ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
https://www.thes.gr/
Η Μεγάλη Εβδομάδα αρχίζει από την Κυριακή των Βαΐων το βράδυ μέχρι το Μεγάλο Σάββατο. Ονομάζεται Μεγάλη, επειδή τα γεγονότα που διαδραματίζονται τις ημέρες αυτές θεωρούνται ιδιαίτερα σημαντικά για τη Χριστιανική θρησκεία. Η Μεγάλη Εβδομάδα είναι αφιερωμένη στα Άγια Πάθη του Ιησού Χριστού.
Κυριακή των Βαΐων:
Από την Κυριακή των Βαΐων αρχίζει ουσιαστικά η λεγόμενη Μεγάλη Εβδομάδα.Την ημέρα αυτή γιορτάζεται η θριαμβευτική είσοδος του Ιησού Χριστού στα Ιεροσόλυμα και η υποδοχή του από τους Ιουδαίους.Τον υποδέχθηκαν κρατώντας βάγια δηλαδή κλαδιά από φοίνικες που άπλωναν στο έδαφος ζητωκραυγάζοντας: “Ωσαννά ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου”.
Μεγάλη Δευτέρα(Βράδυ της Κυριακής των Βαΐων):
Είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Ιωσήφ που αναφέρεται στην Παλαιά Διαθήκη και στην άκαρπη συκιά που την καταράστηκε ο Χριστός και ξεράθηκε με ένα του λόγο.
Ο Ιωσήφ ήταν ο μικρότερος γιος του Ιακώβ που τα αδέρφια του από ζήλια αρχικά τον έριξαν σε ένα λάκκο και προσπάθησαν να εξαπατήσουν τον πατέρα τους χρησιμοποιώντας ένα ματωμένο ρούχο ότι δήθεν τον κατασπάραξε κάποιο θηρίο. Αφού δεν μπόρεσαν να εξαπατήσουν τον πατέρα τους τον πούλησαν σε εμπόρους που με τη σειρά τους τον πούλησαν στον αρχιμάγειρα του Φαραώ της Αιγύπτου.
Μεγάλη Τρίτη (Βράδυ της Μεγάλης Δευτέρας):
Η μεγάλη Τρίτη είναι αφιερωμένη σε δύο παραβολές:
Στην παραβολή των δέκα παρθένων και στην παραβολή των ταλάντων.
Παραβολή των δέκα παρθένων: Η βασιλεία των ουρανών μοιάζει με δέκα παρθένες οι οποίες αφού πήραν μαζί τους τα λυχνάρια τους πήγαν να υποδεχθούν τον νυμφίο. Οι πέντε από αυτές ήταν μυαλωμένες φρόντισαν να έχουν μαζί τους απόθεμα λαδιού για τα λυχνάρια τους. Οι άλλες πέντε ήταν ανόητες γιατί δεν προνόησαν να έχουν λάδι μαζί τους για να γεμίσουν τα λυχνάρια τους. Όταν ο νυμφίος έφτασε και μπήκε στο χώρο όπου γινόταν ο γάμος η πόρτα έκλεισε. Οι πέντε μυαλωμένες παρθένες μπήκαν μέσα και παρακολούθησαν τον γάμο ενώ οι άλλες πέντε έμειναν από έξω.
Παραβολή των ταλάντων: Μας διδάσκει να είμαστε εργατικοί και ότι πρέπει να καλλιεργούμε και να αυξάνουμε τα πνευματικά μας χαρίσματα.
Η Μεγάλη Τετάρτη (Βράδυ της Μεγάλης Τρίτης):
Είναι αφιερωμένη στην αμαρτωλή γυναίκα πού μετανιωμένη για τις αμαρτίες της άλειψε τα πόδια του κυρίου με μύρο και συγχωρέθηκε για Τις αμαρτίες της.Την ημέρα αυτή ψάλλεται το τροπάριο της Κασσιανής.
Η Μεγάλη Πέμπτη (Βράδυ της Μεγάλης Τετάρτης):
Τη Μεγάλη Πέμπτη γιορτάζουμε το πλύσιμο των ποδιών των μαθητών από τον Χριστό, τον μυστικό δείπνο, την προσευχή του Χριστού στο όρος των Ελαιών και την προδοσία του Ιούδα.
Μεγάλη Παρασκευή (Βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης):
Τη Μεγάλη Παρασκευή θυμόμαστε τα πάθη του κυρίου δηλαδή τα μαστιγώματα τα χτυπήματα το αγκάθινο στεφάνι τη σταύρωση και το θάνατο του Χριστού.Τη Μεγάλη Παρασκευή διαβάζονται τα γνωστά 12 Ευαγγέλια τα οποία είναι 12 περικοπές από τα 4 Ευαγγέλια του Ματθαίου, του Μάρκου, του Λουκά και του Ιωάννου. Οι περικοπές αυτές των Ευαγγελίων αναφέρονται στα φρικτά πάθη του Κυρίου, στην Σταύρωση και την Ταφή. Ανάμεσα στο 5ο και 6ο Ευαγγέλιο γίνεται η Έξοδος του Τιμίου Σταυρού με τον Εσταυρωμένο από την Αγία Τράπεζα, γίνεται η περιφορά Του σε όλο τον Ναό και ψάλλεται το «Σήμερον κρεμάται επί ξύλου».
