Με μεγάλα διλήμματα και ακόμη περισσότερους προβληματισμούς πάρθηκε η απόφαση της συμμετοχής μου στη σημερινή ημερίδα. Διάβασα το σκεπτικό των εκπ/κών του Συλλόγου της Φθιώτιδας να μη συνδιοργανώσουν την εκδήλωση το οποίο με βρήκε σύμφωνο, σε μεγάλο βαθμό.

Αυτό που πρέπει να γνωρίζετε συνάδελφοι του προεδρείου είναι ότι ακόμη και στο άκουσμα της λέξης «αξιολόγηση» οι συνάδελφοι βγάζουν καντήλες. Συζητήσεις, φόρα και ημερίδες για την αξιολόγηση θα μπορούσαν να περιμένουν τώρα μιας και δεν υφίσταται κάποια επείγουσα ανάγκη. Θα μπορούσε να αρχίσει η συζήτηση σε συλλόγους διδασκόντων και σε γενικές συνελεύσεις από την επόμενη σχολική χρονιά με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων και όχι επιλεκτικά και τυχαία για κάποιους συναδέλφους. Με ξένισε η τελευταία πρόταση της πρόσκλησης στην ημερίδα που αναφέρει ότι τα έξοδα βαρύνουν τους συλλόγους χωρίς να τους έχετε ρωτήσει αν υπάρχει αυτή η δυνατότητα.
Επίσης, θα ήθελα η σημερινή ημερίδα να γίνεται σε ένα δημόσιο σχολείο ή σε ένα αμφιθέατρο πανεπιστημίου ή σε ένα δημοτικό χώρο (Λιβαδειά, Λαμία, Θήβα ή Χαλκίδα) και όχι σε ένα τετράστερο ξενοδοχείο. Είναι κι αυτό μια πρόκληση. Δε θέλω να πιστέψω ότι οι ημερίδες που διοργανώνονται ανά την Ελλάδα έχουν οργανωθεί με στόχο τη δημιουργία επαφών για να στηθούν ψηφοδέλτια από τις παρατάξεις ενόψει των εκλογών των αντιπροσώπων. Κυκλοφορεί πολύ γι’ αυτό, άλλωστε, και το αναφέρω.
Αυτές ήταν οι ενστάσεις και οι προβληματισμοί μου, τους ανάφερα και μπορώ τώρα να εκθέσω τις απόψεις μου χωρίς να αναμένω και πολλά από τις διαδικασίες και το αποτέλεσμα της ημερίδας.
Γνωρίζουμε και ζούμε στο πετσί μας τα αποτελέσματα της πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής κρίσης στην οποία μας οδήγησαν οι κυβερνώντες και τα μνημόνιά τους. Καθημερινά, βιώνουμε τις παρενέργειες αυτής της πολιτικής στα σχολεία μας. Υποβάθμιση δημόσιας εκπαίδευσης σε ένα σχολείο που κρυώνει, που πεινάει που γίνεται γκρίζο και μίζερο. Ένας εκπαιδευτικός λαβωμένος , ψυχολογικά και οικονομικά, είναι δύσκολο να ορθώσει το ανάστημά του και να διεκδικήσει, να αντισταθεί και, τελικά, να δημιουργήσει και να συνδιαμορφώσει εκπαιδευτική πολιτική. Αυτό ήθελαν να πετύχουν οι ιθύνοντες και- σε μεγάλο βαθμό- το κατάφεραν. Αυτοί που τάιζαν και κανάκευαν το συνδικαλισμό μόλις είδαν ότι είχε κάνει τη βρώμικη δουλειά και δε χρειάζονταν πλέον τις υπηρεσίες του τον πέταξαν βορά στα ΜΜΕ. Σήμερα, η λέξη συνδικαλισμός αντί να σημαίνει προσφορά , αλληλεγγύη και δημιουργία έχει λάβει αρνητικό πρόσημο και η κοινωνία τη θεωρεί συνώνυμο του «λαμόγιο». Σήμερα που, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, χρειαζόμαστε το συνδικαλισμό αυτός έχει τρωθεί ανεπανόρθωτα και έχει περιοριστεί δραματικά ο ρόλος και οι δυνατότητες παρέμβασής του.
Και εδώ είναι οι ευθύνες όλων μας, σε κάποιους λίγες και σε κάποιους άλλους περισσότερες. Πώς να περάσουμε από τον κομματικό και τον κυβερνητικό συνδικαλισμό στον ώριμο και δημιουργικό συνδικαλισμό. Είναι καιρός να ενισχύσουμε τις συλλογικές διαδικασίες, να αναβαθμίσουμε το ρόλο των γενικών συνελεύσεων και να πολεμήσουμε τη λογική της ανάθεσης.
