ΥΛΙΚΑ ΣΩΜΑΤΑ – Η ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΥΛΗΣ

[slideboom id=103722&w=425&h=370]

Δείτε το στο slideshare.net

Εισαγωγή

  Ο κόσμος που μας περιβάλλει είναι ο κόσμος των υλικών σωμάτων. Τα ζώα, τα φυτά, τα διάφορα αντικείμενα, ο αέρας και η θάλασσα είναι υλικά σώματα, όπως και οι άνθρωποι. Οι ιδιότητες των υλικών σωμάτων είναι αυτές που προσδιορίζουν αυτό που ονομάζουμε ζωή.

  Τα υλικά σώματα αλλάζουν συνεχώς, κάποια πολύ γρήγορα και άλλα αργά. Τα δέντρα με το χρόνο ψηλώνουν και μεγαλώνουν, όπως και τα ζώα και οι άνθρωποι. Η θάλασσα άλλες φορές είναι ήρεμη και άλλες φουρτουνιασμένη. Η γη ταράζεται από τους σεισμούς και τις εκρήξεις ηφαιστείων. Πολλές φορές τα υλικά σώματα αλληλεπιδρούν και παράγουν νέα υλικά σώματα.

  Οι αλλαγές των υλικών σωμάτων ονομάζονται μεταβολές. Στη Φυσική, τη Χημεία και τη Βιολογία και γενικότερα στις θετικές επιστήμες, οι μεταβολές των υλικών σωμάτων ονομάζονται φαινόμενα.  Παρατηρούμε την εξέλιξη των φαινομένων και προσπαθούμε να τα αναγνωρίζουμε και να τα εξηγούμε, ώστε να γίνει η ζωή μας πιο εύκολη, πιο ευχάριστη και περισσότερο ασφαλής. Μαθαίνουμε να αναγνωρίζουμε τις ιδιότητες των υλικών σωμάτων, ώστε να κατανοούμε καλύτερα τη λειτουργία της φύσης και να μάθουμε να την προστατεύουμε για να προστατευτούμε κι εμείς.

Οτιδήποτε υπάρχει στο σύμπαν είναι ύλη. Η Γη, οι θάλασσες, ο αέρας, ο Ήλιος, τα άστρα. Καθετί που o άνθρωπος παρατηρεί, που μπορεί να το αγγίζει ή να το αισθανθεί είναι ύλη.
  Υλικά σώματα είναι όλα τα σώματα που έχουν μάζα (ποσό ύλης) και καταλαμβάνουν χώρο (όγκο).

   

  Τα περισσότερα μπορούμε να τα αντιληφθούμε με τις αισθήσεις μας. Ορισμένα είναι πολύ μικρά, γι’ αυτό χρησιμοποιούμε μικροσκόπια.

Ιδιότητες των υλικών σωμάτων

Οι ιδιότητες των υλικών σωμάτων μας βοηθούν να τα περιγράψουμε.
Δομή της ύλης
  Όπως φαίνεται και στην παραπάνω εικόνα, τα πάντα γύρω μας αποτελούνται από μικρότερες μονάδες ύλης τα μόρια. Το μόριο είναι το μικρότερο σωματίδιο της ύλης που διατηρεί τις ιδιότητες του σώματος στο οποίο ανήκει. Πχ. το λεμόνι είναι ξινό, άρα και ένα μόριο λεμονιού, αν μπορούσαμε να το απομονώσουμε, είναι ξινό. 
  Τα μόρια αποτελούνται από ακόμα μικρότερα σωματίδια, τα άτομα. Άτομο είναι το μικρότερο σωματίδιο της ύλης που μπορεί να συνδυαστεί με άλλα άτομα και να σχηματίσει μόρια.
  Τα άτομα αποτελούνται από ακόμα μικρότερα σωματίδια, τα πρωτόνια, τα νετρόνια και τα ηλεκτρόνια.
Τα πρωτόνια και τα νετρόνια αποτελούνται και αυτά από μικρότερα σωματίδια, τα κουάρκ.
Στοιχεία και χημικές ενώσεις.
  Στοιχεία ονομάζονται τα υλικά σώματα που τα μόρια τους αποτελούνται από ένα μόνο είδος ατόμων.
  Κάθε άτομο στοιχείου συμβολίζεται με ένα ή δύο γράμματα. Στο συμβολισμό του μορίου του στοιχείου, το σύμβολο έχει ένα δείκτη που δείχνει πόσα άτομα αποτελούν το μόριο.

αναπαράσταση του μορίου
του υδρογόνου με μοντέλο
Picture
  Χημικές ενώσεις ονομάζονται τα υλικά σώματα τα οποία αποτελούνται από άτομα διαφορετικού είδους.

διοξείδιο του άνθρακα
Picture
Picture
αμμωνία
Picture
Picture

 

Η φυσική κατάσταση των υλικών σωμάτων.

   Τα μόρια των υλικών σωμάτων κινούνται συνεχώς. Ανάλογα με το πόσο κινούνται και σε πόσο κοντινές αποστάσεις βρίσκονται μεταξύ τους, τα σώματα είναι…
  Δείτε τη θέση και την κίνηση των μορίων στα στερεά (solid), τα υγρά (liquid) και τα αέρια (gas) κάνοντας κλικ στην εικόνα.
  Προσπαθήστε να βάλετε το κάθε υλικό σώμα εκεί που ταιριάζει (στερεά – solids, υγρά – liquids, αέρια – gases).
 Ώρα για εξάσκηση…