Χωρίς άμυνες και αντιστάσεις

«Αβυσσος η ψυχή του ανθρώπου», δηλώνει συγγενής του δολοφόνου της 33χρονης γυναίκας, η οποία πυροβολήθηκε εξ επαφής από τον 53χρονο σύζυγό της, γιατί, λέει, τη ζήλευε παθολογικά. Συνέβη πριν από λίγες ημέρες στο Ηράκλειο Κρήτης. Περίπου στα μέσα του μήνα, μια 27χρονη κοπέλα από περιοχή των Χανίων βρήκε το κουράγιο να ομολογήσει ότι ο πατέρας της ασελγούσε εις βάρος της εδώ και 15 χρόνια. Αυτές τις ημέρες εκδικάστηκε μια υπόθεση που συνέβη πριν από επτά χρόνια στον νομό Ηρακλείου και ουσιαστικά αθωώθηκε ο δράστης – πατέρας ο οποίος κακοποίησε σεξουαλικώς και βάναυσα τον 18χρονο φίλο της κόρης του επειδή δεν ενέκρινε τον δεσμό τους. Τον περασμένο Ιούλιο η Αμερικανίδα βιολόγος Σούζαν Ιτον δολοφονήθηκε στην Κρήτη, ο δράστης ομολόγησε.

Ενδεικτική η αναφορά των περιστατικών· δεν χρειάζεται να έχει κανείς αρχείο ή σπουδαία μνήμη για να ανακαλέσει και άλλες εγκληματικές ενέργειες με κρητική σφραγίδα (βλ. υπόθεση Βαγγέλη Γιακουμάκη). Οχι ότι παρόμοιες πράξεις δεν συμβαίνουν και σε άλλα μέρη της χώρας, όμως οφείλουμε να παραδεχθούμε ότι στη Μεγαλόνησο υπάρχει ανησυχητική συσσώρευση. Είναι πολλοί όσοι αντιλαμβάνονται ότι οι εγκληματικές ενέργειες και οι αξιόποινες πράξεις που έρχονται στην επιφάνεια δεν είναι καινούργιο φαινόμενο, επωάζεται χρόνια, η βία και η παραβατικότητα συγκαλύπτονται από την τοπική κοινωνία, την εξουσία και, ευρύτερα, την πολιτική εξουσία.

Υπενθυμίζουμε ότι με γενναιότητα η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κρήτης Αγγέλα Καστρινάκη είχε αναφερθεί δημόσια, τον περασμένο Ιούλιο, στο γεγονός: «Οφείλουμε να διερευνήσουμε όλες τις δικές μας συμπεριφορές (…) στον τρόπο που αντιδρούμε απέναντι στην ανομία, στην οπλοχρησία, στη βία εν γένει και στην έμφυλη βία, στη βία κατά των γυναικών, ειδικότερα».

Οι μέρες είναι εορταστικές και κανείς δεν θέλει να σκέφτεται τα δυσάρεστα. Ομως η νοσηρότητα και η παθογένεια δεν κάνουν διαλείμματα, δεν έχουν αργίες, «δουλεύουν» αδιάκοπα, ανατρέφουν κυρίως θύματα και θύτες, εκδηλώνονται πάντα επιθετικά και μολυσματικά. Χρειάζεται να οχυρωθεί η κοινωνία, αποκτώντας άμυνες και αντιστάσεις. Το πρώτο βήμα είναι η αποκάλυψη και δημόσια έκθεση του προβλήματος. Υστερα, η πολιτεία και η Δικαιοσύνη οφείλουν να αναλάβουν τον ρόλο και την ευθύνη που τους αναλογεί. Με συγκαλύψεις, υψηλές παρεμβάσεις και προστασίες, ερμηνείες όπως «τι να κάνουμε συμβαίνουν αυτά», «άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου», προετοιμάζεται το επόμενο έγκλημα. Κοινή συναινέσει.

Μαρία Κατσουνάκη, ΠΟΛΙΤΙΚΗ 28.12.2019 : 21:06

Διαίρεση της ιστορίας της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας

Η περισσότερο αποδεκτή διαίρεση από αυτές που μέχρι σήμερα έχουν προταθεί, είναι η ακόλουθη:

Α’ Περίοδος: 10ος αι. – 1453

  • Πρώτη φάση: 10ος αι. – 1204 (κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους)
  • Δεύτερη φάση: 1204 – 1453 (κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους)

Β’ Περίοδος: 1453 – 1669 (κατάληψη της Κρήτης από τους Τούρκους) Συνέχεια →

Αφηγηματικές τεχνικές – αφηγηματικοί τρόποι

Α. Οι λειτουργίες του αφηγητή: 0 αφηγητής μπορεί να είναι πρόσωπο της αφήγησης, με πρωταγωνιστικό ή δευτερεύοντα ρόλο, ή μπορεί να είναι αμέτοχος στα γεγονότα.

