Αρχείο για την κατηγορία “βιβλίο”

Διαβάζω την εγκύκλιο για την επαναχρησιμοποίηση των βιβλίων και υπομειδιώ κοιτάζοντας τα τευχίδια στα οποία έχει περιέλθει το δικό μου βιβλίο. Ο τύπος φυσικά υπερθεματίζει. Μα τι εξαιρετική ιδέα, πώς δεν το είχανε σκεφτεί οι προηγούμενοι. κτλ κτλ.

Ναι εξαιρετική ιδέα. Εξαιρετική για το περιβάλλον, την οικονομία, τη σχέση με το βιβλίο. Αλλά πλήρως ανεφάρμοστη. Για τον απλούστατο λόγο ότι με τη βιβλιοδεσία που έχουν τα σχολικά βιβλία δεν βγάζουν το εξάμηνο, πόσο μάλλον άλλη μία χρονιά. Αρα μάλλον στην ανακύκλωση θα καταλήξουν.

Ετσι αγαπητή συντάκτρια του Βήματος ίσως πριν ολοκληρώσετε την αποστολή του άρθρου σας στο ηλεκτρονικό σας πλέον πιεστήριο, καλό θα ήταν να πιάνατε στα χέρια σας ένα σχολικό βιβλίο. Για λόγους πληρότητας της έρευνας.  Τα άλλα βιβλία, που τα “δανείζονται” οι ξένοι μαθητές,  έχουν σκληρό εξώφυλλο και καλή βιβλιοδεσία. Για  να μην αγγίξω καν τα θέματα περιεχομένου…

Δυστυχώς πρόκειται για άλλη μία ιδέα κάποιου που απέχει από τη σκληρή σχολική πραγματικότητα.  Οπως και η άλλη λαμπρή ιδέα που οσονούπω θα κυκλοφορήσει, για την αντικατάσταση του χάρτινου βιβλίου από το ηλεκτρονικό.

Εχει μελετήσει κάποιος τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο αναγνώστης του ηλεκτρονικού βιβλίου; Τι σημαίνει να περιορίζεσαι στην ανάγνωση από τις διαστάσεις μιας οθόνης;

Comments 0 σχόλια »

Γράψτε στην πρώτη σελίδα του την αφιέρωση σας ή το μήνυμα σας  και στείλτε το με ένα απλό γραμματόσημο(κόστος γραμματ. από 1,90 έως 2,12ευρώ)

στοιχεία παραλήπτη: Δημοτικό Σχολείο Καστελορίζου ΤΚ85111 (συμμετοχή στην εκστρατεία του 24grammata.com )

Το Καστελόριζο είναι μακριά, γιατί ποτέ δε μάθαμε που, ακριβώς, βρίσκεται (απέχει 5 ώρες, ακτοπλοϊκώς, από τη Ρόδο).

Ήταν πάντα στο υποσυνείδητο του Έλληνα ως η δυσμενής μετάθεση, ή ο τόπος τιμωρίας για τον ατίθασο Δημόσιο Λειτουργό.
Και ξαφνικά… ξαφνικά μπήκε στη ζωή μας.
Αλλά όχι ως ευλογημένος ελληνικός τόπος που περιμένει τα παιδιά του για να τα ταΐσει και να τα ποτίσει από τη γη του.
Τώρα οι απανταχού ρήτορες και ρητορίσκοι μιλάνε για “λεκάνες Μεσογείου”, για “κοιτάσματα”, για “γεωπολιτική αξία”, για “πλούτο”, για “αρπαχτές” και για “κονόμα”
Τώρα κινδυνεύει, πραγματικά, το Καστελόριζο!!!


Το Καστελόριζο έχει προβλήματα, που δεν μπορούν να περιμένουν.
Το μεγαλύτερο, ίσως, πρόβλημα του είναι η δική μας άγνοια, η επιπολαιότητα και ο δικός μας Μακάριος ύπνος
Γνωρίστε το Καστελόριζο, πριν να ρητορεύσετε για τη “γεωστρατηγική σημασία του στην παγκόσμια οικονομία…”
Πάρτε από το χέρι το παιδί σας και δείξτε του στο χάρτη που βρίσκεται το Καστελόριζο (δεν είναι δυο λεπτά από τη Ρόδο. Είναι 5 ώρες ακτοπλοϊκώς και 30 λεπτά αεροπορικώς από τη Ρόδο). Βοηθήστε τον να συνειδητοποιήσει ότι τα σύνορα δε χαράζονται με τις χιλιομετρικές αποστάσεις, αλλά με τις Καρδιές των ανθρώπων που τα κατοικούν και από το Φρόνημα αυτών που τους στηρίζουν

Διαλέξτε από τη βιβλιοθήκη σας ένα οποιοδήποτε βιβλίο που έχετε διαβάσει (Παιδικό, Σχολικό, Λογοτεχνικό, Λεξικά, Επιστημών).
Εάν δε θέλετε να αποχωριστείτε τα βιβλία σας είναι αυτονόητο ότι μπορείτε να αγοράσετε από οπουδήποτε ένα βιβλίο
Για βιβλία που ζυγίζουν μέχρι 350 γραμμάρια το κόστος γραμματοσήμου είναι 1,90 ευρώ (συστημένο: 3,77) και μέχρι 500γρ. το κόστος είναι 2,12 ευρώ (συστημένο 3,19) Τιμοκατάλογος των ΕΛΤΑ, εδώ
Για ιδιωτική ταχυμεταφορά (παραλαβή από το σπίτι σας, περίπου 15,50 ευρώ για φάκελο ή δέμα έως 2 κιλών)

Διαβάστε ορισμένα από τα 46 άρθρα του αφιερώματος και μετά, αν το επιθυμείτε, δηλώστε το παρόν στην παρακάτω εκστρατεία του 24grammata.com

Comments 0 σχόλια »

Το προηγούμενο Σάββατο, 20.000 εθελοντές μοίρασαν 1.000.000 βιβλία σε ολόκληρη τη Βρετανία. Ο κάθενας δώρισε 48 αντίτυπα από το βιβλίο που είχε επιλέξει από μια λίστα 25 τίτλων.

Επρεπε να τεκμηριώσει με πάθος σε όποιον έδινε το βιβλίο γιατί έπρεπε να το διαβάσει. Οι βιβλιοφάγοι, γιατί οι εθελοντές είναι λάτρεις των βιβλίων, πήγαν σε φυλακές, παμπ, νοσοκομεία, μοναστήρια, σε δρόμους, αλλά και σπίτια χτυπώντας το κουδούνι.

Ηταν η «World Book Night», η μεγαλύτερη εκδήλωση δωρεάς βιβλίων στη Βρετανία. Την σκέφτηκε και υλοποίησε ο Τζέιμι Μπινγκ, διευθυντής των εκδόσεων Canongate. Είχε προηγηθεί το καλοκαίρι η «World Book Day», η διανομή δηλαδή δωρεάν κουπονιών σε μαθητές για 600.000 ειδικά τυπωμένα βιβλία, που σημείωσε μεγάλη επιτυχία.

Μη φανταστείτε ότι διανεμήθηκαν δωρεάν βιβλία από τις αποθήκες, αλλά βιβλία πρώτης γραμμής, πολύ γνωστών συγγραφέων, όπως: Μάργκαρετ Ατγουντ, Τζον Λε Καρέ, Σάρα Γουότερς, Ντέιβιντ Μίτσελ, Μιούριελ Σπαρκ, Αλαν Μπένετ, Ντ. Μπ. Σ. Πιερ, Φιλ Πούλμαν.

Της βραδιάς της δωρεάς προηγήθηκε ένας μαραθώνιος ανάγνωσης στην πλατεία Τραφάλγκαρ. Χιλιάδες άνθρωποι, αλλά και μια ντουζίνα διάσημων συγγραφέων, τραγουδιστών και ηθοποιών (Ατγουντ, Νικ Κέιβ, Λε Καρέ, Πούλμαν, Μόνικα Αλι, Ρούπερτ Εβερετ) διάβασαν αποσπάσματα από τα αγαπημένα τους βιβλία σε ένα πλήθος που, αψηφώντας το κρύο, τους άκουγε με προσήλωση. Ηταν μια βραδιά αφιερωμένη στο γραπτό λόγο και τους συγγραφείς, που στέφθηκε με μεγάλη επιτυχία. Ισως διοργανώθηκε και για να κλείσουν τα στόματα όσων εναντιώθηκαν στην πρωτοβουλία. Γιατί μπορεί περίπου 800 βιβλιοπωλεία και 1.200 βιβλιοθήκες σε όλη τη χώρα να στήριξαν τη δωρεά, αλλά υπήρξαν κι άλλα που την καταδίκασαν.

