Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας <Διαχείριση συγκρούσεων>Γ/σιο Νιγρίτας 2007-08
Πρώτη Συνάντηση :
Γνωριμία, Παρουσίαση Προγράμματος, Συμβόλαιο, Καθορισμός ομάδων εργασίας, Συμπλήρωση ερωτηματολογίου
Στόχοι:
- Να γνωριστεί η ομάδα μεταξύ της και με την καθηγήτρια με έναν «καινούριο τρόπο»
- Να μάθουν τα παιδιά να βάζουν στόχους, συμμετέχοντας ενεργά στην εκπαίδευσή τους.
- Να θέσουν και να διατυπώσουν βασικούς κανόνες για τη λειτουργία της τάξης.
Υλικά: 2 μεγάλα φύλλα χαρτί, μαρκαδόρους χοντρούς , πολύχρωμες μπογιές, κόλλα, περιοδικά , ψαλίδι.
Εισαγωγική διαδικασία: Η καθηγήτρια με την υπεύθυνη της Αγωγής Υγείας, θα πρέπει να εξηγήσουν στα παιδιά, το σκοπό του Προγράμματος Υγείας που θα ξεκινήσουν. Σκοπός του προγράμματος «Η διαχείριση των συγκρούσεων»είναι η ανάδειξη θεμάτων προς συζήτηση και επεξεργασία , που αφορούν τα παιδιά, ώστε να τα βοηθήσουν να επιλέξουν και να αποφασίσουν τι είναι καλύτερο για τα ίδια, για τις σχέσεις τους με τους άλλους, για την προστασία τους από διάφορους κινδύνους.
Οι θεματικές ενότητες που θα επεξεργαστούν τα παιδιά είναι οι εξής:
- Ατομική ταυτότητα και αυτοεκτίμηση
- Επικοινωνία-Ενεργητική ακρόαση
- Λήψη αποφάσεων-Κριτική σκέψη
- Επιρροές συνομήλικων
- Συναισθήματα
- Άγχος
- Βία
- Ρατσισμός-Διαφορετικότητα
Γίνεται ενημέρωση στα παιδιά ότι θα εφαρμοστεί μια νέα μαθησιακή προσέγγιση ,η βιωματική μάθηση και τεχνικές ενεργητικής μάθησης όπως:
- Παιδαγωγικά παιχνίδια
- Ελεύθερος συνειρμός
- Παιχνίδια ρόλων-Δραματοποιήσεις
- Ζωγραφική-Σχέδιο
- Εργασία σε μικρές ομάδες
- Προσομοιώσεις
- Ρητορική(Αγώνες επιχειρηματολογίας)
Η βιωματική μάθηση στηρίζεται στο βίωμα, στην εμπειρία. Οι μαθητές δείχνουν να αγαπούν αυτό τον τρόπο μάθησης γιατί τους παρέχει ελευθερία στη σκέψη και τη συμπεριφορά. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού /συντονιστή είναι να δημιουργήσει κλίμα εμπιστοσύνης , ελευθερίας και αμοιβαίας κατανόησης μεταξύ των μελών της ομάδας.
Αναλυτική διαδικασία διεξαγωγής των ασκήσεων:
Όλα τα παιδιά σχηματίζουν κύκλο με τα θρανία και κάθονται γύρω από αυτόν.
Άσκηση 1: η γνωριμία
Το πρώτο μας βήμα ήταν να κάνουμε σε ένα φύλλο χαρτί την πορεία της ζωής μας , δηλαδή να ζωγραφίσουμε τις σημαντικότερες στιγμές της ζωής μας. Το δεύτερο βήμα μας ήταν να γνωριστούμε με την καθηγήτριά μας όχι σαν παιδί με καθηγήτρια αλλά σαν φίλοι. Επίσης μιλήσαμε για την ιστορία του ονόματός μας , για τα χόμπι μας , τα όνειρά μας.
Άσκηση 2:Η επικοινωνία
Στη συνέχεια μιλήσαμε για την έλλειψη σεβασμού στις μέρες μας, και ακολούθησε ένα παιχνίδι. Οι πρωταγωνιστές ήταν δύο παιδιά τα οποία ρωτούσαν διάφορα τους συμμαθητές τους. Οι υπόλοιποι δεν απαντούσαν σε συνεννόηση με την καθηγήτρια. Έφτασαν σε σημείο οι δύο πρωταγωνιστές να γίνουν πιεστικοί αλλά δεν έβρισκαν ανταπόκριση. Όταν το παιχνίδι τέλειωσε μας περιέγραψαν τα συναισθήματά τους, για την έλλειψη σεβασμού και επικοινωνίας που βίωσαν. Επίσης και τα υπόλοιπα παιδιά εξομολογήθηκαν πως με δυσκολία κρατιόνταν και δεν απαντούσαν.
Άσκηση 3 : Το συμβόλαιο
Καθορίσαμε τους κανόνες που χρειάζονται για να λειτουργήσει η ομάδα και να αναπτυχθεί η αμοιβαία εμπιστοσύνη και ο σεβασμός. Τους καταγράψαμε σ΄ ένα μεγάλο φύλλο χαρτί το υπογράψαμε όλοι και συμφωνήσαμε να τοποθετείται το συμβόλαιο πάντα στον πίνακα σε όλες τις συναντήσεις
Οι βασικοί κανόνες είναι:
Άσκηση 4: Ανάθεση εργασιών
Άσκηση 5: Ερωτηματολόγιο
Δεύτερη συνάντηση: Ατομική ταυτότητα και αυτοεκτίμηση
Στόχοι:
- Να αναπτύξουν τα παιδιά αυτογνωσία, να αντιληφθούν τη μοναδικότητά τους αναγνωρίζοντας τις ικανότητες , τις δεξιότητες και τα χαρακτηριστικά τους.
- Να εκτιμήσουν τον εαυτός τους.
- Να καταλάβουν τις ομοιότητες που τους συνδέουν με τους άλλους γύρω τους.
- Να αναγνωρίσουν τα όριά τους με τρόπο θετικό και δημιουργικό
- Να θέσουν στόχους για το μέλλον που να μπορούν να τους πραγματοποιήσουν.
Υλικά: μαρκαδόροι χοντροί, μπογιές, στυλό, κάρτες, φωτογραφίες ,περιοδικά , φύλλα χαρτί Α4.
Αναλυτική διαδικασία διεξαγωγής των ασκήσεων
Ξεκινάμε την διαδικασία λέγοντας στα παιδιά ότι θα προσπαθήσει όλη η ομάδα να σκεφθεί για το κάθε μέλος της, για το τι άνθρωποι είμαστε, για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά μας, τις ικανότητές μας, τα όνειρά μας, τους ανθρώπους και τον χώρο γύρω μας.Όπως δεν μπορούμε να βρούμε δύο φύλλα ίδια σ΄ ένα δέντρο έτσι δεν μπορούμε να βρούμε και δύο ανθρώπους απόλυτα όμοιους. Βέβαια, όλοι μας έχουμε ένα όνομα που μας βοηθάει αν μας αναγνωρίζουν και να αναγνωρίζουμε τους άλλους. Είναι η βάση για την ταυτότητα και εκφράζει τις ρίζες μας. Κάθε παιδί δικαιούται να έχει μια νομικά κατοχυρωμένη ταυτότητα (όνομα και εθνικότητα). Εκτός από τη νόμιμη ταυτότητά του, κάθε παιδί κληρονομεί από τους γονείς του μια εθνική , γλωσσική και θρησκευτική ταυτότητα.