  • Αν συμμετέχει στην ιστορία (είτε ως βασικός ήρωας είτε ως απλός παρατηρητής ή αυτόπτης μάρτυρας), τον ονομάζουμε «ομοδιηγητικό αφηγητή». Σ’ αυτή την περίπτωση ο αφηγητής αφηγείται σε πρώτο ρηματικό πρόσωπο (πρωτοπρόσωπη αφήγηση).
  • Αν ο αφηγητής δεν συμμετέχει καθόλου στην ιστορία που διηγείται ονομάζεται «ετεροδιηγητικός αφηγητής». Στην περίπτωση αυτή ο συγγραφέας αναθέτει την αφήγηση σε πρόσωπο ξένο προς την ιστορία, την οποία παρουσιάζει σε τρίτο πρόσωπο (τριτοπρόσωπη αφήγηση). Ονομάζεται, ιδιαίτερα, «παντογνώστης αφηγητής» (ή «αφηγητής-Θεός») αυτός που βρίσκεται παντού και πάντοτε και γνωρίζει τα πάντα, ακόμα και τις πιο απόκρυφες σκέψεις των προσώπων της αφήγησης.

Συνέχεια →

Λογοτεχνικά κείμενα για τον καταναλωτισμό

ΚΕΙΜΕΝΟ 1: Γεννήθηκα για να ’χω τόσα

ΓΥΜΝΟΣ, ΙΟΥΛΙΟ ΜΗΝΑ, το καταμεσήμερο. Σ’ ένα στενό κρεβάτι, ανάμεσα σε δυο σεντόνια χοντρά, ντρίλινα, με το μάγουλο πάνω στο μπράτσο μου που το γλείφω και γεύομαι την αρμύρα του.

Κοιτάζω τον ασβέστη αντίκρυ στον τοίχο της μικρής μου κάμαρας. Λίγο πιο ψηλά το ταβάνι με τα δοκάρια. Πιο χαμηλά την κασέλα όπου έχω αποθέσει όλα μου τα υπάρχοντα: δυο παντελόνια, τέσσερα πουκάμισα, κάτι ασπρόρουχα. Δίπλα, η καρέκλα με την πελώρια ψάθα. Χάμου, στ’ άσπρα και μαύρα πλακάκια, τα δυο μου σάνταλα. Έχω στο πλάι μου κι ένα βιβλίο.
Γεννήθηκα για να ’χω τόσα. Δεν μου λέει τίποτε να παραδοξολογώ. Από το ελάχιστο φτάνεις πιο σύντομα οπουδήποτε. Μόνο που ’ναι πιο δύσκολο. Κι από το κορίτσι που αγαπάς επίσης φτάνεις, αλλά θέλει να ξέρεις να τ’ αγγίξεις οπόταν η φύση σού υπακούει. Κι από τη φύση — αλλά θέλει να ξέρεις να της αφαιρέσεις την αγκίδα της.

Οδυσσέας Ελύτης Από τη συλλογή του «Ο μικρός Ναυτίλος» Συνέχεια →

Καταναλωτισμός ή Αειφορία;

Ο καταναλωτισμός δεν είναι απλά ο τρόπος ζωής κάποιων κακομαθημένων ή εύπορων ατόμων και κοινωνικών ομάδων που «καταναλώνουν άρα υπάρχουν». Ούτε είναι μόνο η βασική παράμετρος του κεφαλαιοκρατικού συστήματος. Με την υλιστική νοοτροπία, τα εμπορεύματα μετατρέπονται σε αντικείμενα λατρείας και στη συνέχεια η δύναμη αυτών των αντικείμενων μεταφέρεται στον καταναλωτή-κάτοχό τους. Έτσι, μέσω της διαδικασίας αυτής ο καταναλωτισμός επιδιώκει τη συνεχή ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων. Ο καταναλωτισμός είναι ουσιαστικά το σημερινό καθολικό πολιτισμικό πρότυπο της ανθρωπότητας, συμπεραίνει το Ινστιτούτο Worldwatch στην έκθεση «Κατάσταση του Κόσμου 2010. Ο Πολιτισμός μας σε Μετάβαση: Από τον Καταναλωτισμό στην Αειφορία». Εκεί ορίζεται ο καταναλωτισμός ως ένας πολιτισμικός προσανατολισμός που οδηγεί τους ανθρώπους να βρίσκουν νόημα, ευχαρίστηση και καταξίωση κυρίως μέσα από όσα αυτοί καταναλώνουν. Κι αυτό συμβαίνει για να ικανοποιούν ανάγκες κατά κανόνα τεχνητές. Συνέχεια →

