Κατά τον 15ο και τον 16ο αιώνα, Ευρωπαιοι εξερευνητές ανακαλύπτουν άγνωστες, έως τότε, περιοχές της γης. Ήταν η εποχή των Γεωγραφικών Ανακαλύψεων, που άλλαξαν τη ζωή των ανθρώπων. Τον 18ο αιώνα, με τον Διαφωτισμό, οι αλλαγές επεκτάθηκαν στην επιστήμη και γενικά στην πνευματική ζωή.
Κατά τον 15ο και 16ο αι. οι Ευρωπαίοι προσπαθούν να ανακαλύψουν νέους εμπορικούς δρόμους προς τις χώρες της Ανατολής. Καθώς οι χερσαίοι δρόμοι ελέγχονται από τους Οθωμανούς Τούρκους χρειάζονται θαλάσσιους δρόμους για να φτάσουν στην Ανατολή. Ήταν η εποχή των Γεωγραφικών Ανακαλύψεων που άλλαξαν τη ζωή των ανθρώπων.
Έμπειροι θαλασσοπόροι πείθουν τους Πορτογάλους και τους Ισπανούς ηγεμόνες να χρηματοδοτήσουν τα πρώτα μεγάλα εξερευνητικά ταξίδια. Κατά τα υπερπόντια ταξίδια οι θαλασσοπόροι αξιοποίησαν την επιστήμη της Γεωγραφίας (νέες αντιλήψεις για το σχήμα της Γης) και εφευρέσεις, όπως η πυξίδα, ο αστρολάβος, η καραβέλα.
Ο Βαρθολομαίος Ντιάζ ανακάλυψε το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας, ο Βάσκο Ντα Γκάμα διέπλευσε τον Ινδικό Ωκεανό ενώ ο Μαγγελάνος πραγματοποίησε τον πρώτο περίπλου της γης, αποδεικνύοντας τη σφαιρικότητά της. Το 1492 ο Χριστόφορος Κολόμβος ανακάλυψε την Αμερική.
(κλικ στην εικόνα)
Στην Ευρώπη έφτασαν νέα είδη διατροφής αλλά και πολύτιμα μέταλλα. Το εμπόριο επίσης αναπτύχθηκε σε παγκόσμια κλίμακα. Οι Ευρωπαίοι ίδρυσαν αποικίες στις νέες περιοχές. Εκεί ήρθαν σε επαφή με τους πολιτισμούς αρχαίων λαών, όπως οι Ίνκας και οι Αζτέκοι, αλλά ελάχιστα επηρεάστηκαν από αυτούς. Συχνά οι νέοι κάτοικοι αντιμετώπισαν με περιφρόνηση τους ιθαγενείς και τους εκμεταλλεύθηκαν. Η δουλεία, ιδιαίτερα στις αποικίες, αποτέλεσε την πιο αρνητική συνεπεία των Ανακαλύψεων.
Η ραγδαία ανάπτυξη του εμπορίου οδήγησε στη γέννηση του Καπιταλισμού. Ιδρύθηκαν νέες τράπεζες και βιοτεχνικές επιχειρήσεις που ανταγωνίζονταν μεταξύ τους. Στη γεωργία χρησιμοποιήθηκαν νέες τεχνικές (άνοιγμα αυλακιών για τη σπορά και λίπασμα). Από το Νέο Κόσμο εισήχθη η καλλιέργεια του καλαμποκιού και της πατάτας. Παράλληλα οι Ευρωπαίοι αποκτούν νέες συνήθειες όπως η χρήση του καφέ και του καπνού.
Χάρτης των Δικαιωμάτων
Η εποχή αυτή (17ος-18ος αι.) χαρακτηρίζεται ως περίοδος του Απολυταρχισμού (=Η συγκέντρωση όλων των εξουσιών στα χέρια του μονάρχη. Θεσμός που κυριάρχησε στην Ευρώπη κατά τον 17ο και 18ο αι.). Σταδιακά όμως προωθούνται σε κάποιες χώρες (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία) αλλαγές με στόχο τον περιορισμό της βασιλικής εξουσίας. Στην Αγγλία ψηφίζεται το 1689 ο «Χάρτης των Δικαιωμάτων» που περιορίζει την απόλυτη μοναρχία και ενισχύει την εξουσία του Κοινοβουλίου.
“Χάρτης των Δικαιωμάτων”
Συχνές ήταν τα χρόνια αυτά οι πολεμικές συγκρούσεις στην Ευρώπη. Κατά τη διάρκεια του Τριακονταετή Πολέμου (1618-1648) χάνει τη ζωή του το 1/3 των κατοίκων της Γερμανίας.
Οι αλλαγές που συντελέστηκαν στην Ευρώπη, εκφράστηκαν κατά τον 18ο αιώνα με το πνευματικό κίνημα του Διαφωτισμού. Ο Διαφωτισμός ξεκίνησε από την Αγγλία, καλλιεργήθηκε όμως κυρίως στη Γαλλία. Οι εκφραστές του, αμφισβητώντας τις προλήψεις και τις δεισιδαιμονίες, έδωσαν έμφαση στο φωτισμό του ανθρώπου μέσω της παιδείας, προκειμένου να κατανοήσει τα δικαιώματά του.
Ο Βολταίρος μίλησε για την ανεξιθρησκία, ο Ρουσσώ για την ελευθερία και την ισότητα, ο Λοκ και ο Μοντεσκιέ για την αξία των νόμων. Οι Διαφωτιστές εναντιώθηκαν στη θανατική ποινή και τα βασανιστήρια, στη δουλεία και τον πόλεμο.
Την εποχή του Διαφωτισμού αναπτύχθηκαν και οι φυσικές επιστήμες. Μελετήθηκε το φαινόμενο του ηλεκτρισμού, ενώ ο Βόλτα κατασκεύασε την πρώτη μπαταρία.
Ο Νεύτων ανακάλυψε το νόμο της βαρύτητας. Η Χημεία προόδευσε εντυπωσιακά. Επιπλέον, στην Ιατρική χρησιμοποιήθηκε ο εμβολιασμός, για να αντιμετωπιστούν διάφορες μεταδοτικές ασθένειες και κυρίως η ευλογιά.
Ανανεώθηκαν επίσης και μορφές της τέχνης, όπως η λογοτεχνία και η μουσική, καθώς γράφηκαν κλασικά μυθιστορήματα σαν τον «Ροβινσώνα Κρούσο» και τα «Ταξίδια του Γκιούλιβερ» αλλά και τα φημισμένα μουσικά έργα του Μπαχ και του Μότσαρτ.
Ώρα για εξάσκηση…