ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑ: ΜΙΚΡΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ: ΣΕΝΤΟΥΚΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ
Πηγή: Ιστοσελίδες: www.philanagnosia.gr και www.mikrosanagnostis.gr
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΙΚΑΣΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ
Οι δραστηριότητες προτείνονται από εμάς ή και από τα παιδιά. Μπορεί να είναι κάθε φορά μία, δύο ή περισσότερες ανάλογα με το κείμενο, τη διάθεση, το χρόνο κλπ. Εννοείται ότι πριν από κάθε δράση απαιτείται συζήτηση με τα παιδιά. Επίσης καλό είναι κατά την ανάθεση των δραστηριοτήτων να υπάρχουν εναλλαγές (ανά ένα παιδί, ανά δύο, ανά ομάδες ή όλη η τάξη). Σημειώνουμε ότι μετά την ολοκλήρωση των δραστηριοτήτων είναι απαραίτητο να γίνεται παρουσίαση των έργων από τα ίδια τα παιδιά.
Τα παιδιά ζωγραφίζουν
Δραστηριότητες ζωγραφικής, έκφρασης συναισθημάτων
– Ζωγραφίζουν τα μέρη που διαδραματίζεται η ιστορία (ένα τοπίο: π.χ. δάσος, θάλασσα, εξοχή, αγρόκτημα, πόλη κλπ.)
– Ζωγραφίζουν τους ήρωες σε κάποιες στιγμές της δράσης τους.
– Ζωγραφίζουν τον πρωταγωνιστή να «συνομιλεί» με κάποιον ήρωα
– Ζωγραφίζουν τον εαυτό τους ή τους φίλους τους σε κάποια στιγμή της πλοκής παρέα με κάποιους ήρωες της ιστορίας
– Ζωγραφίζουν τον ήρωα μιας άλλης ιστορίας να «συνομιλεί» με κάποιον ήρωα της ιστορίας που διαβάσαμε ή αφηγηθήκαμε.
– Προτείνουμε στα παιδιά να διαλέξουν τις στιγμές της ιστορίας με τη μεγαλύτερη αγωνία ή τις πιο αστείες και να τις ζωγραφίσουν.
– Προτείνουμε στα παιδιά να φανταστούν το σπίτι, τον προσωπικό χώρο του κεντρικού ή κάποιου άλλου χαρακτηριστικού ήρωα του βιβλίου. Στη συνέχεια σκέφτονται τι θα ήθελαν να κάνουν μαζί του αν τους καλούσε στο σπίτι / στη φωλιά του. Ζωγραφίζουν και παρουσιάζουν αυτή τη σκηνή.
– Χωρίζουμε τα παιδιά σε μικρές ομάδες για να ζωγραφίσουν διαφορετικά επεισόδια της ιστορίας. Όταν τελειώσουν περιγράφουν το έργο τους και σχολιάζουν τις διαφορετικές επιλογές. Στο τέλος τοποθετούν τις ζωγραφιές τους στη σωστή σειρά.
– Συζητάμε με τα παιδιά για την εικονογράφηση: «αν είχε κι άλλο χώρο ο ζωγράφος του βιβλίου τι άλλο θα μπορούσε να δημιουργήσει;» Στη συνέχεια τα παιδιά ζωγραφίζουν/προεκτείνουν τις εικόνες. Μπορούμε δε να φωτοτυπήσουμε τις εικόνες από το βιβλίο, να τις κολλήσουμε σε ένα χαρτί Α3 έτσι ώστε τα παιδιά να συνεχίσουν την εικονογράφηση.
-Λέμε στα παιδιά να σχεδιάσουν ένα συγκεκριμένο ήρωα της ιστορίας που έχουμε αφηγηθεί ή διαβάσει και να γεμίσουν το περίγραμμά του με το χρώμα της αρεσκείας τους (τεχνική pop-art). Ύστερα βάζουμε τις ζωγραφιές στον τοίχο και συζητάμε για την επιλογή τους. Έτσι μέσω της έκφρασης του συναισθήματος κάθε παιδιού για τον ήρωα, έμμεσα και αβίαστα μπορούμε να συζητήσουμε με τα παιδιά για τους χαρακτήρες των ηρώων.
– Μπορούμε να κοιτάξουμε μαζί με τα παιδιά προσεχτικά την εικονογράφηση του βιβλίου και να συζητήσουμε γι’ αυτήν. Αποτελεί πιστή αναπαράσταση της ιστορίας; (illustrated book) Αναπαριστά περισσότερα ή λιγότερα στοιχεία της; Προσθέτει ή ανατρέπει την ιστορία; (picture book) Στη συνέχεια προτρέπουμε τα παιδιά να δημιουργήσουν τη δική τους εικονογράφηση για άλλα σημεία που δεν τα έχει χρησιμοποιήσει ο εικονογράφος.
– Παρατηρούμε μαζί με τα παιδιά προσεχτικά την εικονογράφηση διαφορετικών βιβλίων και προσπαθούμε να αναγνωρίσουμε με τι υλικά έχουν γίνει (πχ. ξυλομπογιές, νερομπογιές, κηρομπογιές, στον ηλεκτρονικό υπολογιστή, με κολάζ κτλ.) Διαλέγουμε ένα βιβλίο που αρέσει πολύ στα παιδιά, αποφασίζουμε και επιχειρούμε να το εικονογραφήσουμε με μια άλλη τεχνική (π.χ. με δαχτυλομπογιές, κολάζ με τρισδιάστατα αντικείμενα, λαδοπαστέλ κ.ά.)