Η Βανέσα Ρόμπερτσον, ιδιοκτήτρια βιβλιοπωλείου στο Εδιμβούργο, υποστήριξε: «Θα γεμίσει η αγορά με δωρεάν αντίτυπα που, στην ουσία, υποτιμούν το έργο των συγγραφέων στα μάτια του κοινού. Για να μη μιλήσω για τους εκδότες και τους βιβλιοπώλες…». Ενας άλλος βιβλιοπώλης στο Μπαθ, ο Νικ Μπότομλι, δεν συμφωνεί. «Μπροστά στα 250 εκατομμύρια βιβλία που πωλούνται σε όλη τη χώρα το χρόνο, το ένα εκατομμύριο είναι τίποτα. Αναλογούν σε κάθε μαγαζί τρία με τέσσερα βιβλία. Δεν μπορώ να φανταστώ ότι ένας βιβλιοπώλης δεν θα διέθετε αυτά τα βιβλία προκειμένου να ενθαρρύνει την ανάγνωση», λέει.

«Είναι σαν να λέμε στους νέους ότι κάθε δημιουργικό περιεχόμενο πρέπει να προσφέρεται δωρεάν, όπως συμβαίνει με τη μουσική και τις εφημερίδες», αντιτείνει άλλος βιβλιοπώλης, που διατηρεί την ανωνυμία του. «Γιατί δεν αποφασίζουν οι εκδότες να διαθέτουν δωρέαν ένα αντίτυπο από κάθε βιβλίο που εκδίδουν σε κάθε βιβλιοθήκη;», αναρωτιέται.

«Οταν κυκλοφορείς βιβλία, δημιουργείς νέους αναγνώστες», ξεκαθάρισε η Μάργκαρετ Ατγουντ, ίσως η πιο θερμή υποστηρίκτρια της πρωτοβουλίας.

enet

Comments 0 σχόλια »

Ο Σάιρους Χάισμιθ έθεσε στον εαυτό του μια πρόκληση: να αποφύγει τη γραμματοσειρά Helvetica για μία μέρα. Απαγόρευσε στον εαυτό του να αγοράζει οτιδήποτε έφερε τη συγκεκριμένη γραμματοσειρά και να ταξιδεύει σε οποιοδήποτε μέσο έχει την επωνυμία του σε Helvetica. Kαθώς είναι Νεοϋορκέζος, αυτό συμπεριελάμβανε και τον τοπικό σιδηρόδρομο.

Αν τύχαινε να συναντήσει οτιδήποτε έφερε τη συγκεκριμένη γραμματοσειρά, κοιτούσε αλλού.

Ηξερε να αποφεύγει το Iντερνετ και είχε πάρει προληπτικά μέτρα για να διαγράψει την Helvetica από το μενού των γραμματοσειρών του υπολογιστή του. Αλλά δεν μπορούσε να αποφύγει να την εντοπίσει στις οδηγίες πλυσίματος για τα ρούχα του, στο κοντρόλ της τηλεόρασής του, στη στάση του λεωφορείου με τις ώρες ή στη στήλη με τις μετοχές στους New York Times. Ενα άλλο πρόβλημα ήταν να βρει έναν νέο τρόπο χωρίς Helvetica για να μπορέσει να πληρώσει για οτιδήποτε χρειαζόταν στη διάρκεια της μέρας, καθώς η απαγορευμένη γραμματοσειρά δεν εμφανιζόταν μόνο σε πιστωτικές κάρτες, αλλά και στα ολοκαίνουργια αμερικανικά χαρτονομίσματα.

Γιατί, μπορεί να σκέφτεστε, να αποφασίσει κανείς να πάρει μια τέτοια απόφαση; Ο κ. Χάισμιθ, σχεδιαστής γραμματοσειρών, δημιούργησε το μποϊκοτάζ του για την Helvetica, με την ελπίδα να θέσει το φιλοσοφικό ερώτημα: «Χρειάζεσαι ποικιλία για να ζήσεις;» Η ιστορία του είναι μία από τις πολλές που περιλαμβάνονται στο καινούργιο βιβλίο του Σάιμον Γκάρφιλντ, «Just my type: Α book about fonts».

Ο κ. Γκάρφιλντ έχει εκδώσει περισσότερα από 12 μυθιστορήματα, κυρίως για επιστήμη και κοινωνική ιστορία. Το «Just my type» είναι το πρώτο του πόνημα για την τυπογραφία, κάτι που τον έκανε πολύ γενναίο, γιατί ο κόσμος της τυπογραφίας έχει δική του γλώσσα, δικούς του κανόνες και τελετουργία.

Πάρτε για παράδειγμα τον Μάθιου Γουάινερ, δημιουργό του Mad Men. Τον πολιορκούν διάφοροι μπλόγκερ που δεν μπορούν να καταλάβουν πώς μια τηλεοπτική σειρά που είναι γνωστή για την ιστορική της ακρίβεια, όταν έχει να κάνει με κοστούμια και σκηνικά μπορεί να είναι τόσο απρόσεκτη στο να διαλέγει γραμματοσειρές. Οι ταινίες «LA Confidential» και «The hudsucker proxy» έχουν επίσης επιλεγεί για να παρουσιάσουν γραμματοσειρές που σχεδιάστηκαν μετά τις περιόδους που φτιάχτηκαν.

Στο «Just my type», τα δυνατά στοιχεία του βιβλίου είναι περισσότερα από τις αδυναμίες του. Τα ιστορικά περάσματα ξεκινούν με τον Γιόχαν Γκούτενμπεργκ, τον Γερμανό τυπογράφο, το 1440. Μετά, ο κ. Γκάρφιλντ συστήνει τους σχεδιαστές που δημιούργησαν πανέμορφες γραμματοσειρές που χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα, όπως ο Κλοντ Γκαραμόντ στη Γαλλία του 16ου αιώνα, ο William Caslon και ο John Baskerville στην Αγγλία του 18ου αιώνα και οι Μοντερνιστές του 20ού αιώνα, όπως ο Paul Renner στη Γερμανία και ο Adrian Frutiger στην Ελβετία.

Εχοντας περιγράψει τη δύσκολη διαδικασία της δημιουργίας γραμμάτων, αριθμών και συμβόλων από μέταλλο, ο κ. Γκάρφιλντ εξερευνά τη μετάβαση από τα έντυπα στα ψηφιακά στοιχεία. Στην πορεία, αναφέρεται σε όλα: από την απόφαση του Ιkea να εγκαταλείψει την κλασική Futura των Μοντερνιστών του κ. Frutiger για το λογότυπο για να διαλέξει τα ψηφιακά στοιχεία Verdana, έως τον ρόλο της γραμματοσειράς Gotham σαν μυστικό όπλο στην προεδρική καμπάνια του Μπαράκ Ομπάμα το 2008.

Το βιβλίο μιλάει και για την ψυχολογία αγαπημένων στοιχείων, όπως γιατί η Arial Black έχει γίνει από τις δημοφιλέστερες γραμματοσειρές –μαζί με την Frutiger– για ευρωπαϊκές ποδοσφαιρικές μπλούζες. Απάντηση: Επειδή είναι και οι δύο αναγνωρίσιμες ακόμη και από την άλλη πλευρά του σταδίου.

kathimerini.gr

Comments 0 σχόλια »

Ο δικτυακός τόπος του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) για το “Παρατηρητήριο Ψηφιακού Βιβλίου” με τα ebooks λειτουργεί. Στη διεύθυνση ebooks.ekebi.gr μπορείτε να ανλήσετε ενδιαφέρον περιεχόμενο για τα ηλεκτρονικά βιβλία.

Comments 0 σχόλια »

Ο Δημήτρης Πρωτοψάλτου μιλάει για το “θαύμα” της Βιβλιοθήκης της Βέροιας – βραβείο από το Bill & Mel. Gates Foundation

Comments 1 σχόλιο »

Οι αλλαγές στην εκπαίδευση και το νέο σχολείο απαιτούν αλλαγή παραδείγματος στην επικοινωνία της τάξης.

Ο εκπαιδευτικός εκτός από εμπειρία χρειάζεται θεωρητικά και πρακτικά εφόδια για να πετυχαίνει πάντα αποτελεσματικά τους στόχους του.

Το μάθημα αποτελεί ένα πολυτροπικό κείμενο που περιλαμβάνει ποικίλους σημειωτικούς τρόπους και γι’ αυτό απαιτεί νέες μεθόδους, στρατηγικές και τεχνικές, οι οποίες όμως να είναι εφαρμοσμένες με επιτυχία και δη στα ελληνικά σχολεία.

Αν σας έχουν απασχολήσει και σας αυτές οι διαπιστώσεις, τότε το βιβλίο αυτό θα γίνει το βασικό παιδαγωγικό εργαλείο για την εργασία σας.

Θα βρείτε παρουσίαση των αλλαγών και των απαιτήσεων του Νέου Σχολείου, επιστημονική θεώρηση του ρόλου του εκπαιδευτικού, όλες τις σύγχρονες μεθόδους διδασκαλίας, πολλές πολυτροπικές διδακτικές τεχνικές με παραδείγματα, επισημάνσεις, λύσεις, εναλλακτικές προτάσεις, φωτογραφίες, εικόνες, πίνακες, καθώς και σχέδια μαθήματος με βάση τη νέα πολυτροπική διδακτική για την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Εκδόσεις Γρηγόρη

Comments 0 σχόλια »

Με πολύ χαρά έπιασα στα χέρια μου το δίτομο έργο του φίλου Δημήτρη Ξιφαρά. Οσοι διδάσκετε την ιστορία της κατεύθυνσης πιστεύω ότι θα το βρείτε εξαιρετικά χρήσιμο.