Άσκηση 1:Μιλάω για τον εαυτό μου μέσα από μια κάρτα
Έχουμε φροντίσει να έχουμε μαζί μας κάρτες, φωτογραφίες με πολλά διαφορετικά θέματα. Τις αφήνουμε στο κέντρο του κύκλου γυρισμένες ανάποδα και διαλέγει ο καθένας μία. Το ίδιο και ο συντονιστής. Δίνουμε την οδηγία το κάθε μέλος να παρατηρήσει την κάρτα του, να θυμηθεί ή να φανταστεί κάποια πράγματα για τη ζωής του μέσα από αυτή και στη συνέχεια ζητάμε να τα μοιραστεί με την ομάδα. Να μιλήσει δηλαδή για τον εαυτό του με αφορμή την κάρτα. Το ίδιο κάνει και ο συντονιστής στο τέλος.
Άσκηση 2: Ο ήλιος
Το δεύτερο παιχνίδι έχει ως στόχο τα παιδιά να αναπτύξουν αυτογνωσία, να αντιληφθούν τη μοναδικότητά τους αναγνωρίζοντας τις ικανότητες, τις δεξιότητες και τα χαρακτηριστικά τους με σκοπό να εκτιμήσουν τον εαυτό τους. Χωρίζουμε τα παιδιά μέσω ενός διασκεδαστικού παιχνιδιού «Βρείτε το ταίρι σας» σε ζευγάρια. Τοποθετούμε στη μέση του κύκλου σχοινάκια ανά δύο όμοια σε μέγεθος και τα παιδιά καλούνται να π άρουν από ένα . Έτσι βρίσκουν το ταίρι τους με το ίσο σχοινάκι. Τους μοιράζουμε κόλες Α4 και κάθε μαθητής στο κέντρο του φύλλου τοποθετεί την προσωπική του φωτογραφία και με ένα χοντρό μαρκαδόρο ζωγραφίζει έναν κύκλο γύρω από αυτή. Στο πάνω μέρος του φύλλου ο κάθε μαθητής γράφει μια επικεφαλίδα για τον εαυτό του π.χ. ο δυνατός, η όμορφη νεράιδα. Γύρω από τον κύκλο τα παιδιά ζωγραφίζουν 12 ακτίνες οι οποίες αντιπροσωπεύουν τα παρακάτω:
- Πώς είμαι
- Η προσωπικότητά μου
- Τι κάνω καλά
- Τι δεν κάνω καλά
- Ποια είναι τα θετικά μου στοιχεία
- Τα αγαπημένα μου πρόσωπα
- Τα αγαπημένα μου μέρη
- Οι αγαπημένες μου συνήθειες
- Τα χρώματα που προτιμώ
- Τα όνειρά μου
- Γιατί νομίζω ότι με αγαπούν οι άλλοι
- Τι εύχομαι για τον κόσμο
Όταν τα παιδιά τελειώσουν τον ήλιο τους, γυρνούν στο ζευγάρι τους και μοιράζονται μαζί του ό, τι ήθελαν από αυτό που είχαν ζωγραφίσει και γράψει.
Άσκηση 3 :Βαθμολογώ τον εαυτό μου
Δίνουμε στα παιδιά φύλλα εργασίας όπου πρέπει να βαθμολογήσουν τον εαυτό τους κάνοντας το προσωπικό διάγραμμα. Στη συνέχεια τους ζητούμε να μιλήσουν για τον εαυτό τους στην ολομέλεια με βάση την άσκηση που προηγήθηκε. Το ίδιο κάνει και ο συντονιστής. Με την αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθηση γνωρίζουμε τον εαυτό μας. Αυτό όμως δεν είναι αρκετό. Μας είναι απαραίτητη και η επιβεβαίωση από τους γύρω μας Γι αυτό μπήκαμε στη διαδικασία των εξής δραστηριοτήτων:
Άσκηση 1:Πώς με κοιτούν οι άλλοι
Χωρίσαμε τα παιδιά σε μικρές ομάδες και μοιράσαμε από ένα φύλλο χαρτί. Κάθε παιδί έγραψε το όνομά του στο κάτω μέρος της σελίδας και το έδωσε στο επόμενο παιδί. Το επόμενο παιδί έγραψε στην κορυφή της σελίδας κάτι καλό για το προηγούμενο παιδί, του οποίου το όνομα βρισκόταν στο κάτω μέρος της σελίδας, και αφού το δίπλωσε ώστε να μη φαίνεται ο χαρακτηρισμός το έδωσε στο επόμενο παιδί που έκανε το ίδιο. Αφού προχώρησε η διαδικασία σε όλες τις ομάδες τα παιδιά έγιναν και πάλι η μεγάλη ομάδα και διάβασαν τους χαρακτηρισμούς. Τους ζητήθηκε να που πως ένιωσαν διαβάζοντας τα καλά που τους έγραψαν , αν τα ήξεραν, αν περίμεναν να τα αναγνωρίσουν οι συμμαθητές τους , και πόσο δύσκολο τους ήταν να βρουν θετικά για τους άλλους. Για πολλά παιδιά ήταν έκπληξη αυτά που διάβασαν, είτε γιατί πίστευαν πως οι συμμαθητές τους δεν ήταν σε θέση να αναγνωρίζουν κάποια προτερήματά τους είτε γιατί βγήκαν στοιχεία του χαρακτήρα τους που προσπαθούσαν να τα κρύψουν.
Άσκηση 2:Τα «θέλω» και τα «μπορώ»
Τα παιδιά χωρίστηκαν σε ομάδες των δύο ατόμων και πήραν μικρά χαρτάκια σε σχήμα φύλλου .Αφού συζήτησαν μεταξύ τους τι είναι ικανοί να κάνουν καλά έγραψαν στο φύλλο την δεξιότητά του και το κόλλησαν σ΄ ένα δέντρο με τον τίτλο «ΜΠΟΡΩ». Στη συνέχεια έκαναν την ίδια δραστηριότητα με τις επιθυμίες τους και κόλλησαν τα αντίστοιχα φύλλα στο δέντρο με τον τίτλο «ΘΕΛΩ» .Στην ολομέλεια συζήτησαν για τις δεξιότητές τους και τις επιθυμίες τους. Με αφορμή τις ικανότητές τους και τις επιθυμίες τους διαπίστωσαν τα παιδιά ότι ήταν δυνατό να βλάψουν τον εαυτό τους και τους άλλους με τις επικίνδυνες συχνά επιθυμίες τους ή ικανότητές τους .Τα πολλά θύματα από τροχαία κυρίως με μηχανές και με τα οικογενειακά αυτοκίνητα ήταν η αρχή για τη συζήτηση που ακολούθησε. Επίσης θίχτηκε και το θέμα των αλκοολούχων ποτών , το κάπνισμα και γενικά επιθυμίες απαγορευμένες κατά κανόνα για την ηλικία των εφήβων. Τα παιδιά στο σύνολό τους ήταν ευαισθητοποιημένα και έδειξαν ενδιαφέρον και προσοχή στις δυσάρεστες εμπειρίες άλλων συμμαθητών τους .
