ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ ΘΑΛΑΣΣΑ ΜΙΑ ΚΛΕΙΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ-ΜΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΑΓΚΑΛΙΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ
Η ΘΑΛΑΣΣΑ ΠΟΥ ΕΝΩΝΕΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥΣ
Με αφορμή το βιβλίο που διαβάσαμε στο σχολείο μας, ¨Η Μεσόγειος είμαι εγώ και δεν είμαι πια εδώ”, γνωρίσαμε τη Μεσόγειο και από ποιες χώρες περιβάλλεται. Οι μικροί μας μαθητές ήρθαν σε επαφή με τους πολιτισμούς και τα πλάσματα που ζουν στη Μεσόγειο Θάλασσα. Δημιουργήσαμε μακέτα αναπαράστασης των ηρώων του βιβλίου μας , που διαβάσαμε. Μέσα από την μαιευτική μέθοδο προσπαθήσαμε να μάθουμε τι γνωρίζουν οι μαθητές σε γνωστικό επίπεδο από πριν, τι επιθυμούν να μάθουν και τι έμαθαν τελικά για το θέμα αυτό.
Με βάση την αφόρμηση αυτή παρατηρήσαμε πως η χώρα μας ήταν αρκετά σημαντική ήδη από τα αρχαία χρόνια στη περιοχή της Μεσογείου. Διαβάσαμε τους μύθους της Ευρώπης και του Μινώταυρου και του Θησέα. Μέσα από παιγνιώδεις δραστηριότητες και τη βιωματική-ανακαλυπτική μάθηση εξερευνήσαμε τον μινωικό λαβύρινθο με τουβλάκια είτε με το μίτο της Αριάδνης-νήμα ξεφεύγοντας από τον Μινώταυρο, με αυτοσχέδιο λαβύρινθο από γλωσσοπίεστρα, δραματοποιήσαμε το μύθο της Ευρώπης (ψυχοκινητικά), ζωγραφίσαμε αγγεία του μινωικού πολιτισμού, δημιουργήσαμε καραβάκια από χαρτί (χαρτοδιπλωτική) και πλαστελίνη και ταξίδεψαν στη Μεσόγειο θάλασσα είτε ψυχοκινητικά βιώσαμε το ταξίδι στη Μεσόγειο (παιχνίδι ρόλων-μουσικοκινητική εμψύχωση), είτε με το εκπαιδευτικό ρομποτάκι του σχολείου μας MouseBot προσπαθήσαμε να ξεφύγουμε από το θρυλικό Μινώταυρο. Έτσι, οι μαθητές μας ήρθαν σε επαφή με τις αρχές του προγραμματισμού, των χωρικών εννοιών και της επίλυσης προβλημάτων.
Με τα βαλιτσάκια των γνώσεων μας ανακαλύψαμε και γνωρίσαμε τα μνημεία και τα αξιοθέατα του τόπου μας, της Κρήτης μας. Δημιουργήσαμε κολλάζ, συλλέξαμε φωτογραφικό υλικό και ταξινομήσαμε τα πιο σημαντικά μνημεία και αξιοθέατα που βρίσκαμε ανά νομό, πάνω στους χάρτες της Κρήτης που φτιάξαμε μαζί με τα παιδιά.
Τέλος, οι μαθητές μας ήρθαν σε επαφή και με άλλες τεχνοτροπίες της εικαστικής τέχνης δημιουργώντας τη δική τους Ευρώπη από papier-mache, ενώ με γκοφρέ και φυσικά υλικά δημιούργησαν την Ευρώπη πάνω στον Ταύρο και τον χάρτη της Κρήτης μας με τους τέσσερις νομούς.
Σκοπός του προγράμματος είναι οι μαθητές/-τριες να αποκτήσουν θετική
στάση ως προς τα μνημεία, ως σημαντικά δημιουργήματα των ανθρώπων
διαφορετικής πολιτισμικής και ιστορικής προέλευσης, να αναγνωρίσουν τη
διαφορετική πολιτισμική έκφραση στον χρόνο μέσα από αυτά, να σέβονται την
πολιτισμική διαφορετικότητα, να νιώθουν προθυμία να τα επισκέπτονται, να
αναγνωρίζουν τους κινδύνους από τους οποίους απειλούνται και να δρουν θετικά
για τη διατήρησή τους στον χρόνο.
