Terra Computerata

Πρώτο Βραβείο πανελλήνιου Διαγωνισμού ΕΡΤ “Ενας πλανήτης μία ευκαιρία για το περιβάλλον”. Μία παραγωγή του Λουκά Λελόβα, μαθητή του 2ου Γυμνασίου Πρέβεζας.

Ζωντανά από τη διαδικτυακή πύλη της Καναδικής Υπηρεσίας Διαστήματος

Για να απολαύσει κανείς την εντυπωσιακή εικόνα του Βόρειου Σέλαος -αυτού του φαντασμαγορικού φυσικού φαινομένου που δημιουργεί η αλληλεπίδραση της γήινης μαγνητόσφαιρας με την ακατάπαυστη ροή σωματιδίων από τον Ηλιο- δεν χρειάζεται πλέον να ταξιδέψει σε περιοχές με υψηλό γεωγραφικό πλάτος. Αρκεί να μπει στη διαδικτυακή πύλη της Καναδικής Υπηρεσίας Διαστήματος (http://www.asc-csa.gc.ca/eng) και στο εικονικό παρατηρητήριο AuroraMax που δημιούργησε η υπηρεσία, στο οποίο μεταδίδει σε πραγματικό χρόνο το Βόρειο Σέλας, όπως αυτό φαίνεται από τα βόρεια σύνορα της χώρας, αλλά και αποθηκεύει φωτογραφίες από προηγούμενες ημερομηνίες. Το παρατηρητήριο ξεκίνησε να λειτουργεί πριν από λίγες ημέρες, συμπίπτοντας με την έναρξη εμφάνισης του φαινομένου από την Αρκτική, ενώ αναμένεται να προσφέρει ολοένα εντυπωσιακότερες εικόνες.

Καθημερινή

Στις 24/9 είχα δημοσιεύσει την ιστοσελίδα ενός δέντρου που εκπέμπει τα μηνύματά του διαδικτυακά. Αναρωτιέμαι λοιπόν τι θα έλεγε η μπανανιά της φιλοσοφικής για την κατάστασή της, η οποία ας σημειωθεί είναι και ενδιαφέρουσα. Ναι η μπανανιά μας έχει καρπούς, όπως μπορείτε να διακρίνετε στη φωτογραφία.

Κάποιος ας με πλύνει επιτέλους…

Τι θα γίνει με αυτά τα περιστέρια;

Βροχή ακούω και βροχή δε νιώθω.

Τι αμαρτίες πληρώνω…

Δεν ξέρω γιατί, αλλά η μια σκηνή σέρνει από τη μύτη την άλλη, στο μυαλό μου… Κι ας απέχουν χρονικά, τριάντα τέσσερα ολόκληρα χρόνια. Η μια σκηνή εκτυλίσσονταν στο Αστέρα της Βουλιαγμένης στην παιδική μου ηλικία. Ο πατέρας μου έμαθε να κολυμπάει μεγάλος και είχε πάντα ένα δέος απέναντι στη θάλασσα. Από τη στιγμή λοιπόν που ξεκίνησε με ένα φίλο του τα μαθήματα κολύμβησης, είχε βάλει στόχο την εξέδρα. Κι ήταν τόσο «απόλυτα δικό του», το βλέμμα του, κάθε φορά που την έφτανε και την έπιανε, που θυμάμαι ότι σκοτωνόμουν να τον προσπεράσω για νάμαι μάρτυρας της στιγμής της απόλυτης ικανοποίησής του, να τραβήξω μια φωτογραφία με τον νου…. Ένα πολύτιμο «κλικ»! Που κρατάω χρόνια στην καρδιά μου…
Η άλλη σκηνή εκτυλίσσεται στην αγαπημένη μου παραλία, στην Τήνο… Το νησί που αμολήσαμε άγκυρα τα τελευταία χρόνια. Πανομοιότυπα, μπαίνω κάτω από την ομπρέλα, τακτοποιώ γύρω μου, βιβλία, τσαντάκια, κινητά, τα παιχνίδια του Κωστάκη… Φτιάχνω την πετσέτα, κάθομαι ανακουφισμένη κι αγναντεύω … Παραλία 70sties! Με τεράστιες γιαγιάδες με μαγιό πολυφορεμένα και βλέμμα ραντάρ για το εγγόνι, με ζευγαράκια ξέγνοιαστα, με κανένα ξέμπαρκο παπά που ο αέρας παίζει με τα ράσα του ή με καμιά επισκέπτρια για τάμα… Που έχει μαζί της «το τάμα»…Τι ηρωικές αυτές οι μάνες! Τι απέραντη αντοχή και κουράγιο αναβλύζουν. Η  Τήνο μου! Λατρεμένη για την απογείωση και προσγείωση που με κερνάει την ίδια ώρα… Μα όσο βαθαίνει το καλοκαίρι, η παραλία γεμίζει κόσμο τόσο, που δε προλαβαίνω να κατασκοπεύσω το έργο που εκτυλίσσεται κάτω από τη σκιά της κάθε ομπρέλας… Ένα σωρό άνθρωποι… Στη δική του ταινία ο καθένας. Μα όλοι επιτέλους γαληνεμένοι, νωχελικοί., σοφοί τεμπέληδες…

