Η χελιδόνα

Με αφορμή την πρώτη ημέρα του Μάρτη και τον ερχομό της Άνοιξης αναφερόμαστε στο έθιμο της Χελιδόνας, όπως πραγματοποιούνταν σε διάφορες περιοχές του Νομού Σερρών. Τα παιδιά κρατώντας ένα ξύλινο ομοίωμα χελιδονιού, που το στριφογύριζαν, καθώς ήταν στερεωμένο σε ειδική ξύλινη κατασκευή, τραγουδούσαν από σπίτι σε σπίτι τη “Χελιδόνα”, ένα τραγούδι για τον ερχομό της Άνοιξης. Τα παιδιά φορούσαν τον “Μάρτη” στους σπιτονοικοκύρηδες και εκείνοι συνήθως τους έδιναν αυγά.
Ο “Μάρτης” είναι ένα βραχιόλι με ασπροκόκκινη κλωστή, που φοράμε στα χέρια μας, για να προφυλαχτούμε από τον ήλιο που θα λάμπει περισσότερο από δω και στο εξής. Σύμφωνα με την παράδοση θα τον βγάλουμε από το χέρι μας μόλις δούμε πελαργό ή χελιδόνι και θα τον κρεμάσουμε στο κλαδί ενός δέντρου. Ο πελαργός θα τον πάρει και τότε θα φέρει σε κάθε παιδί δώρο ένα ζευγάρι παπούτσια για το Πάσχα.

Ακολουθεί η “Χελιδόνα”, όπως τραγουδιέται στην Κάτω Καμήλα Σερρών.

Χελιδόνα έρχεται
απ’ τη μαύρη θάλασσα
θάλασσα επέρασε
έκατσε και λάλησε.
Λάλησε τα γράμματα
γράμματα ελληνικά
που μαθαίνουν τα παιδιά,
τα παιδιά στο δάσκαλο.
Δάσκαλος μας έστειλε
να μας δώστε 5 αβγά
και αν δεν έχετε 5 αβγά
παίρνουμε την κλωσαριά.
Να γεννά και να κλωσά
και να σέρνει τα πουλιά.
Μάρτης μας ήρθε
καλώς μας ήρθε
τα λουλούδια άνθισαν
τόπος μυρίζει
έξω υγεία και χαρά
και μεθαύριο Πασχαλιά
με τα κόκκινα τ’ αβγά.

Με επιπλέον προσέγγιση του θέματος μπορείτε να δείτε στη δημοσίευση “Προσεγγίζοντας το έργο του Δημήτρη Μυταρά “Χελιδόνια”.