Β3 : Η ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

[slideboom id=622027&w=425&h=370]

Ακούω το μάθημα…

Κλικ εδώ  κι εδώ για να δείτε σχεδιαγράμματα του μαθήματος.

Κλικ εδώ για να δείτε το μάθημα με ερωτήσεις και απαντήσεις.

Οι Οθωμανοί Τούρκοι

  1. κατήργησαν τη βυζαντινή διοίκηση στις χώρες που κατέκτησαν
  2. φάνηκαν πιο ανεκτικοί απέναντι στο Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης,
  3. διευρύνοντας τις αρμοδιότητές του.

Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης

Ο Πατριάρχης,

  1. εκτός από θρησκευτικός ηγέτης, ήταν και
  2. εκπρόσωπος του ρουμ μιλέτ, των υπόδουλων δηλαδή Ορθόδοξων Χριστιανών και 
  3. λογοδοτούσε στο Σουλτάνο για τις πράξεις τους,
  4. αποφάσιζε και για ποικίλες υποθέσεις, όπως π.χ. για τις κληρονομιές,
  5. είχε τη δυνατότητα να ιδρύει σχολεία και
  6. να επιβάλλει ειδική φορολογία στους πιστούς.

Πατριάρχης Κύριλλος Λούκαρης

Κάποιοι ορθόδοξοι κληρικοί αντιμετώπιζαν την τουρκική κατάκτηση ως θεραπεία σταλμένη από τον Θεό για τα σφάλματα των Βυζαντινών αυτοκρατόρων και του βυζαντινού λαού. Ωστόσο, υπήρχαν ιεράρχες, όπως ο Πατριάρχης Νεόφυτος ο Β’, που είχαν επηρεασθεί από τις ευρωπαϊκές ιδέες και αμφισβητούσαν την υποταγή στους Τούρκους. Άλλα μέλη της Ορθόδοξης Εκκλησίας, πάλι, σαν το μοναχό Μάξιμο τον Γραικό που αναγνωρίσθηκε ως άγιος στη Μόσχα, καλλιέργησαν περαιτέρω σχέσεις με τη Ρωσία. Έτσι, οι Ρώσοι ταυτίστηκαν στη σκέψη των υπόδουλων Χριστιανών, με το «ξανθό γένος», που θα ελευθέρωνε την Κωνσταντινούπολη από τους απίστους.
Οι Φαναριώτες
Οι Φαναριώτες αποτελούσαν μια άλλη ηγετική ομάδα των Ελλήνων κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Επρόκειτο για ορισμένες πλούσιες οικογένειες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι της Κωνσταντινούπολης, την έδρα του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Είχαν αξιόλογη μόρφωση, γνώριζαν ξένες γλώσσες και ανελάμβαναν υψηλά αξιώματα στην οθωμανική διοίκηση.Έτσι, οι Τούρκοι που δεν μάθαιναν ευρωπαϊκές γλώσσες για θρησκευτικούς λόγους, χρησιμοποίησαν τους Φαναριώτες στις διπλωματικές τους σχέσεις με την Ευρώπη.  

Ο Αλέξανδρος Μουρούζης υποδέχεται το Βρετανό πρεσβευτή.

Πολλοί Φαναριώτες διακρίθηκαν ως διερμηνείς και ως διοικητές των παραδουνάβιων περιοχών, της Βλαχίας και της Μολδαβίας. 

Ο Νικόλαος Μαυροκορδάτος, ο πρώτος Φαναριώτης ηγεμόνας της Μολδαβίας (1708).

Οι Φαναριώτες απέκτησαν έτσι σημαντική πολιτική δύναμη που κάποιες φορές τη χρησιμοποίησαν για να υποστηρίξουν τους συμπατριώτες τους. Όμως, τόσο οι Φαναριώτες όσο και οι ιεράρχες, ήταν απόλυτα εξαρτημένοι από τις διαθέσεις του Σουλτάνου.
 Οι κοινοτικοί άρχοντες
Εκτός από τις δύο προηγούμενες ομάδες, μεγάλη εξουσία είχαν οι κοινοτικοί άρχοντες της εποχής, γνωστοί ως επίτροποι, δημογέροντες, προεστοί και κοτζαμπάσηδες, που εκλέγονταν από τα μέλη των κοινοτήτων. 

Πορταριά Πηλίου (18ος αι.), Αθήνα, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη.

Οι Τούρκοι αναγκάστηκαν να σεβαστούν την τοπική ηγεσία κάθε χωριού, επειδή οι ίδιοι δεν είχαν κατάλληλα οργανωμένο διοικητικό μηχανισμό για να υπολογίζουν τον φόρο που αναλογούσε σε κάθε κάτοικο. Οι επίτροποι ήταν συνήθως μεγάλοι σε ηλικία άνδρες που όφειλαν να είναι ικανοί, τίμιοι και πλούσιοι. 

Πρόκριτος (κοτζαμπάσης) της Λιβαδειάς.

Με το πέρασμα του χρόνου, αρκετοί κοινοτικοί άρχοντες εκμεταλλεύτηκαν το αξίωμά τους για να πετύχουν προσωπικά οφέλη και απέκτησαν μεγάλη περιουσία και πολιτική δύναμη.

Έλληνας προεστός του 18ου αι. με την επίσημη στολή του, Αθήνα, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη.

Ώρα για επανάληψη και εξάσκηση…

Το λεξιλόγιο του μαθήματος. Πατήστε σε οποιαδήποτε λέξη ή φράση για περισσότερες πληροφορίες.

(Κλικ στην εικόνα)

[slideboom id=647463&w=425&h=370]

(Κλικ στην εικόνα)

Το σταυρόλεξο του μαθήματος

Το κρυπτόλεξο του μαθήματος

Βρες τα λάθη

Φτιάξε το παζλ με τη συνοικία του Φαναριού της Κωνσταντινούπολης.

Δείτε κι αυτό…