Εντύπωση μου έκαναν οι εξαιρετικές μεθοδολογικές παρατηρήσεις για την αποτελεσματική προσέγγιση και αντιμετώπιση των θεμάτων Ιστορίας που αφορούν επεξεργασία πηγών. Περιλαμβάνει πλήθος θεμάτων τύπων Β1 και Β2 (επεξεργασίας πηγών) αλλά το κυριότερο είναι  ότι αναλύει λεπτομερώς τα βήματα  της προεργασίας που απαιτείται για την ολοκληρωμένη απάντηση των θεμάτων αυτού του τύπου.

Ενα καλό εργαλείο.

Εκδόσεις Ξιφαράς.

Comments 0 σχόλια »

Για έκτη χρονιά οι αναγνώστες παίρνουν τον λόγο και ψηφίζουν  το αγαπημένο τους μυθιστόρημα.
Είστε βιβλιόφιλος; Πάρτε μέρος στον διαγωνισμό για το μυθιστόρημα της χρονιάς.

Το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) ξεκινά από σήμερα τη διαδικασία ψηφοφορίας για την ανάδειξη του αγαπημένου ελληνικού μυθιστορήματος της χρονιάς.

Μπορείτε να δείτε τη «βραχεία λίστα» των 15 βιβλίων που κατήρτισαν με την ψήφο τους μέλη Λεσχών Ανάγνωσης από τις 280 που λειτουργούν σ’ όλη την Ελλάδα και την Κύπρο,  (με αλφαβητική σειρά, σύμφωνα με το επώνυμο κάθε συγγραφέα)

www.ekebi.gr

Comments 0 σχόλια »

Σύμφωνα με έρευνα της Στατιστικής Υπηρεσίας γύρω από τη σχέση των παιδιών με τις νέες τεχνολογίες, που πραγματοποιήθηκε το 2008, το 88% των εφήβων μεταξύ 12 και 15 ετών και το 94% εκείνων μεταξύ 16 και 19 έχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο.

Για τις μικρότερες ηλικίες δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία, αλλά είναι σίγουρο ότι τα κομπιούτερ βρίσκουν θέση σ’ όλο και περισσότερα νοικοκυριά. Εξ ου και η πρωτοβουλία του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου να στήσει τον ηλεκτρονικό κόμβο «Ο μικρός αναγνώστης», ώστε να «ξυπνήσει τη διάθεση των παιδιών για διάβασμα μιλώντας στη γλώσσα που τα γοητεύει» και να «διαλύσει την παγιωμένη αντίληψη ότι το βιβλίο είναι μόνο διδακτικό εργαλείο και συνεπώς ένα είδος εξαναγκασμού».

Φροντισμένο εικαστικά και με μεγάλη γκάμα θεματικών ενοτήτων, το www.mikrosanagnostis.gr άνοιξε τις πύλες τους στις 13 Σεπτεμβίου κι ώς το τέλος του ίδιου μήνα «είχε γύρω στις 25.000 επισκέψεις» σύμφωνα με τη Νόπη Χατζηγεωργίου από το ΕΚΕΒΙ. Στα περιεχόμενά του βρίσκει κανείς από πληροφορίες για τις νέες παιδικές εκδόσεις ή τις πολιτιστικές εκδηλώσεις που αφορούν ηλικίες μεταξύ 6 και 12, μέχρι «φακέλους» για ένα συγκεκριμένο θέμα (π.χ. οικολογία) και εικαστικούς ή λογοτεχνικούς διαγωνισμούς. Κάθε μήνα, ένας δημιουργός θα συστήνεται στα παιδιά μέσα από βιντεσκοπημένες συνεντεύξεις και θα απαντά στις ερωτήσεις τους (η αρχή έγινε με τη Βάσω Ψαράκη και τον Οκτώβριο πήρε τη σκυτάλη ο Αντώνης Παπαθεοδούλου), ενώ στην ενότητα «Θα σου πω μια ιστορία», την ώρα που ακούγεται η φωνή του συγγραφέα, υπάρχει η δυνατότητα εικονικού ξεφυλλίσματος του βιβλίου του.

Ο «Μικρός Αναγνώστης» συγκαταλέγεται στα «εργαλεία» που προσφέρει το ΕΚΕΒΙ στους δασκάλους για την εφαρμογή του πιλοτικού προγράμματος της φιλαναγνωσίας. Τι άλλο προτείνει απ’ τη μεριά του ώστε να περπατήσει ο θεσμός; Εγκαιρη κατάρτιση από τους δασκάλους του καταλόγου των βιβλίων που θα διαβαστούν στη διάρκεια της χρονιάς, δημιουργία ευχάριστων χώρων ανάγνωσης και ακρόασης (βλ. χαλιά, μαξιλάρια, ταμπλό με ζωγραφιές) και πάνω απ’ όλα, τη δημιουργία βιβλιοθήκης σε κάθε σχολική μονάδα.

enet

Comments 0 σχόλια »

Τους κερδίζει ο υπολογιστής

Το ότι οι έφηβοι, ειδικά τ’ αγόρια, δεν διατηρούν και τις καλύτερες σχέσεις με τη λογοτεχνία το έχουμε διαπιστώσει εδώ και χρόνια, τουλάχιστον εμπειρικά. Αν κρίνουμε όμως από τ’ αποτελέσματα πρόσφατα δημοσιευμένης έρευνας του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, η παραπάνω διαπίστωση επιβεβαιώνεται πανηγυρικά. Η μεγάλη πλειονότητα των μαθητών του γυμνασίου από κάθε γωνιά της Ελλάδας που συμμετείχαν σ’ αυτήν -συμπληρώθηκαν πάνω από 25.000 ερωτηματολόγια- δεν το κρύβουν: σε ποσοστό 75% ομολογούν πως διαβάζουν λίγο ή καθόλου λογοτεχνικά βιβλία και ένας στους τέσσερις εμφανίζεται να διαβάζει πολύ, βασικά πεζογραφία.

Τα κείμενα που διδάσκονται στο σχολείο, μολονότι ανταποκρίνονται αρκετά στα ενδιαφέροντά τους (έτσι δήλωσε το 45%), σπανίως τους ανοίγουν την όρεξη για ν’ ανακαλύψουν κι άλλα έργα των συγγραφέων που ανθολογούνται στα εγχειρίδια (47%). Και, ενώ τα κορίτσια δείχνουν να έχουν πιο ζεστή επαφή με το αντικείμενο, όσο περνούν κι αυτά από τη μία τάξη στην άλλη, όλο και απομακρύνονται από το εξωσχολικό διάβασμα. Το παιχνίδι μοιάζει να έχει χαθεί. Πράγμα που σημαίνει ότι χιλιάδες ελληνόπουλα, χωμένα για τα καλά στον υπολογιστή τους, είναι ανύποπτα για τον ρόλο που θα μπορούσε να παίξει η λογοτεχνία στην καθημερινή τους ζωή -στο ν’ αποκτήσουν θετικά πρότυπα, να τονώσουν την αυτοπεποίθησή τους, να ξεκαθαρίσουν τα συναισθήματά τους, να κατανοήσουν συμπεριφορές που τους ξενίζουν, να συμφιλιωθούν με το ότι η ανθρώπινη φύση είναι αντιφατική.

Η έρευνα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου πραγματοποιήθηκε με την ευθύνη της δόκτορος φιλολογίας Χριστίνας Αργυροπούλου την περίοδο 2004-2006, με στόχο να προσδιοριστεί σε ποιον βαθμό πάσχει το μάθημα της νεοελληνικής λογοτεχνίας στο γυμνάσιο και με τι τρόπους θα μπορούσε η διδασκαλία του να γίνει πιο αποδοτική. Δεν στάλθηκαν όμως μόνο στα παιδιά ερωτηματολόγια αλλά και σε 2.803 καθηγητές. Ολως παραδόξως, οι τελευταίοι εμφανίζονται λάτρεις της λογοτεχνίας: Ενας στους τρεις δηλώνει πως διαβάζει πολύ για την προσωπική του απόλαυση, το 57% απαντάει αρκετά, μόνο το 11% λίγο, ενώ το ποσοστό εκείνων που δεν διαβάζουν καθόλου παρουσιάζεται μηδενικό… Αν όμως η λογοτεχνία είναι τόσο σημαντική για τους ίδιους, πώς και δεν καταφέρνουν να την κάνουν ελκυστική και για τους μαθητές; Μήπως το εκπαιδευτικό μας σύστημα τους σπρώχνει να λειτουργούν διεκπεραιωτικά;

