Εκπαιδευτική επίσκεψη στον Ιερό Ναό του πολιούχου των Πατρών Αγίου Ανδρέα.
Στα πλαίσια του Προγράμματος Σπουδών στο μάθημα των Θρησκευτικών επιδιώκεται η διερεύνηση πτυχών και όψεων της τοπικής θρησκευτικής ιστορίας και παράδοσης, με στόχο τη γνώση, τη διαφύλαξη και την ανανέωση της τοπικής πολιτισμικής κληρονομιάς (Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων- Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, 2014). Έχοντας υπόψη τα παραπάνω αλλά και με αφορμή την μεγάλη εορτή του πολιούχου των Πατρών Αγίου Ανδρέα την 30η Νοεμβρίου οι τάξεις Ε’ και Στ’ Δημοτικού (Στ1 & Στ2) με υπεύθυνους εκπαιδευτικούς τον κ. Γιάννη Αλεξόπουλο, την κ. Ασημίνα Μπουχάγιερ και τον κ. Γιάννη Πιστικό είχαν τη μεγάλη τιμή να επισκεφτούν τον παλαιό Ιερό Ναό και νέο Ιερό ναό του Αγίου Ανδρέα στις 11 Νοεμβρίου 2024, ημέρα Δευτέρα. Εκεί οι μαθητές/τριες μας είχαν την ευκαιρία να προσκυνήσουν την Τίμια Κάρα του Αγίου Ανδρέα, τον Σταυρό του μαρτυρίου του, τον τάφο του Αγίου Ανδρέα και το αγίασμα στο κάτω μέρος του παλαιού ναού. Οι μαθητές/τριες ξεναγήθηκαν και στους δύο ναούς και μπόρεσαν να μάθουν σημαντικά γεγονότα από τον βίο του Αγίου αλλά και τα θαύματα του. Εντυπωσιάστηκαν από τα θαύματα του Αγίου στη βυζαντινή και νεότερη Ιστορία όπως την προστασία της Πόλης των Πατρών από την επίθεση των Σλάβων -λόγω εκ θαύματος παρέμβασης του Αγίου- αλλά και την διάσωση της Πόλης των Πατρών από ανατίναξη της κατά την περίοδο του Β’ Παγκόσμιου πολέμου από τους Γερμανούς. Ειδικότερα υπήρχαν μαρτυρίες ότι αποκαλύφθηκε ο Άγιος Ανδρέας σε έναν ψαρά και του υπέδειξε την εκρηκτική ύλη που είχαν κρύψει οι Γερμανοί. Τα δύο αυτά στιγμιότυπα έχουν αποτυπωθεί σε αγιογραφίες στο αριστερό κλίτος του Νέου Ιερού Ναού. Οι μαθητές/τριες μας είχαν την ευκαιρία στο τέλος της ξενάγησης να φάνε το κολατσιό τους στο πνευματικό κέντρο του Ιερού ναού λόγω βροχής.
Ευχαριστούμε θερμά τον ιεροδιάκονο Μάριο Παπανικολόπουλο και τον πατέρα Ιωάννη Τσεντούρο για την ευχάριστη και επιμορφωτική ξενάγηση αλλά και για την ευγενική παραχώρηση του πνευματικού κέντρου.
Λίγα λόγια για τον Ιερό Ναό του Αγίου Ανδρέα.
Ο Απόστολος Ανδρέας είναι πολιούχος της Πάτρας. Ο παλιός ναός του οικοδομήθηκε στο διάστημα 1836-1843 στη θέση όπου θεωρείται ότι μαρτύρησε. Δίπλα στον παλιό ναό είναι το πηγάδι του Αγίου Ανδρέα. Ο νέος ναός εγκαινιάστηκε τον Σεπτέμβριο του 1974 από τον τότε Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Σεραφείμ. Μπροστά και δεξιά του ναού, κοντά στο Άγιο Βήμα, βρίσκεται ο μαρμάρινος τάφος του Αποστόλου. Οι δύο ναοί του πολιούχου της Πάτρας, Αγίου Ανδρέα, αποτελούν πανελλήνιο και πανορθόδοξο προσκύνημα.
Στη θέση του παλαιού ναού προϋπήρχε πηγή της Δήμητρας, στην οποία λειτουργούσε και μαντείο μόνο για αρρώστους, όπως αναφέρει ο Παυσανίας. Η περιοχή της μαντικής πηγής ήταν ο τόπος όπου δίδασκε ο Απόστολος Ανδρέας. Σύμφωνα με την παράδοση, δίπλα σε αυτή την πηγή σταυρώθηκε. Ο Γρηγόριος Τουρώνης αναφέρει ότι από τον τάφο του Αποστόλου Ανδρέα έβγαινε «μάννα» με τη μορφή αλεύρου και λάδι με ευχάριστο άρωμα. Η ποσότητά τους αποκάλυπτε στους κατοίκους αν η συγκομιδή της χρονιάς θα ήταν καλή. Επισημαίνει μάλιστα ότι το λάδι έτρεχε μέχρι το μέσον της εκκλησίας, μια πρώιμη αναφορά στο μύρο.
Το 1461, όταν οι Οθωμανοί πέρασαν τον Ισθμό της Κορίνθου, ο Θωμάς Παλαιολόγος, νεότερος επιζών γιος του Βυζαντινού αυτοκράτορα Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγου και Δεσπότης του Μυστρά, έφυγε από την Πάτρα για να βρει καταφύγιο στην Ιταλία, παίρνοντας μαζί του αυτό που θεωρούνταν το κρανίο του Αγίου Ανδρέα. Το παρέδωσε στον Πάπα Πίο Β΄, ο οποίος το ενσωμάτωσε αρχικά σε έναν από τους τέσσερις κεντρικούς πυλώνες της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου στο Βατικανό και στη συνέχεια στην Πιέντσα. Τον Σεπτέμβριο του 1964, ο Πάπας Παύλος ΣΤ΄, ως χειρονομία καλής θέλησης προς την Ορθόδοξη Εκκλησία, διέταξε να επιστραφούν στην Πάτρα όλα τα λείψανα του Αγίου Ανδρέα που βρίσκονταν στην Πόλη του Βατικανού. Ο καρδινάλιος Αυγουστίνος Μπέα μαζί με πολλούς άλλους καρδιναλίους παρέδωσαν το κρανίο στον Μητροπολίτη Πατρών Κωνσταντίνο στις 24 Σεπτεμβρίου 1964. Ο σταυρός του Αγίου Ανδρέα φυγαδεύτηκε από την Ελλάδα κατά τη διάρκεια των Σταυροφοριών από τον Δούκα της Βουργουνδίας. Φυλάχθηκε στο Αββαείο του Αγίου Βίκτωρα στην Μασσαλία, έως ότου επέστρεψε στην Πάτρα στις 19 Ιανουαρίου 1980. Ο σταυρός του αποστόλου παραδόθηκε στον Μητροπολίτη Πατρών Νικόδημο από μια καθολική αντιπροσωπεία. Όλα τα λείψανα, που αποτελούνται από το μικρό δάχτυλο, το κρανίο (μέρος της κορυφής του κρανίου του Αγίου Ανδρέα) και ο σταυρός στον οποίο μαρτύρησε, φυλάσσονται στον ναό του Αγίου Ανδρέα στην Πάτρα σε ειδικό χώρο και εκτίθενται σε προσκύνηση κάθε 30 Νοεμβρίου, ημέρα της γιορτής του.