Πρόσφατα σχόλια

visitors – επισκέπτες

Flag Counter

Αρχεία για ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ

Ναζίμ Χικμέτ, του Βασίλη Γεργατσούλη

12 Μαΐου 2025 από και με ετικέτα , , ,

chikmet

Καλησπέρα. Δημοσιεύτηκε στη λογοτεχνική ιστοσελίδα Cultutre Book το μικροδιήγημά μου “Ναζίμ Χικμέτ”. Ευχαριστώ πολύ την υπεύθυνη της στήλης κυρία Ηρώ Νικοπούλου.

https://culturebook.gr/grafeio-pezografias/ena-parathiro-gia-to-mikro-dihgima/vasilis-gergatsoulis-nazim-chikmet/

 

Ναζίμ Χικμέτ

Ήταν κομμουνιστής, ταραχοποιό στοιχείο και ενστερνιζόταν ανατρεπτικές ιδέες. Γι’ αυτό η κυβέρνηση διέταξε τη σύλληψή του.
Επειδή τον θεωρούσαν άκρως επικίνδυνο άνθρωπο, οι δεσμοφύλακες ερευνούσαν καθημερινά το κελί του αναζητώντας κρυμμένα όπλα, μαχαίρια, φαλτσέτες, λίμες…
Δεν έβρισκαν τίποτα. Όμως διαισθάνονταν πως ο κρατούμενος κρύβει κάποιο φοβερό όπλο και πως σχεδιάζει να υπονομεύσει την ασφάλεια του καθεστώτος.
Μια μέρα άδειασαν τελείως το κελί του. Εκτός απ’ το κρεβάτι που κοιμόταν, άφησαν εκεί μόνο ένα μικρό τραπεζάκι και λίγα χαρτιά και μολύβια, που τα έκριναν ακίνδυνα. Τώρα πια ήταν ησυχασμένοι.
Όμως αυτά ήταν τα φοβερά όπλα του. Το κατάλαβαν –δυστυχώς για κείνους– πολύ αργά.

Κατηγορία ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ, ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ | 19 Σχόλια »

