Μαγνητίζει τα παιδιά η εικονική βία

Ο Βρετανός φωτογράφος Ρόμπι Κούπερ μελετά τα πρόσωπα εφήβων την ώρα που παίζουν videogames. Τι υποδηλώνουν οι εκφράσεις απίστευτης αφοσίωσης.

Kοινωνιολογική έρευνα ή πρότζεκτ τέχνης; Και τα δύο, απαντά ο Βρετανός φωτογράφος Ρόμπι Κούπερ, εμπνευστής της «Immersion» («Βύθισης»), μιας νέας μεθόδου που επιχειρεί να εξερευνήσει τη σχέση παιδιών και εικονικής βίας. Μαζί με την ομάδα των εξίσου ικανών συνεργατών του, αιχμαλώτισαν σε φωτογραφίες και βίντεο τα πρόσωπα μικρών, αλλά και εφήβων, την ώρα που παίζουν πολεμικά και κάθε είδους άγρια παιχνίδια (online ή videogames). Οι εκφράσεις τους πραγματικά εντυπωσιακές! «Η ουτοπία έχει ενδιαφέρον», λέει ο ίδιος και μάλλον έχει δίκιο, καθώς η δράση ανηλίκων και ενηλίκων στους εικονικούς διαδικτυακούς τόπους έχει αποδείξει ότι το εξωπραγματικό μαγνητίζει την ανθρώπινη φύση?

Σε μια εποχή που η παιδική εγκληματικότητα προβληματίζει διεθνώς, ο 39χρονος φωτορεπόρτερ Ρόμπι Κούπερ (που ζει στη Νέα Υόρκη) υλοποιεί ένα φιλόδοξο, αόριστης διάρκειας project, χρησιμοποιώντας βιντεοκάμερα υψηλής ευκρίνειας και την πρωτοπόρο τεχνική του Αμερικανού δημιουργού ντοκιμαντέρ Ερολ Μόρις. Μαζί με τον κάμεραμαν Αντριου Γουίγκινς και τον οργανωτικό εγκέφαλο του εγχειρήματος Τσάρλι Σμιθ, συντόνισαν την οθόνη του παιχνιδιού με το φακό της κάμερας. Κατάφεραν έτσι να παγιδεύσουν εκπληκτικά ενσταντανέ αμηχανίας, αγωνίας, έντασης, φόβου ή ταραχής, έκστασης, ενθουσιασμού και γενικά μιας απίστευτης αφοσίωσης που διαγράφεται στα παιδικά πρόσωπα, καθώς συμμετέχουν σε διαδραστικά βίαια παιχνίδια (Halo 3, Call of Duty, GTA 4, Tekken, Star Wars Battlefront), εξοντώνοντας φανταστικούς εχθρούς ή ενώ παρακολουθούν ανάλογες ταινίες.

Στο πλαίσιο της παρούσας έρευνας, ο ανήσυχος φωτογράφος συγκέντρωσε υλικό από σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην Αμερική και, πρόσφατα, στη Βρετανία και διαπίστωσε ότι τα παιδιά που είναι πιο εκδηλωτικά στην τάξη, σύμφωνα με τους καθηγητές τους, είναι επίσης και τα πιο εκφραστικά μπροστά στις οθόνες. Οσο για τους πιο? πωρωμένους ανήλικους παίκτες, παραμένουν εντελώς ανέκφραστοι! Ο Κούπερ συνεργάζεται, επίσης, με ψυχολόγο και κοινωνιολόγο, προκειμένου να ερμηνεύσει τις διαφορετικές αντιδράσεις των παιδιών στις επί της οθόνης πολεμικές συρράξεις. Ταυτόχρονα, λαμβάνει υπόψη το κωδικό σύστημα δράσης (έκφρασης) προσώπου (Facial Action Coding System), που ανέπτυξε στη δεκαετία του ?70 ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός ψυχολόγος Πολ Εκμαν. Ενα σύστημα που θεωρείται πιο αξιόπιστο ακόμη και από τη σύγχρονη τεχνολογία σκαναρίσματος του εγκεφάλου και χρησιμοποιείται από τη CIA! «Πιθανόν υπάρχει σχέση μεταξύ βίαιων παιχνιδιών και κοινωνικής επιθετικότητας, σχολικής βίας και αποκλεισμού, αλλά είναι δύσκολο να πει κανείς κατά πόσο το βίαιο παιχνίδι είναι η σημαντικότερη αιτία?», επισημαίνει ο Ρόμπι Κούπερ, που ετοιμάζει στα μέσα του χρόνου την πρώτη του έκθεση με τις πρωτοφανείς εικόνες ή δεδομένα ? όπως ο ίδιος αποκαλεί την αποτύπωση στιγμών «ακραίων αισθημάτων»?

ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΑΡΙΑ