Στα τέλη του 18ου αιώνα ξέσπασαν δύο μεγάλες επαναστάσεις: η Αμερικανική Επανάσταση, το 1776 και η Γαλλική Επανάσταση, το 1789. Οι επαναστάσεις αυτές επηρεάσθηκαν από τις ιδέες του Διαφωτισμού.
Η Αμερικανική Επανάσταση.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Κατά την Αμερικανική Επανάσταση ή Πόλεμο της Ανεξαρτησίας (1775-1783), οι 13 βρετανικές αποικίες του Νέου Κόσμου εξεγέρθηκαν εναντίον της Μεγάλης Βρετανίας διεκδικώντας την ανεξαρτησία τους. Η εξέγερση οδήγησε στη δημιουργία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής (ΗΠΑ).Οι φιλελεύθερες ιδέες και τα αιτήματα των επαναστατών εκφράστηκαν στη Διακήρυξη της Αμερικανικής Ανεξαρτησίας..
Την περίοδο 1607-1732 οι Βρετανοί ιδρύουν στα ανατολικά παράλια της Βόρειας Αμερικής 13 αποικίες. Οι άποικοι είναι κυρίως Άγγλοι τεχνίτες, κατεστραμμένοι μικροεπιχειρηματίες, θύματα θρησκευτικών διώξεων, ακόμη και κατάδικοι. Όλοι φτάνουν στον Νέο Κόσμο αναζητώντας μια καλύτερη τύχη.
Οι Βρετανοί όμως φορολογούν βαριά τις αποικίες τους. Πολλοί κάτοικοι, ιδίως όσοι έχουν αρχίσει να πλουτίζουν, δυσανασχετούν και θέλουν να ξεφύγουν από την οικονομική κηδεμονία της μητρόπολής τους. Παράλληλα συνειδητοποιούν τα κοινά τους στοιχεία και αρχίζει να μορφοποιείται η αμερικανική εθνική συνείδηση.
Το 1775 ξεσπά η Αμερικανική Επανάσταση (ή Πόλεμος της Ανεξαρτησίας) ανάμεσα στη Μεγάλη Βρετανία και τις δεκατρείς αποικίες της. Ακολούθησαν πολλές μάχες μεταξύ του Ηπειρωτικού στρατού των επαναστατημένων αποικιών, του οποίου αρχιστράτηγος ορίστηκε ο Τζωρτζ Ουάσινγκτον, και των Αγγλικών δυνάμεων.
Στις 4 Ιουλίου 1776 συγκαλείται συνέλευση των Αμερικανών στη Φιλαδέλφεια και ψηφίζεται ένα ιστορικό κείμενο, η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας.
Η Διακήρυξη εμπνέεται από τις πολιτικές ιδέες του Διαφωτισμού και τάσσεται εναντίον του θεσμού της βασιλείας. Οι πρωτοπόρες και φιλελεύθερες κοινωνικές ιδέες της πρόκειται να επηρεάσουν διάφορα επαναστατικά κινήματα σε όλο τον κόσμο με πρώτη και καλύτερη τη Γαλλική Επανάσταση που πλησιάζει (1789).
Η Γαλλική Επανάσταση.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η Γαλλία στο τέλος του 18ου αι. αντιμετώπιζε σοβαρά οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα. O βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ συγκαλεί το 1789 στο Παρίσι τη Γενική Συνέλευση των Τριών Τάξεων. Οι ευγενείς και οι κληρικοί προσπαθούν να διατηρήσουν τα προνόμιά τους γεγονός που οδηγεί στο να ξεσηκωθούν οι αντιπρόσωποι της τρίτης τάξης. Ο γαλλικός λαός, εξοργισμένος, καταλαμβάνει το βασιλικό μεσαιωνικό φρούριο της Βαστίλης.
Η γαλλική κοινωνία του 18ου αιώνα ήταν οργανωμένη σε τρεις τάξεις (οι άνθρωποι κατατάσσονταν σε αυτές με κριτήριο την καταγωγή τους και τα προνόμια που τους είχαν απονεμηθεί από τον ηγεμόνα):
- τον κλήρο (0,5% του πληθυσμού),
- τους ευγενείς (1,5% του πληθυσμού) και
- την τρίτη τάξη (98% του πληθυσμού), που την αποτελούσαν όλοι όσοι δεν ανήκαν στις δύο προηγούμενες τάξεις, δηλαδή οι αστοί, οι αγρότες και οι εργάτες.