Ώσπου…
Πάνω στο κάδρο της Μυκόνου που στέκει απέναντί μας, ανταμώνουν δυο τεράστια πλοία (Σαν τις σκηνές που ανταμώνουν στη σκέψη μου κι ας έρχονται από άλλη κατεύθυνση)… Και συγχρόνως πίσω από το ακρωτήρι της Χώρας ξεμυτάει και το «γρήγορο» που έρχεται από το λιμάνι της Ραφήνας! Τρία καράβια έτοιμα ν΄ αναστατώσουν τη θάλασσα! Σαν σε μίξερ να την ανακατώσουν… Κι όλοι με μιας προσμένουμε το μεγάλο κύμα! Κι αρχίζει η εικόνα ν΄αποκτάει κινητικότητα, να μπαίνει ήχος… Φωνές προετοιμασίας! «Το κύμα! Το κύμα!», «Έρχεται το μεγάλο κύμα» ακούς από παντού… Κι ο καθένας παίρνει τα μέτρα του… Καλωδιονόμαστε με μιας, με το παιδί που έχουμε καταχωνιασμένο μέσα μας… Το ξεντύνουμε από πανωφόρια καθωσπρεπισμού και τυφλοσούρτια συμπεριφορών…Γιατί  «Έρχεται το μεγάλο κύμα!»…. Κι έτσι ασυναίσθητα, ο καθένας προδίδει τη στάση του στη ζωή ολόκληρη… Άλλος ορμάει αποφασιστικά αλλά την στιγμή της σύγκρουσης γυρνάει την πλάτη, άλλος χιμάει και χώνει μέχρι και το κεφάλι του στο κύμα, άλλος παραμένει στη παραλία και επιτηρεί τα αντικείμενά του, άλλος βουτάει αλλά μετά γκρινιάζει ότι βράχηκε, άλλος περιμένει να τον ρίξει το κύμα κάτω και άλλος να του τη ρίξει αυτός… Τι μαγική σκηνή! Τι ευλογημένα δευτερόλεπτα αρχέγονης, αυθόρμητης συμπεριφοράς καθώς ΕΡΧΕΤΑΙ ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΚΥΜΑ!

Όλοι  παίρνουμε εκδίκηση… Το μόνο κύμα στη ζωή που αναγγέλλει τη παρουσία του… Λίγο τόχεις;  Το μεγάλο κύμα στη παραλία της Τήνου… Η εξέδρα του πατέρα μου… Μια ζωή έβαζε «εξέδρες» που έπρεπε να πιάσει…Στη  τελευταία εξέδρα την «πάτησε»… «Δε θα με φάει ο καρκίνος θα το φάω εγώ»… Άπιαστη η εξέδρα! 40 χρονών παλικάρι!
Κι αν φέρνω και ξαναφέρνω, χρόνια τώρα τη σκηνή, ίσως είναι γιατί ήταν η μόνη απολύτως ανέμελη που μου χάρισε…Γιατί οι άνθρωποι λογαριάζουμε το κύμα ή μεγαλύτερο ή μικρότερο απ΄ ότι είναι στη πραγματικότητα… Αφιερώνουμε τα χρόνια μας σε άτεχνες μετρήσεις κυμάτων με λάθος όργανα…Ανυποψίαστοι, αθώοι, απροετοίμαστοι για την μόνη φερέγγυα μονάδα μέτρησης… Ότι η ζωή κρατάει τελικά… Όσο ένα μεγάλο κύμα!