Το κλειδί, διήγημα του Β. Γεργατσούλη

3 Μαΐου 2025 από και με ετικέτα , , ,

old key 5380624 1280
Δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα Culture Book στη στήλη “Ένα παράθυρο για το μικρό διήγημα” το μικροδιήγημά μου “Το κλειδί”. Ευχαριστώ την κυρία Ηρώ Νικοπούλου για την επιλογή να αφιερώσει έναν ολόκληρο μήνα με δημοσιεύσεις του έργου μου στην πολύ ενδιαφέρουσα στήλη που διαχειρίζεται. Διαβάστε το στον σύνδεσμο που ακολουθεί:
.
ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ
.
Ήταν ένα μαύρο, βαρύ, σιδερένιο κλειδί. Το φύλαγε σε μια σκαλιστή μπιζουτιέρα, από εκείνες που κρύβουμε τα βαρύτιμα κοσμήματά μας. Θα στοιχημάτιζε κανείς πως ένα τέτοιο θεόρατο κλειδί δεν είχε φτιαχτεί για να ανοίγει πόρτες σπιτιών, αλλά για να ξεκλειδώνει καστρόπορτες.
Είχαν έρθει απ’ τη Μικρασία το ’22. Ήταν οι δυο τους, η μάνα και η κόρη, μικρό παιδί η τελευταία. Τον άντρα της τον είχαν σφάξει οι Τούρκοι. Εκείνη ήταν χήρα και το κορίτσι ορφανό. Το ελληνικό κράτος τους έδωσε μια ξύλινη παράγκα –πριν ήταν στάνη– στην Ελευσίνα για να μένουν. Στην ίδια γειτονιά είχαν εγκατασταθεί πολλές οικογένειες προσφύγων. Κουβαλούσαν όλοι στις αποσκευές τους τα ίδια βάσανα, τον ίδιο πόνο και την ίδια νοσταλγία με εκείνους. Με πολλές στερήσεις, κάποια χρόνια μετά, έχτισαν ένα πέτρινο, μικρό, δίχωρο σπίτι.
Το σπίτι της Ελευσίνας δεν είχε καμιά σχέση με το αρχοντικό που είχαν αφήσει στη Σμύρνη. Εκείνο ήταν δίπατο, καλοχτισμένο, με φαρδιούς εξώστες, μεγάλη εσωτερική αυλή, κι ένα κατώι γεμάτο πιθάρια με λάδι και κρασί. Σε μια σειρά από ξύλινα, ευρύχωρα παγκάλια αποθήκευαν όλα τα γεννήματα της γης, σιτάρι, κριθάρι, βρώμη, καλαμπόκι, σύκα, αμύγδαλα, καρύδια… Όλα τα είχαν σε αφθονία. Τίποτα δεν τους έλειπε τότε.
Η μάνα πίστευε πως είχαν φύγει για λίγο και πως μια μέρα θα ξαναγυρνούσαν. Γι’ αυτό φύλαγε καλά το κλειδί, όταν με το καλό θα επέστρεφαν, ν’ ανοίξει το σπίτι για να μπουν μέσα.
Μα τα χρόνια κυλούσαν. Η σκέψη της μάνας λίγο-λίγο βάραινε. Όταν κατάλαβε πως είχαν κλείσει για πάντα οι δρόμοι του γυρισμού, άρχισε να μαραζώνει. Μια μέρα κάλεσε την κόρη της και της παρέδωσε το κλειδί, κι ας καταλάβαινε πως ήταν πια τελείως άχρηστο. Για εκείνη ήταν ό,τι πιο πολύτιμο είχε. Ήταν ο συνδετικός κρίκος που την ένωνε με το παρελθόν και με τον τόπο της.
Ένα ξημέρωμα η κόρη τη βρήκε πεθαμένη στο κρεβάτι. Ήταν μόλις τριάντα οχτώ χρονών… γριά. Την είχε γεράσει και την είχε τσακίσει ο καημός.
Όταν την κήδευαν, η κόρη σκέφτηκε ν’ αποθέσει μέσα στον τάφο δίπλα της το κλειδί. Την τελευταία στιγμή άλλαξε γνώμη. Το κράτησε. Έταξε, πάνω στο σκαμμένο χώμα που σε λίγο θα σκέπαζε τη μάνα της να πάει εκείνη μια μέρα στη Σμύρνη, να βρει το πατρικό τους σπίτι. Αυτό θα έδινε χαρά στη μάνα, εκεί ψηλά που πήγαινε.
Πολλά χρόνια μετά, παντρεμένη πια και με δυο παιδιά, κίνησαν οικογενειακώς και πήγαν στην Τουρκία. Τάχα για τουρισμό. Μα εκείνη πήγαινε για να εκπληρώσει το τάμα. Η ίδια δε θυμόταν καθόλου τον τόπο. Όμως η μάνα της διηγούταν τόσα πολλά γι’ αυτόν. Ανακαλώντας στο μυαλό της τις περιγραφές της μάνας, βρέθηκαν έξω από την πόρτα του σπιτιού τους. Ήταν όπως ακριβώς της το είχε ζωγραφίσει με τις ατέλειωτες αφηγήσεις της. Έστεκε ακόμα περήφανο και καλοδιατηρημένο. Στην τσέπη της βάραινε το κλειδί. Στην καρδιά της βάραινε η νοσταλγία της μάνας της.
Εκείνη μιλούσε τσάτρα πάτρα τα τούρκικα. Της τα είχε μάθει η μάνα. Όταν πρωτοήρθαν, μιλούσαν καλά και τα ελληνικά και τα τούρκικα. Κάποτε ζούσαν δίπλα-δίπλα οι δυο λαοί, μονιασμένοι. Δεν είχαν να μοιράσουν τίποτα. Οι ηγέτες έσπειραν το μίσος και τους χώρισαν.
Σίμωσε στη βαριά, καρυδένια πόρτα, σήκωσε το μπρούντζινο ρόπτρο και χτύπησε. Τους άνοιξε μια Τουρκάλα με ένα πολύχρωμο τσεμπέρι στο κεφάλι και με φαρδιές φουστάνες. Κάθισαν γύρω από ένα παμπάλαιο καρυδένιο τραπέζι. Στην κορυφή του τραπεζιού περίσσευε μια άδεια καρέκλα. Τους κέρασε καφέ και μπακλαβά.
Σε μια στιγμή σήκωσε τα μάτια της και είδε στην κορυφή του τραπεζιού τη μάνα της. Καθόταν εκεί, στην καρέκλα της, χαμογελαστή.
.
Πηγή:
Το διήγημά μου αναδημοσίευσε η εφημερίδα “Ομόνοια” με τον τίτλο “Το κλειδί (της αντίπερα όχθης)”. Τους ευχαριστώ:

Κατηγορία ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ, ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ | 19 Σχόλια »

Κυρία γιατρού – μυθιστόρημα του Βασίλη Γεργατσούλη

8 Δεκεμβρίου 2021 από και με ετικέτα ,

kiria.giatrouvasilisgergatsoulis medium

 

Ευχαριστώ πολύ την Αγγελική Καραπάνου και το “Έννεπε Μούσα” για την προβολή του βραβευμένου μυθιστορήματος μου “Κυρία γιατρού”. Το μυθιστόρημά μου “Κυρία γιατρού” είναι αδημοσίευτο. Επιλέξτε τον σύνδεσμο για να διαβάσετε την παρουσίαση.

https://ennepe-moussa.gr/%CF%84%CE%B9%CE%BC%CE%AE%CF%82-%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CE%BA%CE%B5%CE%BD/%CE%BA%CF%85%CF%81%CE%AF%CE%B1-%CE%B3%CE%B9%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%8D-%CE%B2%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%BB%CE%B7%CF%82-%CE%B3%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%B1%CF%84%CF%83%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%B7%CF%82?fbclid=IwAR1-Ev2qr9KmkqDdWrMz_kWyh0rgqGK4xsow9g2ahUymv_IOa3ZgEfuKjwg

 

Θα γνωρίσουμε ένα έργο που έλαβε το Α΄ Βραβείο Μυθιστορήματος στον 7ο Παγκόσμιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό ΕΠΟΚ. Πρόκειται για το βιβλίο «Κυρία Γιατρού» του Βασίλη Γεργατσούλη. Παραθέτουμε ένα απόσπασμα (το εισαγωγικό κεφάλαιο) απ’ το αδημοσίευτο μυθιστόρημά του!

