Terra Computerata

Η συνάντηση της Φωτεινής Τσαλίκογλου με την Ζυράννα Ζατέλη στο MEGARON PLUS, στις 13/12/2011

Η Ζυράννα Ζατέλη διαβάζει ένα απόσπασμα από το βιβλίο της : ¨”Το Πάθος Χιλιάδες Φορές” (Καστανιώτης, 2009), μέρος 2ο της τριλογίας ¨” Με το παράξενο όνομα Ραμάνθις Ερέβους”.

(Το απόσπασμα από ένα CD ένθετο στο περιοδικό ” Οδός Πανός ” τχ. 150, Οκτώβριος – Δεκέμβριος 2010, ” αφιέρωμα στην Ζ.Ζ.”)

Το οπισθόφυλλο αναφέρει :

“Τα πολύ παλιά τα χρόνια, στο ξεκίνημα των καιρών
και στο μακρινότερο σημείο της γης ήταν μια πόρτα.
Μια κλειδωμένη πόρτα. Από όλες τις μεριές του κόσμου
ταξίδευαν άντρες και γυναίκες με κλειδιά στο χέρι
για να ανοίξουνε την πόρτα.
Μα η πόρτα δεν άνοιγε με τίποτα.”

…Όποιος πίστεψε ότι οι νεκροί του πρώτου βιβλίου είχαν πεθάνει διαψεύσθηκε την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, όταν γύρισαν όλοι οι «άσωτοι». Καταβεβλημένοι από τα στοιχεία της φύσης, από πάθη και έρωτες που δεν τους σήκωνε η πάνω μεριά της γης, τίναξαν από τον γιακά τους τα χώματα και επέστρεψαν θριαμβικά, για να δειπνήσουν όπως άλλοτε με τους ζωντανούς –μια νύχτα κόσμος ολόκληρος και το ανθρώπινο δράμα εν οίστρω–, μέχρι να έρθει η σεβαστή εκείνη ώρα, το πρώτο χάραμα, να ημερέψουν και να κρυφτούν ξανά ως όφειλαν στα σκότη. Και όλα τούτα υπό το άγρυπνο βαθύσκιωτο βλέμμα της Λεύκας, που αργότερα θα επιλέξει ως αληθινό της ψευδώνυμο το παράξενο όνομα Ραμάνθις Ερέβους. Η μικρή ελαφίνα θα μεταμορφώνεται λίγο-λίγο σε γυναίκα, πάντα αινιγματική, ταγμένη στα δοξαστικά ξοδέματα της πένας της και προορισμένη να μιλάει στις ψυχές όπως μιλούν τα φύλλα όταν τ’ αγγίζει ο αέρας, περιφρουρώντας και μαζί απεικονίζοντας ανείπωτα μυστικά…

Στον μαγικό κόσμο της Ζυράννας Ζατέλη μας ταξιδεύει και αυτή τη φορά το νέο της βιβλίο Το πάθος χιλιάδες φορές, όπου το φανταστικό περιπλέκεται με το πραγματικό, η ζωή αναμετριέται με τον θάνατο και καλά κρυμένα μυστικά έρχονται στην επιφάνεια.

Το μυθιστόρημα, αυτοτελές και αύταρκες, συνιστά γεφύρωμα μεταξύ του πρώτου και του τρίτου βιβλίου της τριλογίας Με το παράξενο όνομα Ραμάνθις Ερέβους. Σε αυτό ο αναγνώστης παρακολουθεί τη διαδρομή ενός ιδιαίτερου κοριτσιού, της Λεύκας, από την παιδική ηλικία προς την ενηλικίωση. Με φόντο το υποβλητικό τοπίο της υπαίθρου της βόρειας Ελλάδας, εκτυλίσσονται θαυμαστά και απρόβλεπτα επεισόδια που επιδρουν καθοριστικά στον ψυχισμό της μικρής ηρωίδας και την οδηγούν ανέκκλητα σε μια διττή μεταμόρφωση: αφενός σε συγγραφέα, αφετέρου σε ψυχοπομπό. Συνεργοί σε αυτή τη μεταμόρφωση γίνονται τα έμψυχα αλλά και τα άψυχα στοιχεία της ζατελικής φαντασίας, οι ζωντανοί αλλά και οι νεκροί, ο φυσικός κόσμος αλλά και ο μεταφυσικός, σ’ ένα βιβλίο που εξυψώνει τον έρωτα, το θάνατο, το πάθος και τον πόνο, σε μεγαλειώδη συστατικά της ζωής, της τέχνης και της δημιουργίας.