Γίνεται καταναγκαστικό

Για τον πολυσχιδή Σάκη Σερέφα -ποιητή, ανθολόγο, δραματουργό και φιλόλογο, με δεκαετή θητεία στα θρανία της μέσης εκπαίδευσης- η όλη στρέβλωση ξεκινάει από την ένταξη του μαθήματος της λογοτεχνίας στην εξεταστέα ύλη. «Οταν μπαίνει το στοιχείο του καταναγκασμού, κάθε απόλαυση χάνεται». Τι κι αν το περιεχόμενο των σχολικών εγχειριδίων έχει από το 2006 ανανεωθεί; «Ενα ρετούς έγινε» υποστηρίζει ο ίδιος. «Η λογική των θεματικών ενοτήτων και της αποσπασματικότητας των κειμένων παραμένει. Στην πραγματική μας ζωή διαβάζουμε τα βιβλία ολόκληρα. Γιατί η αναγνωστική συμπεριφορά των παιδιών πρέπει να είναι διαφορετική;»

Πράγματι, στα «Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας» και των τριών τάξεων του Γυμνασίου, η ύλη διαρθρώνεται γύρω από ενότητες όπως «Ο άνθρωπος και η Φύση», «Θρησκευτική ζωή», «Λαογραφία», «Οι φίλοι μας τα ζώα», «Εθνική ζωή», «Παλαιότερες μορφές ζωής», «Η βιοπάλη» ή «Ο καημός της ξενιτιάς»… Σ’ αυτές εντάσσονται αποσπάσματα από ευρύτερες ποιητικές ή αφηγηματικές συνθέσεις που καλύπτουν από τον Σολωμό ή τον Δροσίνη ως τον Ελύτη και τον Ρίτσο, από τον Τέλλο Αγρα και τον Αργύρη Εφταλιώτη ως τον Καρούζο και τη Δημουλά, από τον Καζαντζάκη, τον Θεοτοκά και τον Βενέζη ως τους Βαλτινό, Ζέη και Θέμελη, και από τον Καρκαβίτσα, τον Ουράνη ή τον Κρυστάλλη ως τη Μέλπω Αξιώτη και τον Δημήτρη Χατζή.

Θεσμός φιλαναγνωσίας

Τι κι αν 95% των καθηγητών -στην ίδια πάντα έρευνα- πιστεύουν πως η αξιοποίηση της μελοποιημένης ποίησης θα έκανε το μάθημα πιο ενδιαφέρον; Τέτοια ενότητα δεν προστέθηκε στα νέα βιβλία. Αν μη τι άλλο, υπάρχουν στίχοι του Σαββόπουλου, δείγματα γραφής περισσότερων μεταπολεμικών συγγραφέων -Ταχτσής, Κουμανταρέας, Σωτηρίου, Γαλανάκη, Σκαμπαρδώνης, Σουρούνης κ.ά.- καθώς και κείμενα με ξένες υπογραφές, όπως των Τσέχοφ, Μπρεχτ, Πρεβέρ, Χικμέτ ή Αντουάν ντε Σεντ-Εξιπερί. Οι ερωτήσεις εν τούτοις που συνοδεύουν το μάθημα είναι κατά κανόνα φιλολογικού-γραμματολογικού τύπου, ενώ η λεπτομερής ανάλυση του κειμένου λειτουργεί συνήθως απωθητικά. Οπως και στα υπόλοιπα μαθήματα έτσι κι εδώ, τα θέματα SOS τα αναζητούν τα παιδιά στο τέλος της χρονιάς. Κι όπως φάνηκε από ακόμα πιο πρόσφατη έρευνα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου (2008), το 59% των μαθητών του γυμνασίου θεωρούν πως τα λογοτεχνικά τους εγχειρίδια δεν τους προσφέρουν ιδέες για δημιουργικές δραστηριότητες.

Μέσα σ’ αυτό το τοπίο, όπου ως γνωστόν και οι σχολικές βιβλιοθήκες καρκινοβατούν, φιλοδοξεί να επέμβει διορθωτικά το υπουργείο Παιδείας, αρχής γενομένης από το δημοτικό σχολείο. Ας σημειωθεί ότι στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, αυτόνομο μάθημα λογοτεχνίας δεν υφίσταται κι ας κρίνεται απαραίτητο απ’ όλους σχεδόν τους δασκάλους. Ενώ λοιπόν τα λογοτεχνικά κείμενα εξακολουθούν να προσεγγίζονται στο πλαίσιο της διδασκαλίας της «γλώσσας» (βλ. σύνταξη, γραμματική κ.ο.κ), από τη φετινή χρονιά, στα 800 ολοήμερα δημοτικά της επικράτειας, «καθιερώνεται ο θεσμός της φιλαναγνωσίας» για τα παιδιά που μένουν στο σχολείο ως το απόγευμα, με μία διδακτική ώρα τη βδομάδα για την Α’ και τη Β’ τάξη.

Ουσιαστικά πρόκειται για μια σύμπραξη του υπουργείου Παιδείας με το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, που θα χρηματοδοτηθεί από κοινοτικά κονδύλια -μέσα στον Νοέμβριο θα πέσουν οι τελικές υπογραφές για την ένταξή του στο ΕΣΠΑ- το οποίο «δεν αποκλείεται να επεκταθεί σταδιακά στις υπόλοιπες τάξεις του δημοτικού, ενδεχομένως και στο γυμνάσιο» λέει ο Σάκης Σερέφας, υπεύθυνος σήμερα για τον συντονισμό του προγράμματος σε επτά νομούς της κεντρικής Μακεδονίας: «Στόχος είναι η εξοικείωση των μαθητών με το λογοτεχνικό βιβλίο, ως αντικείμενο πρώτα απ’ όλα. Ο δάσκαλος θα βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με τα παιδιά, θα τους διαβάζει χαλαρά ιστορίες και, μέσα από παιγνιώδεις δραστηριότητες, όπως ζωγραφιές, κατασκευές, τραγούδια ή παντομίμα, θα τους μυεί στην απολαυστική εμπειρία της ανάγνωσης. Μια αρχή γίνεται. Γιατί το θέμα είναι ν’ αλλάξει ολόκληρη η φιλοσοφία για τη διδασκαλία της λογοτεχνίας»

enet

Comments 2 σχόλια »

Τα ελληνικά e-παλαιοβιβλιοπωλεία «παντρεύουν» τη μαγεία του παρελθόντος με την ταχύτητα του μέλλοντος

Περισπωμένες και δασείες στο πυκνογραμμένο κείμενο, κιτρινισμένες σελίδες με σκοροφαγωμένες άκρες, περίτεχνες εικονογραφήσεις και μια χαρακτηριστική στυφή μυρωδιά. Τα παλιά βιβλία είναι θησαυρός για λόγους που δεν περιορίζονται στο περιεχόμενό τους. Στο πέρασμα των αιώνων βιβλιοφάγοι, μελετητές και φανατικοί συλλέκτες τα αναζητούσαν μετά μανίας, ψάχνοντας σε παλαιοβιβλιοπωλεία, παζάρια και σκονισμένα υπόγεια, αναζητώντας διαμάντια στην πραμάτεια των παλιατζήδων ή ακόμη και στα… σκουπίδια. Εν έτει 2010, ωστόσο, οι λάτρεις των παλιών βιβλίων έχουν στα χέρια τους ένα νέο, πανίσχυρο εργαλείο: το Ιnternet. Αξιοποιώντας το ανεξάντλητο εύρος αλλά και την ταχύτητα της διαδικτυακής αναζήτησης, τα e-παλαιοβιβλιοπωλεία ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια στον ελληνικό κυβερνοχώρο, προσελκύοντας εκατοντάδες φανατικούς αναγνώστες και συλλέκτες.

«Εχουμε δημιουργήσει μία πλατφόρμα όπου χιλιάδες άνθρωποι μπορούν να αναγράφουν τα σπάνια ή εξαντλημένα βιβλία που αναζητούν, χωρίς καμία απολύτως δέσμευση. Στη συνέχεια εμείς αναλαμβάνουμε να τα αναζητήσουμε σε κάθε γωνιά της χώρας, να τα αποκτήσουμε και να τους τα μεταπoυλήσουμε. Με ένα απλό “κλικ” του αναγνώστη ενεργοποιείται ένα γαϊτανάκι αναζήτησης που στο πα ρελθόν θα απαιτούσε μήνες προσωπικής έρευνας, έξοδα, ακόμη και μακρινά ταξίδια» αναφέρει στο «Βήμα» η κυρία Σοφία Μεϊμάρογλου, διευθύντρια της διαδικτυακής πλατφόρμας www. spaniavivlia.gr, η οποία φιλοξενεί περισσότερους από 15.000 σπάνιους τίτλους, στους περισσότερους από τους οποίους έχουν ήδη δημιουργηθεί μακρές λίστες αναμονής. Το μόνο, βέβαια, που λάμπει διά της απουσίας του είναι οι… τιμές, καθώς, όπως εξηγεί η κυρία Μεϊμάρογλου, «οι τιμές δεν αναγράφονται διότι διαμορφώνονται κατά περίπτωση, ανάλογα με τη σπανιότητα, την παλαιότητα, τη ζήτηση και την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το κάθε βιβλίο».