Τέλος τα παιδιά αξιολογώντας το θέμα της συνάντησης Ατομική ταυτότητα και αυτοεκτίμηση έφτασαν στα εξής συμπεράσματα:
- Ο κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και ιδιαίτερος
- Όταν μπορούμε να αποδεχτούμε πως είμαστε μοναδικά όντα, ίδια αλλά ταυτόχρονα διαφορετικά από όλα τα ανθρώπινα πλάσματα, τότε μπορούμε να πάψουμε να συγκρίνουμε τον εαυτό μας με όλους τους άλλους και έτσι να πάψουμε να τον δικάζουμε και να τον τιμωρούν
- Όσο πιο πολύ εκτιμά κανείς τον εαυτό του, τόσο πιο λίγα απαιτεί από τους άλλους
- Όσο λιγότερα απαιτεί , τόσο περισσότερο τους εμπιστεύεται
- Όσο πιο πολύ εμπιστεύεται τον εαυτό τους και τους άλλους τόσο πιο πολύ μπορεί ν΄ αγαπάει
- Όσο πιο πολύ αγαπάει τόσο πιο λίγο φοβάται τους άλλους
- Όσο περισσότερα οικοδομεί μαζί με τους άλλους, τόσο πιο πολύ τους γνωρίζει. Έτσι οι δεσμοί ανάμεσα σ΄ αυτόν και τους άλλους είναι πιο στέρεοι.
Τρίτη Συνάντηση : Επικοινωνία –Ενεργητική ακρόαση
Στόχοι:
- Να αναδειχθεί η πολυπλοκότητα και το σύνθετο της ανθρώπινης επικοινωνίας
- Να αναγνωριστεί ο ιδιαίτερος τρόπος με τον οποίο ο κάθε άνθρωπος ερμηνεύει ό, τι ακούει βλέπει και παρατηρεί
- Να καταλάβουν τη σημασία της σωστής επικοινωνίας και τα στοιχεία της καλής ακρόασης
- Να εντοπίσουν τους τρόπους επικοινωνίας και να εξασκηθούν στη σωστή ακρόαση κα την αποτελεσματική επικοινωνία
- Να μάθουν να ελέγχουν τις παρορμήσεις τους
- Να μάθουν να μπαίνουν στη θέση του άλλου για να μπορούν να τον καταλάβουν καλύτερα
Υλικά: στυλό, χαρτί Α4, μαρκαδόροι χοντροί.
Αναλυτική διαδικασία διεξαγωγής των ασκήσεων
Η διαφορετικότητα όταν εκφράζεται στο κατάλληλο πλαίσιο(ομάδα, δέσμευση, εμπιστοσύνη, ασφάλεια) και με καλή επικοινωνία σε κάνει να αισθάνεσαι ελευθερία, χαρά και ευτυχία.
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι επικοινωνίας:
- Πομπός-δέκτης :Λεκτική
- Σώμα –νοήματα: Εξωλεκτική
Η επικοινωνία μαθαίνεται:
Άσκηση 1: Ασυννενοησία:
Ακούγεται μουσική και όλοι κινούνται στο χώρο. Στο πάτωμα έχουμε σκορπίσει φύλλα από εφημερίδες . Μόλις σταματήσει η μουσική το κάθε παιδί στέκεται μπροστά σε εφημερίδα και διαβάζει δυνατά και με στόμφο. Ακούγεται ξανά η μουσική και σταματά το διάβασμα και αρχίζει η κίνηση. Σταμάτημα και δυνατή ανάγνωση. Μουσική και εμείς μαζεύουμε τις εφημερίδες και ενημερώνουμε ότι στο επόμενο σταμάτημα της μουσικής θα σταθεί ο ένας απέναντι στον άλλο και θα φωνάζει ο ένας στον άλλο δυνατά , σαν να καυγαδίζουν, ταυτόχρονα κάνοντας γκριμάτσες. Μουσική και ησυχία με κίνηση, χορό. Σταμάτημα της μουσικής και το ίδιο :ανά δύο κακή συζήτηση.
Άσκηση 2: Ασκήσεις επικοινωνίας:
α)Χωρίζουμε τα παιδία σε ζευγάρια τα οποία κάθονται ο ένας απέναντι στον άλλον. Μιλούν και οι δύο ταυτόχρονα για το αγαπημένο τους άθλημα. Αφήνουμε 1 λεπτό και τους σταματάμε. Ρωτάμε αν κατάλαβε το ταίρι του ζευγαριού τι έλεγε και πώς ένοιωσε.
β)Τα ζευγάρια κάθονται πλάτη με πλάτη. Μιλάει πρώτα ο Α και περιγράφει τον φίλο του . Ο Β ακούει και δεν αντιδρά καθόλου. Μετά το ανάποδο. Ρωτάμε:ακούγατε τώρα; Ήταν εύκολο να μιλάτε στον αέρα; Από τι καταλαβαίνουμε ότι ο άλλος μας προσέχει όταν μιλάμε;
γ) Τα ζευγάρια αντικριστά και δίνουμε το θέμα. Είναι ο αγαπημένος τους καλλιτέχνης. Τους προτρέπουμε να σκεφτούν λίγο πριν μιλήσουν. Ο ένας ακούει προσεχτικά τον άλλο.
Ρωτάμε : ήταν πιο καλή τώρα η συνεννόηση;
Συγκρίνουμε και καταλήγουμε ότι τα πιο σημαντικά πράγματα για να συνεννοούνται οι άνθρωποι είναι: να μη μιλάμε όλοι μαζί, να προσέχει ο ένας τον άλλο , να ρωτάει κατάλληλα ο ένας τον άλλο, να μιλάμε αργά , να σκέφτομαι από πριν τι θα πω, να μιλάμε την ίδια γλώσσα. Στη συνέχει καταγράφουμε του κανόνες καλής επικοινωνίας.
ΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΟΝΙΜΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
1) Να ακούμε τον άλλον και να σεβόμαστε τη γνώμη του.
2) Να μην νευριαζόμαστε αν δεν συμφωνούμε με τον άλλο.
3) Να είμαστε υπομονετικοί.
4) Να μην υπάρχει εγωισμός και να μην απαιτούμε να γίνεται το δικό μας.
5) Να δουλεύουμε ομαδικά.
6) Να υπάρχει καλοπροαίρετη διάθεση.
7) Να κοιτάμε τον άλλο στα μάτια.
8) Να είμαστε ειλικρινείς.
9) Να υπάρχει συμμετοχή από όλους
Άσκηση 2:Μέθοδοι επικοινωνίας
Χωρίζουμε τα παιδιά σε ομάδες των τριών. Τους λέμε να σκεφθούν μια ιστορία σύντομη. Το ένα παιδί διηγείται την ιστορία στο δεύτερο χωρίς να ακούει το τρίτο. Στη συνέχεια το δεύτερο παιδί αναπαριστά την ιστορία στο τρίτο παιδί-τα λόγια απαγορεύονται αυστηρά- χρησιμοποιώντας την κίνηση στο σώμα, στο πρόσωπο . Αμέσως μετά το τρίτο παιδί καλείται να ζωγραφίσει την ιστορία όπως την κατάλαβε και να την εξιστορήσει στα άλλα δύο.