Protagon – άρθρο της Ρέας Βιτάλη

Οπου δεν βλέπεις το ποτάμι, το ακούς. Οχι όλοι βέβαια. Εκείνοι, των οποίων τα σπίτια βρίσκονται πάνω από την υπόγεια πορεία του, μπορούν να μιλήσουν για αυτό. Στα υπόγεια πολυκατοικιών της οδού Δημοκρίτου ο Ηριδανός, κατεβαίνοντας με ορμή από τον Λυκαβηττό, μουγκρίζει αλλά δεν προβληματίζει. Στο υψηλότερο τμήμα του δρόμου, περίπου στο κτίριο Δοξιάδη, υπήρχε στα νεότερα χρόνια ένα μικρό σπήλαιο με δύο σχισμές από τις οποίες ανάβλυζε νερό τόσο ώστε να υδρεύεται η γύρω περιοχή. Φυσικά η πηγή δεν υπάρχει σήμερα, το ποτάμι όμως εξακολουθεί να κυλάει. Είναι το κρυφό ποτάμι της Αθήνας, που φανερώνεται μόνο όταν φθάνει στον Κεραμεικό, για να δείξει πώς και πόσο μπορεί να μεταβληθεί ένας τόπος, ακόμη και με λίγο τρεχούμενο νερό. Ο μικρός υγροβιότοπος που δημιουργεί εκεί συνιστά απόδειξη. Αντίθετα στην αναζήτηση της πορείας του Λυκαβηττός- Κολωνάκι- Σύνταγμα- Μοναστηράκι μόνο να τον φανταστεί μπορεί κανείς κάτω από τόνους τσιμέντου και λωρίδες πυκνής ασφάλτου.

Ενα χαμένο ποτάμι για την Αθήνα, και ας οφείλει πολλά αυτή η πόλη στα ρέοντα ύδατα, στα ποτάμια και στις πηγές της, και ας ήταν για αυτήν πάντα υπαρκτό το πρόβλημα της λειψυδρίας, είναι ο Ηριδανός. Τι νόημα, επομένως, μπορεί να έχει σήμερα ο εντοπισμός του; Κάνοντας ελιγμούς ανάμεσα στα αυτοκίνητα, βαδίζοντας μεταξύ εκατοντάδων άλλων ανθρώπων σε αυτήν την αναπόφευκτα κατηφορική διαδρομή από τον Λυκαβηττό, η αλήθεια είναι ότι η απουσία στοιχείων αρχικά απογοητεύει. «Ενα από τα αόρατα φυσικά στοιχεία της πόλης» το χαρακτηρίζει ο αρχαιολόγος κ. Στέλιος Λεκάκης, οι πληροφορίες του οποίου για τα σημεία της πορείας του Ηριδανού θα αποδειχθούν πολύτιμες.

Στην αρχαιότητα ο Ηριδανός ήταν ένας φυσικός άξονας της ρυμοτομίας της πόλης, η διέλευσή του όμως μέσα από αυτήν είχε τις επιπτώσεις της. Στην Κλασική εποχή, λόγω της πυκνότητας της δόμησης πλέον, το ποτάμι άρχισε να δέχεται τα λύματα του άστεως και σύντομα μετατράπηκε σε βούρκο. Υπέστη δηλαδή τις συνέπειες αυτού που σήμερα ονομάζουμε περιβαλλοντική μόλυνση. «Τα νερά του Ηριδανού ούτε ζώα δεν τα καταδέχονται» φθάνει να πει ο Καλλίμαχος ο Κυρηναίος στην Ελληνιστική πλέον εποχή.

Χρειάστηκε όμως να περάσουν αιώνες ώσπου επί Αδριανού (117-138 μ.Χ.) αποφασίστηκε ο εγκιβωτισμός του. Το ποτάμι καλύφθηκε από πλινθόκτιστο θόλοόπως πολύ ωραία είναι ορατός στην πλατεία Μοναστηρίου-, επιχώθηκε και μετατράπηκε σε υπόνομο. Πολύ νωρίτερα εξάλλου, επί Θεμιστοκλή, είχε γίνει και η διευθέτηση της κοίτης του στον Κεραμεικό, το χαμηλότερο σημείο του Λεκανοπεδίου, όπου ο ποταμός πλημμύριζε τον χειμώνα και σχημάτιζε βάλτους. Σήμερα όλα αυτά τα φαινόμενα έχουν εκλείψει. Μαζί και τα ποτάμια.