«Κι όμως, η τιμή είναι το πρώτο που οφείλει πάντα να αναγράφεται σε ένα παλαιοβιβλιοπωλείο.

Και μάλιστα, πρέπει να διατηρείται χαμηλή!» αντιτείνει η κυρία Μαρία Παναγοπούλου, η οποία διευθύνει το παλαιοβιβλιοπωλείο «Μικρό Μοναστηράκι» και προσπαθεί, όπως δηλώνει, μέσω των παλιών φθηνών βιβλίων να φέρει σε επαφή «τους νέους, τους φοιτητές και όσους στερούνται αγοραστικής δύναμης με τη μαγεία της ανάγνωσης. Στις μέρες μας το σκεπτικό των εκδοτικών οίκων είναι το γρήγορο κέρδος, ακόμα και αν το βιβλίο γίνει… φύλλο και φτερό μέσα σε τρία χρόνια. Τα βιβλία του παρελθόντος, αντιθέτως, είχαν αντοχή στον χρόνο γιατί η εκτύπωση και η βιβλιοδεσία γίνονταν με μεράκι» προσθέτει η ίδια.

Σημασία στη διαδικασία

Α υτό που λίγοι τολμούν να αποδεχθούν, ωστόσο, είναι πως τη στιγμή που ένα απλό «κλικ» αντικαθιστά την προσωπική έρευνα, δεν περιορίζονται μόνον ο κόπος και τα έξοδα. Εξαφανίζεται ταυτόχρονα ολάκερη η μαγευτική διαδικασία της αναζήτησης ενός θησαυρού. «Το “ταξίδι” ανάμεσα στους ανεξερεύνητους τόμους, η μυρωδιά, το ξεφύλλισμα των εύθραυστων βιβλίων, οιπαθιασμένες συζητήσεις των βιβλιοφάγων, η γλυκιά προσμονή κάθε νέας αναζήτησης, όλα κινδυνεύουν να εξαφανιστούν στο όνομα της ταχύτητας και της αποτελεσματικότητας» λέει στο «Βήμα» ο κ. Νίκος Χρυσός, συγγραφέας και ιδιοκτήτης ενός συμβατικού και ενός… διαδικτυακού παλαιοβιβλιοπωλείου. Οταν επισημαίνουμε την αντίφαση, διευκρινίζει ότι στόχος δεν είναι να απορρίψουμε το Ιnternet ως εργαλείο αλλά «να το αξιοποιήσουμε δημιουργικά για να φέρουμε τον κόσμο πίσω στα παλαιοβιβλιοπωλεία». Ετσι, στην ιστοσελίδα του, η οποία τιτλοφορείται www.oldbooks.gr, δεν περιέχονται απλώς βιβλία προς πώληση, αλλά και βιογραφίες συγγραφέων, βιβλιοκριτικές, ακόμη και ένα ιδιότυπο φεστιβάλ ανέκδοτων διηγημάτων, με τη συμμετοχή πολλών ελλήνων συγγραφέων!

Σύμφωνα με τους βιβλιοφάγους, άλλωστε, το παλαιοβιβλιοπωλείο δεν θα εξαφανιστεί τόσο εύκολα στους «αχανείς» δρόμους του Διαδικτύου γιατί έχει κρυφές «δυνάμεις» που ο κυβερνοχώρος δεν μπορεί να συναγωνιστεί. «Σε μεμονωμένες περιπτώσεις αναζήτησης συγκεκριμένων, δυσεύρετων βιβλίων, επέλεξα πράγματι το Ιnternet. Η χρησιμότητά τουόμωςεξαντλείται εκεί! Το πέρασμα ενός απογεύματος “χαμένη” ανάμεσα στα βιβλία ενός αληθινού παλαιοβιβλιοπωλείου είναι μια απολαυστική εμπειρία που ποτέ δεν θα μπορέσει νa γίνει online» σχολιάζει η κυρία Δέσποινα Παναγιωτοπούλου, γεωπόνος και φανατική αναγνώστρια.

tovima.gr

Comments 0 σχόλια »

«Μερικούς µήνες µετά την είσοδό του στην αγορά, το iΡad έγινε το γκάτζετ που επιλέγουν πολλοί ενήλικες, καθώς διαθέτει σύνδεση µε το Ιντερνετ, παίζει ταινίες και τραγούδια και, κυρίως, είναι συσκευή ηλεκτρονικής ανάγνωσης», λέει ο Μπράιαν Μπράντι στην εφηµερίδα «Τhe Ιndependent on Sunday». «Κάτοχοι τέτοιων συσκευών κατεβάζουν κατά µέσο όρο 77.000 βιβλία την ηµέρα και η Αpple ήδη ισχυρίζεται ότι το iΡad κέρδισε περισσότερο από το ένα πέµπτο της αγοράς των e-books. Αλλά τώρα µπαίνουν στο παιχνίδι τα παιδιά και οι νοήµονες εκδότες. Ολοι οι µεγάλοι εκδότες παιδικών βιβλίων αναπτύσσουν τίτλους για τη συγκεκριµένη συσκευή, δίνοντας τη δυνατότητα στα παιδιά να δουν στην οθόνη τα εικονογραφηµένα βιβλία τους. Ενώ όµως οι ενήλικες χαίρονται να γυρνούν εικονικά σελίδες στις ηλεκτρονικές τους συσκευές, οι εκδότες πιστεύουν ότι οι νεώτεροι αναγνώστες θα απαιτήσουν γραφικά υψηλής ποιότητας, παραδοσιακές τεχνικές, όπως το «lift-the-flap», δηλαδή συρταράκια και κρύπτες που στο έντυπο βιβλίο δίνουν πρόσθετα στοιχεία στα παιδιά, αλλά και διαδραστικές εφαρµογές. Το αποτέλεσµα είναι µια αλλαγή που θα µπορούσε να φέρει επανάσταση στον τρόπο µε τον οποίο τα παιδιά µαθαίνουν να διαβάζουν και να εκτιµούν τα βιβλία και όχι πάντα προς το καλύτερο. Στέλεχος εκδοτικού οίκου παραδέχθηκε πρόσφατα τον φόβο της ότι τα πιο αγαπηµένα βιβλία των παιδιών θα µοιάζουν περισσότερο µε φιλµ, µετατρέποντας τους νεαρούς αναγνώστες περισσότερο σε θεατές παρά σε ενεργούς συµµέτοχους στην εµπειρία της ανάγνωσης.

Τα πρώτα καθαρά σηµάδια ως προς το πού στρέφονται οι αλλαγές εµφανίστηκαν πριν από ένα µήνα, όταν το παιδικό βιβλίο «Spot Goes to School» πήρε τη θέση ενός προϊόντος της σειράς «Τoy Story» ως εφαρµογή της εβδοµάδας στο iΡad. Το «Where’s Spot?» ήταν άλλωστε το πρώτο βιβλίο που, τριάντα χρόνια πριν, χρησιµοποίησε την τεχνική lift-the-flap µε τα κρυφά συρταράκια και τις κρύπτες µε πορτάκια που σηκώνει το παιδί για να δει τι κρύβεται από κάτω».

ΤΑ ΝΕΑ

Ισως έτσι καταφέρουμε και τους μαθητές μας να διαβάζουν ιστορία. Αλλιώς θα μάθαιναν για τους Περσικούς πολέμους αν προβάλλονται παράλληλα σκηνές από τους 300. Νες πα;

Comments 0 σχόλια »

Roland Barthes

Roland Barthes

Φαίνεται πως οι Άραβες σοφοί, μιλώντας για το κείμενο, χρησιμοποιούν τούτη τη θαυμαστή έκφραση: το βέβαιο σώμα. Ποιο σώμα; έχουμε πολλά σώματα: το σώμα των ανατόμων και των φυσιολόγων, το σώμα που βλέπει ή που γιαυτό μιλά η επιστήμη: είναι το κείμενο των γραμματικολόγων, των κριτικών, των σχολιαστών, των φιλολόγων. Έχουμε όμως κι ένα ηδονικό σώμα καμωμένο αποκλειστικά και μόνο από ερωτικές σχέσεις, που δεν έχει καμμιά σχέση με το πρώτο: άλλη κόψη, άλλο νομάτισμα. έτσι και το κείμενο: δεν είναι παρά ο ανοιχτός κατάλογος με τις φωτιές της γλώσσας (αυτές οι ζωντανές φωτιές, αυτά τα διαλείποντα φώτα, αυτά τα περιπατητικά βέλη τα διευθετημένα μέσα στο κείμενο σαν σπόροι, που αντικατασταίνουν, συμφερτικά για μας, τα “semina aeternitatis”, τα ζώπυρα, τις κοινές έννοιες, τις βασικές αντιλήψεις της παλιάς φιλοσοφίας). Το κείμενο έχει μήπως ανθρώπινη μορφή, είναι σχήμα, αναγραμματισμός του κορμιού; Ναι , αλλά του ερωτικού μας κορμιού. Η απόλαυση του κειμένου δεν είναι αναγώγιμη στη γραμματική λειτουργία του, όπως και η απόλαυση του κορμιού δεν είναι αναγώγιμη στη φυσιολογική ανάγκη.