Κυρία Γιατρού – ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΕΡΓΑΤΣΟΥΛΗΣ

–Ο γιατρός στην ανθρώπινη ιεραρχία στέκει ψηλότερα απ’ όλους. Πάνω απ’ τον δάσκαλο, τον εργολάβο, τον μηχανικό, τον καπετάνιο και τον πιλότο. Πιο ψηλά απ’ τον στρατηγό, τον δήμαρχο, τον πρωθυπουργό και τον πρόεδρο της δημοκρατίας.
   Η μάνα μου διέκοψε τον πατέρα για να προσθέσει και τους δικούς της επαίνους για το μεγαλείο του γιατρού.
–Πάνω και απ’ τον βασιλιά! είπε θαυμαστικά.
Ο πατέρας χαμογέλασε.
–Πάνω και απ’ τον βασιλιά! Γιατί, ενώ όλοι αυτοί πασχίζουν να ρυθμίσουν και να ισορροπήσουν τα επίγεια και τα καθημερινά, ο γιατρός ορίζει τη ζωή και τον θάνατο των ανθρώπων, την ίδια δηλαδή την ύπαρξη και την υπόστασή μας. Είναι –να το πω αλλιώς– ένας ισόθεος ή, έστω, ημίθεος, δεύτερος στη σειρά πίσω από Εκείνον.
   Τέτοια μου έλεγαν συχνά οι γονείς μου τότε που παντρολογιόμουν. Εγώ, σαν καλή μαθήτρια, πίστεψα στην αγιοσύνη του γιατρού. Μέσα στην καρδιά μου έστησα την εικόνα του δίπλα σε κείνη των αγίων, των οσίων και των αγγέλων. Μια νέα θρησκεία μού αποκαλυπτόταν και γινόταν φωτιά μέσα μου. Λίγο λίγο θρασυνόμουν η αμαρτωλή. Μάλωνα τον ίδιο τον Θεό, που δε χώρεσε στο εορτολόγιό του μια μέρα μνήμης για τον Άγιο Γιατρό.
–Μεγάλη παράλειψη! συμφώνησε η μάνα μου.
–Ο Κοσμάς κι ο Δαμιανός γιατροί δεν είναι; έκανε να αντιμιλήσει ο αδερφός μου ο Κυριάκος.
–Άλλο… αυτοί. Οι Άγιοι Ανάργυροι είναι φτιαγμένοι από άλλη πάστα αγιοσύνης! είπε ο πατέρας μου.
    Τους ύμνους του γιατρού οι γονείς μου τους διατύπωναν όμορφα, τους παρουσίαζαν πειστικά. Εγώ ασπάστηκα τη νέα θρησκεία –πέρασε καιρός μέχρι να νιώσω πως ήταν, τελικά, μια αίρεση– και έβαλα σκοπό στη ζωή μου να πάρω κι εγώ έναν γιατρό για άντρα μου. Ο τίτλος της «κυρίας γιατρού» θα με αναβάθμιζε σε μια σεμνή ιέρεια, να δοξάζω, σ’ όλη μου τη ζωή, το όνομά του.
   Τελικά παντρεύτηκα γιατρό. Πέτυχα στη ζωή μου! Αν πέτυχα…
   Να σας συστηθώ. Είμαι η Καλλιόπη Παπαπέτρου–Προκοπίου, πρωτοκόρη του Παναγιώτη Παπαπέτρου, του ξενοδόχου, και σύζυγος του γιατρού Περικλή Προκοπίου.
   Είμαι και μορφωμένη, αφού, παρά τις αντιρρήσεις των συντηρητικών γονέων μου, πήρα πτυχίο δασκάλας απ’ το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Αιγαίου.
    Διαθέτω και άλλους τίτλους ευγενείας. Και οι δυο γονείς μου είχαν αριστοκρατική καταγωγή, με μεγάλες κτηματικές περιουσίες. Οι προπαππούδες μου είχαν καταλάβει πολλά και αξιόλογα εκκλησιαστικά οφφίκια, όπως αυτά του οικονόμου, του σακελλάριου και του σκευοφύλακα, που σε άλλους καιρούς είχαν τη σημασία και την αξία τους. Υπάρχουν φυλαγμένα στο σεντούκι μου τα σχετικά έγγραφα, με βούλες και υπογραφές, που βεβαιώνουν την αλήθεια των ισχυρισμών μου. Αυτά τα παλαιικά αξιώματα τα ξεθώριασε ο χρόνος και οι καταστάσεις. Λίγοι τα υπολογίζουν πια.
   Άλλα μετρούν σήμερα. Έχω και από αυτά το πιο σημαντικό, τον τίτλο της «κυρίας γιατρού». Τον κέρδισα με την αξία μου. Είναι ό,τι ανώτερο μπορεί να επιθυμήσει και να ονειρευτεί μια γυναίκα της νησιώτικης επαρχίας μας.
    Τι κάθομαι και σας συζητώ τώρα… Αυτές τις απόψεις τις έχω αφήσει πίσω μου εδώ και χρόνια. Τις ανέτρεψε η ίδια η ζωή και …ο άντρας μου.

