με ένα × τις ερωτήσεις που είναι σίγουρος ότι είναι λάθος. Αυτό του επιτρέπει να σκεφτεί επαγωγικά και ταυτόχρονα τον ωθεί να διαβάσει όλες τις πιθανές απαντήσεις πριν αποφασίσει τι τελικά θα
επιλέξει.
•Παρέχετε στο μαθητή με ΔΕΠΥ επιπρόσθετο χρόνο για την τελειοποίηση της εργασίας του ή του διαγωνίσματος. Επίσης, έχει αποδειχτεί άκρως ωφέλιμη η υπενθύμιση, ανά συγκεκριμένα διαστήματα, της ώρας που έχουν οι μαθητές για την ολοκλήρωση της εργασίας. Βέβαια, είναι κατανοητό ότι η ανωτέρω υπενθύμιση πρέπεινα γίνεται με ήρεμη φωνή και σταθερότητα, ώστε να μη δημιουργεί περαιτέρω άγχος
ή ακόμα και πανικό.
•Μειώστε την ποσότητα εργασίας ανά σελίδα. Σελίδες βιβλίων που είναι γεμάτες με ασκήσεις είναι αποθαρρυντικές για πολλά παιδιά, πόσο μάλλον για μαθητές με ΔΕΠΥ.
•Δίνουμε την ευκαιρία στα παιδιά να επιλέξουν ποιες εργασίες θέλουν με την προϋπόθεση ότι θα λύσουν ένα συμφωνημένο αριθμό ασκήσεων. Χρήσιμο είναι να κάνουμε στη τάξη μέρος από κάθε άσκηση που δίνουμε για το σπίτι.
•Ενθαρρύνετε τον μαθητή να υπογραμμίζει με κίτρινο μαρκαδόρο τις λέξεις «κλειδιά» στις ερωτήσεις των διαγωνισμάτων, καθώς και στα κείμενα προς επεξεργασία.
•Χρησιμοποιήστε τη μέθοδο των Ομαδοσυνεργατικών Εργασιών. Ο μαθητής με ΔΕΠΥ θα ενδιαφερθεί περισσότερο και λάβει τη μαθησιακή γνώση απρόσκοπτα. Επιπλέον, θα μάθει να συνεργάζεται και να εντάσσεται σε ομάδες.
4. Διαχείριση συμπεριφοράς στην τάξη
•Ενημερώστε το μαθητή για την επιθυμητή συμπεριφορά και επιπρόσθετα ενισχύστε θετικά την προσπάθειά του, π.χ «Μπράβο που ολοκλήρωσες την εργασία σου ήσυχα και έγκαιρα» αντί του «Μπράβο που δεν ενόχλησες τη τάξη και δεν καθυστέρησες πάλι τις εργασίες σου».
•Βρείτε τρόπους επιβράβευσης άμεσα, αξιοποιώντας κάθε ευκαιρία.
•Κατά τη διάρκεια της επιβράβευσης είναι απαραίτητη η συνέπεια και η ειλικρίνεια.
•Ενδιαφερθείτε για το μαθητή με ΔΕΠΥ και ρωτήστε τον πράγματα για τον εαυτό του, χωρίς να γίνετε καταπιεστικοί ή περίεργοι.
•ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΑ: Προσπαθείτε να μην εξάγετε εύκολα συμπεράσματα για τη συμπεριφορά του στην τάξη ή να προβαίνετε σε λεκτικούς χαρακτηρισμούς που πληγώνουν την αξιοπρέπεια του μαθητή. Ακούστε τους, έχουν πολλά να μοιραστούνε με μας!
•Εξηγείστε με σαφήνεια και συνέπεια τις προσδοκίες σας για μια σχολική δραστηριότητα. Συγκεκριμένα, φροντίστε να θέτετε ρεαλιστικές προσδοκίες για τον κάθε μαθητή χωριστά και βέβαια ελέγξτε αν ανταποκρίνονται τόσο στις ανάγκες, όσο και στις ικανότητες του μαθητή.