Μεγάλο Σάββατο (Το Πρωί και το Βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής):
Το Μεγάλο Σάββατο το πρωί γιορτάζουμε την Ταφή του Κυρίου και την Κάθοδό του στον Άδη.
Το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής έχουμε τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν όταν ο Χριστός ήταν επάνω στο σταυρό και το βράδυ που ο ιερέας κατεβάζει τον Εσταυρωμένο από τον Σταυρό και τον τυλίγει σε καθαρό σεντόνι.
Μετά έχουμε την περιφορά του Επιταφίου στους δρόμους των πόλεων ή των χωριών όπου ψάλλονται τα Εγκώμια του Επιταφίου (Η ζωή εν τάφω, Άξιον εστί, Αι γενεαί πάσαι).
Κυριακή του Πάσχα (Το Πρωί μέχρι και το Βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου):
Γιορτάζουμε την ανάσταση του Κυρίου.
Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου ψάλλεται ο Εσπερινός της Ανάστασης, λεγόμενη και 1η Ανάσταση όπου ψάλλεται το τροπάριο «Ανάστα ο Θεός».
Το μεσημέρι στον Πανάγιο Τάφο υπό του Πατριάρχου Ιεροσολύμων πραγματοποιείται η αφή του Αγίου Φωτός και διανέμεται σε όλους τους Ορθόδοξους Χριστιανούς σε όλη την Οικουμένη.
Το βράδυ τελείται η Ακολουθία της Αναστάσεως με ψάλλεται το «Δεύτε λάβετε φως» και στις 12:00 π.μ. (Κυριακή) ψάλλεται το Χριστός Ανέστη.
Μετά το πέρας της Τελετής της Αναστάσεως τελείται ο Όρθρος και η Αναστάσιμη Θεία Λειτουργία της Κυριακής του Πάσχα.
Πηγή:΅https://oloimero.gr/thriskeftika-st-taksi/ti-giortazoume-kathe-imera-tis-megalis-ebdomadas
Κάλαντα — Κάλαντα του Λαζάρου
Το Σάββατο του Λαζάρου (το Σάββατο πριν από την Κυριακή των Βαΐων) τα παιδιά γυρίζουν τα σπίτια και τραγουδούν τα ειδικά κάλαντα (Λαζαρικά) σε διάφορες παραλλαγές, που εξιστορούν την «εκ νεκρών έγερση» του Λαζάρου.
Τελειώνοντας το τραγούδι τους τα Λαζαράκια, όπως αποκαλούνται οι καλαντιστές της ημέρας, συνεχίζουν με ευχετικούς και επαινετικούς στίχους για το σπίτι και δέχονται ως φιλοδώρημα αυγά που τα τοποθετούν σ’ ένα στολισμένο καλαθάκι (σε κάποιες περιοχές φρούτα ή χρήματα). Τον Λάζαρο τραγουδούν κυρίως κορίτσια σχολικής ηλικίας, τα οποία αποκαλούνται λαζαρίνες, λαζαρίτσες, λαζαρούδισσες κ.α.
ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ
Το Πάσχα με απόφαση της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου, το 325 μ.Χ., ορίστηκε να γιορτάζεται την πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας.
Με τη λέξη Πάσχα, Λαμπρή και Λαμπρά (Κύπρο) εννοούμε δυο βδομάδες που αρχίζουν από την Ανάσταση του Λαζάρου και τελειώνουν την Κυριακή του Θωμά.
Από τα βυζαντινά χρόνια, τον καιρό της τουρκοκρατίας μέχρι σήμερα σ’ όλη την χώρα οι χριστιανοί προετοιμάζονται καιρό πριν για τις πασχαλινές γιορτές, γιατί το Πάσχα είναι η μεγαλύτερη γιορτή του Χριστιανισμού.
 https://www.corfupress.com |
Η κυρά Σαρακοστή
Σαράντα μέρες κράταγε η νηστεία πριν το Πάσχα. Τόσες νήστεψε και ο Χριστός στην έρημο. Τις τρεις πρώτες μέρες μερικές γυναίκες δεν έβαζαν στο στόμα τους τίποτε. Η ‘κυρά Σαρακοστή’ ήταν το ημερολόγιό τους. Την παρίσταναν ως καλογριά. Έπαιρναν μια κόλλα χαρτί και σχεδίαζαν μια γυναίκα, δεν της έβαζαν στόμα γιατί συνέχεια νήστευε και τα χέρια της ήταν σταυρωμένα γιατί όλο προσευχόταν. Είχε 7 πόδια, τις 7 βδομάδες της Σαρακοστής. Κάθε Σάββατο έκοβαν και ένα πόδι. Το τελευταίο το έκοβαν το Μ. Σάββατο.