Κατηγορία ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ, ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ | 19 Σχόλια »

ΠΕΝΤΕ ΚΡΑΥΓΕΣ (μυθιστόρημα)

24 Νοεμβρίου 2021 από και με ετικέτα , , , ,

fylakh

Ευχαριστώ πολύ την Αγγελική Καραπάνου και το “Έννεπε Μούσα” για την προβολή του βραβευμένου μυθιστορήματός μου “Πέντε κραυγές” (εκδόσεις 24 Γράμματα).

Διαβάστε την παρουσίαση στον σύνδεσμο που ακολουθεί:

https://ennepe-moussa.gr/%CF%84%CE%B9%CE%BC%CE%AE%CF%82-%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CE%BA%CE%B5%CE%BD/%CF%80%CE%AD%CE%BD%CF%84%CE%B5-%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%85%CE%B3%CE%AD%CF%82-%CE%B2%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%BB%CE%B7%CF%82-%CE%B3%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%B1%CF%84%CF%83%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%B7%CF%82?fbclid=IwAR1EyyGUreKh2K26NeLWQaqCCG-ngjssT-IW_t3Y0LqMAxDPqJjudXfibwU

Κατηγορία ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ, ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ | 19 Σχόλια »

ΚΡΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ΜΟΥ

31 Μαΐου 2021 από και με ετικέτα , , , , , ,

Βασίλης Γεργατσούλης, «Μακαρόνια με… μακαρόνια» (μυθιστόρημα), εκδόσεις 24 Γράμματα.
Σε όλα τα βιβλιοπωλεία
Μπορείτε, ακόμα, να τα παραγγείλετε και τηλεφωνικά 210 612 70 74,
αντικαταβολή, κούριερ, παράδοση την επόμενη εργάσιμη
ΔΩΡΕΑΝ ΕΞΟΔΑ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΓΙΑ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑ
του ιδίου από τις εκδ. 24γράμματα «Πέντε κραυγές» https://24grammata.com/product/00573/
Είναι όμορφο να βλέπεις τι εντύπωση κάνει το λογοτεχνικό σου έργο σε αναγνώστες. Παραθέτω μερικές απόψεις-κρίσεις:
Το σχόλιο της Ντόρας Παπαγεωργίου:
Λίγο τα σχόλια στο οπισθόφυλλο (….τι σόι παραμύθια γράφετε στα βιβλία σας οι λαογράφοι; Τα βιβλία είναι νεκρά πράγματα. Η αφήγηση θέλει τζάκι και παρέα. Θέλει ζωντανούς ανθρώπους να καβγαδίζουν και να φιλιώνουν….), λίγο η περιέργεια από τον τόσο ιδιαίτερο τίτλο, καθώς και το εξαιρετικό σχόλια της Μαίρης Βαβουράκη, με οδήγησαν να πάρω στα χέρια μου το βιβλίο του εκλεκτού δάσκαλου, συγγραφέα και φίλου Βασίλη Γεργατσούλη. Και από την πρώτη ήδη σελίδα ήρθε η έκπληξη. Το διάβασα απνευστί. Ολοζώντανο κείμενο (βοηθά και η πρωτοπρόσωπη αφήγηση), πλουσιότατο λεξιλόγιο, πρωτότυπο περιεχόμενο, εξαιρετική ηθογράφηση των χαρακτήρων, θεατρικότητα. Διδάκτωρ λαογραφίας εξάλλου και ο ίδιος ο συγγραφέας, εύστοχα κινείται σε γνώριμα εδάφη από τη δική του προσωπική έρευνα και ενασχόληση και μας μυεί στα άδυτα της επιστήμης του και στους προβληματισμούς που ενίοτε αυτή γεννά.
Ένας ολόκληρος κόσμος, μακριά από το δικό μας αφιλόξενο αστικό περιβάλλον ξεδιπλώνεται στις σελίδες του βιβλίου. Η ηρωίδα, η Μελπομένη ( …γλυκό όνομα, έχει και μέλι στην αρχή του…. ) είναι μια χαρακτηριστική αγράμματη μεν, -αλλά όχι αμόρφωτη όπως χαρακτηριστικά η ίδια δηλώνει,- γυναίκα ενός χωριού που η φήμη της ως πολυλογού, πιο γρήγορα ταξιδεύει από την γλώσσα της. Αυτή, της κουβαλά στο σπίτι, δύο λαογράφους που αναζητούν παλιές ιστορίες και παραμύθια για να τα καταγράψουν.
– Θα μου πείτε ένα παραμύθι, κυρία Μελπομένη;
– Όταν υπάρχει η ζωή, τι τα θες τα παραμύθια γιε μου;
Κάπως έτσι αρχίζουν να ξεδιπλώνονται ιστορίες. Παραμύθια και πραγματικότητα, φαντασία και λογική, αλήθειες και ψέματα, μισές κι ολόκληρες ιστορίες, όλα μπλέκονται σε ένα κουβάρι δυσεπίλυτων προβληματισμών. Επιστρατεύεται αυτό το αστείρευτο και πηγαίο χιούμορ της Μελπομένης, προκειμένου να αναδειχθεί η σημασία του παραμυθιού για τα ανθρώπινα, η δύναμή του στον αντίποδα της ανθρώπινης αδυναμίας. Γιατί μπορείς να καταγράψεις μια συνομιλία στο μαγνητόφωνο. Όμως αυτή την άμορφη και διάχυτη αίσθηση της ατμόσφαιρας, την γκριμάτσα, το τρεμούλιασμα της φωνής, τον ψυχισμό του συνομιλητή, πώς να τα χωρέσεις σε σελίδες; Κι αν τα χωρέσεις, τότε τα έχεις σκοτώσει. Γιατί παύουν να είναι ζωντανά. Να ζυμώνονται, να αλλάζουν, να ταξιδεύουν.