Όταν τελειώσει η διαδικασία τα 3 παιδιά συζητούν για τις δυσκολίες που ενδεχομένως αντιμετώπισαν.Κλείνουμε τη συζήτηση παρουσιάζοντας τα παλιά κα τα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας όπως τις φωτιές των Ινδιάνων , τα ταχυδρομικά περιστέρια , τα σύγχρονα κινητά , τους δορυφόρους. Ωστόσο τα παιδιά συμπέραναν πως ενώ υπάρχουν σήμερα πολλοί τρόποι επικοινωνίας οι άνθρωποι δυστυχώς δεν επικοινωνούν όσο θα έπρεπε και καταλήγουν να είναι ξένοι στο ίδιο τους το σπίτι ή την πολυκατοικία.
Τέταρτη Συνάντηση : Λήψη αποφάσεων-Κριτική σκέψη
Στόχοι:
- Να εξοικειωθούν οι μαθητές και να εξασκηθούν σε αποτελεσματικούς τρόπους συμπεριφοράς
- Να μελετήσουν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων – πως και γιατί παίρνουμε μια απόφαση
- Να αναπτύξουν δεξιότητες για τη λήψη αποφάσεων
- Να καλλιεργήσουν την υπευθυνότητα απέναντι στον εαυτό τους και τους άλλους
- Να αναπτύξουν την κριτική σκέψη και να αναγνωριστεί η ιδιαίτερη σημασία της όσον αφορά επιλογές και αποφάσεις που καλούμαστε να πάρουμε στη ζωή μας.
Υλικά: Καρτέλες ασκήσεων
Άσκηση 1: Πώς να είσαι αποφασιστικός /ή
Χωριζόμαστε σε ζευγάρια του ίδιου φύλου ή και διαφορετικού . Το κάθε ζευγάρι πρέπει να σκεφτεί ένα σενάριο που να αφορά σε μία διαφωνία, για παράδειγμα με κάποιον από τους γονείς, τα αδέλφια, τους φίλους . Το σενάριο πρέπει να περιέχει τα εξής στοιχεία: πρωταγωνιστές , χώρο, θέμα της διαφωνίας κα εξέλιξη. Στο σενάριο πρέπει να υπάρχουν δύο ρόλοι, ο ένας οπωσδήποτε θα πρέπει να είναι αποφασιστικός και ο άλλος είτε παθητικός είτε επιθετικός.
Τα συμπεράσματα που έβγαλαν τα παιδιά ήταν:
- Όταν είμαι αποφασιστικός κανένας δε μου αλλάζει γνώμη. Όταν βάζω στόχους δεν με σταματάει κανένας μέχρι να τους εκτελέσω. Είμαι αποφασιστικός και πεισματάρης.
- Σκέφτομαι ότι είναι καλό για μένα και όχι ότι συμφέρει στους άλλους. Μαθαίνω να υπερασπίζομαι τον εαυτό μου και να αναγνωρίζω τις καλές συμβουλέσ
- Προσπαθούμε να δείξουμε στον άλλο ότι του έχουμε εμπιστοσύνη για να μας εμπιστεύεται και ο ίδιος
- Πρέπει να ζητάμε ήρεμα και ξεκάθαρα αυτό που θέλουμε χωρίς να διστάζουμε και να ντρεπόμαστε να το πούμε
Άσκηση 2:Εγώ αποφασίζω για τη ζωή μου
Ο Αλέξανδρος είναι ένα παιδί 16 ετών , και εδώ και έξι μήνες έχει αρχίσει να ενδιαφέρεται για τη Νεφέλη, που είναι συμμαθήτριά του. Η Νεφέλη , όμως, δεν του δίνει καμία σημασία. Σκέφτεται αν πρέπει να συμβουλευτεί τους φίλους του ή κάποιον ενήλικα, αν πρέπει να της μιλήσει ή μήπως τελικά να την ξεχάσει.
Είναι γεγονός ότι με κάθε επιλογή στη ζωή μας κάτι χάνουμε και κάτι κερδίζουμε. Ας σκεφτούμε τα θετικά και τα αρνητικά για κάθε επιλογή του Αλέξανδρου.
1.Συμβουλεύεται τους φίλους του.
Θετικά:
- Μπορεί να τον τονώσει ψυχολογικά,
- Να τον καταλάβει περισσότερο,
- Θα του δείξει ότι του εμπιστεύεται ένα μυστικό του,
- Θα τον συμβουλεύσει καλύτερα από τις δικές του εμπειρίες,
- Μπορεί ο φίλος του να ξέρει τη Νεφέλη ώστε θα του υποδείξει τι να κάνει
Αρνητικά:
- Δεν θα τον συμβουλεύσει σωστά λόγω μικρής ηλικίας και απειρίας σε παρόμοια θέματα
- Ίσως λόγω ανωριμότητας τον κοροϊδέψουν για το πρόβλημά του
- Ίσως του δώσουν μια πολύ απερίσκεπτη συμβουλή
2. Συμβουλεύεται τη μητέρα του
Θετικά:
- Μπορεί να συμβουλεύσει καλύτερα γιατί έχει κατανόηση για τέτοια θέματα
- Θα τον εμψυχώσει
- Επειδή ξέρει τη γυναικεία ψυχολογία θα καταλάβει τι θα ήθελε η Νεφέλη
Αρνητικά:
- Θα τον αποθαρρύνει και ίσως τον μαλώσει
- Θα αρχίσει το κήρυγμα
- ‘Ίσως να μην είχε παρόμοια εμπειρία και να μην του δώσει τη σωστή συμβουλή
- Λόγω της υπερπροστατευτικότητας να πει στο γιο της να ξεχάσει τη Νεφέλη
3. Συμβουλεύεται τον πατέρα του
Θετικά:
- Θα τον εμψυχώσει
- Δεν πρόκειται να τον συμβουλευτεί
- Θα χαρεί με τη συζήτηση ο πατέρας γιατί θα βλέπει το γιο του να μεγαλώνει
- Από την εμπειρία του ο πατέρας θα τον συμβουλεύσει και θα του δείξει το ενδιαφέρον του με ρομαντικό τρόπο
Αρνητικά:
- Επειδή υπάρχει χάσμα χρόνων δεν θα τον συμβουλεύσει σωστά
- Θα είναι αρνητικός με τη Νεφέλη αφού δεν του δίνει σημασία
- Θα του πει ότι είναι ακόμη μικρός
4.Συμβουλεύεται τον καθηγητή του
Θετικά:
- Ανάλογα με την οικειότητα που έχει αναπτύξει με τον καθηγητή
Αρνητικά:
- Μπορεί να είναι συντηρητικός ή ακόμη και να αδιαφορήσει
5. Δεν συμβουλεύεται κανένα , γιατί πρέπει να αποφασίσει μόνος του
Θετικά:
- Στο τέλος θα κάνει αυτό που πραγματικά θέλει και νοιώθει γιατί δεν τον επηρέασε κανείς
- Θα σκεφτεί μόνος του και θα καταλάβει τι θέλει
- Θα κάνει αυτό που λέει η καρδιά του
- Ο ίδιος ξέρει καλύτερα τον εαυτό του και θα πάρει την καλύτερη απόφαση