•Προσέξτε τον τόνο της φωνής σας, καθώς και τη στάση του σώματός σας και τις λεκτικές παρατηρήσεις κατά τη διάρκεια του μαθήματος.
•Επικεντρωθείτε με ουδετερότητα στο περιεχόμενο της υπόδειξης και επιδείξτε σταθερότητα σε αυτό που ζητάτε. ΚΡΑΤΕΙΣΤΕ ΤΗ ΨΥΧΡΑΙΜΙΑ ΣΑΣ!
•Υπενθυμίστε σε κάθε ευκαιρία λεκτικά ή μη τους «κανόνες της τάξης», δείχνοντας τους ταυτόχρονα.
•Δείξτε μηδενική ανοχή σε μειωτικούς χαρακτηρισμούς, εκφοβισμό, στιγματισμό μαθητών προς συμμαθητή τους.
•Παρατηρήστε τι προηγήθηκε της αντιδράσεως του μαθητή και εξετάστε την περίπτωση να είναι απόρροια προκλητικών συμπεριφορών των συμμαθητών του.
•Αφιερώστε χρόνο για την εκμάθηση αποδεκτής κοινωνικής συμπεριφοράς, μέσω προσαρμοσμένων στην περίπτωση κοινωνικών ιστοριών ή με παιχνίδι ρόλων και δραστηριότητες ενδυνάμωσης ομάδας.
5. Συνεργασία με γονείς
Είναι σπουδαίο για την υλοποίηση του προγράμματος διαχείρισης μαθητών με ΔΕΠΥ να έχουμε την πολύτιμη συνεργασία των γονέων του μαθητή. Εκείνοι αποτελούν τους μεταδότες των πληροφοριών για το πώς διαβάζει ο μαθητής, πως διαχειρίζεται το χρόνο των εργασιών κι άλλων χρήσιμων στοιχείων, που βοηθούν απεριόριστα το έργο μας. Ωστόσο, να μη ξεχνάμε, ότι αντίστοιχα κι εμείς πρέπει να μεταφέρουμε στους
«συνεργάτες» μας κάθε αλλαγή που ενδέχεται να εντοπίσουμε στη συμπεριφορά και στη σχολική απόδοση του μαθητή με ΔΕΠΥ. Τέλος, όπως φανερώνει η εκπαιδευτική εμπειρία, μια ολοκληρωμένη και δομημένη διαχείριση μαθητών με ΔΕΠΥ συνίσταται στη λειτουργική και αμοιβαία συνεργασία εκπαιδευτικού-γονέα.
Συμπερασματικά, οι εκπαιδευτικοί οφείλουμε να είμαστε ευαισθητοποιημένοι σχετικά με τις μαθησιακές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι μαθητές μας. Μάλιστα, θα πρέπει να αποτελέσουμε τόσο τους υπερασπιστές, όσο και τους θετικούς ενισχυτές των μαθητών μας. Ειδικά αυτήν την εποχή η πάλη για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους και τη διεκδίκηση του μέλλοντος τους πρέπει να γίνει πιο «ηχηρή».
http://www.eidikospaidagogos.gr/
ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΓΟΝΕΙΣ
Η σταθερή- κοινή πορεία αντιμετώπισης και συμπεριφοράς και από τους δυο γονείς είναι καθοριστική.
Θέστε σαφή όρια και κανόνες (το παιδί έχει ανάγκη να γνωρίζει μέχρι που μπορεί να φτάσει και ποια θα είναι τα αποτελέσματα της συμπεριφοράς του)
Η συνέπεια και η σταθερότητα από μέρους σας στους κανόνες είναι σημαντική.
Ο χώρος μελέτης πρέπει να είναι συγκεκριμένος, μεγάλος και αφαιρετικός.
Στο γραφείο τοποθετείται μόνο ένα μάθημα τη φορά και μόνο τα απαραίτητα αντικείμενα.
