Η εξάτμιση
.JPG)
Όταν ένα υγρό απορροφά θερμότητα, ένα μέρος του αλλάζει φυσική κατάσταση και γίνεται αέριο. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται εξάτμιση .
Η εξάτμιση γίνεται μόνο από την ελεύθερη επιφάνεια του υγρού και όχι από όλη τη μάζα του.
Η εξάτμιση ενός υγρού εξαρτάται από:
1. Το εμβαδόν της επιφάνειας του υγρού που εξατμίζεται.
Γιατί τα βρεγμένα ρούχα στεγνώνουν πιο γρήγορα όταν είναι καλά απλωμένα και όχι όταν είναι διπλωμένα;
Ρίχνουμε με μία σύριγγα (προσοχή! έχουμε αφαιρέσει τη βελόνα) 5ml οινοπνεύματος σε ένα πιάτο και 5ml σε ένα μικρό δοχείο. Μετά από λίγη ώρα, παρατηρούμε ότι το οινόπνευμα στο πιάτο έχει εξατμιστεί τελείως, ενώ στο μικρό δοχείο υπάρχει ακόμα λίγο οινόπνευμα. Με αυτό το πείραμα διαπιστώνουμε καλύτερα ότι όσο πιο μεγάλη είναι η ελεύθερη επιφάνεια ενός υγρού τόσο γρηγορότερα εξατμίζεται.2. Από τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος.
Πότε η μπουγάδα θα στεγνώσει γρηγορότερα; Τον χειμώνα ή το καλοκαίρι;
Βάζουμε δύο σταγόνες οινοπνεύματος πάνω σε δύο επιφάνειες ίδιου υλικού. Τοποθετούμε τη μία κάτω από έναν λαμπτήρα. Παρατηρούμε ότι η σταγόνα που θερμαίνεται από τη λάμπα εξατμίζεται πιο γρήγορα. Γι αυτό και η απλωμένη μπουγάδα στεγνώνει πιο γρήγορα το καλοκαίρι που η θερμοκρασία είναι υψηλή.
3. Από τα ρεύματα αέρα στην ελεύθερη επιφάνεια του υγρού που εξατμίζεται.
Για να στεγνώσει γρηγορότερα ένα σφουγγαρισμένο πάτωμα ανοίγουμε τα παράθυρα ή τις πόρτες. Τα βρεγμένα ρούχα στεγνώνουν γρηγορότερα όταν φυσάει. Γιατί;
Ρίχνουμε λίγο οινόπνευμα σε δύο καπάκια από βαζάκια. Με ένα χαρτόνι δημιουργούμε ρεύματα αέρα πάνω από το ένα καπάκι. Παρατηρούμε ότι το οινόπνευμα σε αυτό το καπάκι εξατμίζεται γρηγορότερα.
4. Από το είδος του υγρού που εξατμίζεται.
Βάζουμε σε δύο καπάκια από μπουκάλια (ή και περισσότερα) ίδια ποσότητα από διαφορετικά υγρά, π.χ. νερό, οινόπνευμα, βενζίνη, λάδι, ασετόν, αναψυκτικό κλπ. Παρατηρούμε ότι κάποια εξατμίζονται πολύ πιο γρήγορα από άλλα.
Τα υγρά που εξατμίζονται πολύ γρήγορα λέγονται πτητικά υγρά. Τέτοια είναι το οινόπνευμα και η βενζίνη.
Η συμπύκνωση ή υγροποίηση
Η αλλαγή φυσικής κατάστασης από αέρια σε υγρή ονομάζεται συμπύκνωση ή υγροποίηση . Κατά την υγροποίηση το αέριο αποβάλλει (χάνει) ενέργεια και γίνεται υγρό.Γιατί θαμπώνουν τα τζάμια το χειμώνα όταν έξω κάνει κρύο;
Βάζουμε σε ένα γυάλινο ποτήρι νερό με 3-4 παγάκια. Μετά από λίγη ώρα παρατηρούμε ότι το ποτήρι στην εξωτερική του επιφάνεια είναι υγρό και θολό. Αυτό συμβαίνει διότι: Στον αέρα υπάρχουν υδρατμοί οι οποίοι συναντούν και ακουμπούν την κρύα επιφάνεια του ποτηριού. Και αφού υπάρχει διαφορά θερμοκρασίας, χάνουν θερμότητα (η οποία πηγαίνει στο ποτήρι), η θερμοκρασία τους μειώνεται και έτσι αλλάζουν φυσική κατάσταση και υγροποιούνται. 
Παραδείγματα από την καθημερινή ζωή:
- Όλοι έχουμε δει τα αεροπλάνα που πετούν σε μεγάλο ύψος να αφήνουν πίσω τους μια άσπρη γραμμή. Τα καυσαέρια βγαίνοντας ζεστά, συναντούν κρύο αέρα και υγροποιούνται ή αλλιώς συμπυκνώνονται.
- Οι φιάλες και οι αναπτήρες περιέχουν υγρό, το οποίο προέρχεται από αέριο που έχει πάθει συμπύκνωση ή υγροποίηση.
- Τα μπουκάλια νερού ή αναψυκτικού όταν τα βγάλουμε από το ψυγείο το καλοκαίρι “ιδρώνουν” από τη ζέστη.
- Τα σύννεφα είναι υδρατμοί που συμπυκνώθηκαν.
Ώρα για εξάσκηση…
Ο κύκλος του νερού
Δείτε κι αυτό…
Αλμυρή … εξάτμιση!
Σύννεφο σε … μπουκάλι!!!