Τα μνημεία, ως ιστορικοί χώροι δομημένου περιβάλλοντος, προσδιορίζουν
τη δράση των ανθρώπων σε διαφορετικό χρόνο και τόπο και παράλληλα
συνδέονται και με το παρόν. Έτσι, τα παιδιά, μέσα από τα μνημεία έχουν τη
δυνατότητα να προσεγγίζουν την έννοια του ιστορικού χρόνου, συνδέοντας τα
στοιχεία της πολιτισμικής κληρονομιάς με τη ζωή των ανθρώπων που έζησαν στο
παρελθόν και μέσα από χρονικές συγκρίσεις, όπως «παλιά-τώρα» μπορούν να
αντιλαμβάνονται την έννοια της συνέχειας .
Επίσης, μέσα από τα μνημεία μπορούν να κατανοήσουν την επίδραση του φυσικού περιβάλλοντος σε κάθε πλευρά του πολιτισμού, συνδέοντάς τα τόσο με την έννοια της μεταβολής όσοκαι με την έννοια της διατήρησης, η οποία είναι σημαντική πτυχή της αειφορίας.
Μέσα από αυτή τη γνώση και την καλλιέργεια των κατάλληλων δεξιοτήτων και
στάσεων θα είναι σε θέση να δρουν θετικά σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο,
υιοθετώντας κατάλληλες συμπεριφορές, με γνώμονα τον σεβασμό στην πολιτισμική
κληρονομιά.
Ο σχεδιασμός και η ανάπτυξή των δραστηριοτήτων του προγράμματος
βασίστηκε σε στρατηγικές διδασκαλίας που αντιστοιχούν στον κοινωνικό
εποικοδομισμό και στις κοινωνικοπολιτισμικές θεωρίες μάθησης.
Εφαρμόζεται η καθοδηγούμενη ανακάλυψη, σύμφωνα με την οποία η γνώση οικοδομείται μέσα
από την εξαγωγή συμπερασμάτων, κανόνων και αρχών, ως αποτέλεσμα εμπειριών
για τη λύση ενός πραγματικού προβλήματος. Επίσης, εφαρμόζεται η συνεργατική
μάθηση, η οποία βασίζεται στις κοινωνικοπολιτισμικές θεωρίες μάθησης, σύμφωνα
με την οποία η μάθηση επιτυγχάνεται μέσα από την αλληλεπίδραση των
μαθητών/τριών με το κοινωνικό τους περιβάλλον (ομηλίκους, ενήλικες,
κοινωνικοπολιτισμικές συνθήκες).
Η μορφή της συνεργατικής μάθησης που προτείνεται μεθοδολογικά είναι η
πρακτική του παζλ, κατά την οποία το θέμα και το αντίστοιχο υλικό χωρίζεται σε
υποθέματα και κάθε ομάδα διερευνά ένα διαφορετικό κομμάτι. Όταν ολοκληρωθεί
η επεξεργασία, οι πληροφορίες, τα συμπεράσματα και οι γνώσεις κάθε ομάδας
συνθέτονται, προκύπτοντας, έτσι, η συνολική εικόνα του θέματος.
Ο ρόλος του/της εκπαιδευτικού είναι καθοδηγητικός, παρέχοντας
ενημέρωση στους/στις μαθητές/-τριες για τις πηγές πληροφόρησης,
υποστηρικτικός, βοηθώντας να ξεπεραστεί κάθε δυσκολία, ώστε να επιτευχθεί ο
σκοπός του έργου και συντονιστικός, ώστε οι ομάδες να εργάζονται επικεντρωμένες
στον στόχο τους. Τέλος,η διδακτική διαδικασία έχει μαθητοκεντρικό χαρακτήρα.