Από τη συλλογή της Βιβλιοθήκης Λιβαδειάς
ΑΛΕΞΙΟΥ ΠΙΡΟΝ: ΤΟ ΑΝΤΡΟ ΤΟΥ ΤΡΟΦΩΝΙΟΥ. OPERA-COMIQUE. ΜΟΝΟΠΡΑΚΤΟ (1722) – Μετάφρασις εκ του Γαλλικού υπό Σπυρίδωνος Νικ. Φλώρου
Έκδ. 2010 – ISBN 978-960-91641-5

 Δυο λόγια για το έργο [Από την Εισαγωγή]


Το Άντρο του Τροφωνίου, είναι ένα μονόπρακτο θεατρικόν έργο, σε πεζό λόγο, ανάμεικτο με στίχους, με βωντβίλ και με ντιβερτισμάν, δηλαδή, ένα υποδειγματικό έργο της Όπερά Κομίκ, που παρεμβάλλει ιταλικές λέξεις και φράσεις, ώστε, να διατηρεί την πανηγυριώτικη μορφή του, ως συνεχεία της ιταλικής παραδόσεως.
Σύμφωνα με την υπόθεσι του έργου, στο Το Άντρο του Τροφωνίου  είχαν εγκατασταθεί λησταί και λήστευαν όσους μετέβαιναν στο μαντείο, για να λάβουν χρησμό.
() Αγριππίνος, πλούσιος μισθωτής φόρων, ηλικίας εβδομήντα  πέντε ετών, συνοδευόμενος από τον υπηρέτη του, τον Πιερόττο,  έρχεται στο μαντείο να ρωτήσει για δύο προσωπικές του
υποθέσεις. Θέλει νά μάθει αν θα νυμφευθεί την υπηρέτρια του, τη
Μαρινέττα, με την οποίαν είναι τρελά ερωτευμένος και αν θα επανεύρει τις πέντε χιλιάδες πιστόλες, που του είχε κλέψει ο ταμίας του, ο Αρλεκίνος. Ήδη, στην περιοχή του μαντείου, έχει φθάσει ο .Αρλεκίνος, συνοδευόμενος από τον φίλο του, τον Σκαραμούς. Μεταφέρει τα κλοπιμαία και προσπαθεί να κρυφτεί στο άλσος του Τροφωνίου, για να αποφύγει την σύλληψι, αλλά πέ­φτει, ο ίδιος, θύμα κλοπής, εκ μέρους των ληστών του Άντρου.. Εν συνεχεία, οι λησταί, διαπιστώνοντας ότι ο Αρλεκίνος: και ο Σκαραμούς είναι απατεώνες ολκής, τους εντάσσουν στη συμμο­ρία τους. Τότε, εμφανίζεται στο μαντείο και ή Μαρινέττα. με τη φίλη της, την Ολιβέττα. Πάνω σ’ αυτό το υπόστρωμα, η ιδιοφυΐα του Πιρόν, πλέκει ένα διασκεδαστικό έργο, με έξυπνα και απρόοπτα στιγμιότυπα, εκπληκτικά σε σύλληψι.

Το έργο ασχολείται με το περιώνυμο μαντείο του Τροφωνίου και με την κάθοδο, εντός του άντρου, όπως αύτη περιγράφεται από τον Παυσανία. Ή κεντρική ιδέα θεμελιώνεται σε μια αρχαία παράδοσι, που ήθελε τους επισκεπτόμενους το μαντείο του Τροφωνίου, να χάνουν το γέλιο τους, εφ” ορού ζωής.   Βάσει αυ­τής της δοξασίας, δ συγγραφέας δράττεται της ευκαιρίας και στοχάζεται για πολλές περιπτώσεις, που διώχνουν το γέλιο, χωρίς νά είναι απαραίτητη ή κάθοδος στο  Άντρο του Τροφωνίου. Έτσι, αναφέρει: α) την πείνα και τη δίψα. που αφαιρούν από τον άνθρωπο κάθε όρεξι για γέλιο β) τη ληστεία, που προξενεί κατάθλιψι στο θύμα της γ) τη σοβαροφάνεια του καθωσπρεπισμού, πού εξοβελίζει το γέλιο. Ακόμη, χαριτολογεί, εξομοιώνοντας με κάθοδο στο Άντρο:  τον γάμο, την μη ανταποκρισι του Κοινού στή θεατρική παραστασι και την πττώσι των εισπράξεων του θεατρικού ταμείου. Ως ίαμα,, θεωρεί την παρωδία, που μετατρέπει «τα δάκρυα, σε ξεσπάσματα γέλιου».