– Παραμύθια δεν θέλατε; Παραμύθια θα σας πω. Αλλά με τους δικούς μου όρους, δηλώνει η Μελπομένη.
Αν και η ίδια ζει μια συμβατική ζωή στο χωριό, η φαντασία της και τα ερεθίσματα του χώρου, την οδηγούν σε μια άφοβη σύνδεση με το εξωλογικό και εντέλει επιλέγει να κινείται απελευθερωτικά και έξω από παραδεδομένες αντιλήψεις.
Και το τέλος; Ανατρεπτικό, λυτρωτικό, σοφό και ταυτόχρονα …τόσο γευστικό όσο ένα τραπέζι με μακαρόνια, με μακαρόνια, με… μακαρόνια.
ΥΓ.: Κάποιοι λέτε πως είστε μεγάλοι για παραμύθια, μα…. παραδεχτείτε το. Όλοι ψάχνετε το παραμύθι σας.
Βασίλη συγχαρητήρια! Ευχαριστώ για την απόλαυση που μου έδωσαν τα μακαρόνια με μακαρόνια σου.
Το σχόλιο της Μαίρης Βαβουράκη:
Ο μονόλογος της τρισχαριτωμένης κυρίας Μελπομένης διαβάζεται μονορούφι. Αν και είναι ανάλαφρος και διασκεδαστικός, έχει , ωστόσο, πολλά ενδιαφέροντα σημεία για να σταθείς, να προβληματιστείς να επανεκτιμήσεις καταστάσεις, να δεις τα πράγματα κι από μια άλλη σκοπιά ή και να συνειδητοποιήσεις κάποια πράγματα που γνώριζες , μα είχες προσπεράσει χωρίς να τα σκεφτείς.
Η κυρία Μελπομένη εκπροσωπεί τις παλιές γυναίκες που ήξεραν να λένε παραμύθια, που αν και αγράμματες γνώριζαν απ έξω κι ανακατωτά τα άγραφα τις παράδοσης, που χωρίς να έχουν ίσα δικαιώματα με τους άντρες μελετούσαν από το σπίτι τους, τους χαρακτήρες των ανθρώπων και τις εκφάνσεις της ζωή κι είχαν πάντα κάτι σοφό να πουν γι αυτά ,που έπλεκαν δαντέλες καθισμένες στα πεζούλια της γειτονιάς παρέα με τις γειτόνισσες…
Παρ όλο , όμως που εκπροσωπεί την παραδοσιακή γυναίκα η πολυλογού και καθ’ όλα συμπαθέστατη ηρωίδα παρουσιάζει και μια βασική διαφορά απ αυτήν. Απεχθάνεται το τετριμμένο παραδοσιακό στοιχείο, Θεωρεί βαρετη την ακριβή επανάληψη ενώ αγαπά το εύπλαστο, το εξελίξιμο, το διαφορετικό. Σέβεται και αγαπά την παράδοση χωρίς να προσκολλάται σ αυτή. Τολμά με τα παραμύθια της να την πάρει από το χέρι και να την περπατήσει σε δρόμους περισσότερο μοντέρνους προσαρμόζοντας την στη σύγχρονη εποχή και κάνοντας το παραμύθι πιο προσιτό στους σημερινούς νέους. Όλα αυτά τα καταφέρνει χωρίς να προκαλέσει σε κανέναν δυσφορία εκτός ίσως από τον κύριο Τρύφωνα Ψαχνογυρευόπουλο, αλλά και σ αυτόν μόνο για λίγο.????
Αν λοιπόν δεν ήταν αγράμματη – διότι μορφωμένη είναι όπως δηλώνει η ίδια κι εμείς συμφωνούμε μαζί της- θα μπορούσε με τα γραπτά της ίσως, όπως ” δίνει κλώτσο στην ανέμη να γυρίσει , παραμύθι ν αρχινήσει” , να δώσει κλωτσιά και σ αυτόν τον κόσμο να κάνει ένα βήμα παρακάτω…
(Δεν ξέρω αν ο συγγραφέας συμφωνεί μαζί μου , μα εγώ έτσι τη σχεδίασα στο νου μου την αξιαγάπητη κυρία Μέλπω)
Αγαπώ την κυρία Μελπομένη, γιατί μ έκανε να διαβάζω 141 σελίδες μ ενα μόνιμο χαμόγελο, γιατί θυμήθηκα τη γιαγιά μου κ την κυρία Ευσεβία με τις δαντέλες τους και τ αστεία τους κι εμένα να τους κρατάω τις κλωστές να τυλίγουν τα κουβάρια και γιατί σε κάποιο σημείο τα λόγια της μου έφεραν στο νου τα λόγια μιας πολύ αγαπημένης μου καθηγήτριας στο Πανεπιστήμιο, της Λίτσας Χατζοπούλου που μας έλεγε: ” Διαβάστε Ό, τι σοβαρό θέλετε μέχρι τα 30. Από τα 30 και μετά μόνο Μίκυ Μάους και Ποπάυ”
Πολύ αγαπάμε κυρία Μελπομένη!????❤
Το σχόλιο της Άννας Καραγιάννη:
Ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα για τη λαϊκή λογοτεχνία με κωμικό χαρακτήρα που κερδίζει τον αναγνώστη από την πρώτη στιγμή. Ο τρόπος γραφής και αφήγησης, τα κωμικά στοιχεία που περιέχει και το ύφος του, κατορθώνουν να ευθυμήσουν τον αναγνώστη, να τον κάνουν να γελάσει, αλλά παράλληλα να τον ενημερώσουν για τη λαϊκή παράδοση και να τον προβληματίσουν.