Διαβάστε περισσότερα για τις 9 στάσεις σε μία υπόγεια διαδρομή: www.tovima.gr

Η αλήθεια είναι ότι στο κλεινόν άστυ πάσχουμε από κήπους. Για αυτό καταφεύγουμε στον ελεύθερο χρόνο μας στα malls. Κι όμως υπάρχει αντίδοτο. Σας προτείνουμε μία επίσκεψη στο βοτανικό κήπο Διομήδους:

www.diomedes-bg.uoa.gr/start.html

Ωράριο λειτουργίας:

• Καθημερινές 09:00 – 14:00.
• Σαββατοκύριακα 10:00 – 15:00.

Οτι φτιάχνει ο άνθρωπος, το διαλύει η φύση. Το θαύμα των αεροπορικών πτήσεων μάς προστάτευσε από τη βαρύτητα, από την ατμόσφαιρα, τους πολιτιστικούς και γεωγραφικούς παράγοντες. Μας έκανε να νιώθουμε παντού σαν στο σπίτι μας. Ομως η φύση παρεμβαίνει και αντιλαμβανόμαστε -τραγικά, για μερικούς- την πραγματικότητα των χιλιάδων μιλίων που μας χωρίζουν. Ανακαλύπτουμε ότι τελικά δεν έχουμε ξεφύγει από τη γήινη πραγματικότητα.

Οι πολύπλοκες και αλληλοδιασυνδεδεμένες κοινωνίες είναι πιο ανθεκτικές από τις παραδοσιακές· μέχρις ενός σημείου. Στα κύματα ξηρασίας που έπληξαν την Ανατολική Αφρική στις αρχές της δεκαετίας του 1990 είδα από πρώτο χέρι αυτό που προέβλεπαν από καιρό οι ανθρωπολόγοι και οι οικονομολόγοι. Οτι όσο λιγότερους εμπορικούς εταίρους είχε κανείς, τόσο περισσότερο υπέφερε. Η διασύνδεση παρείχε ένα είδος διασφάλισης, καθώς απ’ όσο ευρύτερη περιοχή μπορούσε κανείς να προμηθευτεί τρόφιμα, τόσο λιγότερο πιθανό ήταν να επηρεαστεί από έναν τοπικό λιμό.

Ομως, πέρα από ένα σημείο, η διασύνδεση εγκυμονεί κινδύνους. Οσο μεγαλύτερη είναι η εξάρτησή μας από την παραγωγή και τις επιχειρηματικές συναλλαγές που γίνονται αλλού, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες κάτι να πάει στραβά. Αυτό ήταν ένα από τα διδάγματα της τραπεζικής κρίσης. Μερικές χιλιάδες φτωχοί που δεν μπορούσαν να πληρώσουν τα ενυπόθηκα στεγαστικά τους δάνεια στις ΗΠΑ -το φτερούγισμα της πεταλούδας πάνω από τον Ατλαντικό- κόντεψαν να διαλύσουν την παγκόσμια οικονομία.

Εχουμε πολλά ευάλωτα σημεία. Το πιο καταστροφικό θα ήταν μια αναπάντεχη σφοδρή ηλιακή καταιγίδα, φαινόμενο που αυξάνει τη ροή του συνεχούς ρεύματος στα ηλεκτρικά δίκτυα, καταστρέφοντας τους μετασχηματιστές. Θα μπορούσε να συμβεί σε διάστημα λίγων δευτερολέπτων. Η καταστροφή θα απαιτούσε χρόνια μέχρι να αντιστραφεί, αν ποτέ συνερχόμασταν. Πολύ γρήγορα θα καταλαβαίναμε την εξάρτησή μας από τον ηλεκτρισμό, την αξία του οποίου κατανοούμε, όπως και του οξυγόνου, μόνο όταν μας λείπει.

Οπως επισημαίνει το περιοδικό New Scientist, ένα τέτοιο συμβάν θα έθετε εκτός λειτουργίας τα περισσότερα συστήματα που μας κρατούν ζωντανούς. Τα εργοστάσια καθαρισμού του νερού και τις αντλίες. Την εξόρυξη και μεταφορά πετρελαίου, κάτι που γρήγορα θα έπληττε τις προμήθειες τροφίμων. Θα γονάτιζε τα νοσοκομεία, τα τραπεζικά συστήματα και όλες τις επιχειρηματικές δραστηριότητες – ακόμη και την παραγωγή κεριών και λαμπών παραφίνης. Οι γεννήτριες που υπάρχουν για περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης θα λειτουργούσαν μόνο μέχρι να τελειώσει το πετρέλαιο. Οι καμένοι μετασχηματιστές δεν επισκευάζονται, πρέπει να αντικατασταθούν. Εδώ και ένα χρόνο, έχω ζητήσει από τις εταιρείες που διαχειρίζονται το δίκτυο ηλεκτροδότησης να ανακοινώσουν τι σχεδιάζουν να κάνουν σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης και αν έχουν αποθηκεύσει μετασχηματιστές για να αντικαταστήσουν αυτούς που κινδυνεύουν να καταστραφούν από μια ηλιακή καταιγίδα. Δεν έχω πάρει ακόμα πλήρεις απαντήσεις, αλλά τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι δεν έχουν κάνει τίποτα.