Η μελέτη στο σπίτι πρέπει να είναι οργανωμένη και γεμάτη διαλείμματα.
Ξεκινήστε με τα μαθήματα που απαιτούν απομνημόνευση.
Επανατροφοδοτείτε το παιδί συχνά και άμεσα.
Επαινείτε τη συγκεκριμένη λειτουργική συμπεριφορά άμεσα.
Οι τιμωρίες πρέπει να διατυπώνονται σε ήρεμο τόνο, να είναι άμεσες και κατανοητές στο παιδί.
Οι σωματικές τιμωρίες δεν έχουν καμία αποτελεσματικότητα.
Εστιαστείτε στην επιθυμητή συμπεριφορά, όχι σε αυτή που θέλετε να σταματήσει.
Οι απαιτήσεις σας πρέπει να είναι προσαρμοσμένες στις δυνατότητες του παιδιού όχι στις δικές σας.
Πρέπει να είστε ακριβείς σε αυτό που ζητάτε από το παιδί. Ποτέ δεν δίνουμε πολύπλοκές οδηγίες. Στα μικρότερα παιδιά μια εντολή τη φορά.
Προσέχω τη διατύπωση των οδηγιών- εντολών. Ποτέ με ερωτηματικό τρόπο και ποτέ με την τηλεόραση- υπολογιστή ανοιχτό.
Διασπάστε το παιδί πριν από μια δύσκολη δραστηριότητα. Αν δεν το κάνετε εσείς, θα το κάνει μόνο του.
Οι εξωσχολικές δραστηριότητες του πρέπει να είναι όσο τον δυνατόν πιο ομαδικές.
Καλό είναι να εκτονώνεται το παιδί φυσικά (κολύμπι, στάδιο,..)
Το ωράριο του ύπνου και της διατροφής πρέπει να είναι σταθερό.
Παζλ, σκάκι, και γενικότερα παιχνίδια και δραστηριότητες που ασκούν την συγκέντρωση της προσοχής ενδείκνυνται.
Αναθέστε του δουλειές στο σπίτι (καθάρισμα δωματίου, πλύσιμο πιάτων,..)
Το δωμάτιο του παιδιού πρέπει να είναι οργανωμένο με συγκεκριμένες θέσεις για τα αντικείμενα.
Η ύπαρξη πίνακα ανακοινώσεων μέσα στο δωμάτιο, όπου τοποθετούνται σημαντικά χαρτιά ή υπενθυμίσεις δραστηριοτήτων είναι βοηθητική για την οργάνωση του παιδιού.
Ασκήσεις υπευθυνότητας και οργάνωσης πρέπει να αποτελούν μέρος της καθημερινότητας των παιδιών (λίστα με ψώνια στο σούπερ μάρκετ, επιλογή από το προηγούμενο βράδυ των ρούχων, προετοιμασία τσάντας βάση του προγράμματος του,.. )
Ασκήσεις προσανατολισμού και κατευθύνσεων στο χώρο όπου δραστηριοποιείται το παιδί και γενίκευση των ασκήσεων σε άγνωστα περιβάλλοντα είναι απαραίτητες για τη βελτίωση της οπτιχωρικής του αντίληψης.
Η θεατρική – μουσική έκφραση και ο χορός ενδείκνυνται για τη βελτίωση της αυτοέκφρασης και του οπτικο-κινητικού συντονισμού.
Η ύπαρξη κάρτας αυτοδιαχείρησης συμπεριφοράς ( σχολείο- σπίτι) είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική.
Απαραίτητη είναι η συχνή επικοινωνία με τον εκπαιδευτικό ( συνέχεια προγράμματος στο σχολείο και αντίθετα)
Αν τα μαθήματα και οι φωτοτυπίες είναι φορτωμένα, τα χωρίζω σε μικρότερες ενότητες.
Τα μαθήματα τα μαθαίνουμε με σχεδιαγράμματα. Την έκθεση το ίδιο. Μεγάλα κεφάλαια τα διαβάζουμε τμηματικά υπογραμμίζοντας τα κύρια σημεία.