Αρνητικά:
- Ίσως το μετανιώσει
- Επειδή δεν θα συζητήσει με άλλους ίσως η δικιά του γνώμη να είναι λάθος
- Ίσως καταλήξει σε λανθασμένη απόφαση λόγω ηλικίας και πληγωθεί
- Ίσως να νοιώθει ανασφάλεια για την απόφαση που θα πάρει
6. Δείχνει στη Νεφέλη με κάθε τρόπο ότι ενδιαφέρεται γι΄ αυτή
Θετικά:
- Πολύ πιθανό να ενδιαφερθεί και η Νεφέλη γιατί η ειλικρίνεια αρέσει σε όλους
- Θα τον καταλάβει και θα του μιλήσει
- Αν εκφραστεί ελεύθερα μπορεί να αρέσει στη Νεφέλη
- Μπορεί να συγκινηθεί η Νεφέλη
Αρνητικά:
- Μπορεί να καταλάβει πως τον έχει του χεριού της και να τον εκμεταλλεύεται
- Ίσως και να παραφερθεί
- Μπορεί να μην τον καταλάβει και τελικά να τον πληγώσει
- Μπορεί να μην δείξει η Νεφέλη ενδιαφέρον για πολλούς λόγους(εξωτερική εμφάνιση)
7.Δεν κάνει απολύτως τίποτε
Θετικά:
- Δεν θα έχει φόβο για απόρριψη
- Με τον καιρό θα το ξεπεράσει
- Δεν θα έχει το άγχος τι να κάνει
- Μπορεί να την πειράξει η απραξία του και να τρέχει αυτή από πίσω του
Αρνητικά:
- Μπορεί να μην του περάσει και να νοιώθει πολύ άσχημα
- Θα βρισκόταν σε ουδέτερη κατάσταση χωρίς να ρισκάρει
- Θα τον ξεχάσει τελείως
- Ίσως χάσει μια κοπέλα που αγαπάει τρελά
Οι μαθητές μαθαίνουν να αξιολογούν κάθε φορά τις επιλογές που τους προσφέρονται, να τις αναλύουν, να αναπτύσσουν κριτική σκέψη και να προβλέπουν τις συνέπειες της συμπεριφοράς ή της επιλογής που ακολούθησαν τόσο για τον εαυτό τους όσο και για το κοινωνικό σύνολο που τους περιβάλλει.
Τέταρτη Συνάντηση: Επιρροές συνομηλίκων
Στόχοι:
- Διερεύνηση των επιρροών
- Κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι άλλοι άνθρωποι και καταστάσεις επηρεάζουν τη συμπεριφορά και τα συναισθήματά μας
- Προσδιορισμός τρόπων αντίστασης στις αρνητικές επιρροές και πιέσεις
Υλικά: Φύλλα εργασίας, μαρκαδόροι, περιοδικά, κόλλα , χαρτί Α4
Άσκηση 1: Ποιος με επηρεάζει
| Ποιος επηρεάζει | Γονείς | Φίλοι | Καθ/τες | TV | Περιοδικά | Εγώ | Άλλοι |
«Οι γονείς μου δεν με επηρεάζουν πάρα πολύ, σ΄ αυτό μπορεί να φταίω κι εγώ που δεν τους ανοίγομαι. Όταν όμως ζητάω την βοήθειά τους πάντα μου λένε το σωστό»
«Οι γονείς μου με επηρεάζουν πολύ. Γιατί ξέρουν τον κίνδυνο που υπάρχει έξω και προσπαθούν να κάνουν το καλύτερο για μένα»
«Οι φίλοι μου με επηρεάζουν πολύ αλλά δεν μου λένε πάντα το σωστό γιατί δεν έχουν βιώσει πολλά πράγματα στη ζωή τους»
Για τους καθηγητές δεν υπήρχαν πολλές απαντήσεις.
«Με επηρεάζουν πάντα θετικά μέσα από τις συζητήσεις που κάνουμε στην τάξη .»
«Δεν με επηρεάζουν καθόλου.»
«Η τηλεόραση με επηρεάζει, γιατί βλέποντας τους ηθοποιούς θέλεις να τους μοιάσεις και να κάνεις ότι κάνουν αυτοί ακριβώς»
« Τα περιοδικά με επηρεάζουν μόνο σε θέματα χαρακτήρα. Γιατί η συντάκτρια ως πιο έμπειρη δίνει αρκετές συμβουλές στους αναγνώστες για πολλά θέματα που τους αφορούν»
«Από τον εαυτό μου επηρεάζομαι γιατί πολλές φορές κάνω και αυτοκριτική και ο εαυτός μου είναι ο καλύτερος σύμβουλος μου»
«Εγώ επηρεάζομαι αρκετά από άλλους αλλά στο τέλος κάνω πάντα το δικό μου»
Ο άνθρωπος σήμερα επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες που του διαμορφώνουν την προσωπικότητα και το χαρακτήρα. Οι επιρροές αυτές άλλοτε είναι θετικές και άλλοτε αρνητικές. Άλλοτε είναι πολλές κι άλλοτε ελάχιστες.
Πού ασκείται επιρροή;
Ο κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και ιδιαίτερος. Έχει τις δικές του ανάγκες , σκέψεις συναισθήματα. Υπάρχουν όμως και ομοιότητες μεταξύ μας. Τα παιδιά ιδιαίτερα επιδιώκουν την ομοιομορφία για να γίνουν αποδεκτοί από τους άλλους. Έτσι ακολουθούν τα ίδια πρότυπα , τα ίδια ενδιαφέροντα με τους συνομηλίκους τους για να έχουν την αποδοχή των άλλων . Όποιος διαφέρει και πάει κόντρα στο «κατεστημένο» βγαίνει απευθείας από την ομάδα , περιθωριοποιείται και απομονώνεται. Σήμερα είναι δύσκολο αν όχι ανέφικτο για τους μαθητές να διαφωνούν από τους υπόλοιπους. Επικρατεί εκ προοιμίου η θέση της ομάδας , της αγέλης , θα λέγαμε.
Τρόποι αντίστασης:
ü Η μόνιμη άρνηση
ü Η σταδιακή απομάκρυνση
ü Η απομόνωση
ü Η αναγκαστική αποδοχή
Ωστόσο τα παιδιά στην ηλικία τους είναι αρκετά σκληρά και ανθεκτικά και αντέχουν τις πάσης φύσεως επιρροές . Συνήθως κάνουν αυτό που θέλουν τα ίδια στο τέλος άσχετα αν τηρούν υποσχέσεις ή όχι
Επιρροές συνομηλίκων
Οι άλλοι , Εγώ και οι Δυναμικές μου
Στην ενότητα αυτή παράλληλα με το κεντρικό θέμα της διαχείρισης των συγκρούσεων η ομάδα αποφάσισε να μην εργαστεί με τον καθιερωμένο τρόπο συγκέντρωσης υλικού ή με εικαστικές συνθέσεις αλλά με παιχνίδι ρόλων και με μια χορευτική σύνθεση .
