ΙΣΛΑΜ: Υποταγή στο θέλημα του θεού.
ΙΔΡΥΤΗΣ: ΜΩΑΜΕΘ: ο προφήτης των Αράβων
Γεννήθηκε το 570 μ.Χ. Σε νεαρή ηλικία παντρεύτηκε την πλούσια χήρα Χαντζίτζα. Σε ταξίδια του γνώρισε τον χριστιανισμό και τον ιουδαϊσμό και ο ίδιος ήταν αγράμματος. Σε ηλικία 40 ετών κλήθηκε από το θεό (μέσω του αρχαγγέλου Γαβριήλ ) στο προφητικό αξίωμα. Το κήρυγμά του δεν έγινε δεκτό στη Μέκκα και αναγκάστηκε να μεταναστεύσει στη Μεδίνα. Η μετάβαση από τη Μέκκα στη Μεδίνα (622 μ.Χ.) ονομάζεται Εγίρα και είναι η αφετηρία του μουσουλμανικού ημερολογίου. Το 630 μ.Χ. καταλαμβάνει τη Μέκκα. Το 632 μ.Χ. απεβίωσε.
ΙΕΡΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: ΤΟ ΚΟΡΑΝΙΟ:
- Περιέχει το λόγο του ίδιου του θεού (= απαγγελία), όπως αποκαλύφθηκε από τον
αρχάγγελο Γαβριήλ στον ίδιο τον Μωάμεθ.
- Έχει τη θέση της απόλυτης αυθεντίας.
- Το περιεχόμενό του θεωρείται θείο και αλάθητο.
- Είναι χωρισμένο σε 114 κεφάλαια που ονομάζονται «σούρες», δηλαδή αποκαλύψεις
ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΕΣ:
- Ο θεός είναι ένας, ο Αλλάχ, και ο Μωάμεθ είναι ο προφήτης του. Άλλοι προφήτες ήταν ο Νώε, ο Μωυσής, ο Αβραάμ, ο Χριστός.
- Οι Άγγελοι είναι δημιουργήματα του θεού Αλλάχ. Έργο τους είναι να εκτελούν τις εντολές του. Ο Ιμπλίς (διάβολος) εξέπεσε.
- Η ζωή και οι πράξεις των ανθρώπων προκαθορίζονται από τη βούληση του Αλλάχ και αυτό ονομάζεται κισμέτ.
- Η ανταμοιβή συνίσταται σε μία παραδείσια ζωή με πολλές απολαύσεις, ενώ η καταδίκη συνίσταται σε φρικτά βασανιστήρια στην κόλαση.
ΟΙ ΠΕΝΤΕ ΣΤΥΛΟΙ ΤΟΥ ΙΣΛΑΜ: Δηλαδή τα θρησκευτικά καθήκοντα κάθε πιστού μουσουλμάνου:
- Η ομολογία πίστεως: «Δεν υπάρχει άλλο θεός παρά μόνο ο Αλλάχ και ο Μωάμεθ είναι ο προφήτης του».
- Η προσευχή (πέντε φορές την ημέρα).
- Η ελεημοσύνη στους φτωχούς.
- Η νηστεία (κατά τη διάρκεια του μήνα Ραμαντάν (Ραμαζανιού) όπου απαγορεύεται το φαγητό και το ποτό καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.
- Η ιερή αποδημία ή προσκύνημα στο ιερό μνημείο της Μέκκας (Χατζ), έστω μία φορά στη ζωή κάθε πιστού.
ΛΑΤΡΕΙΑ: ΤΖΑΜΙ/ΤΕΜΕΝΟΣ:
Τόπος λατρείας των Μουσουλμάνων: Τζαμί Ημέρα λατρείας: η Παρασκευή.
Δεν υπάρχουν αγιογραφίες, εικόνες ή αγάλματα. Το ισλάμ είναι ανεικονική θρησκεία. Μέσα στο τζαμί υπάρχει το μιχράμπ, μία εσοχή στον τοίχο που δείχνει την κατεύθυνση της Μέκκας και οι πιστοί στρέφονται προς τα εκεί. Επίσης ο άμβωνας, σημείο όπου στέκεται ο Ιμάμης (αρχηγός της μουσουλμανικής κοινότητας των πιστών). Οι πιστοί πριν εισέλθουν στο τζαμί οφείλουν να βγάλουν τα υποδήματα και να πλύνουν το πρόσωπο, τα χέρια και τα πόδια τους στην κρήνη που βρίσκεται έξω από κάθε τζαμί.Τέλος ο μιναρές αποτελεί χαρακτηριστικό κάθε τζαμιού, καθώς από εκεί ο μουεζίνης καλούσε για προσευχή (αντάν) τους πιστούς.
ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΙΣΛΑΜ: ΣΟΥΦΙΣΜΟΣ-ΔΕΡΒΙΣΙΔΕΣ:
Σουφισμός: Δέχθηκε επιδράσεις από τα κινήματα ασκητισμού, κυρίως χριστιανικού, καθώς και των νεοπλατωνικών ιδεών. Στόχος: η εκμηδένιση του εγώ και η ένωση με το Θεό.
Δερβίσιδες: Ο εκστατικός, τελετουργικός, περιστροφικός χορός των Δερβίσιδων ασκεί ακαταμάχητη γοητεία λόγω της μυσταγωγικής πρακτικής του. Μέσω του στροβιλισμού αδειάζει κανείς μέσα του και αποκτά πλήρη συνείδηση και έτσι ενώνεται με το θεό.
Ντίρκ: η τεχνική ένωσης με το θεό( διαλογισμός πάνω στο όνομα του θεού, στροβιλισμός των δερβίσιδων γύρω από τον εαυτό τους με τη συνοδεία μουσικής).
ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΔΙΑΔΟΧΗΣ ΤΟΥ ΜΩΑΜΕΘ: ΣΙΙΤΕΣ & ΣΟΥΝΙΤΕΣ:
Μετά τη δολοφονία του 3ου Χαλίφη Οθμάν και τη διαδοχή του από τον Αλή προκύπτει διάσπαση στο Ισλάμ: Α. Σουνίτες (Άραβες, Τούρκοι) Β. Σιίτες (Πέρσες, Ιρακινοί, Πακιστανοί)
ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΜΟΡΦΕΣ:
Ανανεωτικό Ισλάμ: η θρησκεία έχει ισχυρή παρουσία αλλά δεν καθορίζει όλες τις πλευρές της ζωής
Συντηρητικό Ισλάμ: κίνημα ανάκτησης κυριαρχίας του Ισλάμ (Ιράν)
Φονταμενταλιστές