Το προτείνω ανεπιφύλακτα!!!
Παραθέτω το κείμενο της Νίκης Σκουτέρη για το μυθιστόρημα “Μακαρόνια με… μακαρόνια” του Βασίλη Γεργατσούλη, εκδόσεις 24 Γράμματα:
Ως λαογραφία ορίζεται εκείνη η επιστήμη που ασχολείται με όλες τις εκφάνσεις του λαϊκού πολιτισμού. Εξετάζει, καταγράφει και ταξινομεί όλα όσα ένας λαός κατά παράδοση λέγει, ενεργεί και πράττει σε συλλογικό επίπεδο ψυχικής και κοινωνικής ζωής του λαού σε τοπικό ή εθνικό επίπεδο και συνεπώς ποικίλει. Κατηγορίες, τις οποίες θα μπορούσε κανείς να διακρίνει ως αντικείμενο έρευνας της λαογραφικής επιστήμης στον πνευματικό βίο αποτελούν και τα παραμύθια. (Πληροφορίες από Bικιπαίδεια)
Για να τα μελετήσει όμως ως μέθοδο χρησιμοποιεί μικρές ομάδες ανθρώπων, τις εξετάζει στο φυσικό τους περιβάλλον. Οι λαογραφικές αφηγήσεις είναι λεπτομερειακές διότι από εκεί αντιλαμβανόμαστε την τοπική ιστορία αλλά κι ερμηνευτικές διότι έτσι κατανοούμε την συμπεριφορά μιας κοινωνίας κυρίως σε τοπικό επίπεδο.
Για να καταγραφεί στην περίπτωσή μας ένα παραμύθι ο λαογράφος οφείλει να αναζητήσει ένα τοπικό ή και ξεχασμένο παραμύθι, να το καταγράψει με οπτικοακουστικό υλικό και με ημερολογιακές καταχωρήσεις. Φυσικά πρέπει να αναζητηθούν οι πηγές και οι παλαιότερες αναφορές σε ένα συγκεκριμένο παραμύθι που αναζητά ο λαογράφος με ευρήματα από το παρελθόν ώστε να ταξινομηθούν σε συλλογές και οπτικοακουστικού υλικού που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μαρτυρία.
Η αναφορά αυτή στην λαογραφική επιστήμη, στην τεχνική της και στη μεθοδολογία της κρίνω ότι είναι απαραίτητη διότι μόνο έτσι θα μπορέσουμε να κατανοήσουμε καλύτερα τις εξελίξεις και τα γεγονότα που σηματοδοτούν το μυθιστόρημα «Μακαρόνια με … μακαρόνια» του λαογράφου, εκπαιδευτικού και συγγραφέα Βασίλη Γεργατσούλη των εκδόσεων 24 γράμματα. Στο μυθιστόρημα κυριαρχεί έντονα το χιούμορ και η ανάγνωση κυλά φυσικά και αβίαστα με έντονη την περιέργεια για την εξέλιξη της υπόθεσης.
Η ιστορία ξεκινά με έναν λαογράφο που πηγαίνει σε ένα χωριό για να καταγράψει παραμύθια από μια αγράμματη ηλικιωμένη αφηγήτρια που η ίδια όμως θεωρεί τον εαυτό της πιο έξυπνη από τον επιστήμονα. Άθελά της και λόγω της απλότητάς της θα σύρει τον λαογράφο σε κωμικοτραγικές περιπέτειες προσπαθώντας να υπερασπιστεί όρκους προς τον σύζυγό της και τα παραμύθια που η γιαγιά της την μύησε σε αυτά. Ο κ. Γεργατσούλης μας προβληματίζει ευχάριστα και μας κάνει να γελάσουμε στο βιβλίο του, περνώντας ευχάριστα τον χρόνο ανάγνωσής μας. Η ηρωίδα , η κ. Μελπομένη είναι μια χωριάτισσα πολυλογού, όπως την αποκαλούν οι συντοπίτες της. Πεισματάρα, ισχυρογνώμων, απρόβλεπτη, εύστροφη, σταράτη στο λόγο της, ευτυχισμένη από τη ζωή της, περήφανη και αγράμματη κατορθώνει να διδάξει τους δύο λαογράφους ότι ένα λαϊκό παραμύθι αποτελείται από «μακαρόνια με …μακαρόνια». Ο κ. Γεργατσούλης μας εισάγει στον τόπο και τον χρόνο αλλά και στον χαρακτήρα των ανθρώπων. Η γραφή του χαρακτηρίζεται από ρεαλισμό ενώ έντονη είναι και η ηθικότητα των ηρώων του. Ο συγγραφέας χειρίζεται την εξέλιξη της ιστορίας με δεξιοτεχνία λόγω και των γνώσεών του. Παραστατικές εικόνες , εκφραστικά μέσα , αποφθεγματικό ύφος, λαογραφικά στοιχεία , κωμικές καταστάσεις ολοκληρώνουν το εξαιρετικό αυτό μυθιστόρημα.
Ένα βιβλίο που αξίζει να βρίσκεται σε κάθε σπίτι και μόνο ευχάριστες εντυπώσεις και χαμόγελα θα προσφέρει. Σημαντικό είναι να αναφέρω ότι το μυθιστόρημα βραβεύτηκε στον 34ο Πανελλήνιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό της Π.Ε.Λ.
Εύχομαι να αγαπηθεί και να ταξιδέψει παντού!
©Νίκη Σκουτέρη, 19/08/2021