Ο κλήρος και οι ευγενείς είχαν προνόμια, ενώ η τρίτη τάξη είχε μόνο υποχρεώσεις (πλήρωνε το σύνολο των φόρων, τη στιγμή που οι άλλες τάξεις δεν φορολογούνταν).
Η κατάσταση αυτή γεννούσε τη δυσαρέσκεια στην τρίτη τάξη. Από τα μέσα του 18ου αιώνα, οι συνθήκες ζωής επιδεινώνονταν διαρκώς. Μάλιστα, κατά τον φοβερό χειμώνα του 1788-1789 (η τιμή του ψωμιού ανέβηκε στα ύψη, με αποτέλεσμα η αγορά του βασικού αυτού αγαθού να απαιτεί το 88% του λαϊκού οικογενειακού εισοδήματος), η πείνα οδήγησε τον λαό σε λεηλασίες πλούσιων σπιτιών και κρατικών αποθηκών.
Η αντίδραση αυτή έκανε τον βασιλιά Λουδοβίκο ΙΣΤ να συγκαλέσει συνέλευση των τριών τάξεων στο ανάκτορο των Βερσαλιών (5 Μαΐου 1789). Εκεί, οι αντιπρόσωποι της τρίτης τάξης απαίτησαν μεταρρυθμίσεις, αλλά ο βασιλιάς ζήτησε να επιβληθούν νέοι φόροι που θα πλήρωναν αποκλειστικά τα μέλη της τρίτης τάξης.
Οι αντιπρόσωποι της τρίτης τάξης αντέδρασαν και στις 14 Ιουλίου 1789 με το σύνθημα ελευθερία, ισότητα, αδελφοσύνη ο λαός του Παρισιού κατέλαβε τη Βαστίλη, τόπο φυλάκισης και βασανιστηρίων, μισητό σύμβολο της απολυταρχίας.
Η 14η Ιουλίου, επέτειος της άλωσης της Βαστίλης,αποτελεί σήμερα την εθνική εορτή της Γαλλίας.
Η Γαλλική Επανάσταση θα περάσει από τρία στάδια:
1 Πρώτο στάδιο (1789-1792)Στην αρχή κυριαρχούν οι μετριοπαθείς και φιλελεύθερες απόψεις. Η πρώτη Εθνοσυνέλευση ψηφίζει τη «Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη».
2 Δεύτερο στάδιο (1792-1794)
Στη συνέχεια η εξουσία περνά στα χέρια ακραίων ριζοσπαστών (αρχηγοί:Ροβεσπιέρος, Δαντών, Μαρά), οι οποίοι επιβάλλουν καθεστώς τρομοκρατίας. Χιλιάδες πολίτες εκτελούνται ως εχθροί του λαού, ενώ την ίδια τύχη πρόκειται να έχουν ο βασιλιάς Λουδοβίκος και η βασίλισσα Αντουανέτα.
3 Τρίτο στάδιο (1794-1799)
Στην τρίτη φάση της επανάστασης επικρατούν και πάλι οι μετριοπαθείς. Η χώρα όμως αντιμετωπίζει δυσκολίες και η εξουσία παραχωρείται στον Ναπολέοντα Βοναπάρτη.
Ο Ναπολέων ανακηρύσσεται αυτοκράτορας και προχωρά σε πολλές μεταρρυθμίσεις. Παράλληλα συνεχίζει μια σειρά από πολέμους εναντίον των εχθρών της Γαλλίας, με αποτέλεσμα να καταλάβει το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης (ακόμη και τα Επτάνησα για ένα διάστημα) και να φτάσει μέχρι τη Ρωσία.
Οι Ναπολεόντειοι Πόλεμοι τελειώνουν το 1815 με τη συντριβή του Ναπολέοντα στο Βατερλό, μια πόλη που σήμερα ανήκει στο Βέλγιο. Η Αυτοκρατορία του υφίσταται πλήρη στρατιωτική ήττα με αποτέλεσμα την παλινόρθωση της μοναρχίας στη Γαλλία. Από τότε το Βατερλό είναι συνώνυμο κάθε μεγάλης ήττας.
Οι ιδέες και τα μηνύματα των δυο επαναστάσεων είχαν φτάσει σε όλο τον κόσμο και άναψαν τη σπίθα νέων εξεγέρσεων…….
Ώρα για επανάληψη και εξάσκηση…
Βρες τα λάθη.
Wordwall 1 Wordwall 2 Wordwall 3
Wordwall 4 Wordwall 5 Liveworksheets 1
Δες κι αυτό…