«Η βία κυριαρχεί στις καθημερινές διαφωνίες στο σχολείο. Οι συμμαθητές μας σε κάθε πίεση τις περισσότερες φορές αντιδρούν με βίαιο τρόπο. Το τρίγωνο της βίας μπορεί να περιλαμβάνει τις λέξεις ξυλοδαρμός, απειλή, ειρωνεία, γελοιοποίηση, απόρριψη , βρισιά, περιθωριοποίηση. Για να παρουσιάσουμε αυτή την αρνητική κατάσταση με ήπιο και χιουμοριστικό τρόπο επιλέξαμε την τεχνική <παιχνίδι ρόλων> αφού δανειστήκαμε μία ιστορία συγκρούσεων από το δημοφιλές περιοδικό <Αστερίξ και Οβελίξ>. Η ιστορία παρουσιάζεται στο γαλατικό χωριό με τα αγόρια να μη θέλουν τα κορίτσια στα παιχνίδια τους. Μετά τη σύγκρουση των παιδιών ακολουθεί και η σύγκρουση των ενηλίκων.»
Για την προετοιμασία της παράστασης ζητήσαμε τη βοήθεια του καθηγητή των Καλών Τεχνών του ΤΤΕ Νιγρίτας κ. Γιαννακούδη Στράτο που μας βοήθησε να κατασκευάσουμε το ξύλινο τείχος του γαλατικού χωριού.
«Οι στόχοι του προγράμματος ήταν να καταλάβουν τα παιδιά πως υπάρχουν εκτός από τον εκνευρισμό, το θυμό και την υποταγή πολλοί άλλοι τρόποι επίλυσης των διαφωνιών και να ελέγχουν τις παρορμητικές αντιδράσεις σε καταστάσεις πίεσης. Αφού συνθέσαμε ένα τραγούδια κατά της βίας και το ηχογραφήσαμε με τη βοήθεια του καθηγητή της Μουσικής κ.Κατσιαούνη Θεόδωρο ,η χορευτική ομάδα δημιούργησε ένα χορευτικό το οποίο και παρουσιάσαμε στο τέλος της σχολικής χρονιάς στην ημερίδα που διοργάνωσε το σχολείο μας για τα προγράμματα που ανέλαβαν οι μαθητές.
«Εμείς τα παιδιά αν σκεφτόμαστε κάθε φορά που θυμώνουμε σε τι μας βοηθάει η επιθετικότητα, και ότι υπάρχει και άλλος τρόπος για να επιλύουμε τις διαφορές μας πιστεύουμε πως κάνουμε ένα θετικό βήμα για την επικράτηση της ειρήνης στον κόσμο»
Πέμπτη Συνάντηση : Συναισθήματα
Στόχοι:
- Αναγνώριση και κατανόηση των συναισθημάτων
- Τρόποι έκφρασης των συναισθημάτων
- Τα συναισθήματα συνδέονται άμεσα με την ψυχική υγεία
Τα παιδιά είχαν τους εξής προβληματισμούς για τα συναισθήματα τους οποίους τους επεξεργάστηκαν με ασκήσεις:
Άσκηση 1: Έκφραση συναισθημάτων
Ζητάμε από τα παιδιά να απαντήσουν στις ερωτήσεις
Πώς εκφράζουν τα συναισθήματά τους όταν:
- Είναι χαρούμενα: τραγουδώ, χορεύω, τσιρίζω, αγκαλιάζω όποιον βρω κοντά μου
- Όταν φοβούνται: αγκαλιάζω ένα μαξιλάρι , τρέχω να κρυφτώ, χρειάζομαι βοήθεια, προσπαθώ να γίνω πιο δυνατή και να αντιμετωπίσω οτιδήποτε
- Όταν νιώθουν λύπη και μοναξιά: βγαίνω βόλτα, κλαίω, φωνάζω τη φίλη μου
- Όταν νιώθουν σιγουριά: το χαίρομαι και το λέω σε όλους
- Όταν είναι απογοητευμένοι ή θυμωμένοι: δεν θέλω να μου μιλάει κανείς , εκνευρίζομαι με το παραμικρό, ξεσπώ σε λάθος άτομα, θέλω να εκδικηθώ και να γίνω πιο δυνατή
Συμπέρασμα: Μερικά παιδιά είναι εκδηλωτικά κα θέλουν να εκφράζουν τα συναισθήματά τους σε όλους δείχνοντας έτσι την ικανοποίησή τους. Άλλα κλείνονται στον εαυτό τους και απομονώνονται . Και άλλα με τα αρνητικά συναισθήματα ενδυναμώνονται και προσπαθούν να τα αντιμετωπίσουν και να τα ξεπεράσουν.
Αναγνώριση συναισθημάτων
Μερικές φορές δεν έχουμε επίγνωση των συναισθημάτων που μας έχει προκαλέσει κάποια κατάσταση ή δεν αφήνουμε τον εαυτό μας να τα εκδηλώσει, φοβούμενοι την αντίδραση των άλλων. Φοβόμαστε μήπως οι άλλοι ενοχληθούν, πληγωθούν, νιώσουν αμήχανα ή δεν ξέρουν πώς να αντιδράσουν. Έτσι εξαιτίας της ανάγκης μας να γίνουμε αποδεκτοί μερικές φορές κρύβουμε τα συναισθήματά μας και δε λέμε τίποτα.
Να μπουν στη θέση του άλλου καθρεφτίζοντας τα συναισθήματά του
Παιχνίδι ρόλων: Δύο μαθητές προσπαθούν να πείσουν έναν καλό μαθητή με τη γλώσσα της μιμόγλωσσας να κάνει κοπάνα μαζί τους για να είναι πιο ανώδυνη η τιμωρία που θα υποστούν. Πιέζουν, απειλούν, ακόμη και χειροδικούν απέναντι στο συμμαθητή τους. Αυτός κόκκινος από το θυμό του και το φόβο του είτε κλαίει είτε πάει μαζί τους. Οι υπόλοιποι συμμαθητές τους καλούνται να περιγράψουν τα συναισθήματα των ηθοποιών .
Αναγνώριση ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα στο συναίσθημα διότι η ικανότητα να αναγνωρίζει κανείς, να κατανοεί και αν αντιμετωπίζει τα συναισθήματά του είναι ουσιαστική για την ψυχική του υγεία και τις διαπροσωπικές του σχέσεις.
Έκτη Συνάντηση :Το άγχος
Στόχοι:
ü Περιγραφή της συναισθηματικής κατάστασης του άγχους
ü Αιτίες άγχους
ü Ανάδειξη και καλλιέργεια σχέσεων ως τρόπος πρόληψης του άγχους
Τι είναι τελικά το άγχος;
Είναι η υπερέκκριση ορμονών , που πλημμυρίζουν το αίμα μας, κάνουν την καρδιά μας να χτυπάει πιο έντονα και την αναπνοή μας να γίνεται βαριά. Ταυτόχρονα , σφίγγονται οι μύες μας. Όλος ο οργανισμός μας είναι έτοιμος για δράση. Το άγχος , σε φυσιολογικά επίπεδα, είναι απαραίτητα, γιατί μας κρατάει σε εγρήγορση. Όταν όμως, είναι αυξημένο και το νιώθουμε έντονα σε μικρές καθημερινές καταστάσεις, όπως για παράδειγμα στο πρωινό μποτιλιάρισμα, τότε αυτή η υπερέκκριση των ορμονών του άγχους μπορεί να ανεβάζει την πίεση του αίματος και να προκαλέσει βλάβες σε όλο μάς το σώμα και βέβαια στην καρδιά μας.