Τεστάκια απομνημόνευσης και σειροθέτησης είναι ιδιαίτερα ευεργετικά.
Ασκήσεις απομαγνητοφώνησης, καραόκε για τα Σαββατοκύριακα είναι πολύ καλές για την ενίσχυση της οπτικής και ακουστικής μνήμης και συγκέντρωσης.
Ενισχύστε τον επικοινωνιακό τομέα. Η ύπαρξη φίλων είναι σημαντική.
Απενοχοποιείστε τον εαυτό σας, δεν ευθύνεστε για την ύπαρξη της ΔΕΠΥ!
Απενοχοποιείστε και το παιδί (ούτε εκείνο ευθύνεται για την δυσλειτουργική του συμπεριφορά)
Κάθε παρέμβαση ξεκινάει από την αλλαγή των δικών σας αντιλήψεων, του παιδιού και των ανθρώπων που δραστηριοποιούνται με το παιδί για τη φύση της διαταραχής και τα εν γένει προβλήματα του.
· Μην πέφτετε στην παγίδα όσων σας υπόσχονται πλήρη αποθεραπεία από τη ΔΕΠΥ. Καμιά θεραπεία από μόνη της δεν θεραπεύει τη ΔΕΠΥ. Να θυμάστε δεν υπάρχει ένας αιτιολογικός παράγοντας που δημιουργεί τη ΔΕΠΥ. Η αιτιολογία της ΔΕΠΥ είναι πολυπαραγοντική αλλά και ΑΓΝΩΣΤΗ. Βελτιώνοντας λοιπόν έναν πιθανό αιτιολογικό παράγοντα δεν εξαμφανίζουμε τη διαταραχή.
Δρ. Μαριάννα Σκουντή, Εκπαιδευτικός Ειδικής Αγωγής, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης
Mandala…μια διασκεδαστική μέθοδος αντιμετώπισης της ΔΕΠΥ
Mandala…μια διασκεδαστική μέθοδος
αντιμετώπισης της ΔΕΠΥ
Η λέξη Mandala είναι μια σανσκριτική λέξη, που σημαίνει κύκλος. Συναντάται σε πολλές θρησκείες, κυρίως στον ινδουισμό και στο βουδισμό. Ωστόσο, χρησιμοποιείται κι ως μια από τις θεραπευτικές μεθόδους της
αναλυτικής ψυχολογίας (γιουνγκιανής). Ο Γιουνγκ εξέτασε ενδελεχώς τη λειτουργικότητα του συμβόλου της Mandala και την περιγράφει ως ενίσχυση και συγκέντρωση της προσοχής.
Τα σχέδια Mandala μπορούν να λειτουργήσουν κατευναστικά τόσο για ενήλικες όσο και για παιδιά. Η δομή που έχουν τα
συγκεκριμένα σχέδια ενισχύουν την εξάσκηση της συγκέντρωσης της προσοχής, βοηθούν στην ανάπτυξη της λεπτής κινητικότητας και οπτικής διάκρισης, ενώ μπορούν να γίνουν άπειρα παιχνίδια συνδυάζοντας και την ικανότητα της παρατηρητικότητας. Απευθύνεται σε όλα τα παιδιά, ανεξαρτήτως ηλικίας. Υπάρχουν τόσο απλά όσο και πιο απαιτητικά και σύνθετα σχέδια. Όταν εντάσσονται σε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) έχουν πολύ θετικά αποτελέσματα. Μπορείτε να ζωγραφίσετε με τα παιδιά σχέδια Mandala, να φτιάξετε δικά σας με διαβήτη και γνώμονα ή να κάνετε κολλάζ με εικόνες και χρωματιστά χαρτάκια φτιάχνοντας τα δικά σας μοναδικά σχέδια Mandala.
Ακολουθούν μερικά ενδεικτικά σχέδια.
http://www.eidikospaidagogos.gr/index.php/component/k2/item/143-mandala