Και ακόμα:

Να είσαι με το πρόσωπο που αγαπάς και να σκέφτεσαι άλλα πράγματα: έτσι μου έρχονται οι καλύτερες σκέψεις, έτσι εφευρίσκω καλύτερα αυτό που χρειάζεται για τη δουλειά μου. Το ίδιο και για το κείμενο: μου προξενεί τη μεγαλύτερη απόλαυση αν τα καταφέρνει να ακούγεται έμμεσα. Aν διαβάζοντάς το, με παρασέρνει να σηκώνω συχνά το κεφάλι για ν΄ακούσω κάτι άλλο. Δεν είναι αναγκαίο να με αιχμαλωτίζει το απολαυστικό κείμενο. Μπορεί να είναι μια ανάλαφρη ενέργεια, περίπλοκη, λεπτότατη σχεδόν σαν αφηρημένη: μια απότομη κίνηση του κεφαλιού, σαν του πουλιού που τίποτα δεν γροικά από ότι εμείς ακούμε, που ακούει αυτό που εμείς δεν γροικούμε.

Ρολάν Mπαρτ: H απόλαυση του κειμένου

Comments 0 σχόλια »

www.mongoliad.com

Η«Μογγολιάδα» είναι το πρώτο διαδραστικό ψηφιακό μυθιστόρημα που μόλις ξεκίνησε να γράφεται σε μια πλατφόρμα «social book». Οι χρήστες-αναγνώστες θα μοιράζονται την εμπειρία της ανάγνωσης και σύντομα θα τους επιτραπεί να συνεισφέρουν περιεχόμενο (μουσική, βίντεο, γραφικά κ.α.). Οι δημιουργοί της, την παρουσιάζουν ως ένα πείραμα συνδυασμού της τεχνολογίας και της φαντασίας.

enet.gr

Comments 0 σχόλια »

Την τελευταία δεκαετία ο Μισέλ Ουελμπέκ είχε γίνει κάτι σαν έμμονη ιδέα. Ηταν της μόδας, διαβαζόταν πολύ και από νέους ανθρώπους, ξεσκέπαζε και εξέθετε εμμέσως τον «βρώμικο» εαυτό του, τις «βρώμικες» σκέψεις του. Κατακτούσε εγωιστικά το αναγνωστικό κοινό που από περιέργεια στην αρχή και ύστερα από επιλογή προσηλωνόταν σε μια θλιμμένη και ενδεχομένως διαβρωτική μυθιστοριογραφία. Με τον καιρό, το να διαβάζει κάποιος Ουελμπέκ έμοιαζε με δημιουργική διαστροφή και περιέργεια μαζί. Ποιον θα βρίσει τώρα ο Ουελμπέκ; Ποιον θα διακωμωδήσει; Ποιον θα εξαφανίσει από προσώπου γης; Θυμάμαι πώς ρουφούσα κάθε μια λέξη στην «Πλατφόρμα», την επεισοδιακή περιπέτεια του πρωταγωνιστή Μισέλ στην Ταϊλάνδη, άντρο του σεξουαλικού τουρισμού. Ενα σχεδόν προφητικό μυθιστόρημα, με το Ισλάμ σε περίοπτη επικριτική θέση. Αφησε εποχή η διαμάχη του με τις ισλαμικές οργανώσεις στη Γαλλία που τον σταύρωναν καθημερινά για τις ψευδείς -όπως έλεγαν- απόψεις του για το Ισλάμ. Λίγο αργότερα, η ανθρωπότητα έζησε την αιματηρή βομβιστική επίθεση στο Μπαλί, μερική απομίμηση ενός μυθιστορήματος. Ετσι τουλάχιστον είπαν!

Προφήτης, λοιπόν, πορνολάτρης, φασίστας, ρατσιστής, ταραχοποιός, μέθυσος, κυνικός, νιχιλιστής, αμοραλιστής, μισογύνης ή μήπως μάρτυρας της ελευθερίας του λόγου και ένας από τους μεγάλους εν ζωή συγγραφείς; Οι πρωταγωνιστές των βιβλίων του είναι κατ’ εξοχήν ηδονιστές, αντι-οικολόγοι, βλάσφημοι, εναντίον των ομοφυλοφίλων, εναντίον του Ισλάμ, εναντίον των ελίτ της γαλλικής κοινωνίας. Οπως έγραψε παλιότερα στην «Κ» η Τιτίκα Δημητρούλια, ο Ουελμπέκ σαν σύγχρονος Μπαλζάκ (φωτ.) μέσα από το μυθιστόρημά του «Η δυνατότητα ενός νησιού» χαρτογραφεί το δηωμένο τοπίο της Δύσης ως απέραντο σκουπιδότοπο του χρήματος και του σεξ, όπου η «ζώσα ζωή» ανήκει αμετάκλητα στο παρελθόν. Ο Ουελμπέκ αρέσκεται στο να αποδομεί τις σύγχρονες κοινωνίες με τη φιλοδοξία να γίνει κι αυτός ένα «σημαντικό κάθαρμα», σαν τον Σελίν ή τον Ζενέ…

Από προχθές, ο Μισέλ Ουελμπέκ βρίσκεται στις προθήκες των γαλλικών βιβλιοπωλείων με το καινούργιο του πόνημα «La Carte et le Territoire». Μόνο που όπως λένε οι πρώτες κριτικές επί της ουσίας είναι απών, αν και είναι αυτός ο πρωταγωνιστής. Υστερα από απουσία πέντε ετών, ο Ουελμπέκ διεκδικεί το ενδιαφέρον του κόσμου μέσα από ένα λιγότερο προβοκατόρικο βιβλίο που διακωμωδεί σύγχρονες προσωπικότητες της μόδας, της τέχνης και της τεχνολογίας, μεταξύ των οποίων κι ενός αλκοολικού, κακοντυμένου συγγραφέα που είναι ο ίδιος. Ο συνήθης πρωτογονισμός του έχει αμβλυνθεί. Η γραφή είναι λιγότερο αιχμηρή, λιγότερο προκλητική, λιγότερο πικάντικη. Αυτοί που είχαν μια πρώτη εικόνα του βιβλίου διατείνονται ότι ο Ουελμπέκ μεταξύ όλων των άλλων απαντά στη μητέρα του Lucie Ceccaldi για όσα εκείνη του έσυρε σε βιβλίο της, αποκαλώντας τον ψεύτη και παράσιτο.

Ο πρωταγωνιστής του βιβλίου Ζεντ Μαρτέν, απόφοιτος της Σχολής Καλών Τεχνών στο Παρίσι, παρουσιάζεται ως νέος δημιουργός που γίνεται παγκοσμίως γνωστός φωτογραφίζοντας παλιούς χάρτες της Michelin. Γύρω του περιστρέφονται σύγχρονες μικροδιασημότητες που οδηγούν σε μια συγγραφική κατασκευή με ρομάντσο, πολιτική ίντριγκα, σαρκασμό, μελαγχολία, κατάθλιψη και χιούμορ. Στο βιβλίο, ο Ζεντ διασταυρώνεται και με τον αγαπημένο φίλο του Ουελμπέκ, Frdric Beigbeder (φωτ.) -ειπώθηκε ότι είναι ένα είδος Σαρτρ του 2010! – ίσως γιατί ο Ουελμπέκ θέλει, επιτέλους, να μιλήσει στοργικά για τον φίλο του. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου, που κατά τη «Λιμπερασιόν» είναι υπέροχο, παρελαύνουν προσωπικότητες όπως ο Jean-Pierre Pernaut (τηλεοπτικός παρουσιαστής), ο Patrick Le Lay (πρώην πρόεδρος του TF1), ακόμη και ο Φρανσουά Μιτεράν. Το τέλος είναι θλιβερό, οσμή θανάτου και θάνατος, αλλά όλα δείχνουν ότι ο Ουελμπέκ επιδιώκει να αγαπηθεί από όσους δεν τον αγάπησαν. Θα τιμηθεί, άραγε, με το λογοτεχνικό βραβείο «Γκονκούρ» στο τέλος του έτους ή θα ζήσει με τον κονιορτό της σκόνης που μένει ύστερα από κάθε επεισοδιακή εμφάνισή του;

Της Pίτσας Mασούρα στην Καθημερινή

Comments 0 σχόλια »

Το προηγούμενο Σαββατοκύριακο πήγα για πρώτη φορά στη ζωή μου στην Κω. Όπως είδα με τα ίδια μου τα μάτια, η Κως δεν έχει μόνο φοίνικες, αστεράτες αμμουδερές παραλίες και ορδές τουριστών που σε λίγο θα γίνουν ανώνυμοι αλκοολικοί (προς το παρόν είναι σκέτοι αλκοολικοί με μαζικές τάσεις προς έμετο κατά τις 6 το πρωί). Έχει και μια λέσχη ανάγνωσης που σπάει κόκκαλα! Όταν πριν λίγα χρόνια κάναμε με το ΕΚΕΒΙ την καμπάνια για την εξάπλωση των λεσχών ανάγνωσης, ενός θεσμού τρομερά αγαπημένου σε όλες τις δυτικές χώρες, ούτε στα πιο τρελά όνειρά μου δεν πίστευα πως θα ξεφύτρωναν σ’ όλη την νεόπλουτη Ελλαδίτσα μας τόσοι αναγνωστικοί πυρήνες με τόση (πυρηνική) ενέργεια!