Κυριολεκτικά χειροποίητο ήταν το νέο βιβλίο της Ζυράννας Ζατέλη με τίτλο «Το πάθος χιλιάδες φορές» που πήραμε χθες στα χέρια μας. Πρώτον, γιατί χθες μοιράστηκαν στους δημοσιογράφους από τις εκδόσεις «Καστανιώτη» μερικά από τα πρώτα συλλεκτικά αντίτυπα book on demand, αφού το κανονικό βιβλίο θα βρίσκεται στα βιβλιοπωλεία στις 29 Ιουνίου. Δεύτερον, διότι η συγγραφέας γράφει όλα της τα κείμενα και όλα της τα βιβλία στο χέρι και μετά τα δακτυλογραφεί, παρότι που χθες δήλωσε ότι σκέφτεται να δοκιμάσει το κομπιούτερ σ’ ένα μεσοδιάστημα της συγγραφικής της διαδικασίας. Ο εκδότης Θανάσης Καστανιώτης όμως πιστεύει ότι «δεν χωράει το κομπιούτερ στο σπίτι της Ζυράννας». Γιατί είναι ένας ιδιαίτερος χώρος, απολύτως συνεπής με τη συγγραφέα. Την εκπέμπει και τον σφραγίζει.Η Ζυράννα Ζατέλη έδωσε χθες μια πρώτη γεύση του νέου της μυθιστορήματος και της συγγραφικής διαδικασίας που ακολουθεί πιστά. Ενα βιβλίο που πέρασαν επτά ολόκληρα χρόνια για να το ολοκληρώσει. Αλλά η Ζυράννα Ζατέλη δεν βιάζεται. Ζει μέσα στη γραφή και για τη γραφή. Και χθες έλεγε ότι θα ήθελε να γράψει κάποτε ένα βιβλίο για το πώς γράφεται ένα βιβλίο. «Αν και σ’ αυτό το μυθιστόρημα υπάρχουν τέτοια στοιχεία, χωρίς βέβαια να είναι δοκίμιο», είπε. Είναι κι αυτό ογκώδες, 768 σελίδες όπως και το προηγούμενο, πρώτο μέρος της τριλογίας «Με το παράξενο όνομα Ραμάνθις Ερέβους». Αλλά, «πάντα μου άρεσαν τα μεγάλα μυθιστορήματα και όσοι αγαπούν τα βιβλία μου δεν τρομάζουν από το μέγεθός τους». Το εξώφυλλο κοσμεί ένα γλυπτό που βρίσκεται στο σπίτι της. Εκεί το εντόπισε ο εκδότης Θανάσης Καστανιώτης και της πρότεινε να κοσμήσει το εξώφυλλο του βιβλίου. Σ’ αυτό το δεύτερο μέρος της τριλογίας, «Το πάθος χιλιάδες φορές», η Ζυράννα Ζατέλη ανασταίνει τους νεκρούς ήρωες του πρώτου μυθιστορήματος για ένα και μόνο βράδυ, μια παραμονή Πρωτοχρονιάς. Κεντρικό πρόσωπο η δεκατριάχρονη Λεύκα, και στη διάρκεια του δείπνου εκείνης της Πρωτοχρονιάς αποκαλύπτονται οι ιδιαιτερότητες του μικρού κοριτσιού.

Είναι ένα μυθιστόρημα που χωρίζεται σε τέσσερα μέρη, και που μπορεί να διαβαστεί αυτοτελώς ή σε συνάρτηση με το πρώτο μέρος της τριλογίας. Ενα βιβλίο που έντονη παρουσία έχουν οι νεκροί, οι μνήμες, η παρουσία τους στον βίο των ζωντανών, η σχέση μας με τον θάνατο και τη μνήμη εν τέλει. Θέματα που διαπερνούν όλα τα βιβλία της Ζυράννας Ζατέλη, η οποία έχει ένα πιστό και φανατικό κοινό και όχι άδικα θεωρείται μια ιδιαίτερη και σημαντική φωνή της σύγχρονης ελληνικής πεζογραφίας.

Καθημερινή