Οι συνηθέστερες αιτίες άγχους και των δύο φύλων των μαθητών είναι
v Για την προετοιμασία ενός ραντεβού
v Η αντιμετώπιση του άλλου φύλου
v Για το σχολείο και τις εξετάσεις
v Για ένα προσωπικό πρόβλημα
v Για το απροσδόκητο γεγονός
v Για μια σπουδαία προσπάθεια
v Για την οικογένεια, το σπίτι, την υγεία.
Οι εκδηλώσεις του άγχους είναι και σωματικές αλλά κυρίως ψυχολογικές
v Πονοκέφαλος
v Κοκκινίζει , ιδρώνει , ζεσταίνεται ο αγχωμένος
v Κλάμα, μελαγχολία, βουλιμία
v Θυμός, νεύρα ,έντονο ξέσπασμα με πέταγμα αντικειμένων
v Αϋπνία, σφίξιμο, τρώνε τα νύχια τους
Αντιμετώπιση του άγχους
v Βοήθεια από την παρέα
v Θετικές σκέψεις
v Χαλαρωτικές ασκήσεις, βαθιές εισπνοές
v Γυμναστική, ποδήλατο, βόλτα, ψώνια, ύπνος, εξομολόγηση
v Κάπνισμα
v Σωματική εκτόνωση(καθάρισμα σπιτιού , μαγείρεμα)
Εφόσον το άγχος δεν αποτρέπεται από τη ζωή μας πρέπει να το αντιμετωπίσουμε συζητώντας κυρίως με τους φίλους μας. Τότε θα διαπιστώσουμε πως δεν είμαστε οι μόνοι με προβλήματα και οι εμπειρίες των άλλων ίσως μας βοηθήσουν να αντιμετωπίσουμε το δικό μας πρόβλημα. Μία ουσιαστική σχέση επικοινωνίας μας βοηθά προληπτικά να έχουμε την ψυχική μας ισορροπία, να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας , να μοιραζόμαστε τα ενδιαφέροντά μας και σε κάθε περίπτωση να αντιμετωπίζουμε δυναμικά και ψύχραιμα τις κρίσεις άγχους που κατά καιρούς μπορεί να μας συμβούν.
Έβδομη Συνάντηση : Βία
Στόχοι:
- Να εντοπίσουν και αναλογιστούν τους τρόπους με τους οποίους αντιδρούν στις καθημερινές διαφωνίες τους με άλλα άτομα
- Να καταλάβουν ότι υπάρχουν , εκτός από τον εκνευρισμό , το θυμό και την υποταγή πολλοί άλλοι τρόποι επίλυσης των διαφωνιών
- Να ελέγξουν τις παρορμητικές αντιδράσεις σε καταστάσεις πίεσης.
Άσκηση :1
Ζητάμε από τα παιδιά να σκεφθούν την τελευταία φιλονικία που είχαν με κάποιον στην τάξη , τι την προκάλεσε και τι έγινε. Θέτουμε τις εξής ερωτήσεις:
- Γιατί θυμώνουμε
- Τι μας κάνει να νιώθουμε επιθετικοί
- Βοηθάει να αντιδρούμε με αυτό τον τρόπο
- Τι αποτέλεσμα έχει συχνά σ΄ εμάς και στο άλλο πρόσωπο
- Υπάρχει άλλος τρόπος να επιλύσουμε τις διαφωνίες μας
Παράλληλα γράφουμε στον πίνακα τις λέξεις που αναφέρονται στη βία: ξυλοδαρμός, απειλή, ειρωνεία, γελοιοποίηση, απόρριψη, βρισιά, περιθωριοποίηση ,συμπεριφορές παρενόχλησης, σεξουαλική βία και παρενόχληση, καταστροφή περιουσίας, παραμέληση-στέρηση
Απαντήσεις
- Η ανάγκη αποδοχής ή απόρριψης από τον άλλο
- Η μιμητική συμπεριφορά (γονιών ή μεγαλύτερων συμμαθητών)
- Η παραμέληση από το οικογενειακό περιβάλλον είτε και από το σχολικό
- Η εγκατάλειψη της σχολικής διαδικασίας
- Οι θύτες είναι συχνά θύματα σωματικής κακοποίησης με δράστες πρόσωπα του κοντινού περιβάλλοντος: οικογένειας, γειτονιάς, σχολείου ή παρέας.
Η παιδική βία δεν αφορά μόνο τα παιδιά των άλλων. Αφορά κάθε παιδί που αισθάνεται την ανάγκη να διαπιστώσει μόνο του τα όρια του νόμου και να τα υπερβεί. Οι διάφορες παρεκτροπές τους από τις συμφωνίες που έχουν κάνει με τους γονείς τους δεν πρέπει να λαμβάνονται όλες ως ανησυχητικές ενδείξεις, αφού αποτελούν μέρος της διαδικασίας ενηλικίωσης. Ωστόσο οι γονείς με το που αναλαμβάνονται τέτοιου είδους τάσεις, θα πρέπει να τοποθετούνται απέναντι σε αυτές και ρητώς να εκφράζουν το τι απαγορεύεται και το τι όχι. Φυσικά αυτό σημαίνει πως αναλαμβάνουν και το κόστος της σύγκρουσης, που δυστυχώς πολλοί γονείς, για ευνόητους λόγους, αποφεύγουν.
Άσκηση: 2
Ζητάμε από τα παιδιά να βρουν τρόπους στη διαμόρφωση των καρεκλών τους ώστε να μπορούν να συζητούν ευκολότερα. Φυσικά επιλέγουν την κυκλική διαμόρφωση . Στη συνέχεια συζητάμε την αξία της συνεργασίας.
Είναι πλέον σαφές και παραδεκτό , ότι ο πολιτισμός άρχισε όταν μερικοί άνθρωποι κάθισαν κάποτε σε σχήμα κύκλου και συζήτησαν για τα προβλήματα του ο ένας απέναντι στον άλλο. Έτσι οι άνθρωποι μπορούν να επικοινωνούν να εμπιστεύονται , να ενημερώνονται και ταυτίζονται με ιδέες και πρόσωπα με τα οποία άλλοτε διαφωνούν, άλλοτε συμφωνούν και συνεργάζονται.
Τώρα ζητάμε από τους μαθητές να γράψουν στον πίνακα λέξεις που παραπέμπουν στην έννοια της συνεργασίας: διάλογος, σεβασμός, αποδοχή, αγάπη, ανοχή, αλληλεγγύη, συνεργασία
Δεκάλογος κατά της σωματικής τιμωρίας στα παιδιά
- Τα παιδιά, όπως και οι μεγάλοι, έχουν δικαίωμα στην προστασία από κάθε μορφή βίας. Η σωματική τιμωρία είναι μια μορφή βίας.