Κυριολεκτικά με στείλατε αδιάβαστη, αγαπητοί αναγνώστες. Αντιπροσωπεία της περί ης ο λόγος Λέσχης πέταξε -με την βοήθεια του ΕΚΕΒΙ- από την Κω στο φεστιβάλ βιβλίου της Θεσσαλονίκης τον Μάϊο, άκουσε τις παρουσιάσεις των συγγραφέων, συνομίλησε με τις άλλες λέσχες, διάβασε ή ξεφύλλισε τα νέα βιβλία κι έκανε τις επιλογές της. Μετά γύρισε πίσω κι ανασκουμπώθηκε. Τα μέλη της διάβασαν, μίλησαν, ανέλυσαν, διαφώνησαν, τα βρήκαν. Όταν με κάλεσαν ήξεραν ακριβώς τι ήθελαν από μένα και όταν το πήραν μου έκαναν ένα αναπάντεχο αντίδωρο: είχαν κινητοποιήσει τη θεατρική τους ομάδα να δώσει σάρκα και οστά στο πρώτο διήγημα που έγραψα ποτέ, το ΣΗΜΑΔΙ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ. Γυναίκες οι περισσότερες φυσικά (οι παροικούντες την λογοτεχνική Ιερουσαλήμ ξέρουν καλά ότι γυναίκες κυρίως διαβάζουν, όπως και γυναίκες κρατάνε στη ζωή το θέατρο. Η πλειονότης των ανδρών δηλώνει πως διαβάζει «μόνον δοκίμια», πράγμα που σημαίνει τις περισσότερες φορές ότι εντρυφούν στις αναλύσεις του Φίλαθλου για το μέλλον του Παναθηναϊκού).

Το ενδιαφέρον είναι ότι οι κυρίες αυτές δεν είναι από την Κω, είναι ξένες, «πομαζώματα» στην ντόπια διάλεκτο: πρωτοδιορισμένες καθηγήτριες από όλη την Ελλάδα που κυκλοφορούν παντού με ποδήλατα, μια ιταλίδα μεταφράστρια, μια αλβανίδα υπάλληλος γραφείου κλπ. Οι ντόπιες είναι λίγες (αλλά λέαινες!) Πράγμα που σημαίνει αγαπητοί μου πως η ανησυχία θρέφει το μυαλό όσο η ρουτίνα και η βολή το ακυρώνει. Θυμόσαστε τον εαυτό σας όταν σπουδάζατε στο εξωτερικό; Όταν χρειάστηκε να λείψετε από την εστία σας; Έπρεπε να επανεφεύρετε τον εαυτό σας από την αρχή, να δείτε μια άγνωστη πόλη με άλλα μάτια, να ξυπνήσετε τις αισθήσεις σας να προσλάβουν τις καινούριες παραστάσεις. Πίσω στο σπίτι είναι ζεστά κι αποκοιμιέσαι. Αγαπάτε λοιπόν τους «ανέστιους» γιατί συχνά αυτοί είναι που κάνουν τη διαφορά, αυτοί κατεβάζουν τις πιο καινοτόμες ιδέες. Η Λέσχη ανάγνωσης της Κω φερ’ ειπείν σκέφτηκε το εξής: Τα περασμένα Χριστούγεννα και το καλοκαίρι κάλεσε με πόστερ και ανακοινώσεις όλους τους φιλαναγνώστες να ανταλλάξουν τα διαβασμένα τους βιβλία με άλλα αδιάβαστα! Έστησαν που λέτε έναν πάγκο και περίμεναν. Όποιος έφερνε 3 βιβλία έπαιρνε σε αντάλλαγμα άλλα τρία που δεν είχε διαβάσει. Με διαβεβαίωσαν πως και τις δύο φορές που έκαναν τη γιορτή της ανταλλαγής δεν έμεινε ούτε ένα βιβλίο στον πάγκο –να φανταστείτε μαζεύτηκαν και τα πιτσιρίκια για να ανταλλάξουν τα παλιά τους παραμύθια και κόμικς με άλλα!

Ηθικό δίδαγμα: Κινητοποιηθείτε! Κατεβάστε ιδέες! Δεν έχει νόημα να γκρινιάζουμε ότι τα βιβλία είναι ακριβά και ότι θα ζήσουμε μαύρο χειμώνα. Ένα χαμόγελο έρχεται αεροπορικώς από την Κω!

Της Λένας Διβάνη – Protagon

Comments 0 σχόλια »

Τη Δευτέρα 13 Σεπτεμβρίου, ημέρα που ανοίγουν τα σχολεία, ανοίγει επίσημα τις «σελίδες» του και ο Μικρός Αναγνώστης (www.mikrosanagnostis.gr/), ο πρώτος κόμβος για παιδιά και εφήβους που δημιούργησε το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) δίνοντας προτεραιότητα στον κόσμο του βιβλίου και τη χαρά της ανάγνωσης!

Η προσβασιμότητα των μικρότερων ηλικιών στον κόσμο του Διαδικτύου είναι ευρύτατα διαδεδομένη. Σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία στην Ελλάδα («Έρευνα χρήσης τεχνολογιών και πληροφόρησης και επικοινωνίας –Παιδιά και Νέες Τεχνολογίες» 2008): Για τους νέους κι εφήβους, το 94,1% των νέων ηλικίας 16-19 ετών και το 88,2% των εφήβων ηλικίας 12-15 ετών έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο.

Για τις πιο μικρές ηλικίες δεν υπάρχουν επίσημα στατιστικά στοιχεία -ωστόσο, το ποσοστό γνωριμίας-επαφής-χρήσης της ψηφιακής τεχνολογίας είναι υψηλό, δεδομένης της ύπαρξης ηλεκτρονικού υπολογιστή σε όλο και περισσότερα νοικοκυριά.

Η εμφανής απουσία ιστοσελίδων και διαδικτυακών κόμβων που θα καλύπτουν τα ενδιαφέροντα αυτών ηλικιών γύρω από τον κόσμο του βιβλίου, δημιουργεί τεράστιο κενό που έρχεται να καλύψει το ΕΚΕΒΙ με τον Μικρό Αναγνώστη.

Ο σκοπός του ΕΚΕΒΙ είναι να ξυπνήσει τη διάθεση των παιδιών για διάβασμα μιλώντας στη γλώσσα που τα γοητεύει -την ηλεκτρονική- και να διαλύσει την παγιωμένη αντίληψη που επικρατεί σε γονείς και παιδιά ότι το βιβλίο είναι μόνον διδακτικό εργαλείο και συνεπώς ένα είδος εξαναγκασμού. Επίσης, να δείξει ότι το διάβασμα εκτός σχολείου και εργασίας είναι καταρχήν ψυχαγωγία και διασκέδαση.

Ο Μικρός Αναγνώστης, πέραν της ψυχαγωγικής και επιμορφωτικής του διάστασης για όσα παιδιά έχουν πρόσβαση και άνεση στη χρήση νέων τεχνολογιών από το σπίτι, μπορεί να αποτελέσει ταυτόχρονα ένα χρήσιμο εργαλείο για τους δασκάλους ως συμπληρωματικό μέσο για την προώθηση της φιλαναγνωσίας, καθώς και για τους γονείς που αποζητούν τρόπους να μυήσουν τα παιδιά τους σε μια πιο μόνιμη, πολύπλευρη και εποικοδομητική σχέση με το βιβλίο εκτός σχολικής αίθουσας.

www.mikrosanagnostis.gr

Comments 0 σχόλια »

228306.jpgΕχοντας για ασπίδα μου αυτό το απόφθεγμα αντιμετωπίζω την πρώτη μου μέρα στο σχολείο, που για έναν καθηγητή δεν συμπίπτει με τη μουδιασμένη αρχή των μαθημάτων, αλλά με την πρώτη κωματώδη συνέλευση των καθηγητών.

Οπως και να’ χει, στην πρώτη συνέλευση καθηγητών της 16ης χρονιάς μου διδασκαλίας καταφτάνω οπλισμένος με το απόφθεγμα των δεκάξι μου χρόνων, με τούτο τον αμυντικό εξοπλισμό, και φτάνω εσκεμμένα αργοπορημένος. Με αυτό τον τρόπο αποφεύγω την ανυπόφορη ιεροτελεστία των χαιρετισμών για μία επανασύνδεση η οποία, μετά τις ξένοιαστες διακοπές, δεν ενώνει αλλά χωρίζει.