Κατηγορία ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ, ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ, ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ | 19 Σχόλια »

ΤΑ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΓΕΡΓΑΤΣΟΥΛΗ

6 Μαρτίου 2021 από και με ετικέτα ,

Με την ευκαιρία της κυκλοφόρησης του τελευταίου μυθιστορήματός μου “Μακαρόνια με… μακαρόνια”, εκδόσεις 24 Γράμματα, παρουσιάζω τα 5 μυθιστορήματά μου (με σειρά έκδοσης). Συνολικά έχουν τυπωθεί 14 βιβλία μου, μυθιστορήματα, μικροδιηγήματα, θεατρικά, ποίηση, παιδικά και λαογραφικά.
Βιβλία του:
«Η Αναρά» (μυθιστόρημα) – Σύγχρονη εποχή
«Η υστερότοκη» (μυθιστόρημα) – Εντύποις
«Το φάντασμα του Αγησίλαου» (μυθιστόρημα) – Εντύποις
«Πέντε κραυγές» (μυθιστόρημα) – 24 Γράμματα
«Μακαρόνια με… μακαρόνια» – 24 Γράμματα
«Εσύ, αγόρι μου, δε θα μάθεις ποτέ να γράφεις… όμορφες περιλήψεις: 77 μικροδιηγήματα – flash fiction» – Αροθυμία
«Το φάντασμα του Αγησίλαου» (θεατρικό) [μαζί με την Κάτια Κοντεκάκη] – Εντύποις
«Γυμνός και Ελεύθερος» (ποίηση) – Εντύποις
«Καιροί σκεφτικοί. 84 ποιήματα χαϊκού» – 24 Γράμματα
«Ο Μισοκοκοράκος» (λαϊκό παραμύθι) – Ταξιδευτής
«Οι Τραγουδιστάδες» (λαϊκό παραμύθι) – Ταξιδευτής
«Η πρώτη ιπτάμενη γάτα» (παιδικό) – Εντύποις
«Το Τσουκαλάκι, ένα λαϊκό παραμύθι της Καρπάθου» (λαογραφικό) – Πνευματικό Κέντρο Δήμου Καρπάθου
«Η λειτουργικότητα του ανεκδοτολογικού λόγου στην κοινωνία της Καρπάθου: λαογραφικές προεκτάσεις» (λαογραφικό) – Εντύποις.