Τα παιδιά ζωγραφίζουν και γράφουν
Δραστηριότητες ζωγραφικής και λόγου
– Τα παιδιά φτιάχνουν το περίγραμμα ενός ήρωα της ιστορίας και μέσα «γράφουν» διάφορα συνθήματα, φράσεις, μικρά ποιήματα, ευχές, επιθυμίες τους σε σχέση με τον ήρωα αλλά και με σχετικά βιώματά τους.
– Προτείνουμε στα παιδιά να ζωγραφίσουν σε παραλληλόγραμμα χαρτονάκια εικόνες από την ιστορία μας ή τα μεγαλύτερα παιδιά να διαλέξουν χαρακτηριστικές φράσεις του βιβλίου, να τις αντιγράψουν, να τις εικονογραφήσουν για να φτιάξουν έτσι σελιδοδείκτες.
– Αφού συζητήσουμε με τα παιδιά τι περιέχει μια διαφημιστική αφίσα, τους προτείνουμε να δημιουργήσουν μία αφίσα για το βιβλίο που διάβασαν ( απλή ζωγραφική ή με μικρούς τίτλους ή με μικρά κείμενα).
– Παρατηρούμε τα εξώφυλλα διαφορετικών βιβλίων, τα σχολιάζουμε και προτρέπουμε τα παιδιά να δημιουργήσουν ένα άλλο εξώφυλλο για το βιβλίο που διαβάσαμε ή αφηγηθήκαμε. Δηλαδή διπλώνουμε μια λευκή κόλλα Α3 και τα παιδιά φτιάχνουν το εξώφυλλο αυτής της ιστορίας. Στη συνέχεια μπορούν να βάλουν διαφορετικό τίτλο κι επίσης να γράψουν ένα μικρό κείμενο στο οπισθόφυλλο. Ήδη έχουν φτιάξει το εξώφυλλο στο οποίο μπορούν να βάλουν μέσα όλες τις πιθανές εργασίες της τάξης για το συγκεκριμένο βιβλίο.
– Σε χαρτί του μέτρου τα παιδιά ζωγραφίζουν αντικριστά κατά μήκος σκηνές από την ιστορία που διαβάσαμε ή αφηγηθήκαμε. Στη συνέχεια αναρτούμε το χαρτί στην τάξη. Τα παιδιά που γράφουν μπορούν να καταπιαστούν με τίτλους της ιστορίας και διάφορα μικρά κείμενα ανάμεσα σε διάφορες ζωγραφιές.
Τα παιδιά κατασκευάζουν κολάζ
Δραστηριότητες ζωγραφικής, τεχνικής του κολάζ
– Το κολάζ (συνεικόνες όπως αναφέρει ο Οδ. Ελύτης) μπορεί να γίνει με αποκόμματα από περιοδικά και εφημερίδες, με άμμο, με φύλλα, με ξυλαράκια και με άλλα μικρά αντικείμενα.
- Για παράδειγμα: αφηγούμαστε μια ιστορία. Διαλέγουμε μαζί με τα παιδιά σχετικές εικόνες από διάφορα έντυπα ή ζωγραφιές των παιδιών. Στη συνέχεια τις κόβουμε και τις κολλάμε σε ένα χαρτί του μέτρου ή σε χαρτόνι. Εμπλουτίζουμε τις εικόνες με χρωματισμούς από ξυλομπογιές ή κηρομπογιές. Μπορούμε επίσης να συμπληρώσουμε την όλη εικόνα με κομμάτια υφάσματος, φύλλα, ξυλαράκια ή κόκκους άμμου και μικρά βότσαλα.
- Ομαδικό κολάζ: αναρτούμε στον τοίχο ένα μεγάλο χαρτόνι. Αφού γίνει συζήτηση η τάξη χωρίζεται σε ομάδες όπου η κάθε μία αναλαμβάνει την αναπαράσταση στοιχείων της ιστορίας ( ήρωες της ιστορίας, δέντρα, σπίτια, καράβια κλπ.).Τέλος καλούνται τα παιδιά να κολλήσουν στο κατάλληλο μέρος τις ζωγραφιές τους. Μπορεί να επακολουθήσει αναδιήγηση της ιστορίας.
Τα παιδιά δημιουργούν κόμικς
Δραστηριότητες ζωγραφικής, τεχνική του κόμικς
– Διπλώνουμε ένα χαρτί Α4 και το κάθε παιδί ζωγραφίζει τέσσερις εικόνες από την ιστορία με «συννεφάκια». Στη συνέχεια τα παιδιά που γράφουν γεμίζουν τα συννεφάκια με λόγια. Το κόμικς μπορεί να γίνει και με την τεχνική του κολάζ.
Παραλλαγή: Τα παιδιά στο κόμικς τους δε βάζουν λόγια. Στη συνέχεια το ανταλλάσσουν μεταξύ τους και συμπληρώνουν τα λόγια.