Διασχίζω την αίθουσα. Το βουητό αιωρείται στην αίθουσα σα μίασμα, μια θολή και απροσδιόριστη μάστιγα, μία από εκείνες τις αρρώστιες του αέρα που μόλυναν τις καταραμένες πόλεις στις ελληνικές τραγωδίες. Το πρώτο στάδιο της πανούκλας.

Ο διευθυντής κάνει μία από τις φλύαρες προγραμματικές του δηλώσεις αλλά κανείς δεν τον ακούει. Το αντίθετο, μάλιστα. Οι περισσότεροι συνάδελφοι, ακόμη κι εκείνοι που δεν έχουν κέφι, κουβεντιάζουν με τον διπλανό τους. Πραγματικό μποϊκοτάζ. Ποτέ δεν τον συμπάθησαν, ποτέ δεν έγινε αρεστός, επειδή του έλειπε η αίσθηση του γελοίου. Φέτος έχουν αποφασίσει να τον ξεκάνουν. Σημαδεύοντας το αδύνατο σημείο του, το αδύνατο σημείο κάθε ανθρώπου της εποχής μας, και συγκεκριμένα των ανθρώπων που κάνουν το επάγγελμά μας: το νευρικό σύστημα. Εχουν υιοθετήσει μια τακτική φθοράς. Πετυχημένη, πάντα πετυχημένη όταν πρόκειται για ανθρώπους.Λίγους ακόμα μήνες με αυτήν την αντιμετώπιση, και θα σωριαστεί χτυπημένος από την κατάθλιψη, την επαγγελματική νόσο του σιναφιού μας.

Για όλους τους άλλους είμαστε οι “Γιαπωνέζοι”. Μας βάφτισαν έτσι εις μνήμην των στρατιωτών της Χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου, οι οποίοι, ακόμη και μετά τις ατομικές βόμβες στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, συνέχισαν να μάχονται υπερασπιζόμενοι τις άχρηστες θέσεις τους σε νησάκια διάσπαρτα στον Ειρηνικό, ή επειδή ποτέ δεν έμαθαν για τη συνθηκολόγηση της χώρας τους, ή επειδή αρνούνται να παραδεχτούν ότι ο θείος τους αυτοκράτορας είχε παραδοθεί.

Δεν ήταν όμως η υπεροψία του νικητή που μας έδωσε το παρωνύμιο. Ηταν η κακεντρέχεια των ηττημένων για όποιον, νικημένο επίσης, δεν παραδίνεται μπροστά στην πανωλεθρία. Ο πόλεμος για τη δημόσια παιδεία έχει τελειώσει, η μάχη για την εκπαίδευση της νέας γενιάς έχει χαθεί εδώ και καιρό, κι όμως εμείς, βλακωδώς, δεν καταθέτουμε τα όπλα.

Περιμένω την 10η του μηνός, ημέρα έναρξης των μαθημάτων, όπως οι καταραμένες πόλεις των αρχείων ελληνικών τραγωδιών περίμεναν να σηκωθεί από τη θάλασσα το δροσερό μαϊστράλι, για να σαρώσει την αρρώστια από τον αέρα. Μα ακόμα κι εκείνη τη μέρα, περιστοιχισμένος από τους μαθητές μου, αφού κλείσω πίσω μου την πόρτα της αίθουσας, θα επαναλάβω για άλλη μία φορά το απόφθεγμά μου. Τότε όμως δεν θα το κάνω για να διαχωρίσω εμένα από τους άλλους, αλλά για να προστατεύσω τους άλλους από εμένα.

Είμαι ανάμεσά σας, αλλά όχι μαζί σας.

ANTONIO SCURATI, Δάσκαλος και μαθητής, μετ.: Δήμητρα Δότση εκδ. Πόλις,σελ. 192.

Μήπως τελευταία αισθάνεστε  κι εσείς λίγο Γιαπωνέζοι;

Comments 0 σχόλια »

Του Κώστα Θ. Καλφόπουλου – Καθημερινήbookshop

Πρόσφατα, άνοιξε στον «βιβλιόδρομο» της Σόλωνος ένα νέο βιβλιοπωλείο. Σύγχρονο και φωτεινό, σαν το γαλλικό esprit, αφού έργα της γαλλόφωνης λογοτεχνίας και τέχνης φιλοξενεί, σε μια διπλή αντίδραση: στον μαρασμό του ιστορικού Kauffmann, αλλά και στην οικονομική κρίση, που πλήττει βεβαίως και τα βιβλιοπωλεία.

Ομως, το 2009, όπως μάς πληροφορεί η Θ. Λιακοπούλου (Οικονομική «Καθημερινή», 1/8.), έκλεισαν στην Αττική 110 βιβλιοπωλεία και στη Θεσσαλονίκη 12. Η αντίληψη, ότι τα «συνοικιακά βιβλιοπωλεία εμφανίζονται πιο ανθεκτικά στην κρίση, λόγω της οικείας σχέσης που έχουν αναπτύξει με τους πελάτες (sic) τους, σε αντίθεση με τις μεγάλες αλυσίδες που λειτουργούν απρόσωπα», όπως διατυπώνεται από εκπρόσωπο του κλάδου, είναι μάλλον πομφόλυξ, αμερικανιστί bullshit: τα 110 βιβλιοπωλεία που δεν «άντεξαν», προφανώς δεν ανήκαν στις «μεγάλες αλυσίδες». Σ’ αυτόν τον μικρό τόπο, όλοι γνωρίζουν ότι τα «συνοικιακά βιβλιοπωλεία» είναι στην ουσία «χαρτοπωλεία με παιγνίδια και βιβλία», που «φορτώνονται» σχεδόν αποκλειστικά τα «ευπώλητα» και κάνουν χρυσές δουλειές μόνο στην αρχή και το τέλος της σχολικής σεζόν. Και μόνο το γεγονός, ότι στον κλάδο εμπλέκονται και διεκδικούν κορπορατιστικό μερίδιο εκδότες, βιβλιοπώλες και χαρτοπώλες δείχνει πόσο εγκλωβισμένη, και ταυτόχρονα αγκυλωμένη, είναι η ελληνική βιβλιαγορά.

Τα περί «συνοικιακών βιβλιοπωλείων», πάλι, διαψεύδονται από τα πράγματα. Στο πολύπαθο πλέον Κολωνάκι, όπου σχεδόν κάθε τρίτο κατάστημα κατεβάζει τα ρολά, το τελευταίο θύμα της κρίσης είναι το βιβλιοπωλείο «Ποταμός». Μέχρι πριν από δέκα χρόνια, η κεντρική συνοικία της Αθήνας (που έχει αλωθεί από το life style και τους υπερ-καταναλωτές της περιφέρειας), διέθετε γύρω από την πλατεία πέντε βιβλιοπωλεία, μεταξύ των οποίων, ο ιστορικός «Ρόμβος» και ο πάντα φιλόξενος «Ελπήνωρ». Εξ αυτών έμειναν μόνον… δύο (αν και το παλαιότερο, ίσως, βιβλιοπωλείο της περιοχής, παραμένει το παλαιάς κοπής «μαγαζάκι» της οδού Μαρασλή), το Libro και η «Βιβλιούπολη». Αν συνεχιστεί η κατάσταση, τα βιβλιοπωλεία στην Αθήνα θα καταντήσουν «είδος προς εξαφάνισιν» και σύντομα θα μπουν σε καθεστώς επιδότησης. Η κρίση είναι παγκόσμια, έχει όμως και τοπικά χαρακτηριστικά και η προσφυγή στον ξένο Τύπο είναι πάντα διαφωτιστική, όπως αποδεικνύεται ξανά από την ανάγνωση της Frankfurter Allgemeine. Το παράδειγμα της Αργεντινής, όπου ανθούν μεγάλα και μικρά βιβλιοπωλεία, με το El Ateneo του Μπουένος Αϊρες να αποτελεί τη «βασίλισσα των βιβλιοπωλείων», αλλά και το κλείσιμο του πλέον ιστορικού γερμανικού βιβλιοπωλείου, στο Ντάρμστατ, με το όνομα «Γκούτενμπεργκ», έπειτα από 163 χρόνια λειτουργίας, αποτελούν τις ακραίες καταλήξεις του εκκρεμούς.

Η κρίση δεν είναι μόνο ένα «ποτάμι που φουσκώνει», είναι -μπορεί να γίνει- επίσης μια «Οδύσσεια που αναζητεί τους πολυμήχανους Οδυσσείς της». Μια ιδέα θα ήταν, τα εξειδικευμένα βιβλιοπωλεία. Η Αθήνα, με εξαίρεση τα κόμιξ και την επιστημονική φαντασία, παραμένει η μόνη πρωτεύουσα που τα αγνοεί σε μεγάλο βαθμό. Η αρχή θα μπορούσε να γίνει με ένα «βιβλιοπωλείο αστυνομικής λογοτεχνίας». Το Βερολίνο διαθέτει ήδη τρία.

Comments 0 σχόλια »

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση
Μετάβαση σε γραμμή εργαλείων