Ο κ. Μπαγάκης στην εισήγηση που μας έκανε πριν από λίγο μας έβαλε το δίλημμα αν θα έπρεπε οι εκπαιδευτικές ενώσεις να ανοίξουν το ζήτημα της αξιολόγησης και να ξεκινήσουν άμεσα συζητήσεις ή αν θα έπρεπε να αφήσουμε το χρόνο να κυλήσει και να αποφορτιστεί το ζήτημα. Είμαστε σύμφωνοι με τη δεύτερη εκδοχή. Σήμερα θα έπρεπε να συζητούσαμε για το πλαίσιο παιδαγωγικής λειτουργίας του σχολείου, για την εκπαιδευτική πολιτική, για τον προσανατολισμό του σχολείου. Εκεί, θα μπορούσαν να συζητηθούν παράμετροι για την αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου καθώς και το ρόλο της σχετικής ανατροφοδότησης. Τα τελευταία 2 χρόνια τα ζήσαμε στον αστερισμό της αξιολόγησης. Συγκρούσεις, απειλές για ΕΔΕ, έλλειψη συντονισμού και «νομικίστικες» πρακτικές από τη ΔΟΕ λάβωσαν το δημόσιο σχολείο και γκρέμισαν διαπροσωπικές σχέσεις εκπαιδευτικών. Η αξιολόγηση που προωθούσαν ήταν εργαλείο για τη χειραγώγηση των εκπ/κών που είχε στόχο την επικράτηση του φόβου και της υποταγής. Για ό,τι δεν πήγαινε καλά στο σχολείο θα έφταιγε ο δάσκαλος. Μισθολογική καθήλωση, διάλυση εργασιακών σχέσεων, άρση μονιμότητας, απολύσεις, κατηγοριοποίηση σχολείων ανταγωνισμός, μείωση χρηματοδότησης θα ήταν οι συνέπειες του εκτρώματος που έστησε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ και που, δυστυχώς, βρέθηκαν πολλοί πρόθυμοι να υλοποιήσουν είτε από φόβο είτε από πάθος. Βρέθηκαν, όμως, και κάμποσοι (ευτυχώς περισσότεροι απ’ όσους φανταζόμασταν) που αντιστάθηκαν και έφεραν καθυστερήσεις στην υλοποίηση της αξιολόγησης που, όπως αποδείχτηκε, ήταν καταλυτικές ώστε να μην υλοποιηθεί τελικά η αξιολόγηση. Ήταν η προστιθέμενη αξία στους χιλιάδες εκπ/κούς που βάλαμε υπογραφές, απεργήσαμε, διαδηλώσαμε…
Το υπουργείο παιδείας, σωστά πράττοντας, αδρανοποίησε το σχετικό νόμο και έκλεισε την πλατφόρμα όπου οι αξιολογητές καταχωρούσαν βαθμολογίες. Αυτή ήταν η πρώτη κίνηση, η σωστή κίνηση. Είναι η «εκδίκησή μας» απέναντι σε αυτούς που ξενυχτούσαν κλικάροντας και συμπληρώνοντας portfolios και που έτρεχαν εδώ κι εκεί να μαζέψουν βεβαιώσεις από σεμινάρια- συνήθως αμφιβόλου ποιότητας.
Σήμερα το υπουργείο παιδείας θα πρέπει να ανοίξει τις πόρτες του για διάλογο και να δημιουργήσει σχέσεις εμπιστοσύνης με τους εκπ/κούς. Μια εμπιστοσύνη που στόχο θα έχει να αποβάλλει το φόβο πως η αξιολόγηση θα επανέλθει με νέο μανδύα και νέο όνομα.(αποτίμηση ας πούμε) Πρέπει να εμπνεύσει το σύνολο των εκπ/κών και να δείξει με έργα πως είναι διατεθειμένη να προχωρήσει σε μια μεταρρύθμιση που θα ολοκληρωθεί και θα γίνει μαζί με τους εκπ/κούς και όχι ερήμην τους.
Άμεσα θα πρέπει να απαιτήσουμε την κατάργηση όλου του θεσμικού πλαισίου που υπάρχει γύρω από την αξιολόγηση και να παλέψουμε για την επαναφορά της ακώλυτης μισθολογικής και βαθμολογικής εξέλιξης.
Δεν τρέφουμε αυταπάτες για τη δυσκολία του εγχειρήματος του «άλλου σχολείου». Για να δημιουργήσουμε το ιδανικό σχολείο πρέπει να παλέψουμε για την ιδανική κοινωνία και αυτό φαντάζει ουτοπικό. Μπορούμε, όμως, ως εκπαιδευτικό κίνημα να ανατρέψουμε την εκπ/κή πολιτική που εφαρμόστηκε και δε θέλουμε να συνεχίσει να εφαρμόζεται. Οραματιζόμαστε ένα σχολείο αυτοδιοικούμενο, με κυρίαρχο το ρόλο του συλλόγου των διδασκόντων, ένα σχολείο άμβλυνσης των ταξικών διαφορών, χωρίς αποκλεισμούς, με δημόσια και δωρεάν εκπαίδευση για όλους.
Ως ΕΡΑ δε δίνουμε σε καμιά κυβέρνηση λευκή επιταγή. Φαντάζομαι ότι το έχετε διαπιστώσει από δημοσιεύσεις μελών μας αλλά και το βίο και την πολιτεία μας. Δε θα υποστείλουμε τη σημαία των αγώνων και των δικαιωμάτων του κλάδου μας. Μακριά από εμάς ο κυβερνητικός συνδικαλισμός. Είμαστε εδώ για να διεκδικούμε και όχι για να δικαιολογούμε.
ΤΡΑΜΠΑΚΟΥΛΟΣ ΗΛΙΑΣ