Τα βάγια
https://www.cretalive.gr/
Την Κυριακή των Βαΐων, σε ανάμνηση της θριαμβευτικής εισόδου του Χριστού στα Ιεροσόλυμα, όλοι οι ναοί στολίζονται με κλαδιά από βάγια, από φοίνικες ή από άλλα νικητήρια φυτά π.χ. δάφνη, ιτιά μυρτιά και ελιά.
Μετά τη λειτουργία μοιράζονται στους πιστούς. Η εκκλησία μας το έθιμο αυτό το καθιέρωσε από τον 9ο αιώνα.
Οι κουλούρες (τσουρέκια) της Μ. Πέμπτης
Τα έθιμα της Μ. Βδομάδας ξεκινούσαν κυρίως τη Μ. Πέμπτη. Πρωί –πρωί σε όλη την Ελλάδα οι γυναίκες καταπιάνονταν με το ζύμωμα. Ζυμώνουν τις κουλούρες της Λαμπρής και τις στολίζουν με λουρίδες από ζυμάρι και ξηρούς καρπούς. Ανάλογα με το σχήμα που τους έδιναν παλιότερα είχαν και διάφορα ονόματα. ‘κοφίνια’, ‘καλαθάκια’, ‘δοξάρια’, ‘ αυγούλες’, ‘κοτσούνες’, ‘κουζουνάκια’.
Τα κόκκινα αυγά
Μερικοί πιστεύουν ότι τα αυγά βάφονται κόκκινα σε ανάμνηση του αίματος του Χριστού. Κόκκινο όμως είναι το χρώμα της χαράς. Χαρά για την Ανάσταση του Χριστού. Σε πολλά μέρη της Ελλάδας κρεμούσαν κόκκινες βελέντζες (κουβέρτες) και κόκκινα μαντήλια ή κρεμούσαν από τα παράθυρά τους κόκκινα μαντήλια. Τα χρώματα για τα αυγά τα έφτιαχναν από διάφορα φυτά. Το πρώτο αυγό που έβαφαν ήταν της Παναγιάς και το έβαζαν στο εικονοστάσι. Με αυτό σταύρωναν τα παιδιά από το κακό το μάτι.
Επιτάφιος
https://www.in.gr/
Η Μ. Παρασκευή είναι μέρα αργίας και νηστείας. Ημέρα πένθους. Πολλοί πίνουν ξίδι για την αγάπη του Χριστού. Κοντά στο μεσημέρι οι κοπέλες στολίζουν τον Επιτάφιο με λουλούδια που έχουν στείλει από τα σπίτια. Όλα τα ανοιξιάτικα λουλούδια: βιολέτες, τριαντάφυλλα, μενεξέδες. Φτιάχνουν στεφάνια και γιρλάντες, ενώ ψέλνουν το μοιρολόγι της Παναγιάς. Σ’ άλλα μέρη της χώρας μας στολίζουν τον Επιτάφιο το βράδυ της Μ. Πέμπτης μετά τα Δώδεκα Ευαγγέλια.
Η Ανάσταση
Ξημερώματα του Μ. Σαββάτου οι εκκλησίες στολίζονται με δαφνόφυλλα και ο ιερέας τα σκορπίζει μόλις πει ‘Ανάστα ο Θεός κρίναι την γην’. Μετά την εκκλησία η νοικοκυρά ζυμώνει την κουλούρα της Λαμπρής και ο άντρας αναλαμβάνει το σφάξιμο του αρνιού.
Το βράδυ του Μ. Σαββάτου λίγο πριν χτυπήσουν οι καμπάνες για την εκκλησία, οι πιστοί φορούν τα ολοκαίνουργα ρούχα τους, παίρνουν τις άσπρες λαμπάδες τους για να τις ανάψουν με το ΄Αγιο Φως και πηγαίνουν να παρακολουθήσουν την λειτουργία της Ανάστασης. Γυρίζοντας από την Ανάσταση σταυρώνουν με το Άγιο Φως το πάνω μέρος της εξώπορτας.
Το μεσημέρι της Κυριακής του Πάσχα γίνεται η Δεύτερη Ανάσταση, ‘η Αγάπη’. Για την αγάπη σταυρώθηκε ο Χριστός, γι’ αυτό και το Ευαγγέλιο διαβάζεται σε δώδεκα γλώσσες, συμβολίζοντας την ενότητα των εθνών. Μετά την Αγάπη, στον περίβολο του ναού, στήνεται χορός, με πρώτο- πρώτο τον παπά και μετά τους πιστούς κατά σειρά ηλικίας.
Πηγή: http://photodentro.edu.gr/photodentro/