Κατηγορία ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ, ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ, ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ, ΠΑΡΑΜΥΘΙ - ΑΦΗΓΗΣΗ | 19 Σχόλια »

Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΝΕΚΔΟΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΚΑΡΠΑΘΟΥ

9 Μαρτίου 2020 από και με ετικέτα , , , , , , , , ,

Βασίλης Γ. Γεργατσούλης, “Η λειτουργικότητα του ανεκδοτολογικού λόγου στην κοινωνία της Καρπάθου: Λαογραφικές προεκτάσεις”.

Από τις εκδόσεις Εντύποις.

Στο παρόν βιβλίο εξετάζω από λαογραφική σκοπιά τις Καρπαθιακές ανεκδοτολογικές αφηγήσεις και διερευνώ τη λειτουργικότητα που επιτελούν στην κοινωνία του νησιού. Το πλουσιότατο ανεκδοτολογικό υλικό δεν έχει καταγραφεί ούτε μελετηθεί ικανοποιητικά, παρά το πλήθος των επιστημονικών μελετών που έχουν πραγματοποιηθεί για θέματα Καρπαθιακής λαογραφίας. Αυτή είναι η πρώτη συστηματική μελέτη για το ενδιαφέρον αυτό θέμα, χωρίς να υπάρχει, στοιχειώδης έστω, βιβλιογραφία να βοηθά το εγχείρημά μου.

Με την επιτόπια έρευνα που έκανα στο νησί κατέγραψα περισσότερες από 1400 αφηγήσεις ανεκδότων. Σε αντίθεση με άλλα είδη του έντεχνου λαϊκού λόγου (παραμύθια, παραδόσεις), τα ανέκδοτα είναι ζωντανά και λειτουργικά ως σήμερα.

Κατηγορία ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ, ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ | 19 Σχόλια »

ΠΕΝΤΕ ΚΡΑΥΓΕΣ (Μυθιστόρημα)

7 Σεπτεμβρίου 2018 από και με ετικέτα , ,

Ένα μυθιστόρημα βασισμένο σε αληθινά γεγονότα.

Ο μέθυσος πατέρας αδυνατεί να τιθασεύσει το πάθος του για το ποτό. Αμύνεται με το ιδιαίτερο χιούμορ και την αχαλίνωτη φαντασία και γίνεται μια κωμικοτραγική φιγούρα. Όταν σε μια οικογένεια ένας είναι άρρωστος, νοσούν όλοι. Τα πέντε μέλη της παρασύρονται σε μια καταστροφική δίνη, καθένα κουβαλά τον δικό του βαρύ σταυρό. Η αγάπη αποδεικνύεται ανεπαρκής να νικήσει την εξάρτηση, το ποτό, τα ναρκωτικά. Οι πρωταγωνιστές ξετυλίγουν την ιστορία και εκφράζουν την αλήθεια τους με κραυγές. Πέντε μέλη, πέντε κραυγές. Όταν όλα πια βυθίζονται και πιάνουν πάτο, η ελπίδα αρχίζει να χαμογελά ξανά.

Το μυθιστόρημα «Πέντε κραυγές» έλαβε Έπαινο στον 36ο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών.

Από τις εκδόσεις 24γράμματα. Ζητήστε το στα βιβλιοπωλεία…
http://dyslexiashop.gr/index.php/product/323332/

Κατηγορία ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ, ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ | 19 Σχόλια »

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ ΣΕ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ: ΕΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

23 Ιουλίου 2013 από και με ετικέτα , , ,

PAIDAGVGIKH

.

Διαβάστε το άρθρο στο σύνδεσμο που ακολουθεί:

 ΕΝΑ ΤΟΥΡΚΙ ΤΟΥΡΚΟΠΟΥΛΟ

Κατηγορία ΘΡΗΣΚΕΙΑ, ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ, ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ, ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ | 19 Σχόλια »

ΝΕΟΤΕΡΙΚΑ “ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΑ” ΣΧΗΜΑΤΑ ΣΤΟ ΚΑΡΠΑΘΙΑΚΟ ΧΟΡΟΣΤΑΣΙ – NEOTERIC “ARCHITECTURAL” SHAPES OF THE KARPATHIAN HOROSTASI

23 Ιουλίου 2013 από και με ετικέτα , , ,

1. ΕΞΩΦΥΛΛΟ

.

Διαβάστε το άρθρο στους συνδέσμους που ακολουθούν:

ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ:     ΧΟΡΟΣΤΑΣΙ  

 

IN ENGLISH:    HOROSTASI

Κατηγορία ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ, ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ, ΜΟΥΣΙΚΗ, ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ | 19 Σχόλια »

« Παλιότερα άρθρα