Επίσης υπάρχει έλλειψη σχεδιασμού για το ενδεχόμενο να φθάσει η παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου στην αποκορύφωσή της και μετά να αρχίσει να μειώνεται. Ομως η πιο πρόσφατη έκθεση του γενικού επιτελείου των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων για τις πιθανές συγκρούσεις του μέλλοντος υποστηρίζει ότι «είναι αναπόφευκτο να παρουσιαστούν σημαντικές ελλείψεις ενέργειας αν δεν επεκταθεί δραστικά η παραγωγή και η διύλιση» και ότι «ώς το 2012 θα πάψει να υπάρχει πλεονάζουσα παραγωγή, ενώ το 2015 η ημερήσια έλλειψη θα φθάνει τα 10 εκατ. βαρέλια». Η παγκόσμια έλλειψη πετρελαίου θα κάνει σαφείς τις αδυναμίες των πολύπλοκων οικονομικών μας συστημάτων. Οπως έχει δείξει ο πολιτιστικός ανθρωπολόγος Τζότζεφ Τέιντερ, η εξάρτηση από τη μεγάλη κατανάλωση ενέργειας είναι ένας παράγοντας που κάνει τις πολύπλοκες κοινωνίες πιο ευάλωτες.

Η Ρώμη του Διοκλητιανού και του Κωνσταντίνου αύξησε το μέγεθος, την πολυπλοκότητα, την ισχύ και το κόστος συντήρησης του στρατού και του κράτους της, με αποτέλεσμα να καταρρεύσει κάτω από το ίδιο της το βάρος. Αντίθετα, η βυζαντινή αυτοκρατορία από τον έβδομο αιώνα και μετά απάντησε στην αποδυνάμωσή της με ένα πρόγραμμα συστηματικής απλοποίησης. Αντί να διατηρεί στρατό και να τον πληρώνει, έδωσε στους στρατιώτες γη με αντάλλαγμα κληρονομική στρατιωτική θητεία. Μείωσε το μέγεθος και την πολυπλοκότητα της γραφειοκρατίας και άφησε τον κόσμο να τα βγάλει πέρα μόνος του. Η αυτοκρατορία επέζησε και επεκτάθηκε.

Το ύψος των παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου, το κοινωνικό και περιβαλλοντικό κόστος και ο εξαιρετικά ευάλωτος χαρακτήρας της αεροπορίας δείχνουν ότι δεν θα μπορέσουμε να συνεχίσουμε για πάντα να πετάμε τόσο όσο σήμερα. Εχουμε επιλογή. Μπορούμε να αρχίσουμε να αποσύρουμε τα αεροπλάνα όσο υπάρχει καιρός και βρούμε τρόπο να ζούμε ευτυχισμένοι με λιγότερες πτήσεις. Ή μπορούμε να καθίσουμε και να περιμένουμε την πραγματικότητα να απλοποιήσει το σύστημα με πιο βάρβαρες μεθόδους.

Καθημερινή

Αν η πραγματικότητα σας σφίγγει, κλείστε την τηλεόραση, ξεχάστε τα spreads, το ΔΝΤ και τις εξαγγελίες των υπουργών και χαλαρώστε…

http://moodturn.com/beach/

Οι μαθηματικές σχέσεις στην φύση

Οταν επισκέπτεστε το δάσος της Δαδιάς, η ξενάγηση ξεκινά με αυτό το πολύ όμορφο ντοκιμαντέρ για την πανίδα του Δάσους της Δαδιάς του Έβρου. Στη συνέχεια οι υπεύθυνοι του κέντρου σας οδηγούν στο παρατηρητήριο όπου μπορείτε να δείτε της ταΐστρα των αρπακτικών.