Ρατσισμός

Ο ρατσισμός δεν είναι ένας και ενιαίος. Υπάρχουν, όμως, ορισμένα χαρακτηριστικά κοινά σε όλους τους ρατσισμούς. Έτσι, κάθε ρατσισμός στηρίζεται σε αρνητικά στερεότυπα, δηλαδή σε προκαταλήψεις για τις άλλες, τις ξένες φυλές. Ο ρατσιστής γνωρίζει ότι υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στους πολιτισμούς και στις επιμέρους κοινωνικές ομάδες. Όμως, τις διαφορές αυτές τις απολυτοποιεί, τις θεωρεί αναλλοίωτες και αιώνιες, ενώ τη δική του φυλή τη θεωρεί ανώτερη από όλες τις άλλες. Επιπλέον, θεωρεί ότι τα χαρακτηριστικά μιας ορισμένης ομάδας είναι ομοιογενή για όλα τα μέλη της. Δεν αναγνωρίζει δηλαδή ότι υπάρχουν διαφοροποιήσεις ανάμεσα στα μέλη ακόμα και της δικής του ομάδας-φυλής. Πρόκειται βεβαίως για πίστη και όχι για γνώση. Συνέχεια →

Πόσοι φίλοι χωρούν στη ζωή μας;

Από τότε που άρχισαν να λειτουργούν τα ταχυδρομεία, τίποτα δεν έχει επηρεάσει τόσο ανατρεπτικά τον τρόπο που σχετιζόμαστε μεταξύ μας όσο το Facebook. Η επανάσταση αυτή όμως δεν έχει ακριβώς τον χαρακτήρα που ισχυρίζονται ορισμένοι.

Τα σάιτ αυτά μπορεί να μας έχουν επιτρέψει να συσσωρεύσουμε εκατοντάδες «φίλους», αλλά δεν έχουν ακόμα επινοήσει έναν τρόπο να ξεπεράσουν τα εμπόδια που θέτει η ίδια η φύση των σχέσεων. Ο κύκλος των πραγματικών φίλων μας παραμένει πεισματικά μικρός, περιορισμένος όχι μόνο από την τεχνολογία αλλά από την ανθρώπινη φύση. Εκείνο που καταφέρνει το Facebook, ωστόσο, είναι να μας προσφέρει έναν τρόπο να διατηρήσουμε αυτόν τον κύκλο μέσα σ’ έναν κατακερματισμένο, δυναμικό κόσμο. Συνέχεια →

ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ ΜΕ ΘΕΜΑ ΤΟ “ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ”

 

Ι. Θετικές επιδράσεις:

  1. Προσφέρει εύκολη και γρήγορη πρόσβαση σε έναν τεράστιο όγκο πληροφοριών
  • Επιτρέπει την ταχύτατη αναζήτηση μεγάλης κλίμακας πληροφοριών σε ψηφιοποιημένες βάσεις δεδομένων που ανήκουν σε βιβλιοθήκες, υπηρεσίες, επιστημονικά και ερευνητικά ιδρύματα κ.α.
  • Εξασφαλίζει δυνατότητες αυτομόρφωσης με την εξ αποστάσεως εκπαίδευση
  • Συμβάλλει στον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση της εκπαίδευσης με άπειρες και εντυπωσιακές εφαρμογές που καθιστούν τη μάθηση ευχάριστη και αποδοτική διαδικασία, όπως γίνεται με την εικονική ξενάγηση σε μουσεία, τις διαδικτυακές εγκυκλοπαίδειες κ. α.
  • Προσφέρει πληροφόρηση και ενημέρωση για θέματα της επικαιρότητας από ιστοσελίδες περιοδικών, εφημερίδων κ.α.
  • Χρησιμοποιείται πλέον ευρέως στην επιστήμη και στην τεχνολογία, για παράδειγμα σε προγράμματα τηλεϊατρικής, στις τηλεπικοινωνίες, στη χρήση των δορυφόρων ή των κινητών τηλεφώνων κ.α.

Συνέχεια →