- Το ξύλο, το χαστούκι, το τράβηγμα αυτιού και γενικά η επιβολή σωματικού πόνου στο παιδί είναι μορφές σωματικής τιμωρίας και πλέον δεν επιτρέπονται από το νόμο(Ν.3500/06, άρθρο 4)
- Κανένα πρόσωπο που έχει στην ευθύνη του ένα παιδί δεν έχει δικαίωμα να του επιβάλλει σωματική τιμωρία
- Οι γονείς έχουν την ευθύνη της διαπαιδαγώγησης των παιδιών τους και οφείλουν να τα μεγαλώσουν χωρίς να χρησιμοποιούν βία σε βάρους τους και να προσβάλλουν την αξιοπρέπειά τους
- Η σωματική τιμωρία θίγει την προσωπικότητα του παιδιού
- Η σωματική τιμωρία δεν είναι αποτελεσματικό μέσο διαπαιδαγώγησης
- Ένα παιδί που μεγαλώνει με ξύλο μαθαίνει να λύνει τα προβλήματά του με βίαιο τρόπο και είναι πιθανό να ασκήσει βία σε άλλους αργότερα
- Η σωματική τιμωρία μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές μορφές κακοποίησης
- Ο διάλογος και η μη βίαιη διαπαιδαγώγηση είναι ο καλύτερος τρόπος για να μαθαίνει ένα παιδί τους κανόνες και τα όρια που χρειάζεται ση ζωή του
- Είναι στο χέρι μας να βγάλουμε το ξύλο και τη βία από τη ζωή των παιδιών;
Διαπραγμάτευση διενέξεων
-
- Περιγράψτε αυτό που θέλετε «Θέλω να χρησιμοποιήσω αυτό το βιβλίο τώρα»
- Περιγράψτε τα αισθήματά σας «Νιώθω απογοητευμένος»
- Περιγράψτε τις αιτίες που προκαλούν τις επιθυμίες σας και τα αισθήματά σας «χρησιμοποιείς αυτό το βιβλίο εδώ και μία ώρα. Αν δεν το πάρω κι εγώ σύντομα, δε θα μπορέσω να τελειώσω την έκθεσή μου εγκαίρως. Είναι αποθαρρυντικό να περιμένει κανείς τόσο πολύ»
- Υιοθετήστε την οπτική του άλλου και συνοψίστε αυτό που επιθυμεί, αυτό που νιώθει και τις αιτίες που κατά τη γνώμη σας κρύβονται πίσω από τις επιθυμίες και τα αισθήματά του.»Αυτό που καταλαβαίνω για σένα είναι…»
- Επινοήστε τρία εναλλακτικά σχέδια για να επιλύσετε τη διαμάχη που θα μεγιστοποιούν τα κοινά οφέλη
- Επιτεθείτε στο πρόβλημα κι όχι στο άτομο
- Λειτουργήστε μέσα από το σκεπτικό μιας λύσης που θα ευχαριστήσει όλους, και όχι μιας προσέγγισης που ζητά νικητές και χαμένους
- Μην κατηγορείτε , μην προσβάλλετε, μη διακόπτετε
- Σκεφτείτε πολλές λύσεις από κοινού και επιλέξτε μια που να ικανοποιεί και τα δύο με-μια λύση για όλους
Όγδοη Συνάντηση: Ρατσισμός –Διαφορετικότητα
Στόχοι
ü Διερεύνηση των ομοιοτήτων και των διαφορές μεταξύ ανθρώπων διαφορετικών πολιτισμικών ομάδων και εθνών
ü Διαπίστωση πως οι διαφορές εμπλουτίζουν και διευρύνουν τη ζωή
ü Διαμόρφωση διαπολιτισμικής συνείδησης στο σχολείο
Τα σχολεία φέρουν ένα μεγάλο μέρος της ευθύνης για την προώθηση της διαφορετικότητα ς και της ανοχής προς άτομα από διαφορετική φυλή, εθνότητα και θρησκεία. Τα περισσότερα προγράμματα για τη διαφορετικότητα τονίζουν τις διαφορές μεταξύ των πολιτισμών και τον σεβασμό προς τις διαφορετικές πρακτικές που υιοθετούνται και τα διαφορετικά συστήματα θρησκευτικής πίστης. Αλλά είναι εξίσου σημαντικό να δίνεται έμφαση και στις ομοιότητες, τα κοινά χαρακτηριστικά και τα αισθήματα όλων των παιδιών. Η οικοδόμηση ενός κλίματος εμπιστοσύνης και η ανάπτυξη σχέσεων αμοιβαίου σεβασμού αποτελούν τον πυρήνα όλων των προγραμμάτων που προωθούν την ανοχή.
Η πολυπολιτισμική συνείδηση αποκτάται στο σχολείο όταν:
ü Το σχολείο στηρίζει και προωθεί τις μαθησιακές διαδικασίες και γνώσεις που κατέχει ο μαθητής από το σχολείο της χώρας προέλευσής του
ü Όταν λαμβάνει υπόψη τη διαφορετικότητα και τη σέβεται
ü Όταν ενισχύει την ανεκτικότητα και τις θετικές στάσεις απέναντι σε ομάδες και άτομα που διαφέρουν
ü Όταν ο δάσκαλος έχει επίγνωση της πολιτισμικής ταυτότητας και κληρονομιάς , εμπειρία και γνώση που συνδέεται και αλληλεπιδρά με τις εμπειρίες των άλλων εθνικών και πολιτισμικών ομάδων
Η πρόοδος των εθνών
Θα έρθει εκείνη η μέρα που τα έθνη θα κριθούν
Όχι από τη στρατιωτική ή την οικονομική τους δύναμη,
Ούτε από το μεγαλείο των μητροπόλεων και των δημοσιών κτιρίων,
Αλλά από την ευημερία των λαών τους
Από το επίπεδο της υγείας, της διατροφής, της εκπαίδευσής τους
Από τη δυνατότητα να αμείβονται δίκαια για την εργασία τους
Απ ‘την ικανότητά τους να συμμετέχουν στις αποφάσεις
που επηρεάζουν τη ζωή τους
Από τα σεβασμό στις ατομικές και πολιτικές τους ελευθερίες
Από την πρόνοια για τους ευάλωτους και τους μη -ευνοημένους
Και από την προστασία που παρέχεται
στο αναπτυσσόμενο νου και σώμα των παιδιών τους.
Από το σύνολο των αποτελεσμάτων της έρευνας προκύπτει ότι όσο μεγαλύτερος είναι ο βαθμός προσέγγισης ελλήνων και αλλοδαπών μαθητών, τόσο μικραίνουν οι ξενοφοβικές αντιλήψεις. Έτσι λοιπόν, τα παιδιά που συνυπάρχουν, στην τάξη, με αλλοδαπούς μαθητές είναι πολύ περισσότερο ανοικτά στην πολυπολιτισμικότητα από ότι τα παιδιά που πηγαίνουν στο ίδιο σχολείο με αλλοδαπούς μαθητές, και ακόμη περισσότερο από εκείνα που δεν γνωρίζουν – και δεν συναναστρέφονται – παιδιά από άλλες χώρες.
