Ειδική Εκπαίδευση και Συμπερίληψη

Βασιζόμενοι σε σχετική με την Ειδική Εκπαίδευση βιβλιογραφία θα λέγαμε ότι η πορεία της είναι στενά συνδεδεμένη με τους παρακάτω σταθμούς:

  • Περιθωριοποίηση,
  • Ομαλοποίηση,
  • Ενσωμάτωση-Ένταξη και
  • Συμπεριληπτική ή Ολική Εκπαίδευση.

          Με τον όρο περιθωριοποίηση μιλάμε για τον εγκλεισμό ατόμων με δυσκολίες προσαρμογής στις τότε κοινωνίες σε ιδρύματα. Αυτές οι δυσκολίες μπορεί να αφορούν σοβαρές παθήσεις, νοητικές ελλείψεις, ψυχιατρικές ελλείψεις κ.α.

          Στην εξέλιξη της Ειδικής Εκπαίδευσης εμφανίζεται ο όρος ομαλοποίηση που αφορά τη σταδιακή αποϊδρυματοποίηση ατόμων με σοβαρές παθήσεις. Ταυτόχρονα παιδιά με μέτριες ή σοβαρές ανεπάρκειες απομακρύνονταν από το ίδρυμα και μεταφέρονταν κοντά στους δικούς τους ανθρώπους. Η άποψη που κυριαρχούσε τότε ήταν ότι το περιβάλλον του παιδιού με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες έπρεπε να είναι το ίδιο με το περιβάλλον που μεγαλώνει ένα παιδί με τυπική ανάπτυξη.

          Στη συνέχεια θα αναφέρουμε τον όρο της ενσωμάτωσης, δηλαδή τη δημιουργία ειδικών τμημάτων μέσα στα πλαίσια ενός κανονικού σχολείου. Τα παιδιά μέσω των παραπάνω τμημάτων είχαν την ευκαιρία να ενσωματωθούν σε μεγαλύτερο βαθμό με τον κορμό του σχολείου ώστε στη συνέχεια να επιτευχθεί η πλήρης ένταξή τους. Στην ενσωμάτωση σταδιακά εξαλείφονται τα χαρακτηριστικά του ατόμου καθώς ενσωματώνεται στην ομάδα. Στην ένταξη αντίθετα αυτό δεν αποτελεί προϋπόθεση κι έτσι δεν εμπεριέχεται πάντα η έννοια της αμοιβαίας δυναμικής αλληλεπίδρασης ανάμεσα σε αυτόν που εντάσσεται στην ομάδα και στην ομάδα υποδοχής.( Bonderer, E. (1980). Integrationsbegriffe in der Behindertenpädagogik. VHN, 49 Jg., Heft 2, 179-180)

          Τέλος με τους όρους Συμπεριληπτική ή Ολική Εκπαίδευση αναφερόμαστε σε μια εκπαίδευση με τη συμμετοχή ΟΛΩΝ των παιδιών στις σχολικές δράσεις με ταυτόχρονη αποδοχή της ιδιαιτερότητας των ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.